Dưới đáy hồ Tây có gì?
Khi nhắc đến hồ Tây, trong lòng mỗi người con Hà Nội hẳn sẽ có những cảm xúc rất riêng. Du khách thăm Hà Nội hẳn đã có dịp ngắm cảnh hoàng hôn đầy lãng mạn hay ghé những đầm sen ven hồ Tây. Nhưng, có những giai thoại, truyền thuyết gắn liền với địa danh quen thuộc này mà chúng ta có thể chưa từng biết đến.
Lịch sử hồ Tây
Về địa lý, hồ Tây là hồ ngoại sinh, có dạng lòng chảo. Hồ được tạo thành chủ yếu do tác động xâm thực của sông Hồng. Tuy nhiên, sự hình thành của hồ là câu hỏi không dễ trả lời. Nhiều tư liệu lịch sử cho thấy, cách đây hàng nghìn năm, hồ Tây là đoạn còn sót lại do sông Hồng chuyển dòng mà thành.
Hồ Tây có rất nhiều tên. Cái tên đầm Xác Cáo được cho là tên cổ nhất. Về tên Lãng Bạc, theo Tây Hồ chí, tướng nhà Hán là Mã Viện đã gọi hồ Tây là Lãng Bạc với ý nghĩa hồ đầy sóng vỗ.
Một tên khác là hồ Kim Ngưu. Trong sách Hồn sử Việt, vua Lý Công Uẩn thấy hồ Kim Ngưu cảnh đẹp nên thường xuyên ngồi thuyền rồng du ngoạn. Không ít lần, mặt hồ tỏa sương mờ mịt, tạo ra cảnh tượng vô cùng huyền ảo, vì thế, hồ được đổi tên là Dâm Đàm, nghĩa là hồ mù sương.
Về cái tên Tây Hồ, sách Đại Việt sử ký toàn thư chép: “Năm 1573, vua Lê Thế Tông lên ngôi, tên húy là Duy Đàm, kiêng húy cấm không được gọi hồ Dâm Đàm, mà đổi gọi là Tây Hồ”.
Đến đời chúa Trịnh Tạc, năm 1657, vì kiêng chữ Tây nên Tây Hồ bị đổi thành Đoài Hồ, là hồ phía tây. Mỗi tên gọi của hồ đều gắn với một giai đoạn lịch sử, đều gợi những câu chuyện có phần huyền bí.
Thời vua Tự Đức, chu vi hồ là 21 dặm. Sở dĩ chu vi hồ nhỏ hơn so với ngày nay vì đất các làng quanh hồ ăn ra sát mặt nước. Theo cuốn “Hà Nội nửa đầu thế kỷ XX”, hồ Tây rộng 538ha. Tác giả Nguyễn Văn Uẩn hoàn thành bộ sách này năm 1983-1984 nên diện tích hồ Tây trong sách là số liệu trước khi bộ sách hoàn thành. Còn theo bản đồ do Liên Xô chụp tháng 12-1981 qua vệ tinh, hồ Tây rộng 526,16ha.
Song số liệu của Công ty Đầu tư và khai thác thủy sản Hồ Tây cho biết, năm 1987, hồ rộng 516ha. Hiện nay, diện tích hồ được xác định là hơn 500ha với chu vi khoảng gần 15km, riêng chiều dài đường ven hồ khoảng 17km. Đây là hồ nước tự nhiên lớn nhất thủ đô Hà Nội.
TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam, cho biết: “Hồ Tây là khu vực cảnh quan thiên nhiên đặc biệt có quy mô lớn, trước đây diện tích là hơn 500ha nhưng sau khi kè rồi thì còn hơn 460ha. Theo khoa học, gần như đây là nơi tích hợp của các dòng sông cũ, và trước đây hồ này là 1 phân đoạn của sông Hồng và sau một thời gian, trải qua các hình thái biến đổi mà trở thành hồ Tây như hiện nay. Ngoài ra hồ Tây còn có các giá trị văn hóa, lịch sử, truyền thống. Hiện nay, chúng ta đã kiểm kê được khoảng gần 70 di tích lịch sử, trong đó có gần 20 di tích cấp quốc gia và cấp quốc gia đặc biệt. Những di tích này nằm ở ven hồ, bên trong các khu dân cư".
Nhìn từ trên cao, hồ Tây có hình dáng giống chiếc càng cua với góc phía đông được bao quanh bởi đường Thanh Niên - tuyến đường ngăn cách giữa hồ Tây và hồ Trúc Bạch, phần còn lại được bao quanh bởi làng mạc phố phường.
