Di sản của Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida

Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida sẽ từ chức vào ngày hôm nay, 1/10, trao lại quyền lãnh đạo cho người kế nhiệm Shigeru Ishiba, dự kiến sẽ chính thức nhậm chức vào cuối ngày. Bầu cử bất thường dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 27/10.

Trong nước, ông Kishida không được coi là nhà lãnh đạo xuất sắc, thỏa hiệp với những người theo chủ nghĩa dân tộc bảo thủ trong Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền để duy trì quyền lực. Nhưng uy tín của ông với các quốc gia khác, đặc biệt là từ Mỹ, lại tăng cao vì ông đã thúc đẩy những thay đổi táo bạo trong chính sách quốc phòng và an ninh của Nhật Bản.

Về đối nội

Sau khi nhậm chức vào tháng 10/2021, ông Kishida đã đưa ra một số quyết định quan trọng, chẳng hạn như dừng việc loại bỏ năng lượng hạt nhân của Nhật Bản và tăng cường quân sự nhanh chóng. Nhưng ông đã tránh các vấn đề xã hội gây tranh cãi liên quan đến giới tính và sự đa dạng tình dục. Là người đứng đầu một phe phái nhỏ hơn trong đảng cầm quyền, ưu tiên hàng đầu của ông dường như là giữ vững quyền lực bằng cách tránh xung đột với các thành viên của nhóm bảo thủ hùng mạnh của đảng Dân chủ Tự do, do cố Thủ tướng Shinzo Abe lãnh đạo.

Vụ ám sát ông Abe vào tháng 7/2022 và các vụ bê bối tham nhũng lớn sau đó khiến tỷ lệ ủng hộ của ông giảm mạnh. Bản thân ông Kishida đã thoát chết trong gang tấc sau một vụ tấn công bằng chất nổ khi đang phát biểu tại một cảng cá ở Wakayama, miền tây Nhật Bản vào tháng 4/2023.

Ông Kishida đã chỉ đạo các cuộc điều tra nội bộ và tiến hành cải cách và thắt chặt luật tài trợ chính trị, nhưng các nhà lập pháp và cử tri đối lập coi các biện pháp này là không đủ. Sự phẫn nộ của công chúng về vụ bê bối quỹ đen đã khiến LDP thua tại một vài cuộc bầu cử địa phương trong năm nay và các nhà lập pháp trong đảng đã kêu gọi tiến cử gương mặt mới để rũ bỏ các vụ bê bối nhằm giành chiến thắng trong cuộc bầu cử quốc gia tiếp theo. Ông Kishida kết thúc nhiệm kỳ nhưng có thể vẫn có ảnh hưởng sau hậu trường sau khi ông giúp ông Ishiba giành chiến thắng ngược dòng trong cuộc bỏ phiếu của đảng vào thứ Sáu trước ứng cử viên bảo thủ trung thành Sanae Takaichi.

Cựu bộ trưởng quốc phòng Nhật Bản Ishiba chuẩn bị trở thành thủ tướng tiếp theo của đất nước

Chủ nghĩa tư bản mới

Ông Kishida ủng hộ chiến lược kinh tế “chủ nghĩa tư bản mới” kêu gọi phân phối công bằng hơn của cải quốc gia, thay thế cho chính sách chi tiêu lớn của chính phủ và chính sách tiền tệ siêu dễ dãi của cố Thủ tướng Abe. Tuy nhiên, không chính sách nào có thể giải quyết được tình trạng tăng trưởng chậm chạp. Các chính sách quốc phòng và chăm sóc trẻ em của ông Kishida đòi hỏi chi tiêu lớn và mức tăng lương mà ông ủng hộ đã không theo kịp tốc độ tăng giá.

Các động thái của chính phủ nhằm cố gắng đảo ngược tỷ lệ sinh giảm của Nhật Bản chủ yếu liên quan đến trợ cấp chăm sóc trẻ em cho các cặp vợ chồng và không giải quyết được vấn đề về ngày càng có nhiều người Nhật trẻ tuổi không muốn kết hôn và lập gia đình. Lý do là bởi triển vọng công việc ảm đạm, chi phí sinh hoạt cao và văn hóa doanh nghiệp không hỗ trợ những người phụ nữ vừa nuôi còn vừa đi làm.

Quốc phòng mạnh mẽ hơn

Ông Kishida, người từng giữ chức bộ trưởng ngoại giao dưới thời Abe, đã củng cố uy tín nhờ chính sách an ninh quốc gia và đối ngoại, giúp làm sâu sắc thêm đáng kể mối quan hệ với Mỹ và các đối tác khác như Australia, Vương quốc Anh, Hàn Quốc và Philippines, đồng thời nâng cao vị thế quốc tế của đất nước.

