EU trải qua nhiều 'phép thử' tinh thần đoàn kết nội khối

Năm 2024 được đánh giá là một năm nhiều “phép thử” đối với Liên minh châu Âu (EU), từ vấn đề xung đột Nga - Ukraine, mở rộng thành viên, đến những lo ngại khi nước Mỹ có thể thay đổi người đứng đầu.

Về việc hỗ trợ Ukraine, 27 quốc gia thành viên EU đã nhiều lần thể hiện sự ủng hộ và cam kết hỗ trợ Ukraine trong cuộc xung đột với Nga. Nhưng trước tình hình xung đột kéo dài, tiêu tốn nhiều chi phí mà không đạt được kết quả, nội bộ EU đang gặp khó khăn trong việc nhất trí hỗ trợ tài chính cho Ukraine như đã cam kết trước đó. Những diễn biến thực tế trong thời gian gần đây đã đặt ra câu hỏi: liệu EU có tiếp tục sát cánh cùng Ukraine vào năm 2024 hay không?

Tình hình xung đột Nga - Ukraine

Năm 2023, các nước phương Tây, trong đó có EU, tiếp tục cung cấp viện trợ cho Ukraine trong cuộc xung đột với Nga, nhưng nhìn chung Kiev không đạt được bước tiến nào đáng kể. Theo giới quan sát, tình hình hiện nay về cơ bản đã rơi vào bế tắc. Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng Ukraine đã tác động đáng kể đến trật tự quốc tế, đặc biệt là đối với châu Âu. EU đang phải đối mặt với áp lực kinh tế và chính trị ngày càng tăng khi bị đẩy lên tuyến đầu trong cuộc đối đầu địa chính trị giữa Nga và phương Tây, đặc biệt là Mỹ và NATO.

Xung đột Nga-Ukraine đi vào bế tắc và nền kinh tế châu Âu trở nên trì trệ.

Nhà nghiên cứu Zhang Hong - Viện nghiên cứu Nga, Đông Âu và Trung Á - Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc chia sẻ: “Do xung đột giữa Nga và Ukraine, trật tự an ninh và kinh tế toàn cầu có một số hỗn loạn. Chính sách ngoại giao của châu Âu đang bị gạt ra ngoài lề, chính trị châu Âu bị chia cắt, nền kinh tế châu Âu trì trệ, và nền quốc phòng của châu Âu đang bị ‘NATO hóa’. Từ góc độ này, chúng ta có thể nói trong số các cường quốc, châu Âu bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi cuộc khủng hoảng Ukraine”.

Khi xung đột Nga-Ukraine đi vào bế tắc và nền kinh tế châu Âu trở nên trì trệ, một số nước EU ban đầu ủng hộ Ukraine thì nay đã thay đổi quan điểm. Ba Lan, từng là một trong những đồng minh lớn của Ukraine, hồi tháng 9 tuyên bố sẽ ngừng cung cấp vũ khí mới cho Ukraine. Thủ tướng Slovakia Robert Fico, người mới nhậm chức vào tháng 10, tuyên bố rằng dưới sự lãnh đạo của ông, Slovakia sẽ không cung cấp một viên đạn nào cho Ukraine, đồng thời kêu gọi quan hệ tốt hơn với Nga.

Ngày càng nhiều nước EU, nhất là người dân EU, cảm thấy mệt mỏi với việc cung cấp hỗ trợ cho Ukraine mà không đạt được hiệu quả.

Chuyên gia chính sách và nghị sĩ người Đức Roderich Kiesewetter cho rằng: “Ở phương Tây nói chung, sự ủng hộ dành cho Ukraine đã suy giảm, sự gắn kết đang sụp đổ”.

Tranh cãi về việc hỗ trợ Ukraine trong những tuần gần đây đã cho thấy rõ sự đoàn kết đang suy yếu ở EU. Tại Hội nghị thượng đỉnh giữa tháng 12 vừa qua, EU đã không thể thông qua khoản viện trợ bổ sung trị giá 50 tỷ euro (tương đương 54 tỷ USD) cho Ukraine do bị Hungary ngăn chặn bằng quyền phủ quyết.

