Chiến tranh Lạnh đã quay trở lại !?
Sau khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra, Mỹ và các đồng minh phương Tây luôn khẳng định họ không muốn xung đột với Nga. Tuy nhiên, phương Tây lại liên tục có những động thái khiến quan hệ leo thang căng thẳng, thậm chí có khả năng dẫn tới một cuộc đụng độ trực tiếp. Một số chuyên gia phương Tây tin rằng, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) trên thực tế đã tham gia vào cuộc xung đột với Nga.
Gia tăng căng thẳng trong quan hệ Nga – Đức
Đài truyền hình RT của nhà nước Nga ngày 1/3 đã công bố đoạn ghi âm dài 38 phút về cuộc trò chuyện giữa bốn sĩ quan quân đội Đức về cách quân đội Ukraine có thể sử dụng tên lửa hành trình Taurus nếu Đức cung cấp vũ khí.
Theo Tổng biên tập RT Margarita Simonyan, giọng nói trong đoạn ghi âm là của người đứng đầu Lực lượng Không quân Đức, Tướng Ingo Gerhartz; phó tham mưu trưởng, Chuẩn tướng Frank Graefe; và hai nhân viên từ Trung tâm điều hành không quân của Bộ chỉ huy vũ trụ Đức.
Trong đoạn ghi âm, các sỹ quan Đức tranh luận về việc có nên gửi loại vũ khí này tới Ukraine hay không, cũng như các kịch bản có thể trong trường hợp Kiev sử dụng vũ khí này để tấn công cầu Crimea có tầm quan trọng chiến lược. Ngoài việc sử dụng tên lửa Taurus, các quan chức Đức được cho là còn đề cập đến sự hiện diện của binh sĩ nước ngoài ở Ukrane để giúp Kiev vận hành vũ khí do phương Tây cung cấp.
Cuộc trò chuyện diễn ra trên nền tảng trực tuyến không được mã hoá WebEx, và Bộ Quốc phòng Đức xác nhận các tướng không quân đã bị nghe lén. Nội dung đoạn băng bị rò rỉ khiến Đức phải ngay lập tức xem lại hệ thống tình báo và phản gián. Thế nhưng, Berlin cũng đang phải đối diện với những vấn đề rất lớn.
Nga ngay lập tức đã triệu đại sứ Đức sau khi đoạn băng ghi âm được công bố. Điện Kremlin khẳng định đoạn ghi âm bị rò rỉ cho thấy “sự tham gia trực tiếp của tập thể phương Tây” vào cuộc xung đột tại Ukraine.
Ông Dmitri Peskov - người phát ngôn Điện Kremlin nói: “Đoạn ghi âm cho biết trong quân đội Đức, các kế hoạch tiến hành các cuộc tấn công vào lãnh thổ Nga đang được thảo luận một cách thực chất và cụ thể”. Còn theo Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev, “Đức đang chuẩn bị cho chiến tranh với Nga”.
Với các đồng minh, Đức đang bị coi là không trung thực. Trong khi Thủ tướng Đức Olaf Scholz từ trước đến nay đều miễn cưỡng với khả năng cung cấp tên lửa Taurus cho Ukraine, bất chấp sức ép từ các đồng minh thì việc đoạn băng được công khai, việc quân đội Đức công khai thảo luận về việc cung cấp tên lửa Taurus cho Ukraine phản ánh thực tế rằng quan chức Đức hành động khác với tuyên bố của Thủ tướng.
“Bóng ma” chiến tranh Lạnh quay trở lại?
Không chỉ dừng lại ở quan hệ với một quốc gia, mối quan hệ giữa Nga và cả Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cũng được cho là đang ở mức xấu nhất từ trước đến nay. Từ ngày 4/3, NATO đã bắt đầu cuộc tập trận quân sự quy mô lớn trên lãnh thổ Bắc Âu, ngay sát biên giới Nga. Cuộc tập trận có tên gọi “Phản ứng Bắc Âu 2024” do Na Uy dẫn đầu, dự kiến kéo dài gần hai tuần tại các khu vực phía bắc Phần Lan, Na Uy và Thụy Điển với sự tham gia của hơn 20.000 binh sĩ từ 13 quốc gia.