Vào tháng 12/2022, chính phủ của ông Kishida đã thông qua chiến lược an ninh và quốc phòng bao gồm việc tăng cường nhanh chóng sức mạnh quân sự của Nhật Bản để có được khả năng "phản công" bằng tên lửa hành trình tầm xa, một sự thay đổi lớn so với nguyên tắc chỉ tự vệ sau Thế chiến II của Nhật Bản.

Chính phủ của ông Kishida đặt mục tiêu trong 5 năm là tăng gấp đôi chi tiêu quân sự của Nhật Bản lên gần 2% GDP, với mục tiêu cuối cùng là đạt khoảng 10 nghìn tỷ yên (70 tỷ USD), trở thành nước chi tiêu lớn thứ ba thế giới sau Mỹ và Trung Quốc. Nhưng không rõ Nhật Bản sẽ lấy tiền ở đâu để chi cho khoản chi tiêu đó và làm thế nào cân bằng với các nhu cầu cấp thiết khác như đối phó với tình trạng dân số đang giảm sút của đất nước.

Vào tháng 12, ông Kishida đã nới lỏng đáng kể các quy định xuất khẩu vũ khí của Nhật Bản, cho phép cấp phép bán tên lửa đánh chặn PAC-3 do Nhật Bản sản xuất cho Mỹ và bán máy bay chiến đấu mà Nhật Bản đang phát triển với Anh và Italy ra nước ngoài trong tương lai. Ông Kishida nhanh chóng tham gia cùng các nước G7 khác trong việc trừng phạt Nga và ủng hộ Ukraine.

Ông Kishida cùng các nước G7 khác  ủng hộ Ukraine.

“Mặc dù những thành công của ông Kishida về ngoại giao bị lu mờ bởi các vụ bê bối chính trị trong nước liên quan đến Đảng Dân chủ Tự do của ông, cũng như tăng trưởng kinh tế ảm đạm, nhưng ông đã góp phần gia tăng danh tiếng của Nhật Bản trong khu vực và trên toàn cầu”, Mirna Galic, một nhà phân tích chính sách cấp cao tại Viện Hòa bình Mỹ, đã viết trong một bài báo gần đây.

Cải thiện quan hệ với Hàn Quốc

Một trong những thành công ngoại giao của ông Kishida là cải thiện quan hệ giữa Nhật Bản với Hàn Quốc, đặc biệt là về an ninh khu vực và trong quan hệ với Mỹ, đồng minh chung của họ. Ông Kishida, dưới áp lực từ Washington và với sự ủng hộ của Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol, đã giúp hàn gắn mối quan hệ giữa hai nước láng giềng châu Á. Mối quan hệ ổn định là chìa khóa của mặt trận thống nhất do Mỹ lãnh đạo ở Thái Bình Dương.

Một trong những thành công ngoại giao của ông Kishida là cải thiện quan hệ Nhật Bản với Hàn Quốc

Vào tháng 4, ông Kishida đã có chuyến thăm cấp nhà nước tới Washington và phát biểu trước Quốc hội, nhấn mạnh quyết tâm của Nhật Bản trong việc sát cánh cùng Mỹ với tư cách là đối tác toàn cầu. Vào năm 2023, Tổng thống Joe Biden đã mời ông đến dự hội nghị thượng đỉnh ba bên tại Trại David với Tổng thống Hàn Quốc Yoon. Tại đây, các nhà lãnh đạo đã nhất trí tăng cường khuôn khổ an ninh ba bên. Khi ông Kishida công bố kế hoạch từ chức vào tháng 8, Tổng thống Mỹ Biden đã ca ngợi sự lãnh đạo của ông Kishida, nói rằng ông đã giúp đưa liên minh Mỹ-Nhật Bản "lên tầm cao mới".

Ông Kishida gần đây cũng đã giúp đạt được một thỏa thuận với Bắc Kinh về việc dỡ bỏ lệnh của Trung Quốc cấm nhập khẩu hải sản Nhật Bản mà Bắc Kinh áp đặt do Nhật Bản thải nước thải phóng xạ đã qua xử lý vào Thái Bình Dương từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi. Ông cũng tăng cường quan hệ với các nước Đông Nam Á, các quốc đảo Thái Bình Dương cũng như các nước đang phát triển được gọi là Nam bán cầu.