Một Hội nghị thượng đỉnh khác dự kiến sẽ được tổ chức vào ngày 1/2 tới để tiếp tục bỏ phiếu về vấn đề hỗ trợ tài chính cho Ukraine. Kết quả chưa biết sẽ ra sao, khi Thủ tướng Hungary Viktor Orban kiên quyết giữ nguyên quan điểm, cho rằng các nước thành viên muốn viện trợ cho Ukraine nên ký một thỏa thuận riêng về việc tài trợ cho Kiev ngoài ngân sách EU.

Kết nạp thành viên mới và vấn đề nội bộ

Hầu hết tất cả các quốc gia thành viên EU nói rằng họ muốn Ukraine gia nhập khối, nhưng cũng thừa nhận rằng bà Von der Leyen đang kỳ vọng quá mức. Ukraine và Moldova dự kiến bắt đầu các cuộc đàm phán chính thức để gia nhập EU vào năm 2024. Nhưng việc kết nạp một quốc gia bị xung đột tàn phá như Ukraine vào EU có thể gây ra tổn thất lớn cho các thành viên hiện tại.

Ngay cả những nước ủng hộ Ukraine nhất, như Ba Lan và các nước vùng Baltic, dường như cũng bắt đầu thờ ơ với việc kết nạp thêm thành viên. Các nước này đang nhận được hỗ trợ tài chính lớn từ các quốc gia phát triển hơn trong EU. Nhưng nếu Ukraine gia nhập EU, các nước này có thể bị cắt giảm viện trợ, thậm chí phải đóng góp thêm vào ngân sách của khối để hỗ trợ Ukraine.

Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel đã kêu gọi EU chuẩn bị cho việc kết nạp thành viên mới

Một cuộc khảo sát do Hội đồng Quan hệ đối ngoại châu Âu (ECFR) thực hiện vào tháng 11/2023 cho thấy, 45% số người được hỏi lo ngại việc Ukraine gia nhập có thể có tác động tiêu cực đến an ninh của EU. Chỉ có 25% cho rằng an ninh EU sẽ được củng cố.

Trước tình hình này, các quan chức EU đang cố gắng xoa dịu những lo ngại trên. Họ cho biết các cuộc đàm phán có thể bắt đầu vào năm nay, nhưng việc kết nạp Ukraine có thể phải mất nhiều năm nữa, thậm chí nhiều thập kỷ.

Ngoài ra, 6 quốc gia phía Tây Balkan vẫn đang chờ đợi để trở thành thành viên EU. Có nước thậm chí đã chờ suốt 20 năm và hiện đang theo dõi sát sao quá trình kết nạp Ukraine và Moldova.

Montenegro, Albania và Bắc Macedonia dự kiến sẽ sớm nhận được câu trả lời tạm thời về ngày gia nhập. Đối với Serbia và Kosovo, triển vọng gia nhập có vẻ kém khả quan hơn do xung đột dai dẳng giữa hai nước đang cản trở tiến trình của họ. Còn Bosnia và Herzegovina thì đang nỗ lực thoát khỏi tình trạng rối loạn chính trị do xung đột giữa người Serb ở Bosnia và các nhóm dân tộc khác. Các thành viên EU hiện vẫn có quan điểm khác nhau về việc kết nạp thêm thành viên.

Thủ tướng Hungary Viktor Orban cho biết: “Nếu muốn thực sự giúp đỡ Ukraine, tại sao chúng ta không sử dụng một công cụ khác? Chẳng hạn như quan hệ đối tác chiến lược, điều này có thể thực hiện ngay lập tức, một cách nhanh chóng. Việc kết nạp vào EU giống như một cử chỉ chính trị tốt đẹp nhưng thực tế lại không giúp ích gì cho người Ukraine”.