Nằm ven hồ Tây có các làng cổ như làng hoa Nhật Tân, làng hoa Quảng Bá, làng quất Nghi Tàm, làng nghề giấy dó Yên Thái, làng nghề đúc đồng Ngũ Xã...; cùng hệ thống đậm đặc di tích lịch sử văn hóa như chùa Vạn Niên, chùa Tảo Sách, chùa Kim Liên, đền Quán Thánh, chùa Bà Đanh...
Hồ Tây là một trong những thắng cảnh nổi tiếng ở Thủ đô Hà Nội, nơi có nhiều di tích lịch sử văn hóa gắn liền với lịch sử hình thành, phát triển của kinh thành Thăng Long xưa và Hà Nội ngày nay.
Nghĩa địa dưới đáy hồ liệu có thật?
Dưới mặt hồ Tây, một màu xanh thăm thẳm bao trùm mọi thứ, Ánh sáng le lói chỉ đủ để tạo ra những đường vân nhòe nhạt, không thể nhìn thấy bất kỳ hình ảnh nào khác. Chỉ có sự tĩnh mịch và màu xanh huyền ảo, như một bí mật không bao giờ được khám phá.
Anh Đức Soạn đã làm việc hơn chục năm tại Xí nghiệp hồ Tây và gần như gắn bó với mặt hồ mỗi ngày. Với biệt danh “người nhái”, anh là người am tường từng ngóc ngách, từng chỗ nông sâu của hồ.
Anh Lò Đức Soạn (phường Nhật Tân, quận Tây Hồ): "Tôi bơi ở hồ Tây cũng phải từ tháng 8/2001 rồi. Ở đây thì người ta hay phân biệt ra hồ trên với hồ dưới, hồ dưới tính từ mé Thiên Phủ đến chỗ khu vực công viên nước, còn hồ trên là từ Phủ Tây Hồ đi lên tới đường Thanh niên. Chỗ sâu nhất thì có 3 điểm, như khu vực đối diện chỗ đua thuyền, chỗ đối diện trường Chu Văn An, đằng sau khách sạn Thắng lợi. Có chỗ có mồ mả ở dưới lòng hồ, đặc biệt là khu vực Trích Sài, có rất nhiều ngôi mộ cổ ngày xưa. Ở dưới hồ cũng có nhiều loại sinh vật, trong đó cá bè như cá trê, cá trê phi lai là nhiều nhất. Bởi vì người ta cứ bắt cá nhỏ đi nên cá to không kịp lớn, cá trê phi thì hay ăn các loại cá khác nên nó mới nhiều hơn. Dưới hồ thì tối đen không nhìn thấy gì cả, chỉ có tôm, cua, cá, bùn, phạm vi nhìn thấy cũng chỉ 30cm thôi. Để mà trả lời được câu hỏi dưới lòng Hồ Tây có gì thì cũng khó lắm, cũng còn nhiều điều bí ẩn".
Nước hồ luôn có màu xanh ngọc, nhưng khi ở dưới mặt nước lại là màu xanh lục. TS khoa học Đỗ Văn Tứ - Phòng sinh thái môi trường nước - Viện Hàn lâm Khoa học xã hội, lý giải: "Vì màu sắc của vạn vật là do sự khúc xạ của ánh sáng mặt trời phản chiếu chính nó đến với mắt chúng ta. Do đó, ở 2 vị trí khác nhau là bề mặt nước và bên dưới mặt nước sẽ có màu sắc khác nhau, đồng thời dưới mặt nước có nhiều vi sinh vật và thực vật nổi có mật độ lớn và đặc trưng của nhóm này có màu xanh lục, đặc biệt là tảo lục. Do đó, trong môi trường nước có nhiều vi sinh vật và tảo, chúng ta cũng khó có thể quan sát các sinh vật khác".
