Chuyện gì xảy ra nếu Nga rút căn cứ khỏi Syria?
Syria đang trở thành điểm nóng chính trị, nơi các cường quốc tranh giành ảnh hưởng thông qua các chiến lược ngoại giao, quân sự và kinh tế. Nếu Thổ Nhĩ Kỳ và Israel được xem là nhân tố mới định hình tương lai của Syria, thì cuộc chính biến ở quốc gia Trung Đông này đẩy Nga vào thế tiến thoái lưỡng nan giữa việc “rút quân hay duy trì sự hiện diện” vào thời điểm xung đột ở Ukraine đang ở giai đoạn quan trọng.
Syria từ lâu giữ vị trí quan trọng đối với Nga, không chỉ vì là đồng minh địa chính trị, mà còn vì các cơ sở quân sự quan trọng như căn cứ Không quân Hmeimim và căn cứ Hải quân Tartus. Các căn cứ của Syria là nền tảng cho khả năng thể hiện sức mạnh của Moscow ở Trung Đông và châu Phi - đóng vai trò là trung tâm điều phối quân đội, lính đánh thuê và vũ khí. Căn cứ hải quân ở Tartus là điểm tiếp tế và sửa chữa duy nhất cho hải quân Nga ở Địa Trung Hải.
Do đó, sự sụp đổ của chính quyền cựu Tổng thống Basha al Assad làm phức tạp thêm vị thế của Nga tại Syria. Mặc dù các hình ảnh từ thực địa cho thấy, Nga đang rút quân khỏi tiền tuyến ở Syria, nhưng nước này vẫn duy trì sự hiện diện tại hai căn cứ chính. Các hình ảnh vệ tinh gần đây cho thấy. máy bay Antonov AN-124 đang hoạt động tại căn cứ Hmeimim có thể đang trong quá trình vận chuyển hàng hóa. Điện Kremlin tuyên bố rằng, chính quyền mới của phe đối lập ở Syria đã đảm bảo an ninh cho các căn cứ quân sự và phái bộ ngoại giao của Nga, nhưng khả năng tồn tại lâu dài của chúng dường như vẫn chưa chắc chắn.
Mặt khác, các nhóm đối lập hiện đang kiểm soát nhiều khu vực ở Syria, bao gồm những nơi từng bị Nga không kích dữ dội trong cuộc xung đột ở Aleppo và Idlib. Điều này khiến cho việc duy trì sự hiện diện quân sự của Nga sẽ gặp nhiều khó khăn hơn trong tương lai. Nếu mất các căn cứ ở Syria, khả năng hoạt động hậu cần đến châu Phi sẽ bị gián đoạn nghiêm trọng. Mặt khác, nếu phải rút quân khỏi Syria, Nga sẽ mất các khoản đầu tư cùng những khoản cho vay hàng triệu USD cho chính phủ ông Assad. Ngoài ra, những nỗ lực quân sự và ngoại giao mà Nga đã bỏ ra nhiều năm qua để bảo vệ ông Assad sẽ “đổ sông đổ bể”.
Ông Nikolay Kozhanov, Phó giáo sư tại Trung tâm Nghiên cứu Vùng Vịnh thuộc Đại học Qatar kiêm nhà nghiên cứu của Chương trình Nga và Á - Âu nhận định: “Nếu phải từ bỏ căn cứ ở Syria, Nga sẽ cần khẩn trương tái cấu trúc lại tuyến hậu cần. Họ có thể làm điều này, nhưng nó sẽ đòi hỏi tiền bạc, thời gian và công sức”.
Hiện diện quân sự ở Syria từ lâu được xem là biểu tượng cho tầm ảnh hưởng chính trị của Nga trong những vấn đề Trung Đông, cũng như uy tín của Moscow đối với các đối tác. Những căn cứ này giúp Nga thể hiện sức mạnh ở Địa Trung Hải và duy trì chỗ đứng tại Trung Đông.
