Bức tranh toàn cảnh chính trị, quân sự thế giới năm 2023
Năm 2023, bức tranh chính trị, quân sự thế giới vẫn đan xen giữa hai gam màu sáng - tối, trong đó, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn diễn ra quyết liệt, xung đột ở các khu vực tiếp tục gia tăng cả về cường độ, phạm vi và tính chất, nhưng cũng có những tín hiệu tích cực.
Cuộc xung đột đẫm máu nhất giữa Israel và Hamas
Ngày 7/10, cuộc chiến đẫm máu nhất giữa Israel và lực lượng vũ trang Hamas của Palestine nổ ra sau khi các tay súng Hamas đột kích sang lãnh thổ Israel, khiến khoảng 1.200 người Israel thiệt mạng và bắt giữ hơn 200 người khác làm con tin. Cuộc tấn công đã khiến người Israel bất ngờ và choáng váng. Nhằm đáp trả Hamas, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã phát động một chiến dịch không kích quy mô lớn.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu: “Tôi kêu gọi người dân Israel tuân thủ nghiêm ngặt các chỉ thị của quân đội và Bộ Tư lệnh Mặt trận Nội địa. Chúng ta đang có chiến tranh và chúng ta sẽ giành chiến thắng”.
Quân đội Israel cũng tiến vào Dải Gaza, lần đầu tiên sau nhiều năm và giao tranh ác liệt trên đường phố. Cuộc tấn công đã khiến hơn 21 nghìn người ở Dải Gaza, hầu hết là dân thường, thiệt mạng, hơn 55 nghìn người khác bị thương. Hơn 2 triệu cư dân Gaza phải sống trong cảnh khốn cùng, thiếu thốn thực phẩm
Ông Tedros Adhanom Ghebreyesus - Tổng Giám đốc WHO nhấn mạnh: “Tác động của cuộc xung đột đối với lĩnh vực y tế rất thảm khốc. 1,9 triệu người, gần như toàn bộ dân số của Dải Gaza đã phải di dời và đang tìm nơi trú ẩn ở bất cứ nơi nào họ có thể tìm thấy, nhưng không nơi nào, không ai an toàn ở Gaza.”
Gần 3 tháng đã trôi qua, nhưng đến nay các cuộc giao tranh giữa Israel và Hamas đang mở rộng ra cả các khu vực được xác định là vùng an toàn, trong khi triển vọng về một lệnh ngừng bắn đang giảm dần khi cả hai bên đều tuyên bố sẵn sàng cho một trận chiến lâu dài.
Cuộc xung đột đẫm máu nhất giữa Israel và Hamas không chỉ khiến quan hệ Israel - Palestine trở nên phức tạp chưa từng có, mà còn làm thay đổi toàn bộ tình hình chính trị, quân sự ở khu vực Trung Đông. Chiến dịch ném bom của Israel vào Gaza đã lôi kéo một số nhóm vũ trang trong khu vực như Hezbollah ở Liban và Houthi ở Yemen vào vòng xoáy xung đột. Những lực lượng này thường xuyên tiến hành các cuộc tấn công vào lực lượng Israel và Mỹ, tiềm ẩn nguy cơ kéo Mỹ vào một cuộc chiến tranh khu vực khác ở Trung Đông.
Trong ba năm qua, chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã hạn chế can thiệp vào khu vực Trung Đông để tập trung hiện thực hóa chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Để thực hiện kế hoạch này, Mỹ phải giảm căng thẳng ở Trung Đông bằng cách thúc đẩy quá trình bình thường hóa quan hệ giữa các nước Arab và Israel, đồng thời giảm thiểu xung đột với Iran.
Tuy nhiên, xung đột đã “đóng băng” tiến trình bình thường hóa quan hệ Israel – Saudi Arabia; ngăn cản việc ký kết một thỏa thuận an ninh khu vực, buộc Mỹ phải đảo ngược chính sách giảm hiện diện quân sự sau khi kết thúc cuộc chiến chống tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Trong khi đó, căng thẳng tại Trung Đông được cho là đang tạo cơ hội cho Nga và Trung Quốc phát huy ảnh hưởng khi hai nước này kêu gọi Israel và Hamas ngừng bắn ngay lập tức và quy trách nhiệm cho Mỹ về cuộc xung đột leo thang gây thương vong lớn cho dân thường.
