Chiến lược Đông tiến của NATO và những hệ lụy

NATO được thành lập nhằm mục đích ngăn chặn sự ảnh hưởng của chủ nghĩa cộng sản và Liên Xô lúc đó đang trên đà phát triển rất mạnh ở châu Âu và có thể gây phương hại đến an ninh của các nước thành viên. Tổ chức này liên tục kết nạp nhiều thành viên mới và ngày càng tiến sát biên giới Nga. Mục đích thực sự của việc NATO mở rộng về phía Đông là để làm suy yếu vị thế cường quốc của Nga.

Chiến lược mở rộng của NATO

Ban đầu khi NATO thành lập chỉ có 12 nước thành viên, đến nay, NATO đã nâng tổng số thành viên lên 32 nước, trong đó có những nước trước đây thuộc khối Warszawa. Trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, Mỹ và các lực lượng vũ trang Mỹ đóng vai trò chủ đạo. Từ ngày thành lập, NATO luôn thực hiện chính sách đẩy mạnh chạy đua vũ trang chuẩn bị chiến tranh, đặc biệt là việc tăng cường sức mạnh hạt nhân, gây ra tình hình căng thẳng thường xuyên ở châu Âu và trên thế giới. Sau khi Tổ chức Hiệp ước Warszawa giải thể (1991), Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương vẫn khẳng định sự tồn tại của mình, đồng thời tiến hành cải tổ cơ cấu, mở rộng thành viên, kết nạp hầu hết các nước trong Hiệp ước Warszawa, một số nước thuộc Liên Xô trước đây đưa tổng số thành viên lên 32 nước nhằm tăng cường vai trò ở khu vực và trên thế giới. Hiện nay, chỉ riêng Mỹ - NATO đã có hơn 800 căn cứ quân sự ở tất cả các châu lục, rải rác tại 80 quốc gia trên toàn thế giới. Nếu xét cả theo khía cạnh không chính thức, thực tế là quân nhân Mỹ - NATO đang có mặt tại hơn 160 quốc gia và vùng lãnh thổ, lớn hơn cả số lượng thành viên của một số tổ chức quốc tế có uy tín.

NATO liên tục mở rộng và quân sự hóa các khu vực giáp biên giới với Nga.

Đặc biệt, năm 2008, Tổng thư ký NATO - ông Jaap de Hoop Scheffer đã hứa với Chính phủ Ukraine thân phương Tây do Tổng thống Viktor Yushchenko lãnh đạo rằng, quốc gia Đông Âu này sẽ được kết nạp vào liên minh. Tuy nhiên, dư luận Ukraine bất đồng về vấn đề này. Các khu vực phía Đông Ukraine có xu hướng thân thiện với Nga hơn, và phản đối kịch liệt việc NATO mở rộng về phía Đông. Phía Nga coi hành động mở rộng này là vi phạm cam kết của phương Tây về việc không tiến gần hơn tới biên giới của Nga sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc. Chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine bắt đầu nhằm đáp trả việc NATO liên tục mở rộng và quân sự hóa các khu vực giáp biên giới với Nga.

Tổng thư ký NATO đi thăm khu vực Nam Kavkaz, gặp gỡ Tổng thống Azerbaijan, sau đó gặp Thủ tướng Gruzia và Armenia.

Mới đây, Tổng thư ký NATO đi thăm khu vực Nam Kavkaz, gặp gỡ Tổng thống Azerbaijan, sau đó gặp Thủ tướng Gruzia và Armenia. Các chuyên gia quân sự cho rằng, nếu NATO tiếp tục “lấn sân” sang không gian hậu Xô Viết, vượt qua giới hạn cuối cùng của Nga, thì gần như chắc chắn, Điện Kremlin sẽ có biện pháp đáp trả tương xứng, khi đó một cuộc xung đột mới - “Chiến tranh Lạnh phiên bản 2.0” rất có thể sẽ nổ ra và có thể gây ra hậu quả khôn lường đối với kinh tế, chính trị, an ninh và quân sự khu vực và thế giới.