Theo quân đội Phần Lan, với sự tham gia của hơn 4.000 binh sĩ, “Phản ứng Bắc Âu 2024” là cuộc tập trận đầu tiên mà Phần Lan tham dự với tư cách một quốc gia thành viên NATO, cũng là cuộc tập trận đa quốc gia lớn nhất từ trước đến nay mà nước này từng tham gia. Phần Lan, quốc gia có chung đường biên giới dài 1.340 km với Nga, đã gia nhập NATO vào tháng 4 năm 2023, chấm dứt nhiều thập kỷ duy trì chính sách không liên kết quân sự. Trong khi đó, nước láng giềng Thụy Điển vừa trở trở thành thành viên thứ 32 của liên minh quân sự do Mỹ đứng đầu.
Cuộc tập trận trên toàn Bắc Âu là một phần của “Người bảo vệ kiên định 2024”, cuộc tập trận quy mô nhất kể từ thời Chiến tranh Lạnh, mà NATO đang tiến hành kể từ tháng 1. Cuộc tập trận huy động 90.000 quân nhân từ 31 thành viên NATO và Thụy Điển, với hơn 50 tàu - từ tàu sân bay đến tàu khu trục, cùng với hơn 80 máy bay chiến đấu, trực thăng và máy bay không người lái cùng ít nhất 1.100 phương tiện chiến đấu tham gia, nhằm kiểm tra khả năng triển khai lực lượng của liên minh này và huấn luyện kế hoạch phòng thủ mới của NATO.
Ông Christopher Cavoli - Tư lệnh tối cao của NATO tại châu Âu cho biết: “Liên minh sẽ thể hiện năng lực củng cố khu vực châu Âu - Đại Tây Dương thông qua việc di chuyển lực lượng xuyên Đại Tây Dương từ Bắc Mỹ. Việc tăng cường này sẽ diễn ra dựa trên kịch bản xung đột giả định chống lại một đối thủ ngang tầm.”
Nga gọi cuộc tập trận của NATO ngay trên lãnh thổ các quốc gia sát biên giới với Nga là một sự khiêu khích tập thể, có thể kích động một cuộc chiến tranh thế giới mới. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov chỉ ra đây là bằng chứng rõ ràng nhất cho thấy chính sách chống Nga của phương Tây hiện đã lên đến đỉnh điểm.
Rủi ro tăng cao từ đối đầu Nga – NATO
Theo Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko, quy mô của cuộc tập trận đánh dấu sự “trở lại không thể thay đổi” của NATO đối với các kế hoạch Chiến tranh Lạnh. Ba từ “Chiến tranh Lạnh” đã một lần nữa được phía Nga nhắc lại sau lần đầu tiên đề cập vào tháng 7/2023, khi Bộ Ngoại giao Nga ra thông báo nhấn mạnh NATO đã quay trở lại với các kế hoạch của thời Chiến tranh Lạnh.
Căng thẳng Nga - NATO hiện nay theo sau một loạt các diễn biến đáng chú ý trong nhiều tháng qua. Tháng 11/2023, Nga rút khỏi Hiệp ước về các lực lượng vũ trang thông thường ở châu Âu, đây là cơ chế quan trọng để thiết lập thế cân bằng quân sự, giới hạn số lượng phương tiện chiến đấu trên khu vực, tránh các bên tập trung lực lượng quy mô lớn để tấn công chớp nhoáng. Trong khi đó, NATO đạt được nhiều bước tiến trong mở rộng khối, với Phần Lan gia nhập và Thụy Điển đã trở thành thành viên chính thức của liên minh.
Bà Aylin Matle tại Hội đồng chính sách đối ngoại Đức nhận định: “Tôi cho rằng đối đầu quân sự giữa Nga và NATO đã tăng cao hơn kể từ năm 2022 và có thể nói ở mức cao nhất trong nhiều năm trở lại đây.”
Từ khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra tháng 2/2022, NATO đẩy mạnh các hoạt động củng cố lực lượng, tăng cường năng lực quốc phòng. Chi tiêu quốc phòng các nước thành viên NATO liên tục tăng. Ba Lan tăng chi tiêu quân sự ở mức 4% GDP vào năm 2023. Đức cải tổ học thuyết quốc phòng, lần đầu tiên sau hơn 1 thập kỷ. Một số nước hồi đầu tháng này cũng đã thống nhất mua tới 1.000 tên lửa Patriot nhằm tăng cường hệ thống phòng không của châu Âu.
