Cuộc chiến Trung Đông: Giải mã màn 'ngoại giao' hoả tiễn
Sau gần hai tháng chuẩn bị và hứa hẹn, cuối cùng, Iran đã tiến hành cuộc tấn công tên lửa vào lãnh thổ Israel. Theo phía Israel, đã có 181 tên lửa đạn đạo và hành trình được phóng đi từ lãnh thổ Iran. Còn theo IRGC (Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran), họ đã sử dụng khoảng 500 tên lửa các loại trong cuộc tấn công này.
Lệnh tấn công đã được đích thân Lãnh tụ tối cao của Iran, Ali Khamenei đưa ra, nhằm nhấn mạnh quyết tâm của người Iran về việc họ không có bất kỳ thỏa thuận hậu trường nào với phương Tây. Đáng chú ý, khi bắt đầu chiến dịch, chính quyền Tehran ở một khía cạnh nào đó đã “sao chép” công thức mà Israel rất ưa dùng: Hoa Kỳ đã được thông báo qua kênh ngoại giao ngay khi cuộc tấn công bắt đầu.
Bất chấp thực tế rằng cuộc tấn công của Iran là có thể dự đoán được và về cơ bản chỉ là vấn đề thời gian, phía Israel vẫn có vẻ khá chủ quan. Việc Iran tỏ ra thiếu phản ứng kịp thời trước vụ hai thủ lĩnh Hezbollah Haniyeh và Nasrallah bị sát hại đã "truyền cảm hứng" cho Israel tin rằng Tehran đang hướng tới việc thiết lập lại cuộc đối thoại với Washington với mục đích đổi lấy sự nhượng bộ trong khu vực, có nghĩa là họ sẽ không quá tích cực bảo vệ lợi ích của “phe kháng chiến”.
Kết quả của cuộc tấn công này cũng chứng tỏ Tel Aviv đã không rút ra được bài học từ sự kiện tháng Tư vừa qua - sau khi Iran tập kích quy mô lớn bằng tên lửa và máy bay không người lái vào lãnh thổ nước này. Hơn nữa, họ còn phụ thuộc quá nhiều vào sự hỗ trợ của lực lượng Không quân và Hải quân của Hoa Kỳ, châu Âu và các đối tác trong khu vực.
Tuy nhiên, trên thực tế, có vẻ như nhóm đối tác của Israel đã mỏng đi đáng kể: không một quốc gia quân chủ Ả Rập nào, kể cả Bahrain, UAE và Jordan, tham gia vào việc bảo vệ không phận Israel. Các lực lượng của châu Âu trong khu vực tham gia không đáng kể, mặc dù Pháp và Anh khẳng định ngược lại và luôn thể hiện mối quan ngại của họ về tình hình bằng mọi cách. Gánh nặng trách nhiệm chính trong việc hỗ trợ phòng không Israel đổ lên vai Hoa Kỳ, nước này đã phải nhanh chóng triển khai các tàu khu trục ở Địa Trung Hải và cũng chỉ kịp phóng hơn 10 quả tên lửa lên trời để đánh chặn các tên lửa đạn đạo của Iran.
Cuộc tấn công đêm 01/10 đã chứng tỏ rằng Iran biết khá rõ về vị trí của các cơ sở quân sự quan trọng ở Israel. Quan trọng hơn, họ hoàn toàn có khả năng xuyên thủng hệ thống phòng không và phòng thủ tên lửa của Israel mà không cần sử dụng hàng đàn máy bay không người lái như trường hợp hồi tháng Tư.
Trong cuộc tấn công này, tất cả các tên lửa của Iran chỉ nhằm vào các mục tiêu quân sự và các cơ sở công nghiệp quốc phòng, không gây ra bất cứ thiệt hại dân sự nào. Điều này đã được chính Israel công nhận (Nhân tiện, duy nhất một người Palestin thiệt mạng lại là do bị tầng khởi tốc nhiên liệu rắn của tên lửa Arow-2 rơi trúng người).
