Ông Donald Trump tuyên bố sẽ nỗ lực chạy đua vào Nhà Trắng lần thứ ba chỉ vài ngày sau khi đảng Cộng hòa giành kết quả không mấy ấn tượng trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022, một thành tích mà những nhân vật đảng Cộng hoà nổi tiếng đổ lỗi hoàn toàn cho ông, vì những ứng cử viên mà ông ủng hộ, vì sự phẫn nộ dai dẳng liên quan đến vụ tấn công vào Điện Capitol hôm 6/1/2021 và vì ông Trump vẫn không muốn rút lui khỏi đời sống chính trị sau thất bại vào năm đó.

Phát biểu tại Mar-a-Lago giữa những đồng minh và trợ lý thân cận, những người vẫn chưa từ bỏ ông sau khi ông mãn nhiệm, ông Trump đã đổ lỗi cho những người khác, bao gồm cả hệ thống tư pháp đã thực hiện cuộc đột kích vào khu điền trang Palm Beach của ông trước đó ba tháng. Ông Trump cũng đưa ra một đánh giá đen tối về đất nước sau khi ông rời nhiệm sở và dự đoán rằng chẳng bao lâu nữa cử tri sẽ quay lưng lại với những người lãnh đạo đương nhiệm.

“Tôi không nghi ngờ gì rằng đến năm 2024, tình hình sẽ còn tệ hơn nhiều, và họ sẽ thấy rõ những gì đã và đang xảy ra với đất nước chúng ta,” ông Trump nói, “và việc bỏ phiếu sẽ khác rất nhiều”.

Đến sáng sớm ngày 6/11, dự đoán của Trump đã trở thành hiện thực. Hàng triệu người Mỹ, bao gồm cả những cử tri chủ chốt ở các chiến trường Trung Tây và Sun Belt, đã bỏ phiếu để khẳng định sự trở lại mang tính lịch sử của ông Trump, một sự trở lại hứa hẹn sẽ định hình lại nền chính trị của nước Mỹ trong tương lai gần.

Chiến thắng của ông Trump được tạo nên trong nhiều năm, đáng chú ý vì phạm vi rộng lớn cũng như phương pháp của ông khi vận động tranh cử. Ngay từ đầu, chiến dịch của ông đã nhắm đến việc tái thiết các liên minh chính trị đã hỗ trợ các cuộc bầu cử của Mỹ trong nhiều thế hệ. Ông Trump đã tiếp cận các khu vực bầu cử truyền thống trung thành với đảng Dân chủ, đó là các hộ gia đình công đoàn, công nhân và những người đàn ông da đen và gốc Latinh.

Đồng thời, ông cũng thu hút những người vỡ mộng, những người đàn ông rải rác ở khắp những nơi bị lãng quên của nước Mỹ, những người đã từ lâu từ bỏ chính trị bầu cử. Và các đồng minh của ông đã khai thác những rạn nứt giữa đảng Dân chủ và cơ sở ủng hộ của họ. Ví dụ, một siêu PAC liên kết với đảng Cộng hòa đã phát sóng quảng cáo trên đài phát thanh Detroit kêu gọi cử tri Ả-Rập trong khu vực ủng hộ ứng cử viên Jill Stein của đảng Xanh thay vì ứng cử viên Dân chủ do xung đột ở Trung Đông.

Đồng thời, Liên minh Do Thái Cộng hòa đã chi 15 triệu USD nhắm vào các cử tri Do Thái lo lắng về sự ủng hộ của chính quyền Mỹ đối với Israel và sự ủng hộ của cánh tả đối với các cuộc biểu tình ủng hộ Palestine tại các trường đại học.

Dữ liệu sơ bộ cho thấy nhóm vận động tranh cử của ông Trump đã đạt được nhiều hơn những gì họ dự đoán. Những thành quả rõ ràng của ông Trump trong số các cử tri trẻ tuổi đã vượt qua cả những dự đoán lạc quan nhất. Khi tất cả các phiếu bầu được kiểm, ông Trump có vẻ sẽ trở thành đảng viên Cộng hòa đầu tiên kể từ năm 2004 giành được cả phiếu phổ thông lẫn Đại cử tri đoàn.