Về phần mình, chỉ trích việc NATO điều quân và khí tài quân sự áp sát biên giới Nga gây ra mối đe doạ rõ ràng đối với nước này.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov khẳng định tuyên bố của Phương Tây rằng quân đội Nga sau chiến thắng ở Ukraine sẽ “đến các nước Baltic, Phần Lan và các nước NATO khác” là nhằm mục đích đạt được sự phân bổ hỗ trợ mới cho Kiev, còn bản thân Nga ‘không có mong muốn, về quân sự, về chính trị hay kinh tế cần phải tấn công bất kỳ ai”.
Để phản ứng, Nga đã thành lập 2 quân khu chiến lược Leningrad và Moscow giáp biên giới NATO ở phía tây và tây bắc của Nga để đối phó với mối đe dọa từ NATO.
Các chuyên gia cho rằng những nguy cơ ngày càng tăng từ đối đầu Nga - NATO đang khiến châu Âu có thể bước vào cuộc Chiến tranh Lạnh mới. Một cuộc chạy đua vũ trang có thể sẽ diễn ra - viễn cảnh mà không quốc gia nào mong muốn, có thể khiến quan hệ Nga - NATO đi vào ngõ cụt; đồng thời, tạo những kịch bản nguy hiểm cho an ninh toàn cầu.
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Nhà chức trách Nga vừa cho biết Ukraine phóng máy bay không người lái (UAV) chứa thuốc nổ tấn công thành phố Kazan của Nga, cách biên giới Ukraine hơn 1.000 km, gây thiệt hại cho một số công trình.
Hãng tin Tass ngày 21/12 cho biết, chuyên gia quân sự Andrey Marochko đã nói với hãng tin này rằng lực lượng Nga đang kiểm soát hơn một nửa thành phố Chasov Yar ở Cộng hòa Nhân dân Donetsk .
Quân đội Israel thừa nhận đã không thể đánh chặn một "vật thể bay" được phóng từ Yemen tới Tel Aviv, làm ít nhất 16 người bị thương.
Phe đối lập Syria tuyên bố muốn đóng góp vào hòa bình khu vực sau cuộc gặp lịch sử giữa lãnh đạo Ahmed al-Sharaa và phái đoàn ngoại giao Mỹ tại Damascus.
Một đoàn gồm 120 binh sĩ Pháp đã rời Chad vào ngày 20/12, đánh dấu sự khởi đầu cho cuộc rút quân của Pháp khỏi một trong những thuộc địa cuối cùng mà Pháp vẫn duy trì sự hiện diện quân sự.
Ngày 19/12, phát biểu trên truyền hình, người phát ngôn của Houthi, ông Yahya Sarea tuyên bố, lực lượng này đã sẵn sàng cho một cuộc chiến kéo dài với Israel.
Washington đã cung cấp khoảng 100 tỷ USD viện trợ tài chính và hỗ trợ quân sự cho Kiev kể từ khi xung đột Nga - Ukraine leo thang vào năm 2022 và phần lớn số tiền này được chi bên trong nước Mỹ cho sản xuất quốc phòng.
Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius cho biết nước này đang xem xét tăng quy mô lực lượng vũ trang lên 230.000 người, trong bối cảnh Đức và các nước thành viên khác trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tìm cách tăng cường khả năng phòng thủ trước các thách thức địa chính trị hiện nay.
Trong khi quân Nga và Ukraine giao tranh khốc liệt trên chiến trường, phát biểu tại cuộc họp báo thường niên ngày 19/12, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đề xuất một cuộc đấu tên lửa với phương Tây để chứng minh tên lửa đạn đạo siêu thanh Oreshnik mới của Nga có thể đánh bại bất kỳ hệ thống phòng thủ tên lửa nào.
Cuộc chiến tranh ở Ukraine giữa Nga và Ukraine được Tổng thống Nga Vladimir Putin và giới chức quân đội Nga thảo luận, đánh giá công khai trong một cuộc trao đổi được truyền hình cho công chúng biết tường tận ở Nga.
Ukraine cho biết, họ đã phát triển một loại vũ khí laser có thể bắn hạ máy bay ở độ cao hơn 2 km.
Nga đã kiểm soát được hai khu dân cử ở vùng Donbass, trong khi đó, Uỷ ban điều tra Nga thông báo đã bắt giữ một đối tượng có liên quan đến vụ sát hại Trung tướng Igor Kirillov hôm 17/12.
Tổng Tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine Oleksandr Syrskyi cho biết Nga đã tăng cường các cuộc tấn công vào lực lượng Ukraine - hiện đang cố thủ tại một vùng đất biệt lập ở khu vực Kursk của Nga, đồng thời gia tăng áp lực ở khu vực Donetsk phía đông Ukraine.
Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev tuyên bố, giới lãnh đạo Ukraine sẽ sớm phải đối mặt đòn đáp trả vì liên quan tới vụ sát hại Trung tướng Igor Kirillov ở Moscow hôm nay.
Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev cảnh báo, chính quyền Kiev sẽ phải trả giá đắt cho cái chết của Tổng tư lệnh Lực lượng Phòng thủ bức xạ, hóa học và sinh học của Nga, Trung tướng Igor Kirillov.
Lực lượng Houthi ở Yemen ngày 16/12 tuyên bố đã phóng một tên lửa đạn đạo vào một mục tiêu quân sự ở Jaffa - thành phố ở miền trung Israel.
Tổng thống Vladimir Putin đã phát biểu trong phiên họp mở rộng của hội đồng Bộ Quốc phòng Nga, tóm tắt những diễn biến trong năm của hoạt động quân sự tại Ukraine; đồng thời nêu bật những thành tựu đáng kể và những thách thức đang diễn ra trong năm 2024.
Trong 24 giờ qua, xung đột Nga Ukraine có nhiều diễn biến mới, khi tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump lên tiếng phản đối việc cho phép Kiev dùng tên lửa tầm xa tấn công vào sâu lãnh thổ Nga. Nga khẳng định quan điểm này phù hợp với lập trường của Moscow.
Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrey Belousov ngày 16/12 (giờ địa phương) đã thông báo về việc thành lập một đơn vị quân sự mới mang tên “Lực lượng hệ thống không người lái”.
Tại phiên họp mở rộng của hội đồng Bộ Quốc phòng, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrei Belousov tuyên bố, Nga chuẩn bị thành lập một nhánh mới của lực lượng vũ trang chuyên về hệ thống không người lái.
Họp với các quan chức cấp cao Bộ Quốc phòng, Tổng thống Nga Vladimir Putin nhận định quân đội Nga hiện chiếm ưu thế trên toàn bộ tiền tuyến ở Ukraine và đang đẩy nhanh tiến độ tấn công, đồng thời cáo buộc các nước phương Tây đẩy Nga tới lằn ranh đỏ.
Lực lượng dân quân người Kurd đang kiểm soát khu vực Đông Bắc Syria hôm nay kêu gọi chấm dứt mọi hành động giao tranh và đề nghị hợp tác với chính quyền mới.
Một quan chức cấp cao Nhà Trắng cho biết chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đang chuẩn bị tăng cường đáng kể việc cung cấp vũ khí cho Ukraine trong những tuần cuối nhiệm kỳ của ông.
Chỉ huy nhóm lực lượng Donetsk phía đông của Ukraine đã bị cách chức vì không thể ngăn cản đà tiến quân như vũ bão của Nga ở khu vực Pokrovsk. Tướng Oleksandr Tarnavskiy sẽ đảm nhiệm vị trí chỉ huy nhóm tác chiến và chiến thuật khu vực này, thay thế Tướng Oleksandr Lutsenko.
Israel đã thực hiện chiến dịch tấn công quy mô lớn vào Syria trong vài ngày qua, phá hủy năng lực quân sự của quân đội Syria dưới thời chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad.
Hình ảnh vệ tinh do Maxar công bố ngày 13/12 cho thấy, Nga dường như đang chuẩn bị di dời máy bay và thiết bị quân sự khỏi các căn cứ của nước này tại Syria.
Máy bay không người lái của Ukraine đã tấn công một cơ sở hạ tầng lưu trữ nhiên liệu ở vùng Oryol, miền trung nước Nga, gây ra cháy nổ lớn tại đây, thống đốc khu vực Andrei Klychkov cho biết vào sáng sớm ngày 14/12.
Ngày 13/12, Nga đã phóng hàng trăm tên lửa và UAV vào Ukraine, gây thiệt hại nặng nề cho hệ thống năng lượng của Kiev, không lâu sau khi Ukraine nã tên lửa ATACMS vào sân bay quân sự Nga.
Theo nguồn tin từ giới chức quân sự được đăng trên tờ “Times of Israel”, lực lượng không quân nước này đang chuẩn bị cho khả năng tiến hành các cuộc tấn công nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết quân đội Nga đã tấn công các cơ sở hạ tầng năng lượng và nhiên liệu quan trọng của Ukraine nhằm đáp trả việc Ukraine tấn công bằng tên lửa ATACMS vào sân bay quân sự Taganrog.