Quân sự hóa ở Đông Âu và Bờ Biển Đen

Với việc mở rộng thành viên, NATO đã có điều kiện thực hiện kế hoạch triển khai vũ khí, trang bị kỹ thuật quân sự đến các nước ở Đông Âu để sẵn sàng đối phó với những bất ổn về an ninh ở phía Đông. Ngoài ra, còn là cơ sở quan trọng để tổ chức này tiến hành các cuộc diễn tập quân sự thường niên tại vùng Baltic và xây dựng một liên minh để gây sức ép với Nga thông qua các lệnh trừng phạt, cũng như thu hẹp ảnh hưởng của Nga ở khu vực. Bộ Ngoại giao Nga nói rằng các hoạt động của NATO ở Đông Âu và khu vực Biển Đen là một phần trong quá trình chuẩn bị cho khả năng xảy ra xung đột với Moscow.

Vào tháng 1, NATO đã phát động cuộc tập trận lớn nhất kể từ Chiến tranh Lạnh.

Vào tháng 1, NATO đã phát động cuộc tập trận lớn nhất kể từ Chiến tranh Lạnh, diễn tập cách quân đội Mỹ có thể tăng viện cho các đồng minh châu Âu ở các quốc gia giáp Nga và ở sườn phía Đông của liên minh nếu xung đột bùng phát với một đối thủ “gần ngang hàng”. Khoảng 90.000 quân sẽ tham gia cuộc tập trận Người bảo vệ kiên định 2024 sẽ kéo dài đến tháng 5, diễn tập việc NATO thực hiện các kế hoạch khu vực của mình, kế hoạch phòng thủ đầu tiên mà liên minh này đã vạch ra trong nhiều thập kỷ, trong đó nêu chi tiết cách NATO sẽ phản ứng trước một cuộc tấn công của Nga.

Trang web của liên minh ca ngợi việc NATO củng cố sườn phía Đông, gọi đây là “một phần quan trọng trong khả năng răn đe và phòng thủ của NATO”. Bắt đầu từ năm 2017, NATO đã triển khai bốn nhóm tác chiến quy mô tiểu đoàn đa quốc gia ở Estonia, Latvia, Litva và Ba Lan, lần lượt do Anh, Canada, Đức và Mỹ dẫn đầu.

NATO cũng tìm cách đảm bảo các lực lượng của mình có thể di chuyển liền mạch trên khắp châu Âu, bao gồm cả các sườn phía Đông, thúc đẩy việc thành lập cái gọi là khu vực "Schengen quân sự" vào năm 2017. Khối này ủng hộ việc dỡ bỏ các trở ngại vật chất, pháp lý và quy định/hành chính trong EU để hợp lý hóa việc vận chuyển vũ khí và quân đội. Khái niệm này đã được chú ý nhiều hơn trong cuộc xung đột Ukraine.

NATO tìm cách đảm bảo các lực lượng của mình có thể di chuyển liền mạch trên khắp châu Âu.

Trước đó, từ tháng 2 năm 2022, NATO đã tăng cường 4 nhóm chiến đấu hiện có ở sườn phía Đông của mình và thành lập thêm 4 tiểu đoàn đa quốc gia ở Bulgaria, Hungary, Romania và Slovakia, tăng gấp đôi số lượng quân trên bộ. Theo tạp chí Foreign Policy, tính đến tháng 2 năm 2024, quân số của NATO trên mặt đất sườn phía Đông lên tới 150.000. Khối quân sự xuyên Đại Tây Dương do Mỹ đứng đầu cũng tăng cường lực lượng hải quân và không quân từ Biển Baltic ở phía Bắc đến Biển Đen ở phía Nam, gần biên giới Nga.

Kể từ năm 2014, khối này đã tập trung vào việc tăng cường hệ thống phòng không và tên lửa ở Đông Âu, dựa trên hệ thống vũ khí Aegis (AWS) do Mỹ sản xuất. Hệ thống này ban đầu được thiết kế vào năm 2009 để đặt gần Nga, khả năng của Aegis khiến Nga lo ngại. Mặc dù trước đây Washington tuyên bố rằng các tên lửa đánh chặn tên lửa đạn đạo của hệ thống này hướng tới Iran, nhưng việc triển khai hệ thống này liên tục bị trì hoãn do vấp phải sự phản đối của Nga.