Theo các nhà phân tích, trong trường hợp Moscow không đạt được thỏa thuận với các nhà lãnh đạo mới ở Syria, khả năng duy trì sự hiện diện trên biển ở Địa Trung Hải sẽ bị hạn chế. Để đề phòng khả năng này, Nga đang cân nhắc đàm phán thỏa thuận về một căn cứ hải quân mới ở miền Đông Libya.
Tổng thống Nga Vladimir Putin nói: “Nga đến Syria cách đây 10 năm để không tạo ra một vùng đất khủng bố giống như những gì chúng ta đã thấy ở một số quốc gia khác, chẳng hạn như ở Afghanistan. Nhìn chung, Nga đã đạt được mục tiêu của mình ở Syria. Về tình hình ở Syria, chúng tôi mong muốn duy trì quan hệ với các nhóm đối lập và các quốc gia trong khu vực. Phần lớn họ muốn chúng tôi giữ lại các căn cứ quân sự của mình ở Syria. Chúng tôi đang cân nhắc về điều đó”.
Nga đã rút dần các hệ thống phòng không tiên tiến và các loại vũ khí tinh vi khác khỏi các căn cứ ở Syria và chuyển chúng đến Libya. Các nhà phân tích cho rằng các căn cứ không quân và hải quân ở Libya sẽ không thể bù đắp hoàn toàn những gì Nga có thể mất ở Syria. Theo cựu sĩ quan không quân Nga Gleb Irisov, người từng phục vụ tại căn cứ Khmeimim của Nga ở Syria, việc dừng chân tiếp nhiên liệu tại Libya trước khi tới châu Phi sẽ hạn chế rất nhiều tải trọng thiết bị mà Moscow có thể vận chuyển. Tuy nhiên, với bối cảnh chính trị hiện nay, đây nhiều khả năng là lựa chọn khả thi nhất.
Việc phe đối lập lên nắm quyền ở Syria có thể làm suy yếu mục tiêu địa chính trị của Nga trong việc tạo đối trọng với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Mỹ ở khu vực Trung Đông. Tuy nhiên, Moscow có thể thích nghi bằng cách tăng cường liên minh khác trong khu vực, như với Iran hoặc các lực lượng thân Nga khác.
Do đó, giới quan sát cho rằng, thiệt hại về chiến thuật và chiến lược của Nga ở Syria không phải là quá lớn. Theo ông Talha Yavuz, nhà phân tích của tờ Daily Sabah, chính phủ chuyển tiếp mới ở Syria thậm chí mong muốn duy trì quan hệ với Nga để cân bằng quyền lực, tránh nguy cơ gây hấn từ Israel. Hơn nữa, Nga cũng có thể tận dụng quan hệ gần gũi với Thổ Nhĩ Kỳ - một cường quốc khu vực, để tháo gỡ thế khó ở Syria.
Bên cạnh đó, Nga còn một số ưu thế khác mà phe đối lập Syria muốn tiếp cận, từ các khoản thanh toán tài chính cho đến thiết bị quân sự hoặc dầu mỏ. Nga cũng có thể xúc tiến trao danh tính hợp pháp cho chính phủ mới ở Syria. Các chính phủ phương Tây hiện vẫn liệt nhóm Hayat Tahrir al-Sham - đứng đầu phe đối lập ở Syria là một tổ chức khủng bố, nhưng Nga - với lá phiếu thường trực trong Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, có thể giúp xóa bỏ danh xưng đó.
Có thể nói, việc Nga rút khỏi Syria nhấn mạnh động lực thay đổi trong chính sách đối ngoại của nước này. Nó phản ánh sự điều chỉnh trong cách tiếp cận nhằm bảo vệ lợi ích quân sự và chiến lược lâu dài của Moscow tại khu vực, cũng như khẳng định vị thế cường quốc toàn cầu có khả năng hoạt động trên nhiều mặt trận.