Bản thân EU cũng có nhiều vấn đề nội bộ cần giải quyết. Giới chuyên gia cho rằng để đạt được sự thống nhất và đoàn kết, EU cần thay đổi cách khối này ra quyết định. Paul Taylor, một thành viên cấp cao tại tổ chức nghiên cứu Friends of Europe có trụ sở tại Brussels, nhận định: “Vì lý do địa chính trị, EU đang dần chấp nhận việc kết nạp Ukraine, Moldova và các nước Tây Balkan trong tương lai, nhưng sẽ gặp khó khăn trong việc cải cách khối để phù hợp với việc mở rộng.”

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron từ lâu đã lập luận rằng chỉ có một Liên minh châu Âu độc lập, mạnh về kinh tế mới có thể tiếp nhận các thành viên mới. Chính phủ Đức đã đề xuất để EU đưa ra quyết định theo đa số, thay vì cần sự nhất trí của tất cả các thành viên như hiện nay. Yêu cầu nhất trí thường là nguyên nhân gây ra sự trì hoãn tại các Hội nghị thượng đỉnh EU.

Các nhà ngoại giao EU cho biết vẫn chưa rõ liệu có bất kỳ thay đổi nào được thực hiện vào năm 2024 hay không. Việc xóa bỏ yêu cầu nhất trí đòi hỏi phải có quyết định đồng ý từ tất cả các quốc gia thành viên. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, EU đã không thể đảm bảo được sự đồng tình của Hungary và Ba Lan, những nước thường xuyên sử dụng quyền phủ quyết của mình. Hai quốc gia này không có kế hoạch thay đổi lãnh đạo và chính phủ trong năm 2024, do đó quan điểm cứng rắn của họ dường như sẽ không thay đổi, ít nhất là trong năm nay.

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024

Dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump, năm 2018, Mỹ đã áp thuế đối với nhiều sản phẩm nhập khẩu từ EU, gây căng thẳng thương mại kéo dài suốt hơn ba năm. Phòng Thương mại Đức - Mỹ lo ngại rằng nếu tái đắc cử, ông Trump sẽ áp đặt thuế quan thương mại với các thành viên EU. Để đáp trả, EU sẽ phải tăng thuế hải quan và thuế nhập khẩu đối với các sản phẩm từ Mỹ. Thương mại song phương vì thế có thể sẽ sụt giảm và tăng trưởng kinh tế sẽ bị hạn chế.

Nếu Trump trở lại làm Tổng thống Mỹ năm 2024 có thể dẫn đến việc nước này rút khỏi NATO.

Vấn đề an ninh giữa hai bờ Đại Tây Dương cũng trở nên đáng lo ngại. Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius cho rằng các quốc gia châu Âu trong liên minh NATO sẽ phải chịu trách nhiệm nhiều hơn về an ninh nếu ông Trump lên nắm quyền. Trong suốt nhiệm kỳ tổng thống từ năm 2017 đến 2021, ông Trump đã nhiều lần chỉ trích các đồng minh châu Âu của Mỹ không chia sẻ gánh nặng tài chính và quân sự với NATO, thậm chí còn đe dọa rút quân Mỹ ra khỏi châu Âu.

Trong khi đó, tờ New York Times đưa tin, khả năng ông Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 có thể dẫn đến việc nước này rút khỏi NATO. Nhiều nhà ngoại giao cũng như chính phủ các nước thành viên NATO trước đó đã lên tiếng cảnh báo rằng sự trở lại của ông Trump không chỉ có nghĩa là Ukraine sẽ mất đi nguồn hỗ trợ lớn, mà rộng hơn còn là sự rút lui của Mỹ khỏi châu Âu.

Trả lời phỏng vấn tờ Politico, Cựu Tổng thống Pháp François Hollande cho rằng: “Châu Âu phải sẵn sàng đối mặt với mọi tình huống liên quan đến kết quả cuộc bầu cử ở Mỹ. Ông Trump đã làm tổng thống một lần, và ông ấy có thể trở thành tổng thống một lần nữa, ngay cả khi hiện nay ông ấy phải đối mặt với rất nhiều rắc rối pháp lý. Điều châu Âu cần chuẩn bị là tránh phụ thuộc vào Mỹ, và đừng để liên minh xuyên Đại Tây Dương tan rã”.

