Ba nhà khoa học được trao Giải Nobel Hóa học 2023
Chiều 4/10, Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển công bố chủ nhân giải Nobel Hóa học năm 2023 là ba nhà khoa học người Mỹ có công khám phá ra công nghệ chấm lượng tử: Mougi Bawendi, Louis Brus và Alexei Ekimov.
Chấm lượng tử là công nghệ đã giúp cách mạng hóa các ngành công nghiệp từ điện tử tiêu dùng đến chăm sóc sức khỏe.
Theo công bố của Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển, bộ ba nhà khoa học Mougi Bawendi (Viện Công nghệ Massachusetts), Louis Brus (Đại học Columbia) và Alexei Ekimov (Tập đoàn công nghệ Nanocrystals) đã đóng góp công sức quan trọng trong việc phát hiện và tổng hợp các chấm lượng tử. Đây là các hạt nano nhỏ đến mức kích thước quyết định tính chất của chúng.
Giải thưởng Nobel năm nay trị giá 11 triệu kronor Thụy Điển, tương đương 1 triệu USD.
Ba nhà khoa học được trao giải Nobel Hóa học 2023 đã thành công trong việc tạo ra những hạt nhỏ đến mức tính chất của chúng được xác định bởi hiện tượng lượng tử. Các hạt, được gọi là chấm lượng tử, hiện có tầm quan trọng lớn trong công nghệ nano.
“Chấm lượng tử có nhiều đặc tính hấp dẫn và khác thường. Điều quan trọng là chúng có màu sắc khác nhau tùy thuộc vào kích thước”, ông Johan Aqvist, Chủ tịch Ủy ban Nobel Hóa học cho biết.
Các nhà vật lý từ lâu đã biết rằng về mặt lý thuyết, các hiệu ứng lượng tử phụ thuộc vào kích thước có thể xuất hiện ở các hạt nano, nhưng vào thời điểm đó hầu như không thể tác động vào hạt ở kích thước nano. Vì vậy, ít người tin rằng kiến thức này sẽ được áp dụng vào thực tế.
Tuy nhiên, vào đầu những năm 1980, ông Alexei Ekimov đã thành công trong việc tạo ra các hiệu ứng lượng tử phụ thuộc vào kích thước trong thủy tinh màu. Và ông Ekimov đã chứng minh rằng kích thước hạt ảnh hưởng đến màu sắc của thủy tinh thông qua các hiệu ứng lượng tử.
Vài năm sau, Louis Brus là nhà khoa học đầu tiên trên thế giới chứng minh được hiệu ứng lượng tử phụ thuộc vào kích thước ở các hạt trôi nổi tự do trong chất lỏng.
Năm 1993, Moungi Bawendi đã cách mạng hóa việc sản xuất hóa chất các chấm lượng tử, tạo ra các hạt gần như hoàn hảo. Chất lượng cao này là cần thiết để chúng được sử dụng trong các ứng dụng.
Chấm lượng tử hiện nay chiếu sáng màn hình máy tính và màn hình tivi dựa trên công nghệ QLED. Chúng cũng tạo thêm sắc thái cho ánh sáng của một số đèn LED và các nhà hóa sinh cũng như bác sĩ sử dụng chúng để lập bản đồ mô sinh học.
Do đó, chấm lượng tử đang mang lại lợi ích lớn nhất cho nhân loại. Các nhà nghiên cứu tin rằng trong tương lai, chúng có thể góp phần tạo ra các thiết bị điện tử linh hoạt, cảm biến cực nhỏ, pin mặt trời mỏng hơn và truyền thông lượng tử được mã hóa. Vì vậy, chúng ta mới chỉ ở giai đoạn đầu khám phá tiềm năng của những hạt nhỏ bé này.
(Nguồn: TTXVN)
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Iran cảnh báo sẽ lập tức có biện pháp đáp trả nếu Hội đồng thống đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) can thiệp vào chương trình hạt nhân của nước này.
Một chiếc vòng cổ đính kim cương, được cho là có thể liên quan cố Hoàng hậu Pháp Marie Antoinette, vừa được bán với giá 4,2 triệu francs, tương đương hơn 122 tỷ đồng trong phiên đấu giá tại Geneva, Thụy Sĩ.