Phía Iran cũng tuyên bố: "Mặc dù đây có thể coi là cuộc tấn công quy mô lớn vào lãnh thổ Israel nhưng IRGC chỉ tấn công vào các mục tiêu có chọn lọc. Chúng tôi không sử dụng chiến thuật 'rải thảm' như Hoa Kỳ và Israel ưa thích. Tuy nhiên, chúng tôi cũng không chắc chắn những cơ sở hạ tầng dân sự của Israel có thể an toàn nếu họ có những hành động khiến chúng tôi phải tấn công trả đũa trong những lần tiếp theo".
Mặc dù các tuyên bố về thiệt hại rất khác nhau - chẳng hạn, người Israel phủ nhận việc mất hơn 20 máy bay chiến đấu F-35 và F-15, thì việc một số căn cứ không quân và trung tâm tình báo của MOSSAD tại Tel Aviv bị tấn công thiệt hại nặng nề là điều không thể bàn cãi.
Ngoài ra, Tehran cũng đã chứng minh việc tên lửa siêu vượt âm Fattah-2 của họ không chỉ chiến đấu được mà còn chiến đấu rất tốt trước hệ thống phòng không dày đặc của Israel (với những tổ hợp phòng không được ca ngợi như Iron Dome, David’s Sling, Patriot, Arrow-2 và Arrow-3), điều mà vài tháng trước đã bị báo chí Israel chế giễu và coi là “phát minh cổ tích của những người Ba Tư”.
Có lẽ nhiệm vụ rất quan trọng mà Iran đạt được qua cuộc tấn công của mình là chứng minh cho xã hội Iran, cộng đồng Ả-Rập và cả phương Tây thấy rằng Tehran sẵn sàng chấp nhận chiến tranh để bảo vệ lợi ích chiến lược của mình, đồng thời loại bỏ sự bất mãn đang âm ỉ đối với chính phủ cải cách do Masoud Pezeshkian lãnh đạo cũng như loại trừ sự tồn tại (nếu có) của các thỏa thuận hậu trường giữa Iran và Hoa Kỳ. Ngoài ra, cuộc tấn công này còn thể hiện rất rõ ràng ý chí của Lãnh tụ tối cao là bất di bất dịch, đường lối chiến lược là không thể lay chuyển.
Sau cuộc tấn công, Israel ngay lập tức trở lại lối hùng biện trước đây, hứa hẹn một “phản ứng rất mạnh mẽ” sẽ được áp dụng đối với các hành động của Tehran. Những phát biểu tương tự cũng được đưa ra ở Washington, lưu ý rằng Iran đã phạm phải một “sai lầm không thể tha thứ”. Việc Israel và Hoa Kỳ muốn “giơ nắm đấm” sau trận chiến là điều có thể hiểu được.
Đối với Israel, điều quan trọng là chính phủ của Benjamin Netanyahu phải duy trì nền tảng thông tin tích cực xung quanh cuộc xung đột với Tehran và niềm tin của công chúng rằng chính Tel Aviv “đã chiến thắng” trong cuộc đối đầu này.
Đối với Hoa Kỳ, cuộc xung đột bùng phát ở Trung Đông có ý nghĩa quan trọng xét từ góc độ chuẩn bị cho cuộc bầu cử. Bất kể ai thắng, Đảng Cộng hòa hay Đảng Dân chủ, mỗi bên sẽ có thể xoay chuyển “mối đe dọa Iran” theo cách riêng của mình. Đối với đảng Dân chủ, nó sẽ trở thành cơ sở thuận lợi cho việc xây dựng hệ thống phòng thủ tập thể ở Trung Đông nhằm đối trọng với ảnh hưởng ngày càng tăng của Tehran. Đối với đảng Cộng hòa, đây là cơ sở để siết chặt “ốc vít trừng phạt” và từ chối bắt đầu lại đối thoại.
Những “phản ứng quyết đoán” tiếp theo từ Tehran và Tel Aviv trước các cuộc tấn công của nhau sẽ mang tính chất nền tảng hơn. Mỗi bên sẽ cố gắng lợi dụng nỗi sợ hãi của đối phương để củng cố vị thế của họ trong khu vực.