Diễn biến ở Syria có tác động đến Nga trong xung đột Ukraine
Từ mùa thu năm ngoái, Nga đã chuyển một số quân và thiết bị từ Syria đến chiến trường ở Ukraine. Do vậy, theo các chuyên gia, bất ổn ở Syria chỉ ảnh hưởng hạn chế đến cục diện xung đột Nga - Ukraine. Cuộc chiến ở Ukraine được cho vẫn là ưu tiên chiến lược của Nga.
Nhà nghiên cứu Marina Miron thuộc Khoa Nghiên cứu Chiến tranh của Cao đẳng Hoàng gia London cho hay, thời điểm này không lý tưởng với Nga nhưng Moscow vẫn đang chiếm ưu thế ở Ukraine và có đủ khả năng để duy trì một lực lượng nhỏ hoạt động tại Syria.
Những tháng gần đây, Nga đạt được tốc độ tiến công ở miền Đông nhanh chưa từng có kể từ khi xung đột nổ ra cách đây gần 3 năm, bất chấp việc Ukraine tấn công vào tỉnh biên giới Kursk.
Ông Andriy Kovalenko, Giám đốc Trung tâm Chống Thông tin sai lệch tại Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraine đánh giá sự sụp đổ của chính quyền cựu Tổng thống Basha al Assad ở Syria sẽ không ảnh hưởng đến cuộc chiến ở Ukraine.
"Nhiều người suy đoán rằng, Nga bây giờ sẽ tập trung lực lượng vào cuộc chiến ở Ukraine... Syria không ảnh hưởng đến khả năng của Nga trong cuộc chiến Ukraine", ông nói.
Trong khi đó, Mỹ đang tìm cách mở rộng ảnh hưởng ở Syria, với một số chuyến thăm ngoại giao thời gian gần đây. Theo các nhà phân tích, mục tiêu thực sự trong chiến lược của Mỹ ở Syria là nhằm tạo ra đòn bẩy đối với Moscow trong vấn đề Ukraine, buộc Tổng thống Nga Vladimir Putin phải lựa chọn giữa việc đạt thỏa thuận đàm phán hòa bình ở Ukraine hoặc mất vị trí then chốt trong việc triển khai lực lượng trên toàn khu vực Địa Trung Hải. Tuy nhiên, Nga dường như không mấy bận tâm về sức ép này. Các báo cáo cho thấy, Nga đang sơ tán một số tàu và thiết bị khỏi căn cứ hải quân Tartus ở miền Tây Syria.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) nhận định, Nga nhiều khả năng sẽ tái triển khai các tàu đến các căn cứ của mình ở phía tây bắc nước Nga và tỉnh Kaliningrad nằm trên biển Baltic, giáp với nhiều quốc gia NATO.
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Esmail Baghaei ngày 23/12 ra tuyên bố khẳng định Tehran ủng hộ sự nghiệp bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Syria.
Trả lời phỏng vấn, Đại sứ Nga tại Đức, ông Sergey Nechayev cho biết nước này một lần nữa cảnh báo Đức không nên tiến hành bất kỳ hành động thù địch nào nhằm vào nước Nga nếu không muốn bị đáp trả, trong đó có việc cung cấp tên lửa hành trình cho Ukraine và cho phép Mỹ triển khai tên lửa trên lãnh thổ Đức.
Quân đội Nga ngày 22/12 kiểm soát hai khu định cư ở khu vực Donbass và Vùng Kharkov; trong khi đó, Bộ Tổng tham mưu Ukraine thừa nhận tình hình căng thẳng trên toàn bộ tiền tuyến.
Ngoại trưởng Jordan Ayman Safadi ngày 23/12 đã có cuộc tiếp xúc với ông Ahmed al-Sharaa, thủ lĩnh nhóm Hồi giáo Hayat Tahrir al-Sham (HTS) dẫn đầu lực lượng đang nắm quyền ở Syria.
Trong một tuyên bố chung, các nhà lãnh đạo Liên minh các quốc gia Sahel, gồm Burkina Faso, Mali và Niger cho biết, 3 quốc gia này đã đặt lực lượng quốc phòng và an ninh của mình ở mức báo động cao nhất.
