Di sản văn hóa phi vật thể đặc sắc của Tây Ninh

Sở hữu đến 8 di sản văn hoá phi vật thể quốc gia, Tây Ninh đang trở thành điểm đến văn hoá độc đáo tại Nam bộ. Ít nhất 5 di sản trong số đó sẽ được tái hiện sống động ngay tại phố đi bộ Hồ Gươm trong Ngày Tây Ninh tại Hà Nội, diễn ra trong hai ngày 7-8/10 tới.

Đờn ca tài tử Nam bộ

Từ cả trăm năm trước, đờn ca tài tử đã được hình thành từ nhạc lễ và nhã nhạc cung hình Huế. Nhưng, điều khiến đờn ca tài tử hấp dẫn chính là ở sự bình dị, tao nhã và gần gũi, nơi các nghệ sĩ có thể là nghệ nhân, cũng có thể là bất cứ ai biết diễn tấu vào những ngày nông nhàn. Đàn kìm, đàn cò, đàn tranh và đàn bầu kết hợp với nhau tạo nên âm thanh tứ tuyệt không thể trộn lẫn cho đờn ca tài tử. 

Biểu diễn nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ trên núi Bà Đen dịp 30/4/2023

Có ở 21 tỉnh thành phía Nam, đờn ca tài tử là loại hình diễn xướng dân gian đặc trưng được UNESCO công nhận Di sản văn hóa phi vật thể đại diện cho nhân loại, cũng là món ăn tinh thần không thể thiếu của người Nam bộ. Đi khắp các tỉnh Đông và Tây Nam Bộ, du khách có thể nghe đờn ca tài tử ở bất cứ nơi nào, trong các miệt vườn, các sân khấu biểu diễn ngoài trời hay một quán cóc ven đường. 

Trong sự kiện Ngày Tây Ninh tại Hà Nội 2023, du khách không chỉ được nghe các nghệ nhân Tây Ninh tái hiện giai điệu Nam bộ độc đáo này, mà còn có thể tham gia thử tài hát vọng cổ Nam bộ cùng nghệ sĩ – một trong những trải nghiệm thú vị hứa hẹn sẽ thu hút rất nhiều du khách tại sự kiện.

Múa trống Chhay dăm 

Đây là loại hình múa dân gian của dân tộc Khmer, tồn tại và phát triển hàng trăm năm trên địa bàn tỉnh Tây Ninh và được công nhận là di sản văn hoá phi vật thể quốc gia. 

Trình diễn múa trống Chhay dăm tại Hội Xuân núi Bà Đen năm 2023

Loại hình nghệ thuật độc đáo này đòi hỏi sự đồng điệu giữa động tác của diễn viên và âm thanh, với các động tác khi mạnh mẽ như võ thuật, khi uyển chuyển trong vũ điệu đẹp mắt. Người nghệ sĩ múa trống Chhay dăm không chỉ như một vũ công, mà còn không khác võ sư là mấy với các màn xuống tấn, nhào lộn, khi dùng tay, lúc dùng cùi chỏ, khi lại dùng gót chân để đánh trống. 

Múa trống Chhay dăm thường được trình diễn trong các ngày lễ của người Khmer tại Tây Ninh và các lễ hội lớn trên đỉnh núi Bà Đen như Lễ hội Xuân núi Bà (tháng Giêng), dịp tết Chol Chnam Thmay của người Khmer, dịp lễ 30/4, Quốc khánh 2/9…

Được mục sở thị điệu múa uyển chuyển của chính những nghệ sĩ người Khmer Tây Ninh và thử múa trống Chhay dăm cùng các nghệ nhân ngay giữa lòng phố đi bộ Hồ Gươm sẽ là một trải nghiệm đặc biệt lý thú dành cho người thủ đô trong hai ngày cuối tuần 7-8/10 tới đây.

Lễ vía Linh Sơn Thánh Mẫu – núi Bà Đen 

Nếu như đền Hùng có ngày Giỗ Tổ, đền Trần có lễ Khai ấn, Đền Bà Chúa Kho có lễ “vay tiền, xin lộc” đầu năm, thì tại núi Bà Đen, Tây Ninh, Lễ vía Bà Linh Sơn Thánh Mẫu (thường được gọi là Lễ vía Bà), chính là lễ hội lớn nhất, quan trọng nhất với người Nam bộ.