Ông Kishida nhấn mạnh giải trừ vũ khí hạt nhân trong bài phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh tương lai của Liên hợp quốc

G7 Hiroshima và giải trừ vũ khí hạt nhân

Ông Kishida đại diện cho một khu vực bầu cử ở Hiroshima và việc tổ chức hội nghị thượng đỉnh của Nhóm bảy quốc gia giàu có G7 tại thành phố này vào tháng 5/2023 là điểm nhấn trong thời gian ông tại nhiệm, phù hợp với mục tiêu mà ông để ra là hướng tới một thế giới không có vũ khí hạt nhân.

Tuy nhiên, tuyên bố của hội nghị thượng đỉnh G7 về giải trừ vũ khí hạt nhân lại bảo vệ việc sở hữu vũ khí hạt nhân như một biện pháp răn đe, khiến những người sống sót sau vụ tấn công bằng bom nguyên tử năm 1945 của Mỹ thất vọng và tức giận. Ông Kishida cho biết ông tuân thủ các nguyên tắc của Nhật Bản là không phát triển, sở hữu hoặc cho phép triển khai vũ khí hạt nhân trên lãnh thổ của mình. 

User
Ý KIẾN

Liên quan tới tình hình căng thẳng ở Trung Đông, Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc Khoá 79, ông Philemon Yang đã kêu gọi Israel, phong trào Hồi giáo Hamas ở Dải Gaza và lực lượng Hezbollah ở Liban khẩn trương hướng tới lệnh ngừng bắn.

Ngày 30/9 (giờ địa phương), Bộ trưởng Văn phòng Tổng thống Bolivia María Nela Prada Tejada cho biết, do hỏa hoạn ở tỉnh Santa Cruz và những nơi khác ở phía đông nước này khiến hàng triệu hecta thảm thực vật bị đốt cháy, buộc chính phủ Bolivia phải ban bố "tình trạng thảm họa quốc gia" tại nhiều nơi ở phía đông.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc thông báo sẽ mở rộng chính sách miễn thị thực với công dân 4 nước châu Âu gồm Bồ Đào Nha, Hy Lạp, Síp và Slovenia.

Ngày 30/9, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã gia hạn cho Phái bộ an ninh đa quốc gia tại Haiti thêm 1 năm theo đề xuất của Port-au-Prince, tuy nhiên chưa có ý định chuyển đổi phái bộ này thành một phái bộ gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc.

Lực lượng bộ binh Israel đã tiến vào miền nam Liban vào sáng sớm thứ Ba, đánh dấu sự leo thang đáng kể trong cuộc tấn công chống lại Hezbollah. Cuộc tấn công trên bộ Israel vào Liban phơi bày một thực tế chiến lược mới. Đó là Mỹ - một quốc gia hùng mạnh trước đây - giờ đây bất lực trong việc kiềm chế đồng minh hoặc gây ảnh hưởng đến các bên tham chiến lớn khác trong một cuộc khủng hoảng khu vực đang ngày càng tồi tệ.

Sau khi tiêu diệt hàng loạt thủ lĩnh quân sự của Hezbollah, Lực lượng Phòng vệ Israel thông báo bắt đầu chiến dịch tấn công có giới hạn vào các mục tiêu của nhóm vũ trang Hezbollah ở khu vực phía nam Liban, gần biên giới Israel vào sáng nay.

Hãng tin TASS dẫn thông tin từ Quốc hội Nga cho biết, nước này sẽ tăng chi tiêu quốc phòng thêm 23% vào năm tới, khoảng 145 tỷ USD.

Quân đội Israel sáng 1/10 tuyên bố phát động các cuộc đột kích khoanh vùng mục tiêu trên bộ một cách hạn chế tại miền nam Liban.

Bulgaria vừa trải qua mùa hè nóng nhất và khô hạn nhất trong lịch sử. Nước này đã và đang triển khai việc xây dựng các công trình xanh, thể hiện cam kết của nước này đối với sự phát triển bền vững và bảo tồn sinh thái, vừa thích ứng với tình trạng biến đổi khí hậu.

Bão Krathon sau khi đi qua Philippines dự kiến sẽ đổ bộ vào Đài Loan (Trung Quốc) vào sáng sớm ngày 2/10. Nhiều nước trong khu vực đang chuẩn bị kế hoạch đối phó với cơn bão này.

Trên vùng đất sa mạc rộng lớn của thành phố Marfa, bang Texas, Mỹ, một khách sạn hạng sang đang được xây dựng bằng công nghệ in 3D lấy cảm hứng từ vũ trụ. Đây được cho là khách sạn đầu tiên trên thế giới được xây dựng bằng công nghệ này.