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Sáng sớm 3/10 theo giờ địa phương, sau khi người phát ngôn Lực lượng Phòng vệ Israel ra lệnh sơ tán người dân một số khu vực ở ngoại ô phía nam Beirut, thủ đô Liban, quân đội Israel đã tiến hành nhiều đợt không kích vào khu vực này.
Sau gần hai tháng chuẩn bị và hứa hẹn, cuối cùng, Iran đã tiến hành cuộc tấn công tên lửa vào lãnh thổ Israel. Theo phía Israel, đã có 181 tên lửa đạn đạo và hành trình được phóng đi từ lãnh thổ Iran. Còn theo IRGC (Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran), họ đã sử dụng khoảng 500 tên lửa các loại trong cuộc tấn công này.
Hai chuyến bay từ Thủ đô Beirut đã đến thành phố Larnaca, Cộng hòa Síp vào 2/10, chở theo những công dân Liban chạy trốn khỏi các cuộc không kích đang diễn ra ở đất nước họ.
Quân đội Israel cho biết, 8 binh sĩ nước này đã thiệt mạng trong cuộc giao tranh trên bộ với Hezbollah ở miền Nam Liban. Ba trong số những người thiệt mạng là chỉ huy và bảy binh sĩ khác bị thương nặng.
Rạng sáng ngày 3/10, theo giờ Việt Nam, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã tổ chức cuộc họp khẩn cấp về tình hình Trung Đông, liên quan tới leo thang căng thẳng giữa Israel và Iran. Tại cuộc họp, đại sứ Israel và Iran đã cảnh báo về khả năng trả đũa nhau, bất chấp những lời kêu gọi hạ nhiệt căng thẳng của cộng đồng quốc tế.
Tính đến nay, số người thiệt mạng do bão Helene ở Mỹ đã tăng lên 189, trong khi vẫn còn hàng trăm người mất tích. Đây được xem là cơn bão gây thiệt hại về người lớn thứ hai tại Mỹ trong 50 năm qua.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết, Ukraine đang nỗ lực tăng cường năng lực quân sự, sản xuất nhiều loại vũ khí và đạn dược, nhằm giảm phụ thuộc vào nguồn viện trợ từ các đối tác và đồng minh phương Tây.
Lực lượng vũ trang Latvia đã tăng cường năng lực phòng không bằng cách triển khai các đơn vị phòng không và radar phát hiện phương tiện bay không người lái (UAV) tiên tiến gần biên giới với Nga và Belarus.
Ngày 2/10, Tổng Tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), Trung tướng Herzi Halevi tuyên bố nước này sẽ đáp trả cuộc tấn công bằng tên lửa mới đây của Iran.
Ngày 2/10, hàng trăm nghìn sinh viên và những người chỉ trích chính quyền của Tổng thống Argentina Javier Milei đã xuống đường biểu tình tại các thành phố lớn của nước này để phản đối việc chính phủ cắt giảm nghiêm trọng nguồn tài trợ cho các trường đại học công lập.
Bộ trưởng Ngoại giao Hungary, ông Peter Szijjarto ngày 2/10 cho biết, Hungary đã chặn kế hoạch của Liên minh châu Âu (EU) về việc mở rộng phái bộ hỗ trợ chung cho Ukraine và gửi huấn luyện viên quân sự tới nước này.
Hiệp hội nghiên cứu hoa bia phía bắc Munich (Đức) đang phát triển một vườn ươm thực vật bao gồm 7.000 giống cây trồng. Các nhà nghiên cứu gọi đây là chìa khóa để chống lại biến đổi khí hậu, hiện tượng đã và đang gây ra những tác động tiêu cực đến ngành bia Đức.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova ngày 2/10 cho biết, Nga đã bác bỏ khả năng đàm phán hạt nhân với Mỹ vì lý do lập trường của Washington về việc mở rộng của NATO.
Trong bối cảnh căng thẳng leo thang ở Trung Đông, ngày 2/10, nhiều quốc gia đã khuyến cáo công dân rời khỏi các nước Iran và Liban.
Phiên tòa xét xử Gisella Dahiana Madrid, y tá của huyền thoại bóng đá Diego Maradona đã bắt đầu vào thứ Tư, ngày 2/10 tại Argentina, gần 4 năm sau khi ông qua đời.
