Bánh đa Kế - Món quà quê bình dị, thân thương
(HanoiTV) - Làng Kế - ngôi làng cổ thuộc xã Dĩnh Kế (thành phố Bắc Giang), nơi nổi tiếng với món ăn dân dã, bình dị - bánh đa Kế.
Đã từ lâu, người dân làng Kế gắn bó với cái nghề cha ông để lại là làm bánh đa. Dọc con phố tấp nập của phường Dĩnh Kế, thành phố Bắc Giang, hai bên đường phủ một màu trắng của những chiếc bánh đa to, tròn.
Ở các tỉnh phía bắc, bánh đa thường được làm từ sắn, hoặc bột gạo xay. Tuy nhiên, ở Kế, người thợ phủ lên mặt ngoài chiếc bánh đa một lớp vừng, lạc đặc biệt. Có lẽ đó chính là sự khác biệt tạo nên thương hiệu và mùi vị của chiếc bánh đa làng kế mà không thể lẫn vào đâu được.
Một chiếc bánh đa để đến được người ăn phải trải qua nhiều công đoạn vất vả. Ấy mà người dân làng Kế vẫn giữ được nghề lâu đời này.
Bánh đa Kế được làm từ gạo xay nhuyễn.
Để bột bánh dẻo và sánh, người thợ phải xay đi xay lại nhiều lần
Sau khi được bột, bánh được tráng cạnh lò nóng, bốc khói nghi ngút, người thợ phải tráng thật nhanh tay để bánh vừa được dàn đều bột, vừa đủ chín, mà cũng không bị bỏng do hơi nước.
Đôi tay nhanh thoăn thoắt, người thợ mở vung, cuộn bánh trải ra phên, rồi lại tiếp tục dải bột, rắc vừng, rắc lạc, cái này đến cái khác.
Bánh đa được đôi bàn tay người thợ lấy ra một cách khéo léo và nhanh chóng nhưng vẫn giữ được bánh không bị rách. Để lấy được bánh ra cần dùng một ống nhựa dài và to đặt lên một đầu chiếc bánh, quấn lại khoảng nửa vòng, rồi đặt chiếc bánh xuống một tấm phên bằng nứa và gỡ bánh ra.
Sau khi tráng bánh, người thợ sẽ đưa các phên bánh phơi ra nắng
Bánh khi đã phơi khô một mặt dưới ánh nắng mặt trời, người thợ sẽ lật giở từng chiếc để cho bánh khô đều cả hai mặt.
Từng chiếc bánh được đôi bàn tay khéo léo của người thợ làng Kế lật giở cho khô đều dưới nắng
Từng phên bánh được sắp thành hàng ngay ngắn sau khi được lật giở
Những chiếc bánh đa sau khi đã phơi khô được đặt lên chậu than hồng để nướng.
Người thợ một tay nướng bánh, một tay cầm chiếc liềm hoặc chiếc quạt nan để giữ cho than cháy đều. Lúc giơ cao, lúc chúc xuống, bánh đa từng chỗ chín phồng. Khi thì người thợ phải dừng lại để uốn chiếc bánh sao cho khỏi bị vênh.
Kỹ thuật nướng bánh đòi hỏi người thợ phải nhanh, đều tay và liên tục. Khi quạt không được quạt mạnh quá. Than bốc, lửa to, bánh sẽ cháy chứ không chín.
Từng chiếc bánh đa sống, qua đôi bàn tay khéo léo của người thợ làng Kế phồng lên, chín vàng và cong lên như hình yên ngựa. Với giá chỉ từ 10.000 - 15.000 đồng một chiếc, thực khách đã có thể thưởng thức những chiếc bánh đa Kế giòn tan và thơm bùi vị lạc, vừng.
Người dân Dĩnh Kế từ lâu, đời này qua đời khác vẫn làm bánh đa. Dù chỉ là món quà quê mộc mạc, nhưng để làm ra một chiếc bánh đa đậm chất Kế thì không dễ chút nào. Làm bánh đa vất vả là thế, nhưng với lòng yêu nghề, người dân nơi đây đã giữ được nghề truyền thống lâu đời ấy.