Cuộc bầu cử quyết định tương lai EU

Vào tháng 6/2024, cử tri trên toàn EU sẽ tham gia bỏ phiếu để bầu Nghị viện châu Âu. Đảng Nhân dân châu Âu trung hữu dự kiến sẽ một lần nữa trở thành nhóm lớn nhất trong nghị viện. Tuy nhiên, những chính trị gia theo chủ nghĩa hoài nghi châu Âu và cực hữu cũng được cho là có thể giành thắng lợi lớn, đặc biệt là sau sự trỗi dậy của phe cực hữu trong các cuộc bầu cử gần đây ở Hà Lan, Italy, Phần Lan và Thụy Điển.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhận định rằng trong cuộc bầu cử này, người dân sẽ đưa ra lựa chọn mang tính quyết định đối với châu Âu

Bà Ursula Von der Leyen có thể tiếp tục nhiệm kỳ thứ hai với tư cách là chủ tịch Ủy ban châu Âu.

“Tháng 6 tới, các bạn sẽ phải quyết định xem có nên tiếp tục củng cố lại chủ quyền châu Âu hay không, trong bối cảnh chúng ta đang đối mặt với nhiều thách thức: tình hình ở Ukraine, mở rộng EU hay ngăn chặn khối phát triển, tiếp tục bảo vệ hệ sinh thái và chuyển đổi xanh một cách hiệu quả hay đi lùi và phá bỏ những tiến bộ”, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron phát biểu.

Theo một cuộc thăm dò ý kiến của Eurobarometer, vấn đề lớn nhất mà các cử tri châu Âu quan tâm là tình hình kinh tế quốc gia và mức sống của họ. Các vấn đề Ukraine, tình trạng di cư và sự mở rộng của EU đều nằm ở thứ hạng thấp hơn trong danh sách các mối quan tâm khi cử tri đưa ra lựa chọn của mình.

Bà Ursula Von der Leyen có thể tiếp tục nhiệm kỳ thứ hai với tư cách là chủ tịch Ủy ban châu Âu. Nhưng trước tiên, bà phải được chính phủ 27 nước thành viên đề cử và sau đó được Nghị viện châu Âu xác nhận. Tuy nhiên, cho dù Chủ tịch Ủy ban có thay đổi hay không thì việc đưa ra các ưu tiên chính sách mới từ Hội đồng châu Âu và Nghị viện châu Âu, cùng với các ủy viên mới, sẽ dẫn đến một chương trình nghị sự thay đổi.

Năm 2024, các nước EU sẽ phải đối mặt với nhiều sự thay đổi về chính trị và an ninh, ở cả cấp quốc gia và trên toàn châu Âu. Quá trình chuyển đổi chính trị chắc chắn sẽ mang lại sự thay đổi về chính sách. Các yếu tố bên ngoài như cuộc xung đột ở Ukraine; căng thẳng Israel-Gaza; quá trình chuyển đổi xanh; các thách thức kinh tế đặc biệt là những vấn đề liên quan đến ngân sách EU sẽ đặt ra nhiều bài toán khó cho liên minh gồm 27 thành viên. Liệu EU sẽ đối đầu và vượt qua những thử thách này như thế nào?

User
Ý KIẾN

Israel đã tận dụng khoảng trống quyền lực ở Syria để ném bom các mục tiêu trên khắp đất nước nước này. Israel tuyên bố chiến dịch quân sự của họ ở Syria chỉ là “biện pháp tạm thời” để đảm bảo an ninh quốc gia, ngăn vũ khí của Syria rơi vào tay những kẻ cực đoan.