Hai nguồn tin thân cận của CNN cho biết, lực lượng đặc nhiệm Israel đã tiến hành các cuộc đột kích quy mô vào lãnh thổ Liban trong những ngày gần đây như một phần trong kế hoạch chuẩn bị cho một cuộc tấn công trên bộ tiềm tàng.

Ngày 1/10 (theo giờ địa phương) sẽ diễn ra cuộc tranh luận duy nhất giữa hai ứng cử viên Phó Tổng thống là Thống đốc Tim Walz của đảng Dân chủ và Thượng nghị sỹ J.D.Vance của đảng Cộng hòa.

Hai ngày sau khi xác nhận thủ lĩnh tối cao thiệt mạng trong cuộc không kích của Israel, Phó Tổng thư ký Phong trào Hezbollah tại Liban tuyên bố lực lượng này sẽ tiếp tục cuộc chiến trường kỳ chống lại Israel.

Ngày 30/9, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố Nga sẽ hoàn thành mọi mục tiêu đã đề ra ở Ukraine trong năm thứ ba xung đột với nước láng giềng.

Đài Loan (Trung Quốc) đã phát đi cảnh báo khẩn cấp về cơn bão Krathon dự kiến đổ bộ bờ biển phía tây kèm theo mưa lớn và gió mạnh.

Ngày 30/9, Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin đã có chuyến thăm chính thức Iran gặp Tổng thống và Phó Tổng thống thứ nhất nước này. Đây là chuyến thăm đầu tiên của ông Mishustin tới Iran ở cương vị Thủ tướng.

Nga tiếp tục giành thêm quyền kiểm soát một ngôi làng ở Donbass, đánh dấu những bước tiến nhỏ nhưng ổn định trên khắp mặt trận phía Đông trong năm nay, bất chấp cuộc tấn công xuyên biên giới của Ukraine vào tỉnh biên giới Kursk của Nga diễn ra hồi tháng trước.

Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida sẽ từ chức vào ngày hôm nay, 1/10, trao lại quyền lãnh đạo cho người kế nhiệm Shigeru Ishiba, dự kiến sẽ chính thức nhậm chức vào cuối ngày. Bầu cử bất thường dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 27/10.

Trung Đông rung chuyển khi thủ lĩnh của nhóm vũ trang Hồi giáo Hezbollah Hassan Nasrallah bị sát hại trong cuộc không kích dữ dội của Israel vào Beirut hôm 27/9.

Phong trào vũ trang ở Liban đã ra tuyên bố bác bỏ thông tin từ truyền thông Ả Rập cho rằng họ đã bổ nhiệm thủ lĩnh mới là ông Hashem Safieddine để thay thế thủ lĩnh vừa bị giết hại.

Chính phủ Pháp đang tìm cách kiểm soát tài chính công khi chuẩn bị cho ngân sách năm 2025.

Theo Financial Times (FT), các cơ quan an ninh Israel đã sàng lọc lượng lớn dữ liệu dựa vào các phương pháp thu thập thông tin tình báo công nghệ cao nhằm ám sát thủ lĩnh cấp cao Hezbollah Hassan Nasrallah.

Một số nhà phân tích thậm chí còn tin rằng cường độ xung đột hiện nay giữa hai bên đã vượt quá Chiến tranh Liban-Israel năm 2006. Cộng đồng thế giới lo lắng: Phải chăng vòng xoáy của xung đột Liban-Israel đang trên đà vượt khỏi tầm kiểm soát?

Bão Helene đã gây ra thiệt hại nặng nề khắp miền Đông Nam nước Mỹ, khiến ít nhất 91 người thiệt mạng và hàng triệu người mất điện. Số nạn nhân thiệt mạng nhiều khả năng còn tăng do hệ thống liên lạc tại nhiều nơi đang bị gián đoạn.

Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền tại Nhật Bản, ông Ishiba Shigeru cho biết cuộc tổng tuyển cử tại nước này sẽ được tổ chức vào ngày 27/10 tới.

75 kiệt tác bao gồm các hiện vật từ thời tiền sử đến những tác phẩm nghệ thuật đương đại đã được giới thiệu tới công chúng tại triển lãm này.

Thủ tướng lâm thời của Liban Najib Mikati nêu rõ nước này không có lựa chọn nào khác ngoài giải pháp ngoại giao để ngăn chặn xung đột Israel - Hezbollah leo thang.

Các nhà khoa học Bỉ đã thí điểm trồng lê trong môi trường giả lập khí hậu tương lai năm 2040 để nghiên cứu những tác động biến đổi khí hậu đối với các giống lê của châu Âu.