Xung đột Nga - Ukraine, hòa bình vẫn còn xa vời
Tốc độ nhanh chóng của cuộc xung đột Israel – Hamas đã phần nào làm lu mờ cuộc xung đột Nga – Ukraine trong những tháng cuối năm 2023. Tuy nhiên, ngay cả trong thời gian trước đó, chiến trường của cả hai bên cũng không có nhiều thay đổi, dù Ukraine đã nhận được hàng tỷ USD viện trợ của các nước phương Tây để tiến hành phản công. Trong bối cảnh giao tranh vẫn tiếp diễn và hai bên không chấp nhận ngồi vào bàn đàm phán, cuộc xung đột quy mô lớn nhất ở châu Âu kể từ Thế chiến II và cuộc đối đầu sâu sắc nhất giữa Nga và phương Tây kể từ sau Chiến tranh Lạnh được cho là sẽ tiếp tục bước sang năm thứ 3, tác động tới an ninh, chính trị và kinh tế toàn cầu.
Cuộc phản công của Ukraine bắt đầu vào tháng 6 với nhiều hi vọng sau khi Kiev đã nhận được xe tăng, vũ khí và sự huấn luyện của phương Tây. Mục tiêu của Ukraine là tiến về phía Nam nhằm cắt đứt hành lang trên bộ nối đất liền Nga với bán đảo Crimea và giải phóng các vùng lãnh thổ ở miền Đông. Tuy nhiên, trong khi Ukraine còn chờ nhận được vũ khí từ các đồng minh phương Tây thì quân đội Nga đã dành thời gian trong mùa đông và mùa xuân để củng cố phòng tuyến. Hàng nghìn quả mìn cùng hệ thống hào sâu dọc chiến tuyến dài 1.000 km đã khiến chiến dịch phản công của Kiev không đạt được bước đột phá nào đáng kể dù phải chịu tổn thất nặng nề.
Đầu tháng 11, Tướng Valerii Zaluzhnyi, Tổng Tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine, thừa nhận, cuộc chiến đã đi vào bế tắc, không bên nào có thể tiến lên. Quả thực, như vị tướng này đã nói, trong năm qua, Nga đã giành được nhiều lãnh thổ hơn Ukraine. Sau khi kiểm soát thành phố Bakhmut hồi tháng 5, mới đây Nga tiếp tục kiểm soát thị trấn chiến lược Maryinka ở phía Đông, đồng thời đang dần khép chặt vòng vây tại Avdiivka, nơi được coi là pháo đài quan trọng nhất của Ukraine. Trong khi đó, về phía Ukraine, việc quân đội nước này thiết lập đầu cầu ở bờ đông sông Dnipro thuộc tỉnh Kherson là một điểm sáng nhỏ hiếm hoi.
Trong bối cảnh ấy, “tâm lý mệt mỏi” vì cuộc xung đột ở Ukraine đã bắt đầu xuất hiện ở phương Tây, đặc biệt là ở Mỹ khi các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa ngần ngại gửi thêm viện trợ cho Kiev.
Nhận thấy rằng Nga sẽ có lợi thế hơn Ukraine trong một cuộc xung đột tiêu hao kéo dài với quy mô nền kinh tế và dân số lớn hơn nhiều lần, ngày càng có nhiều lời kêu gọi Ukraine chuyển từ tấn công sang phòng thủ và tìm kiếm một lệnh ngừng bắn. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có bất cứ tín hiệu ngoại giao nào cho thấy cả Nga và Ukraine sẽ ngồi vào bàn đàm phán để chấm dứt xung đột.