Người đứng đầu lực lượng phòng thủ hạt nhân của Nga Igor Kirillov và trợ lý của ông đã thiệt mạng trong một vụ nổ ở phía đông nam Moscow vào sáng thứ Ba. Người phát ngôn của Ủy ban điều tra Nga Svetlana Petrenko cho biết: Vụ nổ là do một thiết bị nổ được giấu bên trong một chiếc xe máy điện.

Hãng thông tấn TASS dẫn thông báo của Ủy ban Điều tra Nga xác nhận Trung tướng Igor Kirillov, Tư lệnh Lực lượng Phòng vệ Bức xạ, Hóa học và Sinh học của Nga, cùng trợ lý của ông đã thiệt mạng trong một vụ nổ xảy ra sáng 17/12 ở Đông Nam thủ đô Moscow.

Việc tự động hóa sản xuất bằng AI và robot có thể đóng góp tới 1,4 nghìn tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu vào năm 2025.

Ngày 3/12, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã ban hành lệnh thiết quân luật sau 45 năm. Sắc lệnh thiết quân luật của ông chỉ kéo dài trong vài giờ, nhưng ông đang phải trả giá đắt vì tính toán sai lầm này. Uy tín của ông Yoon đã giảm mạnh, trong đó nổi lên sự phân cực chính trị sâu sắc, các vụ bê bối liên quan đến vợ ông và xung đột gần như liên tục giữa Chính phủ của ông và Quốc hội do phe đối lập áp đảo.

Các cuộc thảo luận về khí hậu thường xoay quanh việc giảm carbon dioxide (CO₂) - loại khí nhà kính nguy hiểm nhất. Tuy nhiên, methane (CH₄) - một loại khí thải khác chỉ đứng sau CO₂ về tác động đến hiện tượng nóng lên toàn cầu, cũng cần được chú ý nếu muốn làm chậm tình trạng biến đổi khí hậu.

Sự bất ổn chính trị tại Pháp và Đức, hai nền kinh tế hàng đầu Liên minh châu Âu, đang làm suy yếu vai trò trụ cột của hai quốc gia này trong nỗ lực giải quyết tình trạng thâm hụt ngân sách đang gia tăng và sức cạnh tranh đang suy yếu của châu lục này, làm dấy lên mối lo ngại về tương lai bất ổn của Liên minh châu Âu.

Trong những ngày qua, một dịch bệnh bí ẩn đã bùng phát tại khu vực Panzi, tỉnh Kwango, Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC), làm nhiều người lo lắng. Tổng giám đốc WHO ông Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết có 416 trường hợp mắc căn bệnh bí ẩn được báo cáo và ít nhất 143 người ca tử vong do căn bệnh này tại các bệnh viện.

Chỉ còn hơn hai tuần trước khi kết thúc nhiệm kỳ của mình, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã giảm án cho khoảng 1.500 người và ân xá cho 39 người Mỹ bị kết án về các tội phi bạo lực. Đây là hành động khoan hồng lớn nhất trong lịch sử hiện đại của Mỹ.

Những ngày gần đây, các lực lượng Ukraine đóng tại miền Đông nước này đang phải chịu áp lực rất lớn, có thể nói là “căng thẳng lên đến đỉnh điểm” khi Nga liên tiếp giành thêm nhiều thành quả quân sự. Theo giới quan sát, chỉ trong vài tháng qua, lực lượng Nga đã kiểm soát lãnh thổ của Ukraine với tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 3/2022.

Bất ổn chính trị ở Hàn Quốc ngày càng sâu sắc. Người dân Hàn Quốc tự hỏi ai sẽ là người điều hành chính phủ và cả quân đội vào thời điểm Hàn Quốc phải đối mặt với nhiều thách thức về chính sách đối ngoại. Những thách thức đó bao gồm căng thẳng ngày càng tăng với Triều Tiên và hoạt động ngoại giao tế nhị cần thiết với đồng minh Mỹ khi lễ nhậm chức của ông Donald Trump đang đến gần.