“Điều quan trọng nhất và là điều sẽ định hình những gì sẽ xảy ra với đảng trong tương lai: Ông đã xây dựng một liên minh rộng rãi và đa dạng”, cố vấn cấp cao Brian Hughes cho biết vào sáng 6/11 ngay khi ông Trump bước lên sân khấu để phát biểu chiến thắng. “Và bây giờ, cuộc thăm dò ý kiến ​​cử tri sau khi bỏ phiếu phản ánh điều đó”.

Một nhóm cố vấn chiến dịch ổn định và một thông điệp nhất quán

Những người trong cuộc và gần gũi với hoạt động chính trị của ông Trump cho rằng chiến thắng của ông là nhờ vào nhiều yếu tố, trong đó có một yếu tố không nhỏ là chiến dịch ngay từ đầu đã có vẻ chi tiết và kỷ luật hơn nhiều so với hai chiến dịch trước. Họ lập luận rằng ban lãnh đạo chiến dịch, do chuyên gia Susie Wiles và thành viên kỳ cựu của đảng Cộng hòa Chris LaCivita dẫn đầu, đã giúp tạo ra cảm giác kiểm soát đối với ứng cử viên, lan rộng đến đảng Cộng hòa và giúp chống lại khuynh hướng tự cản trở mình của ông Trump.

Hai vị cố vấn này đã xoay xở để trở thành người đứng đầu chiến dịch của cựu Tổng thống trong toàn bộ chu kỳ, điều chưa từng xảy ra trong thế giới Trump, và ngăn chặn những ảnh hưởng bên lề trong quỹ đạo của ông. Một người bạn lâu năm của ông Trump đã nói với CNN rằng “Susie và Chris đã giữ vững được sự đoàn kết”.

Nhưng quy mô chiến thắng của Trump chỉ ra những lực lượng đang hoạt động vượt ra ngoài bất kỳ động thái vận động tranh cử đơn lẻ nào hoặc thời điểm cụ thể nào trong một cuộc đua được đánh dấu bằng nhiều sự kiện chưa từng có, bao gồm nhiều nỗ lực mưu sát ứng cử viên của đảng Cộng hòa và việc dừng chân đột ngột của Tổng thống Joe Biden, ứng cử viên của đảng Dân chủ.

Thay vào đó, kết quả phản ánh chính kịch bản mà ông Trump đã báo trước hai năm trước: Công chúng Mỹ bị ảnh hưởng bởi lạm phát, thất vọng vì nhiều năm quản lý nhập cư yếu kém và cuối cùng đã chuẩn bị rời xa đảng cầm quyền — ngay cả khi điều đó có nghĩa là đưa nhánh hành pháp trở lại tay một cựu tổng thống không được ưa chuộng, đã bị luận tội hai lần, người đã không thành công trong nỗ lực giữ chức vụ và kết thúc bằng một cuộc bạo loạn đẫm máu ở thủ đô của đất nước.

Đối với Phó Tổng thống Kamala Harris, người phải chịu gánh nặng của một người đương nhiệm không được ưa chuộng và quan điểm gay gắt về nền kinh tế Mỹ, cuộc đua tỏ ra đầy thách thức và nỗ lực chứng minh sự sẵn sàng của bà đối với vai trò mà ông Trump từng nắm giữ cuối cùng đã không nhận được đủ sự ủng hộ của cử tri Mỹ để thay đổi cán cân.

Những người hoài nghi trong và ngoài GOP đã sai

Tuy nhiên, những người có quan điểm hoài nghi trong đảng Cộng hoà vẫn còn và không khỏi nghi ngờ rằng liệu có đủ người Mỹ quay lại ủng hộ ông Trump lãnh đạo đất nước hay không.

Một đội hình gồm các đồng minh cũ, bao gồm Phó Tổng thống đầu tiên của ông Trump, Mike Pence; cựu học trò chính trị Thống đốc Florida Ron DeSantis; và cựu Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Nikki Haley, đã bắt đầu bày tỏ sự nghi ngờ, ngay cả khi cựu Tổng thống đã nói rõ rằng ông có ý định tranh cử một lần nữa. Trong một thời gian, dường như đã có một số cơ hội để những người có quan điểm hoài nghi đó kéo đảng Cộng hoà ra khỏi sự kìm kẹp của ông Trump.