Lễ Vía Bà Linh Sơn Thánh Mẫu Bồ Tát tại núi Bà Đen năm 2023

Gắn liền với huyền tích về Linh Sơn Thánh Mẫu, lễ hội Vía Bà được tổ chức hàng năm vào những ngày đầu tháng 5 âm lịch tại núi Bà Đen. Trải qua nhiều thế kỷ, với giá trị tâm linh, văn hóa đặc sắc, lễ hội đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và là sự kiện thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước tìm về.

Trong hai ngày sự kiện Ngày Tây Ninh tại Hà Nội, người dân thủ đô sẽ được chiêm ngưỡng những nghi lễ trang trọng, độc đáo của Lễ Vía Bà tại triển lãm ảnh và qua các bộ phim sống động giới thiệu về vẻ đẹp của núi Bà Đen – một trong số các huyệt đạo thiêng của cả nước. 

Muối tôm Tây Ninh

Các gian hàng muối tôm Tây Ninh luôn thu hút rất đông du khách tại sự kiện Ngày Tây Ninh tại Hà Nội. Có thể thấy, không phải đợi đến năm 2023, khi nghề làm muối tôm được công nhận là di sản văn hoá phi vật thể quốc gia, thì muối tôm Tây Ninh mới nổi tiếng khắp xứ. 

Muối tôm đặc sản Tây Ninh.

Ba nguyên liệu chính không thể thiếu trong món muối đặc sản này chính là tôm khô, muối hột, bột ớt. Các nguyên liệu sẽ được xay nhuyễn, thêm sả và tỏi theo tỉ lệ nhất định. Công đoạn cuối cùng là rang trên chảo nóng, đây cũng là giai đoạn phức tạp nhất để hoàn thành món muối thơm ngon. Cứ thế, vị mặn mặn cay cay trộn lẫn với vị ngọt thơm của tôm và hương vị hành tỏi phi tạo thành thứ hương vị không thể trộn lẫn của muối tôm Tây Ninh. 

Ra đời trong giai đoạn hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ của quân và dân Tây Ninh, ban đầu muối ớt, muối tôm được các chị, các mẹ ở hậu phương gửi vào rừng tiếp tế cho chiến sĩ cách mạng. Sau giải phóng, muối không chỉ được dùng ăn với cơm nữa mà để chấm trái cây, khách đến hành hương chiêm bái núi Bà Đen và thăm Toà thánh Cao Đài thấy ngon mua về làm quà. Miếng ngon nhớ lâu, muối tôm Tây Ninh cứ thế mà nổi tiếng, phát triển thành nghề lưu truyền qua nhiều thế thệ. Ai đi Tây Ninh về mà không mang theo lọ muối tôm cũng như là đã thiếu mất thứ gia vị đặc trưng vốn chỉ của mảnh đất vùng biên này. 

Bánh tráng phơi sương Trảng Bàng

Vùng Trảng Bàng với ngày nắng, đêm sương cùng tay nghề kỹ thuật tráng bánh hai lớp, nướng, phơi sương, được truyền từ đời này qua đời khác đã hình thành một làng nghề truyền thống độc đáo và món ăn nức tiếng Tây Ninh.

Nghề làm bánh tráng tại Tây Ninh

Để có được chiếc bánh tráng ngon, người làm bánh phải trải qua rất nhiều công đoạn, từ chọn gạo, vo gạo, ngâm gạo, xay bột, pha bột, tính toán kỹ lưỡng thời gian liều lượng để bánh vừa mềm, trắng, vừa có độ dai. Cầu kỳ nhất là phơi bánh ngoài sương phải canh lúc tờ mờ sáng độ 1-2 giờ mới đưa vào ép, cắt rìa, cho vào bọc để giữ được độ mềm, xốp, dai của chiếc bánh.

Được công nhận là di sản văn hoá phi vật thể vào năm 2016, nghề làm bánh tráng phơi sương Trảng Bàng là một niềm tự hào của Tây Ninh. Được trưng bày tại các gian hàng trong Ngày Tây Ninh tại Hà Nội, bánh tráng phơi sương Trảng Bàng chắc chắn sẽ là thức quà vùng biên hấp dẫn người dân thủ đô đến tham dự.

(Tổng hợp)

User
Ý KIẾN

Dấu ấn Di sản công nghiệp là chuyên đề đang gây sự chú ý cho du khách khi đến thăm Bảo tàng Hà Nội những ngày này.