Kỹ sư thuỷ sản Nguyễn Viết Bân, nguyên Trưởng phòng khoa học kỹ thuật – Công ty đầu tư khai thác hồ Tây, cho biết: "Khu nghĩa trang địa phương ở đây lớn khoảng 3ha, thì qua thời gian, sóng nước hồ Tây phát triển, quét tan khu vực này, chỉ còn trơ lại nền móng của một số mả xây của người xưa. Đương nhiên nước hồ dâng lên nhưng không có nghĩa những ngôi mộ bị phá hủy, gần như theo chúng tôi khám phá 3, 4 nghĩa trang xung quanh đây thì mồ mả của họ vẫn còn nguyên, chỉ là chìm dưới đáy hồ mà thôi. Ngoài ra, người dân ven hồ có người nhà ở nghĩa trang này thì cũng tận dụng gỗ từ khu nghĩa trang, ví dụ như đóng bàn ghế hoặc xẻ ra mang về kè cạp trước cửa nhà mình. Vì khu nghĩa trang cũng bị sóng đánh vỡ hết, gần như không còn gì cả".
Ông Nguyễn Viết Bân đã đi lặn từ năm 18 tuổi, đến bây giờ ông đã 80. Ông kể lại mình từng phát hiện cá trắm 90kg, vì thời đó oxy ở hồ nhiều hơn bây giờ nên cá ngoài tự nhiên ở hồ có thể phát triển rất nhanh.
Cá khủng hồ Tây
Kỹ sư thuỷ sản Nguyễn Viết Bân kể lại: "Ở hồ Tây này cá khủng có, trước đây, thời tôi còn tại chức chúng tôi đã thuê những đoàn khai thác cá từ Thanh Hóa, trong 2 năm người ta thu được 45 tấn cá. Gọi là cá khủng nhưng thực ra nó là cá ben, bọn này ăn ốc là chính. Nhưng vì thế mà nó phát triển rất tốt và rất nhanh trong phạm vi hồ. Khi phát triển đủ, cũng phải nặng 5-7 cân. Thậm chí, tôi nghe có những con 40-90 cân cũng từng được bắt lên, đặc biệt là các tầng đáy. Trước đây, chúng tôi thuê đoàn Sơn La để khai thác ốc, hồi đó người ta có thể khai thác vài tấn ốc một ngày. Chúng tôi cũng mang giống trai cánh, trai cấy ngọc để nuôi vùng này. Nhưng bây giờ thì không còn nữa".
Tất cả những truyền thuyết, huyền thoại đều bắt nguồn từ thực tế cuộc sống, từ những yêu cầu tâm linh. Chúng ta phải có trách nhiệm giải mã, chỉ có như vậy mới hiểu được cuộc sống của cha ông.
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Các dự án camera giám sát với khoảng 3.700 camera có ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo đang được Công an thành phố Hà Nội triển khai, nâng cao hiệu quả công tác bảo đảm an ninh trật tự, quản lý điều hành giao thông.
Phòng Cảnh sát Hình sự - Công an thành phố Hà Nội đã tiến hành triệu tập và tạm giữ gần 50 đối tượng liên quan đến hai nhóm thanh thiếu niên mang theo hung khí để chuẩn bị đánh nhau.
Nhóm lừa đảo MPX đã khiến hơn 2.000 nạn nhân sập bẫy, chủ yếu là người già, với lời hứa lợi nhuận cao và trả hoa hồng hấp dẫn.
Phòng Cảnh sát giao thông, Công an thành phố Hà Nội đang tiến hành củng cố hồ sơ, xử lý nhóm thanh niên điều khiển xe vi phạm trật tự, an toàn giao thông trên cầu Nhật Tân.
Một người phụ nữ đã phải bỏ xe máy chạy thoát thân khi một khối gỗ nặng cả tấn bất ngờ rơi xuống đường từ một chiếc xe tải.
Xe chở khách từ Bình Phước lên Đà Lạt du lịch trên đường về gặp tai nạn, rơi xuống vực đèo Bảo Lộc, khiến một nạn nhân tử vong và nhiều người bị thương vào chiều 30/3.
Nhiều ý kiến cho rằng việc quy hoạch, cải tạo, chỉnh trang, tái thiết một số khu vực quanh hồ Hoàn Kiếm là cần thiết để khai thác tiềm năng, biến hồ thực sự trở thành viên ngọc sáng của Thủ đô.
Nhiều đối tượng lừa đảo đã lợi dụng mong muốn sở hữu đá quý của người dân để tạo trò chơi “đổ thạch” trên các trạng mạng xã hội, với những lời hứa hẹn nhằm chiếm đoạt tài sản.
Hơn 5.000 cán bộ, chiến sĩ, dân quân trong toàn quân đội đang hăng say luyện tập, chuẩn bị cho kỷ niệm 50 năm Ngày thống nhất đất nước diễn ra vào 30/4 tại TP.HCM.