Ông Trump đã khiến các đồng minh thân cận của mình tức giận khi dùng bữa tối với một người theo chủ nghĩa tân Quốc xã nổi tiếng trong những ngày sau khi khởi động chiến dịch tranh cử tổng thống của mình, và lời đe dọa chấm dứt Hiến pháp của ông ngay sau đó đã khiến nhóm chính trị của ông — và sự ủng hộ của công chúng đối với ông — trở nên tồi tệ.

Bà Susie Wiles sau đó đã kể với tờ The Atlantic rằng sự việc này là một điểm trừ, dẫn đến một lễ Giáng sinh đen tối ở Palm Beach. Bà nhớ lại ông Trump đã hỏi bà trong khoảng thời gian đó, “Bà có nghĩ tôi sẽ thắng ở Florida không?”

Sau đó là một loạt các bản cáo trạng của tiểu bang và liên bang nhắm vào các doanh nghiệp của ông Trump, những nỗ lực không thành công của ông nhằm duy trì quyền lực và hàng loạt tài liệu của Nhà Trắng mà ông bị cáo buộc đã mang theo đến Mar-a-Lago.

Phản ứng từ các cử tri Cộng hòa gần như ngay lập tức. Với mỗi vụ việc mới, một làn sóng quyên góp và sự ủng hộ mới từ các chính trị gia đã rời bỏ ông lại xuất hiện.

Các đối thủ Cộng hòa của ông, vốn đã cố gắng chỉ trích ông Trump mà không làm mất lòng những người trung thành của đảng Cộng hoà, đã bị mắc kẹt. Trong suốt năm 2023, ông Trump đã từ chối tham dự mọi cuộc tranh luận sơ bộ nào của đảng Cộng hòa, khiến các đối thủ của ông phải đấu đá lẫn nhau để khẳng định mình là một sự thay thế phù hợp.

Trong khi đó, nhóm chính trị của Trump đã nắm bắt cơ hội thay đổi vận mệnh của mình và củng cố sự ủng hộ trên khắp cả nước. Họ bắt đầu xây dựng một cỗ máy chính trị dự kiến sẽ kiềm chế hơn so với các hoạt động hỗn loạn và ngang ngược trong hai chiến dịch đầu tiên của ông.

Bài kiểm tra đầu tiên diễn ra ở Iowa. Chiến dịch đã tuyển dụng và đào tạo khoảng 2.000 đội trưởng nhóm tình nguyện trên toàn tiểu bang. Mỗi người được giao một nhiệm vụ: Nhận cam kết từ 10 cử tri lần đầu tiên tham gia cuộc họp kín ở Iowa từ danh sách 25 người ủng hộ tiềm năng mà chiến dịch đã xác định tại khu vực của họ.

Vào ngày 15 tháng 1, ông Trump đã giành được sự ủng hộ từ 51% những người tham gia cuộc họp kín ở Iowa, để lại một khoảng cách lớn giữa ông và những người còn lại, từ đó tiến tới đề cử của đảng Cộng hoà.

Một chiến thuật mới cho cuộc tổng tuyển cử

Nhóm của ông Trump đã kết luận sớm rằng nền kinh tế và các thế lực bên ngoài có nhiều khả năng quyết định cách cử tri đưa ra quyết định vào năm 2024 hơn bất kỳ hoạt động tiếp cận nào mà ông hoặc họ có thể thực hiện. Trên cơ sở đó, những người điều hành chiến dịch tranh cử của ông đã bắt đầu xây dựng một liên minh mới trên khắp các tiểu bang chiến trường có nhiều khả năng quyết định kết quả cuộc bầu cử tổng thống.

Ông Trump hứa dành cho những người theo chủ nghĩa Tự do một vị trí trong nội các, và với những người đam mê Bitcoin, ông khẳng định sẽ thành lập một chính quyền ủng hộ tiền điện tử. Ông đã nhiều lần ngỏ lời với những người làm việc trong ngành ô tô ở Michigan. Ông đã tổ chức một cuộc mít tinh ở Bronx dành cho những cử tri da màu và người Mỹ Latinh. Ông đã đến thăm những vùng đất có nhiều người da màu sinh sống, tin rằng việc mở rộng nỗ lực của mình ra ngoài bản đồ chiến trường truyền thống có thể giúp ông giành được phiếu bầu phổ thông.