Khối quân sự xuyên Đại Tây Dương do Mỹ đứng đầu tăng cường lực lượng hải quân và không quân từ Biển Baltic ở phía Bắc đến Biển Đen ở phía Nam, gần biên giới Nga.

Ngày 12 tháng 5 năm 2016, cơ sở phòng thủ tên lửa Aegis Ashore ở Deveselu, Romania đã được tuyên bố đi vào hoạt động. Một địa điểm tương tự ở Redzikowo, Ba Lan, đã được Hải quân Mỹ tiếp nhận vào ngày 15 tháng 12 năm 2023 và sẽ đi vào hoạt động dưới sự chỉ huy của NATO vào mùa hè năm 2024. Căn cứ không quân Redzikowo nằm cách lãnh thổ Kaliningrad của Nga chỉ 93 dặm. Ngoài các địa điểm ở Romania và Ba Lan, lá chắn phòng không châu Âu của NATO còn dựa vào hệ thống Aegis di động trên 5 tàu khu trục lớp Arleigh Burke do Hải quân Mỹ đóng tại Rota, Tây Ban Nha quản lý.

Kể từ tháng 10 năm 2022, Đức đã đi đầu trong việc thành lập Sáng kiến Lá chắn Bầu trời châu Âu (ESSI), một hệ thống phòng không và chống tên lửa tích hợp, trong đó coi Nga là một "mối đe dọa". Trong khi 19 thành viên NATO ở châu Âu ủng hộ Berlin thì Pháp, Italia, Ba Lan, Tây Ban Nha và Turkiye cho đến nay vẫn kiềm chế tham gia. Các thành phần của hệ thống này sẽ bao gồm IRIS-T của Đức, Patriot của Mỹ và hệ thống Arrow-3 của Israel và được tích hợp với lá chắn phòng thủ hiện có của NATO. Báo chí phương Tây thừa nhận Arrow 3 đặt ra thách thức trực tiếp với Nga do tầm bắn mở rộng và khả năng siêu vượt âm của hệ thống.

Đức đi đầu trong việc thành lập Sáng kiến Lá chắn Bầu trời châu Âu (ESSI).

Bà Barbara Majd Amin, người tổ chức biểu tình chia sẻ: "Chính sách tăng cường vũ trang của NATO sẽ gây tổn hại đến hòa bình. Đây không phải là liên minh phòng thủ mà là liên minh tấn công. NATO đã làm rất nhiều việc, nhưng tất cả đều là sai lầm. Bằng cách tăng cường vũ trang, tiến hành các cuộc tập trận quân sự, NATO đã không làm được gì cho hòa bình. Những gì NATO làm đã khiến tình hình càng trở nên tồi tệ hơn".

Đáng chú ý, kể từ cuộc đảo chính vào tháng 2 năm 2014 ở Ukraine, các quốc gia thành viên NATO đã tăng cường hỗ trợ cho lực lượng Ukraine bằng cách huấn luyện binh lính và cung cấp vũ khí. Ngoài ra, một số lượng lớn các căn cứ bí mật của CIA, có tổng cộng 12 căn cứ, đã được thiết lập trên khắp quốc gia Đông Âu này.

Theo số liệu công khai, xung quanh nước Nga hiện có hàng trăm căn cứ và các cứ điểm đóng quân khác nhau của Mỹ - NATO, lập thành một vòng vây chặt chẽ, đang siết chặt quanh lãnh thổ nước Nga.

Các quốc gia thành viên NATO đã tăng cường hỗ trợ cho lực lượng Ukraine bằng cách huấn luyện binh lính và cung cấp vũ khí.

Theo Bộ Ngoại giao Nga, việc tăng cường lực lượng quân sự ở Romania, Ba Lan, các nước vùng Baltic, đặc biệt là ở Ukraine thực sự là bước đi mang tính khiêu khích và làm trầm trọng thêm căng thẳng quân sự dọc biên giới Nga, đồng thời tạo ra mối đe dọa đối với an ninh của nước này.

NATO muốn gì?