Quân đội Israel ngày 2/10 thừa nhận rằng một số căn cứ không quân của họ đã bị đánh trúng trong cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo lớn của Iran vào quốc gia này vào đêm 1/10, nhưng nhấn mạnh rằng các cuộc tấn công không gây ra thiệt hại nào cho hoạt động của Không quân Israel.
Ngày 2/10, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đã xác nhận tổn thất đầu tiên về nhân lực tại chiến trường Liban, đồng thời công bố thiệt hại do cuộc tập kích tên lửa của Iran gây ra vào tối 1/10. Trong khi đó, Phong trào Hezbollah tuyên bố tiến hành thêm nhiều cuộc tấn công tên lửa dữ dội vào Israel.
Ngày 2/10, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã tổ chức cuộc họp khẩn cấp về tình hình Trung Đông.
Ngày 2/10, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian cảnh báo Israel sẽ phải đối mặt với phản ứng gay gắt nếu không dừng các hành động hiện nay.
Ngày 2/10, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã có cuộc điện đàm đầu tiên với tân Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba để thảo luận về quan hệ song phương và việc hợp tác đối phó với các mối đe dọa.
Iran đã bắn ít nhất 180 tên lửa đạn đạo vào Israel đêm 1/10/2024, làm gia tăng căng thẳng ở Trung Đông, nơi "leo thang nối tiếp leo thang”, như Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã nói.
Trong một thông báo mới đây, quân đội Ukraine cho biết họ đang rút khỏi thành phố Ugledar ở miền Đông, khi lực lượng Nga tấn công dữ dội và đe dọa bao vây khu vực.
Tân Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba cho biết ông hy vọng Ngân hàng trung ương nước này sẽ duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng, giữa lúc chính phủ tìm cách chấm dứt tình trạng giảm phát đã đè nặng lên nền kinh tế trong gần ba thập kỷ qua.
Quân đội Nga đã giành quyền kiểm soát hoàn toàn thành phố Vuhledar, việc có ý nghĩa quan trọng vì sẽ giúp Nga dễ dàng tiến quân hơn vào tuyến phòng thủ của Ukraine.
Gã khổng lồ trò chơi điện tử của Nhật Bản Nintendo đã chính thức khai trương bảo tàng game đầu tiên tại thành phố Kyoto, trưng bày các sản phẩm trứ danh đã làm nên tên tuổi thương hiệu cũng như cung cấp các trải nghiệm tương tác hấp dẫn cho người hâm mộ.
Tại thành phố Georgetown, bang Texas, Mỹ, ngôi nhà đầu tiên tại khu phố in 3D lớn nhất thế giới đã được giới thiệu đến công chúng.
Cung điện Peterhof nằm cách thành phố St. Petersburg 29 km, được mệnh danh là “Versailles của Nga”, có tới 173 đài phun nước, trong đó nổi tiếng nhất là hệ thống đài phun nước ngoạn mục nhất thế giới có tên gọi Thác nước lớn.
Gần một tháng sau khi được bổ nhiệm, tân Thủ tướng Pháp Michel Barnier đã ra mắt Quốc hội và có bài phát biểu đầu tiên công bố chính sách tổng thể với các ưu tiên thuế khoá, cải cách hưu trí, an ninh và nhập cư.
Nằm cách Paris khoảng 21km vể phía tây, lâu đài Versailles là biểu tượng quyền lực tối thượng của các triều đại phong kiến Pháp, với các công trình kiến trúc cực kì đồ sộ và lộng lẫy.
Ngoại trưởng Israel Katz thông báo Israel cấm Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres nhập cảnh vào nước này, với cáo buộc nhà lãnh đạo này đã "không lên án rõ ràng” cuộc tấn công tên lửa của Iran vào Israel.
Tình hình căng thẳng tại khu vực Trung Đông vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, khi Iran vào đêm 1/10 phóng hàng loạt tên lửa hướng về phía lãnh thổ Israel.
Quân đội Nga đã tiến vào trung tâm Vuhledar, một pháo đài trên vùng đất cao chiến lược ở miền đông Ukraine.