Hàng chục tiêm kích Su-30MK2, Yak-130, trực thăng liên tiếp xuất hiện trên bầu trời khu vực Dinh Độc Lập, tạo nên hình ảnh đặc biệt để chuẩn bị cho màn trình diễn mừng 50 năm thống nhất đất nước.
Đông đảo người dân đã hành hương về Đền Hùng, Phú Thọ để dâng hương tưởng niệm các Vua Hùng trong ngày 30/3, dù thời tiết mưa rét.
Các vị trí liên quan đến AI và biết sử dụng AI đang là lợi thế cạnh tranh của người lao động trong quá trình tìm kiếm việc làm.
Bộ Quốc phòng đã tổ chức Hội nghị giao nhiệm vụ cho lực lượng Quân đội nhân dân Việt Nam tham gia khắc phục hậu quả động đất tại Myanmar, diễn ra vào trưa 30/3.
Những câu chuyện và ký ức về hồ Gươm không chỉ là những mảnh ghép quý giá về quá khứ, mà còn là cầu nối giữa các thế hệ, giúp chúng ta hiểu và trân trọng hơn giá trị của Thủ đô Hà Nội ngàn năm văn hiến.
Số liệu xử lý vi phạm và tai nạn giao thông đã giảm sâu so với cùng kỳ, cho thấy ý thức chấp hành pháp luật về trật tự, an toàn giao thông của người dân nâng cao rõ rệt.
Hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện cơ chế “luồng xanh”, “làn xanh” nhằm đơn giản hóa, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính trong 24 giờ cho 10 dự án trọng điểm - đây là nội dung nổi bật theo chỉ thị của UBND thành phố Hà Nội, liên quan tới các nhiệm vụ để đạt mức tăng trưởng trên 8%.
Đoạn đường nối nối Khu công nghiệp Nam Thăng Long (quận Bắc Từ Liêm) mãi chưa hoàn thành, gây khó khăn trong việc đi lại cũng như mất an toàn giao thông cho người dân.
Cả nước hiện vẫn còn khoảng 1.500 dự án đang gặp khó khăn, vướng mắc, thuộc khoảng 20 nhóm vấn đề khác nhau, đòi hỏi giải pháp tháo gỡ hiệu quả.
Nhiều người dân đã tự giác tiêu hủy xe ba bánh tự chế, tự tháo dỡ thùng hàng xe tải cơi nới, sau khi được tuyên truyền và vận động về bảo đảm trật tự an toàn giao thông.
Cục Đường bộ Việt Nam yêu cầu Ban Quản lý dự án, nhà thầu sửa chữa các khe co giãn trên cao tốc Bắc - Nam có dấu hiệu vỡ bê tông, bong bật bu lông trước ngày 30/4.
Quy trình và công tác thực hiện cấp, đổi GPLX cơ bản được đánh giá thông suốt, nhanh chóng, sau một tháng CSGT tiếp nhận nhiệm vụ.
Đoàn Quân đội nhân dân Việt Nam gồm 80 cán bộ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp đã lên đường sang hỗ trợ nước bạn Myanmar ngày 30/3, nhằm khắc phục hậu quả vụ động đất.
Trên địa bàn tỉnh Hải Dương vừa xảy ra vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng giữa hai xe mô tô khiến hai người thiệt mạng, hai người bị thương.
Tường thuật trực tiếp tình hình giao thông Hà Nội chiều 30/3. với hình ảnh từ các camera giao thông giúp khán - thính giả lựa chọn cung đường tốt nhất. Chương trình được phát sóng trên kênh FM90, các nền tảng số của Đài Hà Nội và ứng dụng công dân Thủ đô số iHanoi.
Được sự đồng ý của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Bộ Công an Việt Nam đã cử đội cứu nạn cứu hộ lên đường thực hiện nhiệm vụ tại Myanmar để giúp nước bạn khắc phục hậu quả sau thảm họa động đất.
Đội Sát hạch, cấp đổi GPLX cơ giới đường bộ - Công an thành phố đã tiếp nhận, xử lý trên 19.300 hồ sơ cấp, đổi GPLX, trong đó trên 52% hồ sơ nộp trực tuyến qua Cổng dịch vụ công quốc gia.
Chủ trì phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đầu tư các dự án đường sắt và phát triển ngành công nghiệp đường sắt.
Theo đề nghị của Malaysia, nước Chủ tịch ASEAN 2025, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã có cuộc họp khẩn vào sáng 30/3, theo hình thức trực tuyến để bàn về công tác khắc phục hậu quả trận động đất tại Myanmar và Thái Lan.