Tổ chức Bác sĩ không biên giới (MSF) đã lên án việc Israel chặn đoàn xe sơ tán y tế cho 8 trẻ em và người chăm sóc từ dải Gaza đến Jordan hôm 10/11 vừa qua, đồng thời kêu gọi Israel đảm bảo an toàn cho hoạt động sơ tán bệnh nhân khỏi Gaza.
Theo một báo cáo do Hội đồng chuyên gia độc lập tại Hội nghị thượng đỉnh về khí hậu của Liên hợp quốc công bố, các quốc gia cần đầu tư hơn 6 nghìn tỷ USD mỗi năm để chống lại tác động của biến đổi khí hậu vào năm 2030, hoặc có nguy cơ phải trả nhiều tiền hơn trong tương lai.
Chính quyền tại Philippines ngày 14/11 đã ra lệnh sơ tán tại các thành phố Đông Bắc trước khi siêu bão Usagi đổ bộ. Đây là cơn bão thứ 5 quét qua Philippines trong 1 tháng trở lại đây, trong khi một cơn bão nữa được dự báo sẽ đổ bộ ngay sau đó.
Hai vụ nổ lớn đã xảy gần Tòa án Tối cao Brazil, khiến 1 người thiệt mạng, vào thời điểm Brazil đang triển khai các biện pháp siết chặt an ninh trong thời gian chuẩn bị Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20).
Chuyến công du được đánh giá là nỗ lực của Washington nhằm củng cố quan hệ với các đồng minh quan trọng, trong bối cảnh ngày càng có nhiều quan ngại về khả năng Mỹ thay đổi chính sách sau khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng.
Bảo tàng quốc gia Hà Lan Rijks đã bắt đầu tiến hành dự án phục hồi kiệt tác hội họa “Phiên gác đêm” của danh họa Rembrandt. Tác phẩm này được vẽ năm 1642 và là một trong những bức tranh thời kỳ hoàng kim của hội họa Hà Lan.
Bộ Du lịch Ai Cập đã hợp tác với META ra mắt công nghệ thực tế tăng cường mới tại Bảo tàng Ai Cập cổ, nhằm thu hút du khách trẻ tuổi và giúp công chúng khám phá hình ảnh đầy đủ của những bức tượng vốn không còn nguyên vẹn.
Du khách đến vườn thực vật hoàng gia Kew nổi tiếng của London, Anh, vào dịp này sẽ được hòa mình vào lễ hội ánh sáng Giáng sinh vô cùng đặc sắc. Đây là lần thứ 12 vườn Kew tổ chức lễ hội này.
Trong tuần qua, hàng nghìn cư dân thành phố Lhasa đã tham gia công việc sơn các bức tường bên ngoài của Cung điện Potala nhằm bảo tồn công trình được Unesco công nhận là Di sản Thế giới.
Tại Hội nghị các Bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu lần thứ 29 (COP29) diễn ra tại Baku, Azerbaijain, Liên minh châu Âu (EU) đã chính thức ra mắt Kế hoạch hợp tác giảm phát thải methane.
Thủ tướng Đức Olaf Scholz đã kêu gọi các chính đảng trong cơ quan lập pháp Đức tiếp tục hợp tác thông qua các dự luật quan trọng trước cuộc bầu cử mới.
Các công tố viên Mỹ đã yêu cầu tòa phúc thẩm liên bang tạm dừng quy trình truy tố hình sự đối với cáo buộc Tổng thống đắc cử Donald Trump xử lý trái phép các tài liệu mật.
Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã đề cập về khả năng tranh cử nhiệm kỳ thứ 3 nếu nhận được sự ủng hộ của đảng Cộng hòa.
Giao tranh giữa quân đội Israel và lực lượng Hezbollah ở Liban tiếp tục diễn biến nguy hiểm. Hezbollah hôm qua tuyên bố đã lần đầu tiên sử dụng thiết bị bay không người lái (UAV) tấn công trụ sở Bộ Tổng tham mưu quân đội Israel ở thành phố Tel Aviv.
Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đang tiếp tục kiện toàn nội các mới, với việc đề cử nhân sự cho vị trí Giám đốc tình báo quốc gia và Bộ trưởng Bộ Tư pháp. Theo truyền thông Mỹ, các gương mặt được lựa chọn đều là các đồng minh thân cận của ông Trump, cho thấy sự quyết liệt trong việc theo đuổi thực hiện các chủ trương cứng rắn của chính trị gia này.
Ngày 13/11, quân đội Israel đã tiến hành các cuộc không kích tại khu vực biên giới Syria giáp với Liban, trong khi truyền thông nhà nước Liban đưa tin về việc các cơ sở hạ tầng quan trọng đã bị nhắm mục tiêu.
Ngày 13/11, Nhà Trắng thông báo Tổng thống Mỹ Joe Biden có kế hoạch gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề tuần lễ cấp cao APEC ở Peru.
Các nghị sỹ Cộng hòa tại Thượng viện Mỹ đã bầu Thượng nghị sỹ John Thune của bang Nam Dakota làm lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện khóa tới, thay thế cho nhà lãnh đạo kỳ cựu là ông Mitch McConnel, 82 tuổi, người sẽ từ chức với kỷ lục 18 năm liền đảm nhiệm cương vị này.
Ngày 13/11, chính quyền Tây Ban Nha đã đóng cửa trường học và sơ tán người dân khi mưa lớn trút xuống nước này, 2 tuần sau trận lũ nghiêm trọng khiến hơn 200 người thiệt mạng.
Cựu dân biểu đảng Dân chủ Tulsi Gabbard – người thường xuyên chỉ trích các hoạt động của Mỹ ở nước ngoài vừa được Tổng thống đắc cử Donald Trump đề cử trong Nội các mới với chức vụ Giám đốc Tình báo Quốc gia (DNI).
Đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mỹ đã bầu ông John Thune làm lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện khoá tới. Ông John Thune sẽ thay thế nhà lãnh đạo kỳ cựu là ông Mitch McConnell, 82 tuổi, người sẽ từ chức với kỷ lục 18 năm liền đảm nhiệm cương vị này.
Bộ trưởng Quốc phòng Israel Katz ngày 13/11 tuyên bố chiến dịch quân sự trên bộ của Israel tại miền Nam Liban đã được mở rộng. Cuộc tấn công của Israel chống lại lực lượng Hezbollah ở Liban tiếp tục gây thiệt hại nặng nề cho dân thường.
Một lớp khói bụi dày tiếp tục bao phủ Lahore, thành phố lớn thứ hai của Pakistan, buộc chính quyền phải đóng cửa một số trường học trên khắp tỉnh Punjab, nhằm giảm bớt tác động của tình trạng ô nhiễm đối với sức khoẻ con người.
Ngành du lịch của Jordan đang đối mặt với cuộc khủng hoảng nghiêm trọng do tác động của xung đột kéo dài ở Trung Đông, đặc biệt là từ khi xung đột Israel - Hamas nổ ra cách đây hơn một năm.
Liên minh châu Âu (EU) đang xem xét chuyển hàng chục tỷ euro từ Quỹ Liên kết – vốn dành hỗ trợ các quốc gia thành viên nghèo hơn – để đầu tư vào quốc phòng, theo tin của Financial Times.
Lãnh đạo các nước châu Á - Thái Bình Dương đang có mặt tại Peru để tham dự hội nghị Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC), với trọng tâm là các vấn đề về kinh tế và chính sách.
Các nhà lãnh đạo thế giới tiếp tục phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh về khí hậu của Liên hợp quốc, COP29 tại Baku, Azerbaigian.
Sáng 13/11, tình trạng sương mù độc hại tại vùng Delhi, Ấn Độ trở nên trầm trọng khi nhiệt độ và tốc độ gió giảm, khiến tầm nhìn hạn chế và nhiều chuyến bay bị ảnh hưởng.
Tổng thống đắc cử Donald Trump đã làm Lầu Năm Góc và thế giới quốc phòng kinh ngạc khi đề cử người dẫn chương trình của Fox News làm Bộ trưởng quốc phòng, khi ông này hầu như chưa có kinh nghiệm và chưa được thử thách trên trường quốc tế nhưng lại được giao nhiệm vụ lãnh đạo quân đội lớn nhất và hùng mạnh nhất thế giới.