Trên đường đi, ông đã đưa ra những ưu đãi tài chính cho các nhóm chính: không đánh thuế đối với tiền boa cho những người làm dịch vụ ở Nevada; không đánh thuế đối với tiền lương làm thêm giờ đối với công nhân lao động chân tay; không đánh thuế an sinh xã hội đối với người cao tuổi. Quan trọng hơn cả, ông tìm cách thuyết phục từng nhóm rằng dòng người di cư qua biên giới phía nam nước Mỹ đang đe dọa đến công việc, sự an toàn và lối sống của họ.

Ông cũng đã dành thời gian để trả lời phỏng vấn dài với một hệ sinh thái truyền thông mới nổi gồm những người có sức ảnh hưởng là nam giới và người dẫn chương trình podcast gồm diễn viên hài, vận động viên và Joe Rogan, những người mà chiến dịch của ông tin rằng đã tác động đến những người đàn ông thuộc mọi tầng lớp, từ tầng lớp nhà đầu tư đến vùng ngoại ô công nghiệp.

Chiến lược này được điều hành một phần bởi Alex Bruesewitz, 27 tuổi, người đã thuyết phục ông Trump rằng ông có thể tiếp cận hàng triệu cử tri không mấy quan tâm trên các chương trình này. Ông Trump đã điều hành một số ý tưởng kỹ thuật số của chiến dịch thông qua con trai mình là Barron, người mà ông ngày càng tin tưởng để xin lời khuyên về cách kết nối với các cử tri trẻ tuổi, một nguồn tin nói với CNN.

Ông Trump đã lập một tài khoản TikTok, mặc dù đã từng đe dọa sẽ đóng cửa công ty truyền thông xã hội Trung Quốc này, và cố gắng xây dựng khả năng tiếp cận của mình thông qua các khoảnh khắc lan truyền, bao gồm một bức ảnh chụp khi làm việc tại McDonald's và lái xe vệ sinh trên đường băng sân bay để đáp lại việc Biden dường như gọi những người ủng hộ ông là “rác rưởi”.

Chấp nhận mạo hiểm

Bà Wiles và giám đốc chính trị của ông Trump, James Blair, đã mài giũa cách tiếp cận có mục tiêu trong các chiến dịch mà họ cùng nhau điều hành ở Florida. Tuy nhiên, một người tham gia sâu vào việc thực hiện các kế hoạch này đã thừa nhận với CNN rằng nếu ông Trump thua, họ sẽ phải chịu trách nhiệm đáng kể cho những cách làm phi truyền thống của mình.

“Hoặc là chúng ta sẽ bị đuổi khỏi thị trấn vì điều này và nhiều thứ khác”, người đó nói. “Hoặc chúng ta sẽ trở thành thiên tài, và điều đó sẽ thay đổi mọi thứ trong một thời gian dài”.

Nỗ lực của họ một phần dựa vào công việc của các nhóm ngoại đạo, được thực hiện nhờ quyết định của Ủy ban Bầu cử Liên bang trong năm nay cho phép các chiến dịch tranh cử phối hợp với các ủy ban hành động chính trị bên ngoài về hoạt động vận động có trả phí. Các nhóm đó bao gồm Turning Point Action, một nhóm nhắm vào các cử tri trẻ tuổi do Charlie Kirk, một người trung thành với ông Trump, điều hành; và America PAC, ủy ban vận động chính trị ủng hộ ông Trump do tỷ phú công nghệ Elon Musk thành lập, người trong những tháng cuối cùng Tã điều hướng khối tài sản và ảnh hưởng to lớn của mình cùng trang web truyền thông xã hội X để giúp ông Trump tái đắc cử.