Nga nỗ lực xây dựng trật tự thế giới đa cực
Nhìn từ góc độ quan hệ quốc tế, cuộc khủng hoảng Nga - Ukraine hiện nay có lẽ là một biểu hiện cụ thể, khó tránh khỏi trong tiến trình cạnh tranh chiến lược ngày càng gia tăng giữa các nước lớn ở khu vực châu Âu - Đại Tây Dương. Bản chất của cuộc xung đột là mâu thuẫn giữa việc Nga muốn khôi phục địa vị “siêu cường” thế giới, trước hết tại khu vực châu Âu, với nhu cầu bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine và tham vọng của Mỹ cùng đồng minh muốn duy trì một trật tự mà Mỹ, Liên minh châu Âu và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã thiết lập tại khu vực. Đây là mâu thuẫn đối kháng không có nhượng bộ, vì vậy xung đột xảy ra như một hệ quả tất yếu.
Tháng 7/2023, Nga đã tổ chức thành công Hội nghị Thượng đỉnh Nga - châu Phi lần thứ hai, quy tụ phái đoàn từ 49 quốc gia, trong đó có 17 nguyên thủ và nhiều quan chức cao cấp của các nước châu Phi. Đây được cho là kết quả của những nỗ lực ngoại giao không ngừng nghỉ nhằm khẳng định vị thế của Nga trên trường quốc tế.
Với vị thế đó, Nga đã đi đầu trong cuộc đấu tranh nhằm xây dựng trật tự thế giới đa cực, coi đó là xu thế tất yếu, không thể đảo ngược với mô hình gợi ý là Nhóm các nền kinh tế mới nổi (BRICS) và Tổ chức hợp tác Thượng Hải (SCO). Hiện nay, BRICS đã thu hút trên 40 quốc gia bày tỏ mong muốn tham gia, trong đó có 23 quốc gia đã chính thức đệ đơn xin gia nhập. Hội nghị thượng đỉnh BRICS năm 2023 đánh dấu bước phát triển đột phá với quyết định kết nạp thêm 06 thành viên mới gồm Ai Cập, Argentina, Ethiopia, Iran, Saudi Arabia và Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE).
Mỹ ra sức duy trì trật tự thế giới đơn cực
Trong khi đó, không chấp nhận hiện thực về trật tự thế giới đa cực đang hình thành rõ nét, trong năm 2023, Mỹ ra sức duy trì trật tự thế giới đơn cực do Washington lãnh đạo. Phát biểu tại Diễn đàn Đại hội đồng Liên hợp quốc trong tháng 9/2023, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết, Mỹ đang xây dựng các liên minh để củng cố nền dân chủ, thúc đẩy nhân quyền và tăng cường phát triển kinh tế.
Theo hướng đó, Mỹ ra sức củng cố và mở rộng NATO. Hội nghị thượng đỉnh NATO năm 2023 có ý nghĩa quan trọng nhất kể từ khi kết thúc Chiến tranh Lạnh do có sự tham dự của Phần Lan - thành viên thứ 31. Đây là hệ quả trực tiếp đầu tiên của cuộc xung đột quân sự Nga - Ukraine đối với cấu trúc an ninh châu Âu, bởi Phần Lan từng duy trì chính sách trung lập trong suốt nhiều thập kỷ từ sau Thế chiến thứ hai.
Một trong những chủ đề quan trọng hàng đầu của Hội nghị thượng đỉnh NATO năm 2023 là hóa giải sự chia rẽ về tư cách thành viên của Ukraine và việc kết nạp Thụy Điển. Với việc kết nạp Thụy Điển làm thành viên thứ 32 của NATO, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cho biết, Ankara không còn phản đối Stockholm và sẽ khuyến nghị Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ sớm phê chuẩn đơn xin gia nhập NATO của Thụy Điển. Ngoài ra, NATO cũng nhất trí về kế hoạch phòng thủ mạnh mẽ chưa từng có kể từ thời Chiến tranh Lạnh với chủ trương sẽ kết nạp Ukraine khi Kiev đáp ứng các yêu cầu cải cách và sau khi xung đột với Nga chấm dứt - điều mà Nga luôn coi là “lằn ranh đỏ”.