Phần Lan và Thụy Điển là hai thành viên mới nhất của NATO. Với việc kết nạp hai quốc gia này, NATO đã biến Biển Baltic thành “cái hồ” của mình. Ngoài ra, khối quân sự đã bắt đầu mở rộng căn cứ không quân số 57 Mihail Kogalniceanu của không quân Romania, nơi có thể chứa tới 10.000 binh sĩ NATO, có đường băng và bệ vũ khí mới. Nằm gần cảng Constanta của Biển Đen, căn cứ mở rộng sẽ cách biên giới Ukraine khoảng 130 km và cách thành phố cảng Odessa khoảng 460 km.

Leonid Reshetnikov, trung tướng đã nghỉ hưu của Cơ quan Tình báo Đối ngoại Nga (SVR) cảnh báo một khi căn cứ này được xây dựng, Crimea, Biển Azov và bờ biển cũng như khu vực Krasnodar của Nga sẽ nằm trong tầm tấn công.

Nếu nhìn vào bản đồ, Biển Đen rõ ràng có tầm quan trọng chiến lược đối với NATO. Ý tôi là, họ đã có Biển Baltic, họ đã đóng cửa Biển Baltic và ngạo mạn tuyên bố rằng Baltic là một cái hồ của NATO. Và đó luôn là mục tiêu đằng sau cuộc đảo chính Maidan năm 2014 ở Ukraine. Bởi vì mục tiêu không chỉ là đưa Ukraine vào NATO mà còn là chiếm lấy Biển Đen. Và họ đã có Romania, Bulgaria, Thổ Nhĩ Kỳ, nên về cơ bản, Nga thực sự bị đẩy ra phía Đông Biển Đen và gần như phần lớn Biển Đen sẽ trở thành một cái hồ của NATO.

Tiến sĩ George Szamuely - Nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Chính sách Toàn cầu.

Khối quân sự này tuyên bố việc mở rộng về phía Đông của NATO là để đáp trả “hành vi” của Nga, nhưng không phải như vậy, mà đó là chiến lược lâu dài của liên minh được thực hiện từng bước bắt đầu từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc. Mặc dù Mỹ và các nhà lãnh đạo NATO tuyên bố rằng Moscow rất muốn tấn công các quốc gia thành viên trong liên minh nếu giành chiến thắng ở Ukraine, nhưng rõ ràng Nga không nuôi dưỡng bất kỳ kế hoạch nào như vậy.

Tổng thống Nga, Vladimir Putin: "Chi tiêu quốc phòng của Mỹ chiếm khoảng 40% tổng chi tiêu quốc phòng của thế giới. Nga chiếm 3,5%. Vì vậy, chúng tôi sẽ tiến hành chiến tranh với NATO với tỷ lệ như vậy ư? Thật vô lý. Khả năng chúng tôi tấn công một số nước khác - Ba Lan, các nước vùng Baltic. Họ đang khiến người Séc sợ hãi. Đây hoàn toàn là điều ngớ ngẩn. Chỉ là để đánh lừa người dân của họ và khiến người dân chi nhiều hơn cho quốc phòng”.

Tổng thống Nga, Vladimir Putin.

Tại Hội nghị thượng đỉnh NATO tại Madrid, Tây Ban Nha năm 2022, khối quân sự này đã đánh dấu một bước chuyển quan trọng trong kỷ nguyên cạnh tranh chiến lược mới. NATO đã chính thức thay đổi quan điểm với Nga, từ "đối tác chiến lược" trở thành "mối đe dọa lớn nhất, trực tiếp nhất". Chính bởi vậy, tổ chức quân sự lớn nhất hành tinh này liên tục tiến về phía Đông với ý đồ ngăn cản Moscow trong việc khôi phục vị thế siêu cường.

Moscow vẫn luôn khẳng định lập trường sẽ đáp trả việc NATO mở rộng hiện diện về phía Đông, tiến sát biên giới Nga. Moscow coi việc NATO mở rộng hiện diện ở khu vực là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia. Trong hai thập kỷ qua, Nga đã có những bước đi quyết đoán để cản đà tiến bước của NATO về phía Đông. Còn NATO đang tiếp tục cung câp cho Ukraine nhiều vũ khí, tiền bạc, đồng thời áp đặt các lệnh trừng phạt đối nhắm vào Nga với hy vọng thực hiện được ý đồ thực sự của mình, đó là làm suy giảm vị thế cường quốc của Nga. Dư luận quốc tế lo ngại với những leo thang chưa có dấu hiệu hạ nhiệt như hiện nay, rất có thể sẽ xảy ra cuộc đối đầu trực diện giữa Nga và NATO.