Đến cuối tháng 10, ủy ban vận động chính trị ủng hộ ông Trump của tỷ phú Musk đã chi hơn 140 triệu USD để thúc đẩy nỗ lực tái tranh cử của cựu Tổng thống, theo tiết lộ của họ với các cơ quan quản lý liên bang, bao gồm hơn 80 triệu USD mà nhóm này phân loại là chi tiêu cho hoạt động vận động và hoạt động thực địa. Số tiền này được chi cho những người đi gõ cửa từng nhà và những nhóm khác để vận động cử tri đi bỏ phiếu. Ông Musk cũng tuyên bố sẽ tặng 1 triệu USD mỗi ngày cho những cử tri đã đăng ký tại các tiểu bang chiến trường.

Tại Arizona, Turning Point cũng đã chi hàng chục triệu USD cho một chương trình vận động bỏ phiếu mà họ gọi là “Chase the Vote”. Đội ngũ nhân viên toàn thời gian được gọi là “người vận động bỏ phiếu” đã được đào tạo để xây dựng mối quan hệ với 400 đến 600 cá nhân cụ thể trong nhiều tháng và đảm bảo họ bỏ phiếu trong cuộc bầu cử tổng thống. Họ được hướng dẫn đến các điểm bỏ phiếu, giúp họ gửi phiếu bầu qua thư và khuyến khích họ bỏ phiếu sớm.

Một tuần trước cuộc bầu cử, một người hiểu biết về hoạt động của Turning Point nói rằng họ đã tích lũy được phiếu bầu từ hơn 125.000 cử tri có khuynh hướng ít đi bỏ phiếu ở Arizona, con số này cao hơn số phiếu mà ông Trump từng thiếu hụt để giành chiến thắng tại Arizona trong cuộc bầu cử cách đây 4 năm.

Sự thay đổi cảm xúc cuối cùng

Trong chặng cuối của chiến dịch, nhóm tranh cử của ông Trump đã phải đối diện với sự không chắc chắn, không chắc liệu nhiều tháng chuẩn bị của họ có chuyển thành kết quả mà họ mong muốn hay không.

Những lo ngại ngày càng tăng do hành vi thất thường của ông Trump trong những tuần cuối — một kiểu hành vi được đánh dấu bằng sự chậm trễ kinh niên, năng lượng bị kìm nén và những bài phát biểu dài dòng, quanh co trước đám đông thưa thớt. Không chỉ vậy, trong khi chiến dịch tranh cử của ông Trump đã rất nỗ lực để xây dựng sự ủng hộ trong cộng đồng người Mỹ gốc Latinh, thì vụ việc diễn viên hài độc thoại Tony Hinchcliffe tới phát biểu tại cuộc vận động của Donald Trump ở New York đêm 27/10, với những lời lẽ phân biệt chủng tộc, khiếm nhã về Puerto Rico và người gốc Latinh khiến dư luận phẫn nộ, có nguy cơ một lần nữa gợi nhắc cử tri về những hành vi trong quá khứ của ông Trump.

Càng gần ngày bầu cử, ông Trump và các đồng minh của ông dường như đã không khỏi lo lắng về sự phụ thuộc của họ vào cử tri nam. Những người trung thành với ông Trump như Charlie Kirk, Elon Musk và những người khác đã dành cả ngày trên internet để kêu gọi cử tri nam đi bỏ phiếu. Bản thân ông Trump đã gửi một cuộc gọi tự động yêu cầu cử tri nam tại Mỹ “hãy rời khỏi chiếc ghế dài tuyệt đẹp đó” và đi bỏ phiếu.

Tuy nhiên, cuối cùng, những lo ngại đó là không có cơ sở. Chiến dịch tranh cử của ông Trump đã đạt được những bước tiến đáng kể trong mọi nhóm nhân khẩu học mà họ đặt ra để tìm kiếm phiếu bầu mới.

“Họ đến từ mọi phía: Liên minh, không liên minh, người Mỹ gốc Phi, người Mỹ gốc Tây Ban Nha, người Mỹ gốc Á, người Mỹ gốc Ả-Rập, người Mỹ gốc Hồi giáo”, ông Trump nói trong bài phát biểu chiến thắng của mình. “Chúng tôi có tất cả mọi người, và điều đó thật tuyệt. Đó là một sự sắp xếp lại mang tính lịch sử. Đoàn kết những công dân thuộc mọi hoàn cảnh xung quanh một cốt lõi chung của lẽ thường tình”.