Tại Hội nghị NATO lần này, nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7), gồm: Mỹ, Đức, Nhật Bản, Pháp, Canada, Italy và Anh cũng đề xuất sáng kiến đa phương nhằm cung cấp vũ khí và trang bị hiện đại cho Ukraine và tăng cường quan hệ với các đối tác khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, gồm Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc và New Zealand. Việc lãnh đạo các nước này tham dự Hội nghị thượng đỉnh NATO cũng là dấu hiệu rõ ràng về chủ trương “Đông tiến” của liên minh.
Mỹ - Trung nỗ lực kiểm soát cạnh tranh chiến lược
Có thể nói, năm 2023, bức tranh chính trị, quân sự thế giới vẫn đan xen hai gam màu sáng - tối, trong đó cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn diễn ra quyết liệt, xung đột ở các khu vực tiếp tục gia tăng cả về cường độ, phạm vi và tính chất, nhưng cũng có những tín hiệu tích cực. Việc trong năm qua, Mỹ chủ trương kiểm soát bất đồng với Trung Quốc có thể coi là một điểm sáng trong bức tranh chính trị - quân sự thế giới một năm qua.
Trong năm 2023, Mỹ và Trung Quốc đã có nhiều động thái để nỗ lực kiểm soát bất đồng, trong đó nổi bật nhất là cuộc gặp thượng đỉnh diễn ra ngày 15/11 giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề Tuần lễ Cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC). Đây là cuộc gặp trực tiếp giữa Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Trung Quốc sau khoảng một năm, là cơ hội để hai bên hạ nhiệt căng thẳng và tìm kiếm sự hợp tác chặt chẽ hơn để đối phó với biến đổi khí hậu.
Tổng thống Mỹ Joe Biden nhấn mạnh: “Tôi nghĩ rằng điều quan trọng là hai bên hiểu nhau một cách rõ ràng để tránh hiểu lầm và thông tin sai lệch. Chúng ta cần đảm bảo cạnh tranh không biến thành xung đột và cần được quản lý một cách có trách nhiệm. Đó là điều Mỹ muốn và dự định thực hiện.”
Đáp lại, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gọi quan hệ Mỹ - Trung là mối quan hệ song phương quan trọng nhất trên thế giới và sẽ phi thực tế khi một bên tìm cách định hình lại bên kia.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khẳng định: “Đối với hai nước lớn như Trung Quốc và Mỹ, việc quay lưng lại với nhau không phải là một lựa chọn. Việc bên này thay đổi bên còn lại là không thực tế, xung đột và đối đầu sẽ gây ra những hậu quả khó lường cho cả hai.”
Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Trung được các quan chức Mỹ coi là cơ hội để giảm bớt xích mích trong cuộc cạnh tranh được cho là nguy hiểm nhất thế giới. Các diễn biến mới khơi dậy hy vọng rằng, hai quốc gia có thể hàn gắn quan hệ sau nhiều năm bất đồng.
Năm 2023 đang dần khép lại. Bước sang năm 2024, thế giới có thể sẽ trở nên mong manh hơn do những tác động đan xen của cạnh tranh nước lớn, bất ổn địa chính trị và sự trì trệ kinh tế. Cục diện thế giới còn trở nên phức tạp khó lường hơn do hàng chục cuộc cầu cử sẽ diễn ra, có thể thay thế gần một nửa số lãnh đạo các quốc gia trên thế giới.
Tuy vậy, theo nhận định của giới quan sát, sẽ không có xung đột quy mô lớn và suy thoái kinh tế toàn cầu. Hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn sẽ là xu thế chủ đạo./.
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Khi cuộc chiến Nga - Ukraine chuẩn bị bước sang năm thứ 4, nhóm của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã đưa ra ba kịch bản để giải quyết cuộc xung đột khi ông chuẩn bị trở lại Nhà Trắng.
TikTok có thể xem là một trong những ứng dụng "xấu số" nhất thế giới. Dù có lượng người dùng đông đảo, ứng dụng này cũng đang bị cấm tại rất nhiều quốc gia trên thế giới với nhiều lý do khác nhau.