Giao tranh dữ dội tiếp tục tại Donetsk, UAV tấn công tự sát Nga phá hủy xe chở bộ binh Stryker của Ukraine, Nga phá hủy xe tăng Abrams do Mỹ cung cấp ở Kursk, tấn công nơi đóng quân của Lực lượng vũ trang Ukraine là những thông tin đáng chú ý trong diễn biến xung đột Nga - Ukraine ngày 23/12.
Syria hiện đang trở thành điểm nóng chính trị, nơi các cường quốc tranh giành ảnh hưởng thông qua các chiến lược ngoại giao, quân sự và kinh tế. Vậy những quốc gia nào đang định hình vận mệnh Syria?
Syria đang trở thành điểm nóng chính trị, nơi các cường quốc tranh giành ảnh hưởng thông qua các chiến lược ngoại giao, quân sự và kinh tế. Nếu Thổ Nhĩ Kỳ và Israel được xem là nhân tố mới định hình tương lai của Syria, thì cuộc chính biến ở quốc gia Trung Đông này đẩy Nga vào thế tiến thoái lưỡng nan giữa việc “rút quân hay duy trì sự hiện diện” vào thời điểm xung đột ở Ukraine đang ở giai đoạn quan trọng.
Tây Ban Nha đã khởi động giải xổ số đặc biệt mùa Giáng sinh với tổng giá trị giải thưởng lên tới 2,7 tỷ euro (tương đương 2,8 tỷ USD).
Lễ hội khinh khí cầu lần thứ 5 đã được tổ chức tại Qatar, với khoảng 60 chiếc nhiều hình dạng và chủ đề khác nhau của các đội thuộc 21 quốc gia.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cảnh báo sẽ có hành động đáp trả lực lượng Houthi tại Yemen, sau vụ tấn công bằng tên lửa của nhóm này nhằm vào thủ đô Tel Aviv.
Tổng thống Nga Vladimir Putin vừa tuyên bố bắt đầu thử nghiệm chiến đấu hệ thống tên lửa Oreshnik mới nhất, đồng thời nhấn mạnh sự kiện này có ý nghĩa lịch sử đối với ngành công nghiệp tên lửa và vũ trụ của Nga.
Một số thành viên của công đoàn đại diện cho hơn 10.000 nhân viên tại Starbucks đã bắt đầu một cuộc đình công kéo dài 5 ngày tại các cửa hàng ở Los Angeles, Chicago và Seattle từ ngày 20/12, với lý do các vấn đề về lương bổng, nhân sự và lịch làm việc chưa được giải quyết.
Phát biểu tại một hội nghị quy tụ đông đảo cử tri của đảng Cộng hòa tại thành phố Phoenix (bang Arizona) vào ngày 22/12, Tổng thống đắc cử Donald Trump đã lên tiếng bác bỏ tin đồn rằng, tỷ phú Elon Musk sẽ thay thế ông nắm quyền tổng thống.
Tổng thống Panama đã có phản hồi chính thức đối với lời đe dọa của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump về việc sẽ lấy lại quyền kiểm soát Kênh đào Panama, một tuyến đường thủy quan trọng mang lại hàng tỷ đô la cho nền kinh tế Panama và đóng vai trò thiết yếu trong thương mại toàn cầu.
Ngày 21/12, Thủ tướng Albania Edi Rama cho biết, Chính phủ nước này sẽ cấm mạng xã hội TikTok trong ít nhất 1 năm kể từ năm 2025.
Cây cầu nối hai bang Maranhao và Tocantins của Brazil đã bị sập, khiến ít nhất hai người thiệt mạng và nhiều người khác mất tích. Các cơ quan chức năng huy động đội cứu hộ và bắt đầu điều tra sau sự cố thảm khốc này.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố sẽ trả đũa Houthi, sau khi lực lượng này bắn tên lửa vào thành phố Tel Aviv. Đồng thời ông cũng cảnh báo, Israel sẽ nhắm vào những “nhánh cuối cùng” của liên minh do Iran hậu thuẫn.