Trong chuyến thăm tới các địa điểm được xem là biểu tượng cho quan hệ Việt - Pháp, Đại sứ Pháp tại Việt Nam, ông Olivier Brochet đã tới thăm Cầu Long Biên và Đại học Dược Hà Nội. Đây là hai trong số nhiều công trình kiến trúc Pháp cổ được xây dựng từ những năm đầu thế kỷ 20.

Hà Nội sẽ tổ chức bắn pháo hoa tại 5 điểm dịp Tết Dương lịch năm 2025 và 30 điểm dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 .

Sáng 20/12, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam, Bảo tàng Hồ Chí Minh đã phối hợp với Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam khai mạc Triển lãm "Xứng danh Bộ đội Cụ Hồ".

Cung Thanh niên Hà Nội vừa phối hợp nền tảng số mở YooLife tổ chức chương trình giao lưu nghệ thuật “Tự hào Việt Nam” với chủ đề “Hát mãi khúc quân hành” và ra mắt dự án mô phỏng hành trình chiến đấu và trưởng thành của QĐND Việt Nam bằng công nghệ thực tế ảo.

Hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (QĐNDVN), 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân, Thư viện Quốc gia Việt Nam tổ chức triển lãm tư liệu "Quân đội anh hùng, Quốc phòng vững mạnh".

Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch đã tổ chức khai mạc triển lãm “Dòng cảm xúc từ Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch”, nhân dịp kỷ niệm 70 năm Bác về sống và làm việc tại Phủ Chủ tịch.

Di chỉ Vườn Chuối là di chỉ khảo cổ được phát hiện vào năm 1969, trải rộng trên diện tích khoảng 1,2ha thuộc địa bàn thôn Lai Xá, xã Kim Chung, Hoài Đức, Hà Nội. Mới đây, khi Viện Khảo cổ học công bố kết quả cuộc khai quật mới nhất, hàng loạt những phát hiện khảo cổ mới về thời kỳ tiền sử của dân tộc ta cách đây 3.500-4.000 năm đã một lần nữa khẳng định giá trị đặc biệt quý hiếm của di chỉ này.

Hội Liên hiệp văn học nghệ thuật Hà Nội vừa tổ chức lễ trao Giải thưởng Văn học nghệ thuật Thủ đô năm 2024 và Liên hoan nghệ thuật giới thiệu tác phẩm đoạt giải.

Ký ức về thời chiến tranh luôn in sâu trong tâm trí của những người lính. Đó là những kỷ niệm khó phai mờ, vừa đau thương lại vừa đẹp đẽ. Cuốn sách mới nhất của tác giả Phạm Việt Tiến ra mắt bạn đọc trong quý III năm 2024, tiểu thuyết “Mưa ở lưng chừng đồi” là những trang văn lãng mạn về một thời chưa xa, đau thương mất mát nhưng không hề bi luỵ.

Với chủ đề “Mê Linh rực rỡ sắc hoa”, Festival Hoa Mê Linh lần thứ hai năm 2024 sẽ được tổ chức trong bốn ngày, từ ngày 26/12 đến hết ngày 29/12/2024 tại Quảng trường Trung tâm hành chính huyện Mê Linh, Hà Nội.

Báo Quân đội nhân dân vừa tổ chức lễ trao giải cuộc thi ảnh “Chân dung người chiến sĩ” cho 31 tác phẩm ảnh và bộ ảnh của các tác giả xuất sắc.

Nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của nhà thơ, nhạc sĩ Đặng Đình Hưng, nhà xuất bản Hội Nhà văn ra mắt cuốn sách "Di Cảo" và trưng bày một số trang thủ bút của ông tại Hà Nội.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức bình chọn 10 sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch tiêu biểu năm 2024 với sự tham dự của gần 70 nhà báo theo dõi lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và gia đình đến từ hơn 50 cơ quan báo chí Trung ương và địa phương.

Đại sứ quán Liên minh châu Âu tại Việt Nam phối hợp cùng Đại sứ quán Cộng hòa Séc và Hội cựu sinh viên châu Âu tại Việt Nam tổ chức Hội chợ Giáng sinh EU 2024 tại Hà Nội.

Liên hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố Hà Nội phối hợp với Hội hữu nghị Việt Nam - Cuba thành phố Hà Nội và Đại sứ quán các nước Mỹ Latinh tại Việt Nam tổ chức đêm nhạc Mỹ Latinh lần thứ XII vào tối 15/12.