Sáng 17/12, một thiết bị nổ được cài trong một chiếc xe scooter điện đã phát nổ gần lối vào của một tòa dân cư trên Đại lộ Ryazansky ở Moscow, vào đúng thời điểm người đứng đầu Lực lượng Phòng chống Phóng xạ, Hóa học và Sinh học của quân đội Nga Igor Kirillov cùng trợ lý của ông đi ngang qua, khiến hai người thiệt mạng.
Theo các nguồn tin Ukraine, tính đến tháng 11 năm nay, ít nhất 18 tướng, một đô đốc Nga đã thiệt mạng. Tuy nhiên, phía Nga mới xác nhận 8 trường hợp, và thêm trường hợp mới nhất là Trung tướng Igor Kirillov.
Ở tuổi 73, ông Francois Bayrou trở thành thủ tướng thứ 4 của nước Pháp chỉ trong vòng một năm. Ông sẽ đối mặt với nhiệm vụ đầy thách thức là đưa đất nước thoát khỏi cuộc khủng hoảng chính trị đã kéo dài nhiều tháng qua và vực dậy nền kinh tế.
Người đứng đầu lực lượng phòng thủ hạt nhân của Nga Igor Kirillov và trợ lý của ông đã thiệt mạng trong một vụ nổ ở phía đông nam Moscow vào sáng thứ Ba. Người phát ngôn của Ủy ban điều tra Nga Svetlana Petrenko cho biết: Vụ nổ là do một thiết bị nổ được giấu bên trong một chiếc xe máy điện.
Hãng thông tấn TASS dẫn thông báo của Ủy ban Điều tra Nga xác nhận Trung tướng Igor Kirillov, Tư lệnh Lực lượng Phòng vệ Bức xạ, Hóa học và Sinh học của Nga, cùng trợ lý của ông đã thiệt mạng trong một vụ nổ xảy ra sáng 17/12 ở Đông Nam thủ đô Moscow.
Việc tự động hóa sản xuất bằng AI và robot có thể đóng góp tới 1,4 nghìn tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu vào năm 2025.
Ngày 3/12, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã ban hành lệnh thiết quân luật sau 45 năm. Sắc lệnh thiết quân luật của ông chỉ kéo dài trong vài giờ, nhưng ông đang phải trả giá đắt vì tính toán sai lầm này. Uy tín của ông Yoon đã giảm mạnh, trong đó nổi lên sự phân cực chính trị sâu sắc, các vụ bê bối liên quan đến vợ ông và xung đột gần như liên tục giữa Chính phủ của ông và Quốc hội do phe đối lập áp đảo.
Với gần 150 đêm diễn tại 51 thành phố trên khắp thế giới,"The Eras Tour" không chỉ là chuyến lưu diễn lớn nhất trong sự nghiệp của Taylor Swift mà còn được xem là một hiện tượng văn hóa toàn cầu. Đây là chuyến lưu diễn âm nhạc có doanh thu cao nhất mọi thời đại, cho thấy sức ảnh hưởng đặc biệt của nữ ca sỹ trong ngành công nghiệp âm nhạc, văn hóa và kinh tế.
Các cuộc thảo luận về khí hậu thường xoay quanh việc giảm carbon dioxide (CO₂) - loại khí nhà kính nguy hiểm nhất. Tuy nhiên, methane (CH₄) - một loại khí thải khác chỉ đứng sau CO₂ về tác động đến hiện tượng nóng lên toàn cầu, cũng cần được chú ý nếu muốn làm chậm tình trạng biến đổi khí hậu.
Sự bất ổn chính trị tại Pháp và Đức, hai nền kinh tế hàng đầu Liên minh châu Âu, đang làm suy yếu vai trò trụ cột của hai quốc gia này trong nỗ lực giải quyết tình trạng thâm hụt ngân sách đang gia tăng và sức cạnh tranh đang suy yếu của châu lục này, làm dấy lên mối lo ngại về tương lai bất ổn của Liên minh châu Âu.