User
Ý KIẾN

Khi cuộc chiến Nga - Ukraine chuẩn bị bước sang năm thứ 4, nhóm của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã đưa ra ba kịch bản để giải quyết cuộc xung đột khi ông chuẩn bị trở lại Nhà Trắng.

TikTok có thể xem là một trong những ứng dụng "xấu số" nhất thế giới. Dù có lượng người dùng đông đảo, ứng dụng này cũng đang bị cấm tại rất nhiều quốc gia trên thế giới với nhiều lý do khác nhau.

Sáng 17/12, một thiết bị nổ được cài trong một chiếc xe scooter điện đã phát nổ gần lối vào của một tòa dân cư trên Đại lộ Ryazansky ở Moscow, vào đúng thời điểm người đứng đầu Lực lượng Phòng chống Phóng xạ, Hóa học và Sinh học của quân đội Nga Igor Kirillov cùng trợ lý của ông đi ngang qua, khiến hai người thiệt mạng.

Theo các nguồn tin Ukraine, tính đến tháng 11 năm nay, ít nhất 18 tướng, một đô đốc Nga đã thiệt mạng. Tuy nhiên, phía Nga mới xác nhận 8 trường hợp, và thêm trường hợp mới nhất là Trung tướng Igor Kirillov.

Ở tuổi 73, ông Francois Bayrou trở thành thủ tướng thứ 4 của nước Pháp chỉ trong vòng một năm. Ông sẽ đối mặt với nhiệm vụ đầy thách thức là đưa đất nước thoát khỏi cuộc khủng hoảng chính trị đã kéo dài nhiều tháng qua và vực dậy nền kinh tế.

Người đứng đầu lực lượng phòng thủ hạt nhân của Nga Igor Kirillov và trợ lý của ông đã thiệt mạng trong một vụ nổ ở phía đông nam Moscow vào sáng thứ Ba. Người phát ngôn của Ủy ban điều tra Nga Svetlana Petrenko cho biết: Vụ nổ là do một thiết bị nổ được giấu bên trong một chiếc xe máy điện.

Hãng thông tấn TASS dẫn thông báo của Ủy ban Điều tra Nga xác nhận Trung tướng Igor Kirillov, Tư lệnh Lực lượng Phòng vệ Bức xạ, Hóa học và Sinh học của Nga, cùng trợ lý của ông đã thiệt mạng trong một vụ nổ xảy ra sáng 17/12 ở Đông Nam thủ đô Moscow.

Việc tự động hóa sản xuất bằng AI và robot có thể đóng góp tới 1,4 nghìn tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu vào năm 2025.

Ngày 3/12, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã ban hành lệnh thiết quân luật sau 45 năm. Sắc lệnh thiết quân luật của ông chỉ kéo dài trong vài giờ, nhưng ông đang phải trả giá đắt vì tính toán sai lầm này. Uy tín của ông Yoon đã giảm mạnh, trong đó nổi lên sự phân cực chính trị sâu sắc, các vụ bê bối liên quan đến vợ ông và xung đột gần như liên tục giữa Chính phủ của ông và Quốc hội do phe đối lập áp đảo.

Với gần 150 đêm diễn tại 51 thành phố trên khắp thế giới,"The Eras Tour" không chỉ là chuyến lưu diễn lớn nhất trong sự nghiệp của Taylor Swift mà còn được xem là một hiện tượng văn hóa toàn cầu. Đây là chuyến lưu diễn âm nhạc có doanh thu cao nhất mọi thời đại, cho thấy sức ảnh hưởng đặc biệt của nữ ca sỹ trong ngành công nghiệp âm nhạc, văn hóa và kinh tế.

Các cuộc thảo luận về khí hậu thường xoay quanh việc giảm carbon dioxide (CO₂) - loại khí nhà kính nguy hiểm nhất. Tuy nhiên, methane (CH₄) - một loại khí thải khác chỉ đứng sau CO₂ về tác động đến hiện tượng nóng lên toàn cầu, cũng cần được chú ý nếu muốn làm chậm tình trạng biến đổi khí hậu.