Trong bài phát biểu ngày 01/10, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết nước này đã thử nghiệm thành công tên lửa đạn đạo do nước này phát triển.
Tình hình căng thẳng tại khu vực Trung Đông vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt sau khi Iran phóng hàng loạt tên lửa hướng về phía lãnh thổ Israel. Nhiều lãnh đạo trên thế giới đã lên tiếng kêu gọi Iran và Israel kiềm chế, tránh đẩy toàn bộ khu vực Trung Đông vào cuộc xung đột toàn diện.
Hãng CNN cho biết, ngày 1/10 (giờ Mỹ), ứng cử viên Phó Tổng thống của đảng Dân chủ Tim Walz và ứng viên Phó Tổng thống của đảng Cộng hòa J.D Vance đã có cuộc tranh luận trực tiếp lần đầu tiên trên truyền hình. Đây cũng có thể là lần tranh luận trực tiếp trên truyền hình duy nhất của hai ứng viên trước khi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ diễn ra vào tháng 11 tới.
Ngày 1/10, Tổng thống Croatia, ông Zoran Milanovic đã tiếp tục khẳng định lập trường phản đối cử lực lượng vũ trang Croatia tham gia sứ mệnh của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) hỗ trợ Ukraine.
Cảnh sát Thái Lan đã bắt giữ tài xế của chiếc xe buýt bị bốc cháy ngày 01/10 ở ngoại ô thủ đô Bangkok, khiến 23 người thiệt mạng. Gia đình các nạn nhân cũng đã đến Bangkok để xác định danh tính người thân.
Đường băng của sân bay Miyazaki ở Tây Nam Nhật Bản đã phải tạm thời đóng cửa sau khi xảy ra một vụ nổ trên đường lăn vào sáng 02/10. Theo quan chức Bộ Giao thông vận tải Nhật Bản, vụ nổ tạo ra hố sâu 1m và có đường kính 7m.
Hệ thống phòng không của Israel được đánh giá là hệ thống hiện đại nhất thế giới, nhưng hệ thống đó không phải lúc nào cũng hiệu quả.
Tổng thống đắc cử Claudia Sheinbaum đã tuyên thệ nhậm chức, trở thành nữ Tổng thống đầu tiên trong lịch sử Mexico cũng như khu vực Bắc Mỹ.
Tình hình Trung Đông vốn đang căng thẳng tiếp tục dậy sóng sau khi đêm ngày 1/10, Iran đã phát động cuộc tấn công đường không về phía lãnh thổ Israel.
Sáng 2/10, hai ứng viên Phó tổng thống Mỹ là Thượng nghị sĩ JD Vance của đảng Cộng hoà và Thống đốc bang Minnesota Tim Walz của đảng Dân chủ đã bước vào phiên tranh luận trực tiếp đầu tiên và duy nhất, thảo luận vấn đề hàng loạt vấn đề nóng hiện nay.
Tối 1/10, giờ địa phương, Iran tiến hành dội mưa tên lửa vào Israel. Vì sao Iran chọn thời điểm này để tấn công Israel? Cuộc tấn công này sẽ có tác động gì đến tình hình khu vực? Mỹ đưa ra cảnh báo với Israel trước khi Iran phát động tấn công, vậy Mỹ đóng vai trò gì trong xung đột khu vực?
Jordan tuyên bố “sẽ không trở thành chiến trường cho bất kỳ bên nào” sau cuộc tấn công bằng tên lửa của Iran vào Israel.
Đêm 1/10, Iran đã bắn khoảng 180 quả tên lửa vào các mục tiêu trong lãnh thổ Israel. Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tuyên bố hầu hết các tên lửa đã bị đánh chặn, tuy nhiên phía Iran cho biết 90% tên lửa đã vượt qua hệ thống phòng không Vòm sắt của Israel.Vậy Vòm sắt có thực sự là hệ thống phòng thủ tên lửa tầm ngắn đáng tin cậy nhất thế giới như các nhà sản xuất vũ khí của từng Israel ca ngợi ?
Nhiều vụ nổ đã làm rung chuyển thủ đô Beirut của Liban vào sáng nay 2/10, khi Israel tấn công “các mục tiêu của Hezbollah”.
0