Trong những ngày qua, một dịch bệnh bí ẩn đã bùng phát tại khu vực Panzi, tỉnh Kwango, Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC), làm nhiều người lo lắng. Tổng giám đốc WHO ông Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết có 416 trường hợp mắc căn bệnh bí ẩn được báo cáo và ít nhất 143 người ca tử vong do căn bệnh này tại các bệnh viện.
Chỉ còn hơn hai tuần trước khi kết thúc nhiệm kỳ của mình, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã giảm án cho khoảng 1.500 người và ân xá cho 39 người Mỹ bị kết án về các tội phi bạo lực. Đây là hành động khoan hồng lớn nhất trong lịch sử hiện đại của Mỹ.
Những ngày gần đây, các lực lượng Ukraine đóng tại miền Đông nước này đang phải chịu áp lực rất lớn, có thể nói là “căng thẳng lên đến đỉnh điểm” khi Nga liên tiếp giành thêm nhiều thành quả quân sự. Theo giới quan sát, chỉ trong vài tháng qua, lực lượng Nga đã kiểm soát lãnh thổ của Ukraine với tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 3/2022.
Bất ổn chính trị ở Hàn Quốc ngày càng sâu sắc. Người dân Hàn Quốc tự hỏi ai sẽ là người điều hành chính phủ và cả quân đội vào thời điểm Hàn Quốc phải đối mặt với nhiều thách thức về chính sách đối ngoại. Những thách thức đó bao gồm căng thẳng ngày càng tăng với Triều Tiên và hoạt động ngoại giao tế nhị cần thiết với đồng minh Mỹ khi lễ nhậm chức của ông Donald Trump đang đến gần.
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đang đối mặt với cáo buộc nổi loạn liên quan đến lệnh thiết quân luật do ông ban hành ngày 3/12. Ông Yoon có thể đi vào lịch sử với tư cách là Tổng thống Hàn Quốc đương nhiệm đầu tiên bị bắt và giam giữ khi đang tại nhiệm.
Lực lượng Nga đã tiến qua khu định cư Stariye Terny về phía làng Dachnoye, đường Kurakhovo-Zaporozhye và đường dẫn ra khỏi thành phố Kurakhovo về phía Tây.
Chỉ một ngày sau khi chính quyền Bashar Al Assad bị lật đổ, Thủ tướng Mohammed al-Jalali đã đồng ý trao quyền lực cho "chính phủ cứu nguy" do lực lượng đối lập lãnh đạo. Một số nhà phân tích cho rằng việc chấm dứt nội chiến sẽ mở ra một chương mới tốt đẹp hơn cho người dân Syria, tuy nhiên, trước mắt chính quyền mới của Syria sẽ phải đối mặt với không ít khó khăn và thách thức.
Ô nhiễm nhựa là một trong những vấn đề môi trường nhức nhối nhất thế giới hiện nay, đòi hỏi sự hợp tác và cam kết mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế. Bất chấp lời kêu gọi của các nhà khoa học và hoạt động môi trường, tình trạng này vẫn chưa được cải thiện, thậm chí ngày càng nghiêm trọng hơn.
Sự sụp đổ của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad đang đẩy Syria đến một bước ngoặt lớn, đồng thời xoay chuyển bức tranh địa chính trị ở khu vực Trung Đông. Tương lai và ước mơ hòa bình của người dân Syria vẫn là bài toán khó tìm lời giải đáp.
Tổng thống Joe Biden đã ân xá vô điều kiện cho con trai mình là Hunter Biden, khi chỉ còn vài tuần nữa là ông rời Nhà Trắng, bất chấp lời hứa trước đó là không làm việc này. Với tư cách là một người cha, quyết định của ông có thể được thông cảm, nhưng với cương vị tổng thống, quyết định này gây ra tác động lớn ở vào thời điểm nhạy cảm.
Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, với cam kết sẽ “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”, ông Donald Trump đã phát động một cuộc chiến thương mại căng thẳng với Trung Quốc. Lần này, dưới chính quyền Trump 2.0, các nhà quan sát chính sách đối ngoại của Trung Quốc cũng không ảo tưởng về quỹ đạo đi xuống tiềm tàng của mối quan hệ Mỹ - Trung.
Xung đột Nga - Ukraine đến nay đã kéo dài gần 3 năm và vẫn chưa có dấu hiệu sẽ sớm kết thúc. Dường như khó có khả năng Nga và Ukraine sẽ tìm kiếm một vài hình thức ngừng bắn hoặc giải pháp hòa bình trong nửa đầu năm 2025.
Israel đang thảo luận về một đề nghị mới nhằm chấm dứt xung đột ở Dải Gaza, cho rằng đây là một cơ hội tuyệt vời để đạt được một thỏa thuận phù hợp với Tel Aviv, sau khi chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu bác bỏ nhiều đề xuất trong hơn một năm qua và tiếp tục gây hấn chống lại người Palestine.
6 tháng sau khi chính phủ tiền nhiệm bị giải tán, chính phủ non trẻ mới được thành lập được 3 tháng của Thủ tướng Michel Barnier tiếp tục nối gót, sụp đổ sau khi không thể vượt qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm ngày 4/12 do liên minh cánh tả đề xuất.
Phân tích của hãng tin Reuters về các tuyên bố và cuộc phỏng vấn được thực hiện với một số nhân vật thân cận với Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump cho thấy, các cố vấn của ông Trump, cả công khai và riêng tư, đã đưa ra các đề xuất về việc chấm dứt xung đột Nga – Ukraine bằng cách đổi đất lấy hòa bình. Theo đó, Kiev sẽ phải nhượng lại những vùng lãnh thổ rộng lớn cho Nga trong tương lai gần.
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã khiến cả nước bàng hoàng vào tối ngày 3/12, khi bất ngờ tuyên bố thiết quân luật lần đầu tiên sau gần 50 năm.
Những ngày gần đây, cuộc xung đột tại Syria đã bất ngờ trở thành tâm điểm chú ý sau khi lực lượng phiến quân đối lập phát động một cuộc tấn công chớp nhoáng và giành quyền kiểm soát thành phố chiến lược Aleppo - thủ phủ kinh tế của quốc gia Trung Đông này, đồng thời mở rộng tấn công nhiều thành phố lớn ở phía Tây.
Cuối năm là mùa lễ hội, đồng thời cũng là mùa mua sắm lớn trong năm ở nhiều nơi như Mỹ và châu Âu. Mặc dù mùa nghỉ lễ năm nay có thể sẽ lập kỷ lục mới, nhưng có một xu hướng rõ rệt là người tiêu dùng sẽ không vung tiền mà tập trung vào các sản phẩm thiết yếu và tìm kiếm các chương trình khuyến mãi tốt trước khi đưa ra quyết định.
Trước khi rời khỏi Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Joe Biden đang tìm cách cải thiện di sản của mình bằng cách đạt được lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza, thả những con tin vẫn còn bị Hamas giam giữ, đồng thời mở đường cho một giải pháp ở khu vực rộng lớn hơn khi bàn giao công việc cho Tổng thống đắc cử Donald Trump.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky lần đầu tiên cho biết có thể nhượng đất tạm thời cho Liên bang Nga để đổi lấy sự bảo vệ của “ô bảo vệ NATO” và sau đó Ukraine có thể giành lại phần lãnh thổ còn lại thông qua ngoại giao.
Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố sẽ thành lập một cơ quan mới là Bộ Hiệu quả Chính phủ, đồng thời lựa chọn tỷ phú công nghệ Elon Musk và doanh nhân, cựu ứng cử viên tổng thống Đảng Cộng hòa, Vivek Ramaswamy làm người đứng đầu cơ quan này. Điều này thể hiện tham vọng của ông Trump về việc cải cách bộ máy chính phủ mà ông cho là quan liêu.
Ông Trump dường như đã "bắn phát súng” đầu tiên về thuế quan, báo hiệu một chính sách thương mại cứng rắn dưới nhiệm kỳ sắp tới của ông.