Ngày 13/12, Chính quyền Ukraine cho biết Nga đã phát động một cuộc tấn công mới trên diện rộng vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine đêm 12/12, buộc nước này phải thực hiện lệnh cắt điện khẩn cấp.
Pháp đã chính thức chấm dứt hoạt động quân sự ở Cộng hòa Chad bằng việc đưa hai chiếc máy bay chiến đấu trở lại căn cứ. Động thái này diễn ra hai tuần sau khi Cộng hòa Chad chấm dứt hiệp ước hợp tác quốc phòng với Paris.
Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ (CENTCOM) thông báo, Israel đã tiến hành đợt rút quân đầu tiên khỏi thị trấn Al-Khiam ở miền Nam Liban và được thay thế bằng quân đội Liban theo thỏa thuận ngừng bắn với nhóm Hezbollah.
Theo dịch vụ lập bản đồ DeepState, lực lượng Nga hiện chỉ còn cách ngoại ô thành phố Pokrovsk quan trọng ở miền đông Ukraine 3km sau khi tiến quân nhanh chóng trong ngày 11/12.
Các đơn vị thuộc Nhóm tác chiến phía Bắc của Nga tiếp tục cuộc tấn công, kiểm soát các khu định cư Daryino và Plyokhovo ở Khu vực Kursk, Bộ Quốc phòng Nga đưa tin. Lực lượng vũ trang Ukraine đã mất hơn 200 quân ở khu vực Kursk trong ngày qua.
Việc Nga sử dụng tên lửa đạn đạo tầm trung (IRBM) Oreshnik trong cuộc xung đột tại Ukraine đã tạo “cơn địa chấn” tại châu Âu. Loại vũ khí này được xem là một bước tiến mới trong năng lực tên lửa của Nga, với khả năng tác động sâu rộng đến xung đột Nga - Ukraine cũng như cán cân quân sự khu vực và thế giới.
Israel đã phát động một chiến dịch không kích quy mô lớn nhắm vào các mục tiêu quân sự trên khắp Syria, trong bối cảnh chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad vừa bị lật đổ.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky khẳng định sẽ không hạ thêm tuổi nhập ngũ, sau khi truyền thông đưa tin Mỹ đang yêu cầu Ukraine làm điều này.
Ngày 9/12 đánh dấu một giai đoạn mới với người Syria sau khi lực lượng đối lập chiếm thủ đô Damascus và Tổng thống Bashar al-Assad rời khỏi Damascus, chấm dứt cuộc nội chiến kéo dài 13 năm và hơn 50 năm cầm quyền của gia tộc Assad.
Israel tuyên bố đã tiến hành nhiều cuộc không kích phá huỷ các kho vũ khí chiến lược của Syria nhằm ngăn chặn chúng rơi vào tay các phần tử cực đoan.
Theo hãng tin AFP, một trung tâm nghiên cứu của Bộ Quốc phòng Syria ở khu vực Barzeh, thuộc thủ đô Damascus đã bị phá hủy hoàn toàn sau các cuộc không kích được cho là do Israel tiến hành.
Căng thẳng dọc biên giới Israel và Syria đã bất ngờ thu hút chú ý của dư luận quốc tế, khi Thủ tướng Benjamin Netanyahu tuyên bố Israel sẽ tiếp tục kiểm soát Cao nguyên Golan, khu vực lãnh thổ được Liên hợp quốc xác định là thuộc về Syria.
Trong vòng chưa đầy hai tuần sau khi lực lượng đối lập mở lại các cuộc tấn công quy mô lớn, chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã sụp đổ chóng vánh.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tỏ ý mong muốn chào đón quân đội phương Tây vào Ukraine trong khuôn khổ thỏa thuận an ninh tiềm năng nhằm chấm dứt chiến tranh với Nga.
Hãng Al Jazeera đưa tin, ông Mohammed Al-Bashir - người đứng đầu “Chính phủ cứu nguy” ở tỉnh Idlib đã được giao nhiệm vụ thành lập một chính phủ mới để quản lý giai đoạn chuyển tiếp ở Syria.
Lực lượng Israel tiến hành các cuộc tấn công quy mô lớn trên khắp Syria, nhắm vào ba sân bay lớn và các cơ sở hạ tầng quân sự chiến lược khác, bao gồm cả thủ đô Damascus.
0