Đại tá, nhiếp ảnh gia Trần Hồng vừa phối hợp cùng UBND phường Hàng Trống, quận Hoàn Kiếm khai mạc Triển lãm nhiếp ảnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Từ 1/1/2025, Hà Nội sẽ chính thức thu phí tham quan tại các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh và bảo tàng trên địa bàn thành phố, các mức thu phí dao động từ 20.000 đồng đến 50.000 đồng/lượt.

Sự tươi mới và trong trẻo của tranh màu nước đã cuốn hút được người yêu nghệ thuật. Hiện nay, ngoài Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, nhiều câu lạc bộ tranh màu nước ở các tỉnh, thành mới được thành lập, tạo sân chơi cho các hoạ sĩ yêu tranh màu nước.

Ngày 17/12/2024 đánh dấu mốc 30 năm vịnh Hạ Long được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới. Vẻ đẹp kỳ vĩ của vịnh Hạ Long, một trong những điểm đến hấp dẫn nhất hành tinh, vẫn luôn là niềm tự hào của Việt Nam nói chung, của tỉnh Quảng Ninh nói riêng.

Không gian "Đêm Trúc Bạch" tại đảo Ngọc, quận Ba Đình, Hà Nội, đã mang lại trải nghiệm độc đáo cho du khách tham quan. Dù là người Việt Nam hay khách du lịch nước ngoài, bức tranh êm ả về một thời bao cấp khó khăn đã chạm đến cảm xúc của từng tâm hồn.

Vừa qua, những tác phẩm đa phương tiện từ cuộc thi "Happy Việt Nam - Việt Nam hạnh phúc" do Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức, đã cho thấy hiệu quả tích cực trong hành trình đưa hình ảnh Việt Nam đến gần hơn với bạn bè quốc tế.

Trong bất cứ bức ảnh xưa cũ nào về Hà Nội, cũng thấp thoáng có bóng cây cột điện đinh tán màu đen. Trong ký ức của nhiều người Hà Nội, những cây cột điện như người bạn thân thuộc gắn bó suốt một thời thơ ấu, cũng là nơi không ít mối tình chớm nở chọn làm nơi hẹn hò. Cột điện đinh tán hiện diện dần trở thành “mảnh hồn đô thị”.

Hôm nay 15/12 là ngày thành lập Hiệp hội UNESCO Hà Nội. 30 năm qua ghi dấu hành trình góp phần gìn giữ và lan toả sản văn hóa Thủ đô của 37 câu lạc bộ, trung tâm, đoàn nghệ thuật, hơn 1.500 hội viên trực thuộc Hiệp hội UNESCO Hà Nội.

Hiện nay, cả nước có hơn 40.000 di tích và khoảng gần 70.000 di sản văn hóa phi vật thể, trong đó có: 34 di sản đã được UNESCO ghi danh. Việt Nam được đánh giá là nước thành viên “hình mẫu” tham gia các Công ước của tổ chức UNESCO.

Những ngày qua, nhà sản xuất phim “Công tử Bạc Liêu” đã tổ chức Triển lãm mỹ thuật "Once Upon A Time In Indochine", trưng bày hàng loạt phục trang, đạo cụ tinh xảo từng xuất hiện trong bộ phim.

Tọa đàm "Như thể ai đó mù đang ngắm trăng" diễn ra tại Viện Goethe Hà Nội đã đưa khán giả là người khiếm thị bước vào thế giới văn chương đặc biệt, cảm nhận thi ca bằng giác quan phi thị giác.

Từ thành công sau 4 mùa tổ chức Lễ hội thiết kế sáng tạo, Trung tâm điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội đã chính thức được thành lập nhằm thực hiện những cam kết, sáng kiến của thành phố khi gia nhập Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO.

Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam tổ chức Triển lãm “Quân đội anh hùng - Quốc phòng vững mạnh”.

Sáng 13/12, tại Nhà Thái học Trung tâm hoạt động khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Sở VH-TT Hà Nội, Cục Văn hóa cơ sở - Bộ VH-TT&DL đã tổ chức Hội nghị “Triển khai các giải pháp thực hiện tuyên truyền về hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và xây dựng tiêu chí người Hà Nội thanh lịch, văn minh”.

Festival hoa Mê Linh lần thứ hai năm 2024, với chủ đề "Mê Linh rực rỡ sắc hoa" sẽ được tổ chức tại Quảng trường trung tâm hành chính huyện Mê Linh. Đó là kế hoạch vừa được Thường trực Huyện ủy Mê Linh thông qua.