Australia sắp trở thành quốc gia đầu tiên cấm trẻ em dưới 16 tuổi sử dụng mạng xã hội, sau khi cả Hạ viện và Thượng viện thông qua dự luật về vấn đề này.
Ngày 28 /11, Quân đội Israel cho biết lực lượng không quân của họ đã tấn công một cơ sở được Hezbollah sử dụng để lưu trữ tên lửa tầm trung ở miền nam Liban sau khi cả hai bên cáo buộc nhau vi phạm lệnh ngừng bắn nhằm chấm dứt hơn một năm giao tranh.
Theo Reuters, ngày 28/11, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chúc mừng ông Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Mỹ, ca ngợi ông Trump dũng cảm khi bị một tay súng cố gắng ám sát và cho biết Moscow sẵn sàng đối thoại với tổng thống đắc cử Donald Trump của đảng Cộng hòa.
Tại Busan, Hàn Quốc, vòng đàm phán thứ 5 và cũng là vòng cuối cùng của Ủy ban đàm phán Liên chính phủ về ô nhiễm nhựa đang diễn ra. Đây là nỗ lực nhằm đạt được một thỏa thuận toàn cầu về chống ô nhiễm nhựa, sau bốn vòng đàm phán trước đó chưa mang lại kết quả tích cực.
Israel và Liban đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn cho Israel và phong trào Hezbollah, sau hơn một năm kể từ khi nổ ra các cuộc giao tranh ở biên giới phía Nam Liban. Thỏa thuận này mở đường cho việc chấm dứt cuộc xung đột giữa Israel và Hezbollah đã khiến hàng nghìn người thiệt mạng, đồng thời hướng tới chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch trong khu vực.
Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt giữ đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant và thủ lĩnh Hamas Mohammed Deif. Lệnh bắt giữ do ICC ban hành gây chấn động trong bối cảnh pháp lý thế giới, bởi đây là lần đầu tiên một đồng minh phương Tây bị một cơ quan tư pháp toàn cầu buộc tội phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người.
Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 29 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu (COP29) đã bế mạc sau hai tuần đàm phán căng thẳng. Mặc dù đạt được thành quả nhất định, nhưng cách phân bổ tài chính cho công cuộc chống biến đổi khí hậu là nguồn cơn gây căng thẳng giữa các nước giàu và nghèo tại hội nghị.
Với chiến lược kiên trì và linh hoạt, Trung Quốc đang từng bước xây dựng ảnh hưởng sâu rộng tại Mỹ Latinh, khiến Mỹ phải đối mặt với thách thức lớn về địa chính trị ngay tại khu vực vốn được xem là liên minh truyền thống của Washington.
Giảm khí thải từ phương tiện giao thông đã trở thành một nhiệm vụ cấp bách trên toàn cầu, trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng.
Khả năng một thỏa thuận thương mại giữa Liên minh châu Âu và Khối thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur) có thể sớm được ký kết đã gây ra sự hỗn loạn chính trị ở Pháp và trên khắp châu Âu. Nếu được hoàn tất, đây sẽ là thỏa thuận thương mại tự do quan trọng nhất từng được EU ký kết, tuy nhiên, nó cũng châm ngòi cho nhiều cuộc biểu tình tại Pháp.
Thủ tướng Hungary ông Viktor Orban ngày 22/11 cho biết ông sẽ mời Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đến thăm đất nước mình và sẽ đảm bảo rằng lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự Quốc tế đối với Thủ tướng Israel sẽ "không được thực hiện".
Việc kiểm soát biên giới và xử lý người nhập cư bất hợp pháp đã trở thành trọng tâm trong suốt chiến dịch tranh cử vào Nhà Trắng của Tổng thống đắc cử Donald Trump. Ngay sau khi chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống, ông đã bắt tay vào thực hiện kế hoạch. Bước đầu tiên là ông đề cử những nhân vật có quan điểm cứng rắn về nhập cư vào các vị trí chủ chốt trong nội các mới của mình.
0