Sự bất ổn chính trị tại Pháp và Đức, hai nền kinh tế hàng đầu Liên minh châu Âu, đang làm suy yếu vai trò trụ cột của hai quốc gia này trong nỗ lực giải quyết tình trạng thâm hụt ngân sách đang gia tăng và sức cạnh tranh đang suy yếu của châu lục này, làm dấy lên mối lo ngại về tương lai bất ổn của Liên minh châu Âu.

Trong những ngày qua, một dịch bệnh bí ẩn đã bùng phát tại khu vực Panzi, tỉnh Kwango, Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC), làm nhiều người lo lắng. Tổng giám đốc WHO ông Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết có 416 trường hợp mắc căn bệnh bí ẩn được báo cáo và ít nhất 143 người ca tử vong do căn bệnh này tại các bệnh viện.

Chỉ còn hơn hai tuần trước khi kết thúc nhiệm kỳ của mình, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã giảm án cho khoảng 1.500 người và ân xá cho 39 người Mỹ bị kết án về các tội phi bạo lực. Đây là hành động khoan hồng lớn nhất trong lịch sử hiện đại của Mỹ.

Những ngày gần đây, các lực lượng Ukraine đóng tại miền Đông nước này đang phải chịu áp lực rất lớn, có thể nói là “căng thẳng lên đến đỉnh điểm” khi Nga liên tiếp giành thêm nhiều thành quả quân sự. Theo giới quan sát, chỉ trong vài tháng qua, lực lượng Nga đã kiểm soát lãnh thổ của Ukraine với tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 3/2022.

Bất ổn chính trị ở Hàn Quốc ngày càng sâu sắc. Người dân Hàn Quốc tự hỏi ai sẽ là người điều hành chính phủ và cả quân đội vào thời điểm Hàn Quốc phải đối mặt với nhiều thách thức về chính sách đối ngoại. Những thách thức đó bao gồm căng thẳng ngày càng tăng với Triều Tiên và hoạt động ngoại giao tế nhị cần thiết với đồng minh Mỹ khi lễ nhậm chức của ông Donald Trump đang đến gần.

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đang đối mặt với cáo buộc nổi loạn liên quan đến lệnh thiết quân luật do ông ban hành ngày 3/12. Ông Yoon có thể đi vào lịch sử với tư cách là Tổng thống Hàn Quốc đương nhiệm đầu tiên bị bắt và giam giữ khi đang tại nhiệm.

Lực lượng Nga đã tiến qua khu định cư Stariye Terny về phía làng Dachnoye, đường Kurakhovo-Zaporozhye và đường dẫn ra khỏi thành phố Kurakhovo về phía Tây.

Chỉ một ngày sau khi chính quyền Bashar Al Assad bị lật đổ, Thủ tướng Mohammed al-Jalali đã đồng ý trao quyền lực cho "chính phủ cứu nguy" do lực lượng đối lập lãnh đạo. Một số nhà phân tích cho rằng việc chấm dứt nội chiến sẽ mở ra một chương mới tốt đẹp hơn cho người dân Syria, tuy nhiên, trước mắt chính quyền mới của Syria sẽ phải đối mặt với không ít khó khăn và thách thức.

Ô nhiễm nhựa là một trong những vấn đề môi trường nhức nhối nhất thế giới hiện nay, đòi hỏi sự hợp tác và cam kết mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế. Bất chấp lời kêu gọi của các nhà khoa học và hoạt động môi trường, tình trạng này vẫn chưa được cải thiện, thậm chí ngày càng nghiêm trọng hơn.

Sự sụp đổ của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad đang đẩy Syria đến một bước ngoặt lớn, đồng thời xoay chuyển bức tranh địa chính trị ở khu vực Trung Đông. Tương lai và ước mơ hòa bình của người dân Syria vẫn là bài toán khó tìm lời giải đáp.

Tổng thống Joe Biden đã ân xá vô điều kiện cho con trai mình là Hunter Biden, khi chỉ còn vài tuần nữa là ông rời Nhà Trắng, bất chấp lời hứa trước đó là không làm việc này. Với tư cách là một người cha, quyết định của ông có thể được thông cảm, nhưng với cương vị tổng thống, quyết định này gây ra tác động lớn ở vào thời điểm nhạy cảm.

Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, với cam kết sẽ “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”, ông Donald Trump đã phát động một cuộc chiến thương mại căng thẳng với Trung Quốc. Lần này, dưới chính quyền Trump 2.0, các nhà quan sát chính sách đối ngoại của Trung Quốc cũng không ảo tưởng về quỹ đạo đi xuống tiềm tàng của mối quan hệ Mỹ - Trung.

Xung đột Nga - Ukraine đến nay đã kéo dài gần 3 năm và vẫn chưa có dấu hiệu sẽ sớm kết thúc. Dường như khó có khả năng Nga và Ukraine sẽ tìm kiếm một vài hình thức ngừng bắn hoặc giải pháp hòa bình trong nửa đầu năm 2025.

Israel đang thảo luận về một đề nghị mới nhằm chấm dứt xung đột ở Dải Gaza, cho rằng đây là một cơ hội tuyệt vời để đạt được một thỏa thuận phù hợp với Tel Aviv, sau khi chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu bác bỏ nhiều đề xuất trong hơn một năm qua và tiếp tục gây hấn chống lại người Palestine.

6 tháng sau khi chính phủ tiền nhiệm bị giải tán, chính phủ non trẻ mới được thành lập được 3 tháng của Thủ tướng Michel Barnier tiếp tục nối gót, sụp đổ sau khi không thể vượt qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm ngày 4/12 do liên minh cánh tả đề xuất.

Phân tích của hãng tin Reuters về các tuyên bố và cuộc phỏng vấn được thực hiện với một số nhân vật thân cận với Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump cho thấy, các cố vấn của ông Trump, cả công khai và riêng tư, đã đưa ra các đề xuất về việc chấm dứt xung đột Nga – Ukraine bằng cách đổi đất lấy hòa bình. Theo đó, Kiev sẽ phải nhượng lại những vùng lãnh thổ rộng lớn cho Nga trong tương lai gần.

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã khiến cả nước bàng hoàng vào tối ngày 3/12, khi bất ngờ tuyên bố thiết quân luật lần đầu tiên sau gần 50 năm.

Những ngày gần đây, cuộc xung đột tại Syria đã bất ngờ trở thành tâm điểm chú ý sau khi lực lượng phiến quân đối lập phát động một cuộc tấn công chớp nhoáng và giành quyền kiểm soát thành phố chiến lược Aleppo - thủ phủ kinh tế của quốc gia Trung Đông này, đồng thời mở rộng tấn công nhiều thành phố lớn ở phía Tây.

Cuối năm là mùa lễ hội, đồng thời cũng là mùa mua sắm lớn trong năm ở nhiều nơi như Mỹ và châu Âu. Mặc dù mùa nghỉ lễ năm nay có thể sẽ lập kỷ lục mới, nhưng có một xu hướng rõ rệt là người tiêu dùng sẽ không vung tiền mà tập trung vào các sản phẩm thiết yếu và tìm kiếm các chương trình khuyến mãi tốt trước khi đưa ra quyết định.

Trước khi rời khỏi Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Joe Biden đang tìm cách cải thiện di sản của mình bằng cách đạt được lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza, thả những con tin vẫn còn bị Hamas giam giữ, đồng thời mở đường cho một giải pháp ở khu vực rộng lớn hơn khi bàn giao công việc cho Tổng thống đắc cử Donald Trump.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky lần đầu tiên cho biết có thể nhượng đất tạm thời cho Liên bang Nga để đổi lấy sự bảo vệ của “ô bảo vệ NATO” và sau đó Ukraine có thể giành lại phần lãnh thổ còn lại thông qua ngoại giao.

Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố sẽ thành lập một cơ quan mới là Bộ Hiệu quả Chính phủ, đồng thời lựa chọn tỷ phú công nghệ Elon Musk và doanh nhân, cựu ứng cử viên tổng thống Đảng Cộng hòa, Vivek Ramaswamy làm người đứng đầu cơ quan này. Điều này thể hiện tham vọng của ông Trump về việc cải cách bộ máy chính phủ mà ông cho là quan liêu.