Ngoài việc tạo ra các không gian văn hóa mới góp phần bảo tồn, quảng bá văn hóa truyền thống, nghệ thuật, ẩm thực, thì du lịch đêm đã trở thành nền tảng để phát triển kinh tế ban đêm dựa trên nguồn lực của di tích lịch sử, di sản văn hóa của Thủ đô ngàn năm văn hiến.

Chiều 12/12, Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương phối hợp với Thành ủy Hà Nội và Báo Nhân Dân tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Di sản văn hóa, văn nghệ của Nguyễn Đình Thi cho hôm nay” nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của ông.

Hội thảo “Di sản văn hóa, văn nghệ của Nguyễn Đình Thi cho hôm nay” nhằm nhìn nhận, đánh giá và tôn vinh những đóng góp to lớn của nhà văn, nhà thơ, nhà soạn kịch, nhà lý luận, phê bình và nhà lãnh đạo văn nghệ Nguyễn Đình Thi đối với văn hóa và văn học, nghệ thuật nước nhà.

Sáng 12/12, Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hoả Lò tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề "Gan vàng dạ sắt", nhân kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam.

Việc xây dựng các chuẩn mực và tiêu chí người Hà Nội thanh lịch, văn minh không chỉ nhằm nâng cao đời sống văn hóa của nhân dân Thủ đô, mà còn là giải pháp quan trọng để thúc đẩy sự đoàn kết, đồng thuận xã hội và phát triển bền vững.

Vietnam Town - phố Việt Nam đầu tiên trên thế giới được xây dựng tại tỉnh Udon Thani, Thái Lan vào tháng 12 năm ngoái. Tròn một năm từ khi khai trương, phố Việt Nam đã trở thành một trong những địa điểm thu hút du khách Việt Nam và bạn bè quốc tế khi đến Thái Lan.

Tối ngày 11/12, tại Hà Nội, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tổ chức Lễ Khai mạc triển lãm và công bố giải thưởng Cuộc thi ảnh, video "Việt Nam hạnh phúc - Happy Vietnam năm 2024".

Tròn 1 năm thành lập, CLB văn hóa áo dài Việt Nam đã tổ chức Lễ báo công dâng Bác tại Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. 38 nhà thiết kế áo dài từ mọi miền Tổ quốc đã dâng hương, tỏ lòng thành kính trước anh linh Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Tối 11/12, tại Nhà hát Lớn Hà Nội, Bộ Thông tin và Truyền thông long trọng tổ chức Lễ Khai mạc triển lãm và công bố giải thưởng cuộc thi ảnh, video "Việt Nam hạnh phúc - Happy Vietnam năm 2024".

Tại Hà Nội, Đại sứ Nhà nước Palestine tại Việt Nam, ông Saadi Salama, Trưởng Đoàn Ngoại giao tại Việt Nam, đã chủ trì tiệc chiêu đãi, giao lưu giữa Đại sứ các nước của đoàn ngoại giao. Tham dự sự kiện có hơn 50 Đại sứ và Trưởng các cơ quan ngoại giao tại Hà Nội.

Trình diễn thực cảnh tương tác - hình thức nghệ thuật sân khấu mới mẻ đang mang đến một cách tiếp cận độc đáo để khám phá lịch sử và văn hóa Thủ đô. Thay vì chỉ xem, khán giả được hòa mình vào câu chuyện, trực tiếp tham gia vào không gian và nhịp sống của quá khứ được tái hiện.

Tại Bảo tàng Hà Nội, vào tối 10/12, Sở Văn hoá và Thể thao Hà Nội tổ chức tổng kết Lễ hội thiết kế sáng tạo Hà Nội năm 2024 và ra mắt Trung tâm Điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội.

Tối 10/12, Sở Văn hoá và Thể thao Hà Nội đã tổ chức tổng kết Lễ hội thiết kế sáng tạo Hà Nội năm 2024 tại Bảo tàng Hà Nội và ra mắt Trung tâm Điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội.

Nhiều cổ vật được tìm thấy ở Huế được đưa đến TP. HCM và trưng bày triển lãm tại Bảo tàng thành phố.

Sáng 9/12, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với quận Hoàn Kiếm tổ chức Hội thảo khoa học: “Đầu tư và tài trợ cho văn hoá: Kinh nghiệm quốc tế và bài học gợi mở cho Việt Nam”. Phó Chủ tịch UBND thành phố Lê Hồng Sơn dự.