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đang đối mặt với cáo buộc nổi loạn liên quan đến lệnh thiết quân luật do ông ban hành ngày 3/12. Ông Yoon có thể đi vào lịch sử với tư cách là Tổng thống Hàn Quốc đương nhiệm đầu tiên bị bắt và giam giữ khi đang tại nhiệm.

Lực lượng Nga đã tiến qua khu định cư Stariye Terny về phía làng Dachnoye, đường Kurakhovo-Zaporozhye và đường dẫn ra khỏi thành phố Kurakhovo về phía Tây.

Chỉ một ngày sau khi chính quyền Bashar Al Assad bị lật đổ, Thủ tướng Mohammed al-Jalali đã đồng ý trao quyền lực cho "chính phủ cứu nguy" do lực lượng đối lập lãnh đạo. Một số nhà phân tích cho rằng việc chấm dứt nội chiến sẽ mở ra một chương mới tốt đẹp hơn cho người dân Syria, tuy nhiên, trước mắt chính quyền mới của Syria sẽ phải đối mặt với không ít khó khăn và thách thức.

Ô nhiễm nhựa là một trong những vấn đề môi trường nhức nhối nhất thế giới hiện nay, đòi hỏi sự hợp tác và cam kết mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế. Bất chấp lời kêu gọi của các nhà khoa học và hoạt động môi trường, tình trạng này vẫn chưa được cải thiện, thậm chí ngày càng nghiêm trọng hơn.

Sự sụp đổ của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad đang đẩy Syria đến một bước ngoặt lớn, đồng thời xoay chuyển bức tranh địa chính trị ở khu vực Trung Đông. Tương lai và ước mơ hòa bình của người dân Syria vẫn là bài toán khó tìm lời giải đáp.

Tổng thống Joe Biden đã ân xá vô điều kiện cho con trai mình là Hunter Biden, khi chỉ còn vài tuần nữa là ông rời Nhà Trắng, bất chấp lời hứa trước đó là không làm việc này. Với tư cách là một người cha, quyết định của ông có thể được thông cảm, nhưng với cương vị tổng thống, quyết định này gây ra tác động lớn ở vào thời điểm nhạy cảm.

Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, với cam kết sẽ “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”, ông Donald Trump đã phát động một cuộc chiến thương mại căng thẳng với Trung Quốc. Lần này, dưới chính quyền Trump 2.0, các nhà quan sát chính sách đối ngoại của Trung Quốc cũng không ảo tưởng về quỹ đạo đi xuống tiềm tàng của mối quan hệ Mỹ - Trung.

Xung đột Nga - Ukraine đến nay đã kéo dài gần 3 năm và vẫn chưa có dấu hiệu sẽ sớm kết thúc. Dường như khó có khả năng Nga và Ukraine sẽ tìm kiếm một vài hình thức ngừng bắn hoặc giải pháp hòa bình trong nửa đầu năm 2025.

Israel đang thảo luận về một đề nghị mới nhằm chấm dứt xung đột ở Dải Gaza, cho rằng đây là một cơ hội tuyệt vời để đạt được một thỏa thuận phù hợp với Tel Aviv, sau khi chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu bác bỏ nhiều đề xuất trong hơn một năm qua và tiếp tục gây hấn chống lại người Palestine.

6 tháng sau khi chính phủ tiền nhiệm bị giải tán, chính phủ non trẻ mới được thành lập được 3 tháng của Thủ tướng Michel Barnier tiếp tục nối gót, sụp đổ sau khi không thể vượt qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm ngày 4/12 do liên minh cánh tả đề xuất.

Phân tích của hãng tin Reuters về các tuyên bố và cuộc phỏng vấn được thực hiện với một số nhân vật thân cận với Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump cho thấy, các cố vấn của ông Trump, cả công khai và riêng tư, đã đưa ra các đề xuất về việc chấm dứt xung đột Nga – Ukraine bằng cách đổi đất lấy hòa bình. Theo đó, Kiev sẽ phải nhượng lại những vùng lãnh thổ rộng lớn cho Nga trong tương lai gần.

