Những tuyến phố từng được coi là “đất vàng” của Thủ đô, nơi mỗi mặt bằng gắn với giá thuê hàng chục, hàng trăm triệu đồng mỗi tháng, nay xuất hiện ngày càng nhiều cửa hàng đóng cửa, treo biển trả mặt bằng.
Tháng cuối năm, trên nhiều tuyến phố trung tâm Hà Nội như Kim Mã, Tây Sơn, Lý Nam Đế, Láng Hạ…, cứ cách vài cửa hàng lại xuất hiện một ki-ốt cửa cuốn đóng kín, treo biển “cho thuê”, “sang nhượng”, “thanh lý cửa hàng”. Khu vực mặt phố vốn sầm uất trước đây nay rơi vào tình trạng vắng khách thuê kéo dài nhiều tháng, ngay cả trong cao điểm mua sắm cuối năm.
Là chủ một cửa hàng kinh doanh hoa tươi, dù đang trong mùa cưới, doanh thu của chị Thủy năm nay vẫn khá ảm đạm. Để cầm cự, chị quyết định chuyển cửa hàng từ mặt đường lớn vào sâu trong ngõ nhỏ.
Chị Vũ Thu Thủy, chủ tiệm kinh doanh hoa tại phường Cầu Giấy, Hà Nội, cho biết: “Trong ngành hoa, doanh thu từ bán online hiện cao hơn bán trực tiếp. Nhiều doanh nghiệp, cửa hàng đã phải đóng cửa. Bản thân tôi đang hoạt động trong điều kiện rất khó khăn; ngay cả thời điểm cao điểm cũng không mang lại lợi nhuận lớn do nhu cầu thị trường suy giảm. Hiện chúng tôi phải gồng gánh chi phí mặt bằng, nhân sự và quảng cáo.”
Theo các chuyên gia bất động sản, mặt bằng bán lẻ trong các ngõ nhỏ tại Hà Nội hiện có tỷ lệ lấp đầy khá cao, với giá thuê phổ biến từ 6,5-10 triệu đồng/tháng. Trong khi đó, nhiều mặt bằng trên các tuyến phố trung tâm vẫn được chào thuê ở mức cao, có nơi lên tới 100 triệu đồng/tháng. Việc chủ nhà giữ giá, chấp nhận để trống kéo dài đang khiến tình trạng mặt bằng bỏ không ngày càng gia tăng.
Ông Nguyễn Thế Điệp, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Bất động sản Hà Nội, nhận định: “Trước đây, các shophouse, mặt bằng trên trục đường lớn kinh doanh hiệu quả. Tuy nhiên, hiện nay xu hướng chuyển mạnh sang bán hàng online và tập trung tại các đại đô thị. Giá thuê cao khiến nhiều hộ kinh doanh phải tìm vào các ngõ nhỏ để giảm chi phí. Đây là xu thế cần được nhìn nhận đầy đủ, đồng thời đòi hỏi cơ chế, chính sách và chiến lược phát triển phù hợp.”
Theo số liệu của Cục Thống kê, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đến tháng 11/2025 tăng 9,1% so với cùng kỳ, cho thấy dấu hiệu phục hồi. Tuy nhiên, tăng trưởng không còn tập trung ở kênh mua sắm truyền thống mà dịch chuyển mạnh sang mua sắm online. Điều này khiến các ngành từng phụ thuộc lớn vào mặt bằng đẹp như thời trang, nhà hàng, cà phê dần thu hẹp quy mô, giảm nhu cầu thuê nhà phố. Sự thay đổi hành vi tiêu dùng cùng áp lực chi phí gia tăng đang đẩy các hộ kinh doanh truyền thống vào thế khó, khiến nhiều tuyến phố trung tâm Hà Nội đứng trước nguy cơ mất dần sức hút.
PGS.TS Nguyễn Thường Lạng, chuyên gia kinh tế, đánh giá: “Nhiều tuyến phố từng đông đúc nay trở nên thưa vắng là diễn biến bình thường trong bối cảnh thương mại điện tử bứt phá mạnh mẽ. Khi chi phí thuê mặt bằng, đặc biệt là mặt phố, ở mức quá cao, các hộ kinh doanh khó cạnh tranh buộc phải chuyển sang bán hàng trên sàn thương mại điện tử. Việc thu hẹp diện tích thuê, chấp nhận biên lợi nhuận mỏng hơn để bán với sản lượng lớn là hướng đi phù hợp. Thay đổi mô hình kinh doanh là giải pháp tối ưu.”
Làn sóng trả mặt bằng tại các tuyến phố trung tâm Hà Nội không chỉ phản ánh khó khăn của hộ kinh doanh mà còn cho thấy sự thay đổi sâu sắc trong cấu trúc tiêu dùng và bán lẻ. Khi thương mại điện tử tiếp tục mở rộng, còn chi phí mặt bằng neo ở mức cao, lợi thế của nhà phố sẽ suy giảm. Thực tế này đặt ra yêu cầu tái định vị giá trị mặt bằng và nâng cao khả năng thích ứng của cả chủ nhà lẫn doanh nghiệp, nếu không muốn những tuyến phố từng sầm uất rơi vào cảnh vắng lặng kéo dài.