Bệnh viện Quân y 103 sáng 30/3 đã giao nhiệm vụ cho 16 đồng chí cán bộ, y bác sĩ tham gia cứu hộ, cứu nạn tại Myanmar sau thảm họa động đất ngày 28/3.
Tổng cục Hậu cần - Kỹ thuật đã khẩn trương triển khai lực lượng quân y gồm 30 y, bác sĩ, điều dưỡng, nhân viên phục vụ, bảo đảm tham gia thực hiện nhiệm vụ cứu trợ tại Myanmar.
Nguyễn Phạm Thành Trọng điều khiển xe kéo chở hàng vào cổng công ty nhưng không giảm tốc độ khiến ba cuộn hàng rơi xuống đè chết nam bảo vệ.
Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Bình Dương đã khởi tố Nguyễn Minh Thu (41 tuổi) về hành vi "Cố ý gây thương tích".
Công an Thành phố Hà Nội đã giao nhiệm vụ cho Tổ Cảnh sát chữa cháy và cứu nạn cứu hộ đặc biệt tinh nhuệ thực hiện nhiệm vụ hỗ trợ tìm kiếm người bị nạn và khắc phục hậu quả, thiệt hại sau trận động đất tại Myanmar.
80 quân nhân Việt Nam gồm các lực lượng cứu hộ, quân y, thông tin tuyên truyền đã nhận nhiệm vụ sang Myanmar hỗ trợ cứu nạn, khắc phục hậu quả động đất.
Công an thành phố Hà Nội đã tạm giữ, triệu tập làm việc với gần 50 đối tượng liên quan, trong đó 21 người bị bắt khẩn cấp với hành vi “Gây rối trật tự công cộng”.
Lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025) sẽ được tổ chức vào lúc 8 giờ sáng 30/4, tại trục đường Lê Duẩn, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh.
“Mua bán người” là hành vi vi phạm pháp luật, đã và đang núp bóng dưới nhiều chiêu trò, phổ biến nhất là tìm lao động làm việc tại nước ngoài với mức lương từ 18 đến 30 triệu đồng.
Bộ đội Biên phòng tổ chức lễ xuất quân tham gia hỗ trợ tìm kiếm cứu nạn, khắc phục hậu quả động đất tại Myanmar sáng 30/3. Thiếu tướng Lê Văn Phúc, Phó tư lệnh Bộ đội Biên phòng chủ trì buổi lễ.
Đẩy mạnh các mô hình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi là điều quan trọng để người cao tuổi sống vui, sống khỏe, sống hạnh phúc; đồng thời tạo ra động lực, đóng góp cho sự phát triển kinh tế, xã hội.
Ít nhất 50% người cao tuổi có nhu cầu và khả năng lao động có việc làm là mục tiêu được đề ra cho giai đoạn 2025 – 2030.
Đảm bảo an toàn thông tin, nhất là an toàn thông tin mạng là vấn đề thách thức lớn đối với các quốc gia và các doanh nghiệp ở bất kỳ lĩnh vực nào trong kỷ nguyên kỹ thuật số.
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các địa phương phải huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, hoàn thành dứt điểm công tác giải phóng mặt bằng; cung ứng đủ nguyên vật liệu để hoàn thành mục tiêu cả nước có trên 3.000 km cao tốc vào năm 2025.
Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, sáp nhập không chỉ là thay đổi hành chính - đó là cơ hội lịch sử để vùng đất Quảng - Đà thực sự vươn ra biển lớn với vị thế xứng tầm quốc gia và quốc tế.
"Hố tử thần" trên Quốc lộ 3B đến sáng 30/3 tiếp tục sụt lún sâu hơn và có xu hướng mở rộng, gây nguy hiểm cho các phương tiện tham gia giao thông và người dân sinh sống xung quanh khu vực.
Xây dựng Đà Nẵng - Quảng Nam mới phải trở thành một cực tăng trưởng của Việt Nam, có năng lực cạnh tranh cao của khu vực châu Á - Thái Bình Dương - là gợi ý của Tổng Bí thư Tô Lâm trong buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Đà Nẵng và Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Nam chiều 29/3.
Bộ Công an Việt Nam đã cử Đội cứu nạn cứu hộ lên đường thực hiện nhiệm vụ hỗ trợ khắc phục hậu quả động đất, dự kiến có mặt tại Myanmar vào tối 30/3.
0