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã khiến cả nước bàng hoàng vào tối ngày 3/12, khi bất ngờ tuyên bố thiết quân luật lần đầu tiên sau gần 50 năm.

Những ngày gần đây, cuộc xung đột tại Syria đã bất ngờ trở thành tâm điểm chú ý sau khi lực lượng phiến quân đối lập phát động một cuộc tấn công chớp nhoáng và giành quyền kiểm soát thành phố chiến lược Aleppo - thủ phủ kinh tế của quốc gia Trung Đông này, đồng thời mở rộng tấn công nhiều thành phố lớn ở phía Tây.

Cuối năm là mùa lễ hội, đồng thời cũng là mùa mua sắm lớn trong năm ở nhiều nơi như Mỹ và châu Âu. Mặc dù mùa nghỉ lễ năm nay có thể sẽ lập kỷ lục mới, nhưng có một xu hướng rõ rệt là người tiêu dùng sẽ không vung tiền mà tập trung vào các sản phẩm thiết yếu và tìm kiếm các chương trình khuyến mãi tốt trước khi đưa ra quyết định.

Trước khi rời khỏi Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Joe Biden đang tìm cách cải thiện di sản của mình bằng cách đạt được lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza, thả những con tin vẫn còn bị Hamas giam giữ, đồng thời mở đường cho một giải pháp ở khu vực rộng lớn hơn khi bàn giao công việc cho Tổng thống đắc cử Donald Trump.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky lần đầu tiên cho biết có thể nhượng đất tạm thời cho Liên bang Nga để đổi lấy sự bảo vệ của “ô bảo vệ NATO” và sau đó Ukraine có thể giành lại phần lãnh thổ còn lại thông qua ngoại giao.

Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố sẽ thành lập một cơ quan mới là Bộ Hiệu quả Chính phủ, đồng thời lựa chọn tỷ phú công nghệ Elon Musk và doanh nhân, cựu ứng cử viên tổng thống Đảng Cộng hòa, Vivek Ramaswamy làm người đứng đầu cơ quan này. Điều này thể hiện tham vọng của ông Trump về việc cải cách bộ máy chính phủ mà ông cho là quan liêu.

Ông Trump dường như đã "bắn phát súng” đầu tiên về thuế quan, báo hiệu một chính sách thương mại cứng rắn dưới nhiệm kỳ sắp tới của ông.

Australia sắp trở thành quốc gia đầu tiên cấm trẻ em dưới 16 tuổi sử dụng mạng xã hội, sau khi cả Hạ viện và Thượng viện thông qua dự luật về vấn đề này.

Ngày 28 /11, Quân đội Israel cho biết lực lượng không quân của họ đã tấn công một cơ sở được Hezbollah sử dụng để lưu trữ tên lửa tầm trung ở miền nam Liban sau khi cả hai bên cáo buộc nhau vi phạm lệnh ngừng bắn nhằm chấm dứt hơn một năm giao tranh.

Theo Reuters, ngày 28/11, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chúc mừng ông Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Mỹ, ca ngợi ông Trump dũng cảm khi bị một tay súng cố gắng ám sát và cho biết Moscow sẵn sàng đối thoại với tổng thống đắc cử Donald Trump của đảng Cộng hòa.

Tại Busan, Hàn Quốc, vòng đàm phán thứ 5 và cũng là vòng cuối cùng của Ủy ban đàm phán Liên chính phủ về ô nhiễm nhựa đang diễn ra. Đây là nỗ lực nhằm đạt được một thỏa thuận toàn cầu về chống ô nhiễm nhựa, sau bốn vòng đàm phán trước đó chưa mang lại kết quả tích cực.

Israel và Liban đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn cho Israel và phong trào Hezbollah, sau hơn một năm kể từ khi nổ ra các cuộc giao tranh ở biên giới phía Nam Liban. Thỏa thuận này mở đường cho việc chấm dứt cuộc xung đột giữa Israel và Hezbollah đã khiến hàng nghìn người thiệt mạng, đồng thời hướng tới chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch trong khu vực.

Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt giữ đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant và thủ lĩnh Hamas Mohammed Deif. Lệnh bắt giữ do ICC ban hành gây chấn động trong bối cảnh pháp lý thế giới, bởi đây là lần đầu tiên một đồng minh phương Tây bị một cơ quan tư pháp toàn cầu buộc tội phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người.

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 29 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu (COP29) đã bế mạc sau hai tuần đàm phán căng thẳng. Mặc dù đạt được thành quả nhất định, nhưng cách phân bổ tài chính cho công cuộc chống biến đổi khí hậu là nguồn cơn gây căng thẳng giữa các nước giàu và nghèo tại hội nghị.

Với chiến lược kiên trì và linh hoạt, Trung Quốc đang từng bước xây dựng ảnh hưởng sâu rộng tại Mỹ Latinh, khiến Mỹ phải đối mặt với thách thức lớn về địa chính trị ngay tại khu vực vốn được xem là liên minh truyền thống của Washington.

Giảm khí thải từ phương tiện giao thông đã trở thành một nhiệm vụ cấp bách trên toàn cầu, trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng.

Khả năng một thỏa thuận thương mại giữa Liên minh châu Âu và Khối thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur) có thể sớm được ký kết đã gây ra sự hỗn loạn chính trị ở Pháp và trên khắp châu Âu. Nếu được hoàn tất, đây sẽ là thỏa thuận thương mại tự do quan trọng nhất từng được EU ký kết, tuy nhiên, nó cũng châm ngòi cho nhiều cuộc biểu tình tại Pháp.

Thủ tướng Hungary ông Viktor Orban ngày 22/11 cho biết ông sẽ mời Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đến thăm đất nước mình và sẽ đảm bảo rằng lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự Quốc tế đối với Thủ tướng Israel sẽ "không được thực hiện".

Việc kiểm soát biên giới và xử lý người nhập cư bất hợp pháp đã trở thành trọng tâm trong suốt chiến dịch tranh cử vào Nhà Trắng của Tổng thống đắc cử Donald Trump. Ngay sau khi chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống, ông đã bắt tay vào thực hiện kế hoạch. Bước đầu tiên là ông đề cử những nhân vật có quan điểm cứng rắn về nhập cư vào các vị trí chủ chốt trong nội các mới của mình.

Ngày 21/11, Thủ tướng Israel, ông Benjamin Netanyahu đã lên án quyết định của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) ban hành lệnh bắt giữ ông và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant với cáo buộc tội ác chiến tranh ở Gaza, cho rằng đây là quyết định "chống Do Thái".

Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) vừa bế mạc tại thành phố Rio de Janeiro (Brazil). Một trong những nội dung thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận tại Hội nghị thượng đỉnh G20 lần này chính là vấn đề chống đói nghèo và bất bình đẳng.

Hội nghị lần thứ 29 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP29) diễn ra tại Azerbaijan được coi là Hội nghị tài chính khí hậu vì các quốc gia đặt ra mục tiêu sau 10 năm nữa, nguồn tài chính khí hậu phải đạt ít nhất là 1.000 tỷ USD mỗi năm.

Ngoài vấn đề tài chính khí hậu, chuyển đổi năng lượng sạch toàn cầu là một vấn đề đang thu hút sự quan tâm của dư luận tại Hội nghị lần thứ 29 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP29) đang diễn ra ở Azerbaijan. Đa phần ý kiến tại hội nghị COP29 đều ủng hộ chuyển đổi năng lượng sạch, song cần lộ trình chuyển đổi rõ ràng để đảm bảo phát triển bền vững.

Trong bối cảnh chính trị Mỹ đang trải qua những biến động mạnh mẽ, ông Donald Trump đã khiến nhiều người đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác với những lựa chọn nội các lần này.