Nếu chính quyền Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump áp thuế đối với hàng xuất khẩu của Mexico, chính phủ Mexico sẽ trả đũa bằng cách đánh thuế hàng nhập khẩu từ Mỹ.
Trong hôm nay, sương mù độc hại bao trùm thủ đô Ấn Độ. Tình hình càng trở nên nghiêm trọng khi nhiệt độ giảm và sương mù xuất hiện dày đặc, làm giảm tầm nhìn ở một số khu vực và có thể ảnh hưởng đến các chuyến bay.
Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố, tỷ phú Elon Musk và doanh nhân Vivek Ramaswamy sẽ lãnh đạo Bộ Hiệu quả chính phủ mới.
Tòa án liên bang Mỹ đã tuyên án 15 năm tù giam với một đối tượng là cựu thành viên Lực lượng vệ binh quốc gia nước này, với cáo buộc tiết lộ nhiều tài liệu quân sự mật, trong đó có các hồ sơ liên quan đến cuộc xung đột hiện nay ở Ukraine.
Bộ trưởng ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị và Thư ký Hội đồng An ninh Liên bang Nga Sergei Shoigu hôm qua 12/11, đã đồng chủ trì tham vấn an ninh chiến lược thường niên giữa hai nước.
Hãng thông tấn bán chính thức Tasnim đưa tin, Iran đang xây dựng một "đường hầm phòng thủ" tại Thủ đô Tehran, sau các cuộc không kích của Israel vào các mục tiêu ở Iran.
Hôm thứ Ba (12/11), Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc cho biết, ông Yoon Suk Yeol đã bắt đầu chơi lại bộ môn golf lần đầu tiên sau 8 năm, để chuẩn bị cho một trận golf có thể diễn ra với Tổng thống đắc cử Donald Trump, một người rất yêu thích bộ môn này.
Sau khi được xác nhận là đã thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống vừa qua ở nước Mỹ, ông Donald Trump đã có nhiều cuộc điện đàm với lãnh đạo các quốc gia trên thế giới. Chuyện điện đàm giữa ông Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin thuộc diện được đặc biệt để ý đến.
Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã quyết định chọn Thượng nghị sĩ Marco Rubio làm Ngoại trưởng cho nhiệm kỳ tới, đưa ông trở thành người Mỹ gốc Latin đầu tiên giữ vị trí nhà ngoại giao cao nhất của Mỹ.
Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto đang có chuyến thăm Mỹ và có cuộc gặp với Tổng thống Joe Biden tại Nhà Trắng, trong đó hai nhà lãnh đạo cam kết tiếp tục củng cố quan hệ hợp tác song phương.
Trong những ngày qua, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã nhanh chóng lựa chọn các quan chức đảm nhiệm các vai trò chủ chốt trong chính quyền sắp tới của mình, từ Ngoại trưởng, Bộ trưởng Quốc phòng đến Cố vấn an ninh quốc gia, Giám đốc CIA…
Vào thứ Ba (12/11), Tổng thống đắc cử Donald Trump thông báo tỷ phú Elon Musk và cựu ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa Vivek Ramaswamy sẽ lãnh đạo một cơ quan mới gọi là “Bộ Hiệu quả Quản lý Chính phủ” (Department of Government Efficiency – DOGE). Dù tên gọi như vậy, đây không phải là một cơ quan chính phủ thực sự.
Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã chọn Thống đốc bang Nam Dakota - bà Kristi Noem làm người đứng đầu Bộ An ninh Nội địa Mỹ.
Quân đội Israel thông báo mở thêm cửa khẩu chuyển hàng viện trợ vào Dải Gaza, trước thời hạn Mỹ ấn định để cải thiện tình hình nhân đạo tại đây. Nếu không, Washington sẽ cắt giảm một số viện trợ quân sự cho Tel Aviv.
Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte đã kêu gọi các nước phương Tây tăng cường viện trợ quân sự cho Ukraine, khi ông đang có chuyến thăm Paris, Pháp.
0