Lực lượng Houthi tại Yemen ngày 22/12 tuyên bố, đã phóng tên lửa hành trình và máy bay không người lái tấn công tổ hợp tác chiến tàu sân bay Mỹ tại Biển Đỏ. Đặc biệt, nhóm vũ trang lớn nhất Yemen khẳng định, đã bắn hạ một chiến đấu cơ hiện đại của quân đội Mỹ.
Một chiếc máy bay nhỏ chở 10 người đã đâm vào các cửa hàng ở trung tâm thành phố du lịch miền Nam Brazil ngày 22/12, khiến tất cả mọi người trên máy bay thiệt mạng.
Đài phun nước Trevi ở Italy đã được mở cửa lại sau hơn hai tháng vệ sinh và phục hồi, một phần trong công tác chuẩn bị của Rome cho Năm Thánh Công giáo La Mã 2025.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tiếp Thủ tướng Slovakia Robert Fico tại Điện Kremlin vào tối ngày 22/12.
Tổng thống đắc cử Donald Trump vừa bày tỏ sự ủng hộ việc cho phép TikTok tiếp tục hoạt động tại Mỹ trong ít nhất một thời gian ngắn và nói rằng, ông đã nhận được hàng tỷ lượt xem trên nền tảng truyền thông xã hội này trong chiến dịch tranh cử tổng thống của mình.
Tại ngôi làng Ponikla ở Cộng hòa Séc, nghề thổi thủy tinh có truyền thống hơn 150 năm tuổi vẫn đang được duy trì. Nhà xưởng Rautis, đơn vị duy nhất trên thế giới còn sản xuất đồ trang trí Giáng sinh từ cát thủy tinh, không chỉ đang bảo tồn một nghề thủ công truyền thống mà còn góp phần đưa kỹ thuật này đến đông đảo bạn bè quốc tế.
Dữ liệu của Cơ quan Thống kê châu Âu (Eurostat) công bố mới đây cho thấy, trong tháng 10 vừa qua, Liên minh châu Âu (EU) đã mua dầu từ Nga với tổng trị giá 687,5 triệu euro (khoảng 735,6 triệu USD), mức cao nhất kể từ tháng 2 năm nay.
Albania công bố lệnh cấm TikTok trong vòng một năm do lo ngại về ảnh hưởng của mạng xã hội lên trẻ em. Quyết định được đưa ra sau vụ một thiếu niên 14 tuổi bị bạn học đâm chết vì những tranh cãi qua lại trên mạng xã hội.
Theo tờ Maariv của Israel, các lực lượng quân sự Israel đang gặp phải những thách thức đáng kể trong việc đối phó với các cuộc tấn công bằng tên lửa và thiết bị bay không người lái từ nhóm Houthi.
Trong cuộc họp trực tuyến ở Moskva ngày 22/12, Tổng thống Vladimir Putin đã đề cập vụ máy bay không người lái (UAV) tấn công hạ tầng dân sự tại thành phố Kazan, thủ phủ của Cộng hòa Tatarstan thuộc Nga, cách biên giới với Ukraine hơn 1.000 km hôm 21/12.
Thủ lĩnh lực lượng đối lập Syria Hayat Tahrir al-Sham (HTS), ông Ahmed al-Sharaa, ngày 22/12 khẳng định với lãnh đạo cộng đồng người Druze ở Liban rằng Syria sẽ không can thiệp tiêu cực vào Liban và cam kết tôn trọng chủ quyền của nước láng giềng.
Lầu Năm Góc cho biết, Hải quân Mỹ đã vô tình bắn nhầm một máy bay chiến đấu F/A-18 của nước này ở Biển Đỏ trong khi ném bom các mục tiêu thuộc nhóm vũ trang Houthi ở Yemen. Hai phi công của Hải quân Mỹ may mắn nhảy dù thành công và được giải cứu an toàn.
Ngày 22/12, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky khẳng định việc nước này gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) là "khả thi", nhưng Kiev sẽ phải nỗ lực thuyết phục các đồng minh để điều này thành hiện thực.