Tình hình khu vực Trung Đông vẫn tiếp tục căng thẳng khi Israel mở rộng các cuộc tấn công nhằm vào nhóm Hezbollah ở Liban và lực lượng Houthi ở Yemen.

Vào những thời điểm chính xác trong đêm, các nhà khoa học làm mờ hàng ngàn đèn đường của thành phố, giúp giảm lượng khí thải carbon và cho phép người dân nhìn thấy các vì sao rõ hơn.

Bộ trưởng Ngoại giao Belarus Maksim Ryzhenkov bày tỏ hi vọng rằng đơn xin gia nhập BRICS của nước này sẽ được chấp thuận.

Trong bối cảnh Ukraine có sự thay đổi hàng loạt nhân sự trong nội các, xuất hiện tin tức đồn đoán về khả năng Giám đốc tình báo quân đội Kirill Budanov sẽ bị sa thải.

Vào ngày 29/9, Bộ trưởng Y tế của Rwanda đã xác nhận 6 ca tử vong và 20 ca mắc virus Marburg, cùng họ với virus Ebola kể từ khi dịch bệnh bắt đầu ở quốc gia Đông Phi này.

Ít nhất 18 người đã thiệt mạng trong một vụ xả súng tại hai ngôi nhà gần Lusikisiki, tỉnh Đông Cape, Nam Phi vào tối thứ Sáu, trong bối cảnh quốc gia này đang chứng kiến sự gia tăng của các vụ bạo lực tương tự. Lực lượng cảnh sát hiện đang khẩn trương tiến hành điều tra vụ việc.

Sau cái chết của cố thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah, phong trào này vừa bổ nhiệm thủ lĩnh mới là ông Hashem Safieddine, người từng đứng đầu Ủy ban điều hành của Hezbollah và là anh em họ của cố thủ lĩnh vừa bị sát hại.

Kênh truyền hình Al Arabiya của Ả-rập Xê-út dẫn lời các nguồn tin cho hay, Hội đồng Shura - cơ quan ra quyết định tối cao của Hezbollah - đã bổ nhiệm ông Hashem Safieddine làm Tổng Thư ký mới của nhóm này, sau khi người tiền nhiệm Hassan Nasrallah bị Israel sát hại.

Lũ lụt lớn do mưa xối xả đã làm hư hại nhà cửa ở một số quận thuộc tiểu bang Bihar, miền đông Ấn Độ vào Chủ nhật.

Liban vừa chứng kiến thêm một ngày đẫm máu nữa. Các cuộc ném bom không ngừng của Israel đã giết chết ít nhất 105 người trên khắp đất nước và làm bị thương 359 người khác.

Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) cho biết, vào sáng sớm ngày 30/9, nơi ở của đại sứ UAE tại Sudan ở thủ đô Khartoum đã bị một máy bay quân sự của Sudan tấn công.

Na Uy có thể dựng hàng rào dọc theo một phần hoặc toàn bộ đường biên giới dài 198 km với Nga, động thái tương tự như nước láng giềng Phần Lan.

76 máy bay ném bom B-52 có tuổi đời hơn 60 năm sẽ được hiện đại hoá và nâng cấp lên phiên bản B-52J, hoàn thành vào năm 2028 với khoản ngân sách khổng lồ - một tham vọng mang tính chiến lược của người Mỹ. Điều gì khiến Mỹ đưa ra quyết định này và B-52 liệu có thực sự là biểu tượng huyền thoại của không quân Hoa Kỳ?

Đảng Tự do Áo (FPO) theo đường lối cực hữu được dự đoán sẽ đứng thứ nhất trong cuộc tổng tuyển cử ở nước này, dẫn trước đảng bảo thủ cầm quyền.

Quân đội Israel tuyên bố, họ đã tiến hành một loạt các cuộc không kích vào các mục tiêu của Houthi ở Yemen, làm gia tăng thêm nỗi lo ngại về một cuộc xung đột khu vực rộng lớn hơn, tiếp theo các cuộc tấn công dữ dội của Israel vào Gaza và Liban.

Bão Helene là cơn bão mạnh nhất từng được ghi nhận, đổ bộ vào khu vực Big Bend của Florida và tàn phá nhiều tiểu bang, làm chết ít nhất 90 người, khiến hàng triệu người mất điện và nhiều gia đình mắc kẹt trong nước lũ.

Nhà lập pháp đối lập Israel Gideon Saar sẽ tham gia chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu. Động thái này có khả năng củng cố vị thế của thủ tướng về mặt chính trị.