Ông Trump dường như đã "bắn phát súng” đầu tiên về thuế quan, báo hiệu một chính sách thương mại cứng rắn dưới nhiệm kỳ sắp tới của ông.

Australia sắp trở thành quốc gia đầu tiên cấm trẻ em dưới 16 tuổi sử dụng mạng xã hội, sau khi cả Hạ viện và Thượng viện thông qua dự luật về vấn đề này.

Ngày 28 /11, Quân đội Israel cho biết lực lượng không quân của họ đã tấn công một cơ sở được Hezbollah sử dụng để lưu trữ tên lửa tầm trung ở miền nam Liban sau khi cả hai bên cáo buộc nhau vi phạm lệnh ngừng bắn nhằm chấm dứt hơn một năm giao tranh.

Theo Reuters, ngày 28/11, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chúc mừng ông Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Mỹ, ca ngợi ông Trump dũng cảm khi bị một tay súng cố gắng ám sát và cho biết Moscow sẵn sàng đối thoại với tổng thống đắc cử Donald Trump của đảng Cộng hòa.

Tại Busan, Hàn Quốc, vòng đàm phán thứ 5 và cũng là vòng cuối cùng của Ủy ban đàm phán Liên chính phủ về ô nhiễm nhựa đang diễn ra. Đây là nỗ lực nhằm đạt được một thỏa thuận toàn cầu về chống ô nhiễm nhựa, sau bốn vòng đàm phán trước đó chưa mang lại kết quả tích cực.

Israel và Liban đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn cho Israel và phong trào Hezbollah, sau hơn một năm kể từ khi nổ ra các cuộc giao tranh ở biên giới phía Nam Liban. Thỏa thuận này mở đường cho việc chấm dứt cuộc xung đột giữa Israel và Hezbollah đã khiến hàng nghìn người thiệt mạng, đồng thời hướng tới chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch trong khu vực.

Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt giữ đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant và thủ lĩnh Hamas Mohammed Deif. Lệnh bắt giữ do ICC ban hành gây chấn động trong bối cảnh pháp lý thế giới, bởi đây là lần đầu tiên một đồng minh phương Tây bị một cơ quan tư pháp toàn cầu buộc tội phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người.

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 29 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu (COP29) đã bế mạc sau hai tuần đàm phán căng thẳng. Mặc dù đạt được thành quả nhất định, nhưng cách phân bổ tài chính cho công cuộc chống biến đổi khí hậu là nguồn cơn gây căng thẳng giữa các nước giàu và nghèo tại hội nghị.

Với chiến lược kiên trì và linh hoạt, Trung Quốc đang từng bước xây dựng ảnh hưởng sâu rộng tại Mỹ Latinh, khiến Mỹ phải đối mặt với thách thức lớn về địa chính trị ngay tại khu vực vốn được xem là liên minh truyền thống của Washington.

Giảm khí thải từ phương tiện giao thông đã trở thành một nhiệm vụ cấp bách trên toàn cầu, trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng.

Khả năng một thỏa thuận thương mại giữa Liên minh châu Âu và Khối thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur) có thể sớm được ký kết đã gây ra sự hỗn loạn chính trị ở Pháp và trên khắp châu Âu. Nếu được hoàn tất, đây sẽ là thỏa thuận thương mại tự do quan trọng nhất từng được EU ký kết, tuy nhiên, nó cũng châm ngòi cho nhiều cuộc biểu tình tại Pháp.

Thủ tướng Hungary ông Viktor Orban ngày 22/11 cho biết ông sẽ mời Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đến thăm đất nước mình và sẽ đảm bảo rằng lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự Quốc tế đối với Thủ tướng Israel sẽ "không được thực hiện".

Việc kiểm soát biên giới và xử lý người nhập cư bất hợp pháp đã trở thành trọng tâm trong suốt chiến dịch tranh cử vào Nhà Trắng của Tổng thống đắc cử Donald Trump. Ngay sau khi chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống, ông đã bắt tay vào thực hiện kế hoạch. Bước đầu tiên là ông đề cử những nhân vật có quan điểm cứng rắn về nhập cư vào các vị trí chủ chốt trong nội các mới của mình.