Ngày 22/12, lãnh tụ Tối cao của nước Cộng hòa Hồi giáo Iran, Đại giáo chủ Ayatollah Seyyed Ali Khamenei, đã lên tiếng bác bỏ các cáo buộc rằng Iran đã mất các lực lượng ủy nhiệm tại khu vực Tây Á.
Các quốc gia đang nỗ lực phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI vào mọi lĩnh vực, trong đó Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Anh, Canada, Pháp... là những quốc gia hàng đầu.
Phong trào Hồi giáo Hamas cho biết một thỏa thuận ngừng bắn ở Dải Gaza “đang ở gần hơn bao giờ hết” nếu Israel không đưa ra thêm điều kiện mới.
Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã cáo buộc Panama tính phí quá cao khi sử dụng kênh đào Panama và cảnh báo sẽ yêu cầu đồng minh giao lại kênh đào này nếu Panama không quản lý kênh đào theo cách chấp nhận được.
Đảng Dân chủ đối lập ở Hàn Quốc đã kêu gọi quyền Tổng thống Han Duck Soo nhanh chóng ký ban hành dự luật bổ nhiệm cố vấn đặc biệt để điều tra Tổng thống Yoon Suk Yeol và đệ nhất phu nhân Kim Keon Hee.
Không giống như truyền thống, năm nay, một nhóm ông già Noel tại thủ đô Argentina đã đổi xe trượt tuyết của họ lấy một đoàn xe máy đi phát quà, nhằm mang lại niềm vui và không khí lễ hội cho trẻ em tại các bệnh viện trên khắp thành phố.
Lễ hội Băng Tuyết Cáp Nhĩ Tân lần thứ 26 chính thức khai mạc vào cuối tuần qua tại thủ phủ tỉnh Hắc Long Giang, Trung Quốc, mở ra một thế giới trải nghiệm kỳ diệu như trong mơ dành cho du khách trong nước và quốc tế.
Một chiếc trực thăng đã đâm vào một bệnh viện ở phía tây nam Thổ Nhĩ Kỳ vào Chủ nhật, khiến bốn người thiệt mạng, gồm hai phi công, một bác sĩ và một nhân viên trên máy bay. Không có ai bên trong tòa nhà hoặc trên mặt đất bị thương.
Cảnh sát Nigeria ghi nhận đã có ít nhất 13 người thiệt mạng trong hai vụ giẫm đạp nhận quà từ thiện tại nước này, đa số các nạn nhân là phụ nữ và trẻ em.
Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã chọn nhà sản xuất chương trình truyền hình thực tế Mark Burnett làm đặc phái viên của ông tại Vương quốc Anh. Lựa chọn này cần được Thượng viện Mỹ phê duyệt.
Thủ tướng Hungary Viktor Orban cho biết, nước này đang đàm phán với Nga và Ukraine về giải pháp duy trì trung chuyển khí đốt qua Ukraine, đồng thời khẳng định Budapest không muốn từ bỏ tuyến đường này.
Đảng Dân chủ đối lập ở Hàn Quốc đã kêu gọi quyền Tổng thống Han Duck-soo nhanh chóng ký ban hành dự luật bổ nhiệm cố vấn đặc biệt để điều tra Tổng thống Yoon Suk Yeol và đệ nhất phu nhân Kim Keon Hee, nếu không sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý.
Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump cảnh báo sẽ áp đặt thêm thuế quan với Liên minh châu Âu nếu lục địa già không tăng cường mua dầu khí của Mỹ.
Ukraine đang đưa những chiếc xe tăng Abrams cuối cùng tới tỉnh Kursk của Nga khi Moskva tăng tốc phản công dồn dập trong thời gian qua.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ký phê chuẩn thành luật - dự luật cấp ngân sách cho Chính phủ liên bang đến giữa tháng 3/2025, tránh được nguy cơ phải đóng cửa một phần chỉ vài ngày trước dịp lễ Giáng sinh.
0