Giàn trầu thơm thảo ấm áp yêu thương

Mẹ tôi không nghiện trầu cau nhưng mẹ vẫn trồng một giàn trầu xanh mơn mởn. Mẹ bảo nhà có giàn trầu mới ấm áp. Nhưng tôi hiểu mẹ đã gửi gắm vào đó biết bao nhiêu ân tình và cả nỗi nhớ về ngoại khôn nguôi.

Chiều nay, Hường sẽ chia sẻ câu chuyện của Thanh Hải về giàn trầu ấm áp yêu thương của mẹ.

Không biết bao nhiêu lần mẹ kể cho chị em tôi nghe chuyện bà ngoại ngày xưa nghiện trầu. Nghe đến quen mà lần nào tôi cũng thấy rưng rưng. Mẹ kể lúc nào ngoại cũng mang theo cái túi vải nhỏ, bên trong là mấy miếng cau, một vài lá trầu đã vàng úa, dăm ba cái vỏ rễ cây chay héo quắt và cái ống vôi bé như ngón tay cái.

Một lần ngoại ra đồng cấy hộ nhà tôi từ khi trời còn tối đất, đi vội nên quên không mang theo cái túi nhỏ ấy. Nửa buổi, ngoại thèm trầu mắt mờ đi, chân tay bủn rủn. Ngoại nói với con gái mình mà giọng khẩn khoản đến tội nghiệp: "Cho u chạy ù về nhà một tẹo, u lấy túi trầu rồi lại ra cấy tiếp". Nhìn đám ruộng đang cấy dở với những đon mạ vứt ngổn ngang, mẹ tôi sốt ruột mà khẽ gắt lên: "Có mỗi cái túi trầu mà u cũng quên. Đồng xa thế này, giờ u đi bộ về ăn được miếng trầu, ra đến ruộng cũng trưa mất". Thấy bố tôi vẫn đang be bờ ở phía trên, chắc ngoại e ngại nên không về nữa, suốt cả buổi sáng bị cơn nghiện trầu hành hạ. Cứ nhắc đến kỉ niệm ấy là mẹ tôi lại trào nước mắt.

Ngoại đã cưỡi hạc xe mây về nơi tiên cảnh, giàn trầu của ngoại cũng dần tàn lụi. Mẹ tôi cắt một dây về trồng như để tưởng nhớ về ngoại với niềm yêu thương và cả nỗi ân hận xa xót khôn nguôi.

Ảnh minh họa: Baohatinh

Giàn trầu mẹ trồng là giống trầu lá nhỏ dày và giòn. Mẹ bảo loại trầu ấy ăn đượm vị hơn loại lá to bản. Bữa nào nhà nấu cơm, mẹ cũng nhắc các cháu chắt lại nước vo gạo vào cái âu nhỏ để tối đến mẹ lại leo lên tận tầng ba tưới cho cây trầu. Mẹ chăm chút giàn trầu như thể một thói quen tuổi già. Nhìn những bước đi chậm chạp nặng nhọc của mẹ khi leo cầu thang mà bao lần tôi xót xa bảo mẹ bỏ giàn trầu đó đi. Mẹ chỉ cười nói, có giàn trầu để ấm nhà. Mẹ sợ vía người khác chạm vào là nó lụi mất. Mẹ còn leo được cứ để mẹ lên như là tập thể dục.

Mùa đông, biết tôi mắc chứng lạnh chân khó ngủ, cứ vài ngày mẹ lại hái cả túi lá trầu cho tôi mang về đun nước ngâm chân. Thau nước ấm sực, hơi trầu thoang thoảng. Tôi ngâm chân để mong có giấc ngủ ngon, nhưng trong sâu thẳm là muốn tận hưởng cảm giác ấm áp yêu thương khi còn được mẹ quan tâm chăm chút. Hơn bốn mươi tuổi nhưng tôi vẫn muốn được nằm trong lòng mẹ, muốn cầm đôi bàn tay gầy guộc lúc nào cũng thơm mùi trầu của mẹ mà hít hà và cảm thấy chẳng có niềm hạnh phúc nào ngọt ngào hơn thế.

Nhà có hai anh con rể hay ăn trầu, lần nào đến chơi, mẹ cũng chỉ xăm xắn lấy trầu cau ra mời khẩn khoản như mời khách. Có lần tôi ghé qua nhà, mẹ mang mấy quả cau ra và bảo mang về cho chồng ăn. Mẹ lại leo lên sân thượng để hái lá trầu. Mẹ nhất định không cho tôi lên hái vì sợ trầu phải vía. Đón lấy mấy quả cau và lá trầu mẹ đưa mà ngực tôi chợt nghèn nghẹn, khóe mắt cay cay. Vì tôi biết mình cầm về cho vừa lòng mẹ, chứ con rể mẹ cũng đâu nghiện trầu, thi thoảng vào nhà mẹ ăn trầu góp để cho mẹ vui. Chỗ cau này có khi chỉ được dùng góc phần tư quả, nhưng thế nào vài hôm nữa con rể vào chơi cũng sẽ bảo: "Quả cau hôm trước mẹ cho ngon thật đấy, lá trầu lại rất giòn, con ăn mà say mãi". Chỉ vậy thôi mà mắt mẹ sẽ lấp lánh cười. Niềm vui của người già vô cùng giản dị. Đôi khi chỉ là một câu nói ấm lòng, chỉ là cách con cái cố chiều theo ý thích tưởng chừng như lẩn thẩn của cha mẹ.

Ảnh minh họa

Nhìn bàn tay của mẹ nhăn nheo gân guốc, cái móng tay dày cộm thâm màu nhựa trầu mà thấy thương quá đỗi. Bàn tay ấy nuôi lớn bốn đứa con, rồi lại chăm tám đứa cháu. Có đứa cháu đã lấy vợ lấy chồng. Mẹ có thêm ba đứa chắt. Lại vẫn là những lá trầu vàng vò giập bọc vào trong tấm khăn xô, ấp vào rốn đứa nhỏ mỗi lần nó quấy khóc vì đầy bụng. Rồi mẹ lại hát ru, ôm ấp, dỗ dành cho đứa chắt ngủ ngoan lành. Kinh nghiệm dân gian và tấm lòng nồng hậu ấp iu của người già nhiều khi có hiệu quả đến bất ngờ.

Yêu mẹ và yêu cả giàn trầu của mẹ. Mẹ trồng khóm trầu có phải chỉ riêng cho mẹ. Khi họ hàng làng xóm có đám hiếu đám hỷ, mẹ lại cẩn thận hái những lá trầu thật ngon mang đến đám. Tuần rằm mùng một hay ngày Tết lại hái cho các con mang về thắp hương. Giàn trầu thơm thảo, ấm áp yêu thương, ấm nồng tình mẹ…

User
Ý KIẾN

Trong những giấc mơ hồi trẻ thơ, có một người thường nghe thấy tiếng sóng biển rì rầm, những ngọn sóng xanh mơn man bờ cát, nên ước ao một lần được nhìn thấy biển. Những câu chuyện mà ba cô thường hay kể cho chị em cô nghe mỗi khi rảnh rỗi, càng làm cô nôn nao những mơ ước về biển.

Vào một ngày giữa thu lộng gió, có một người bỗng thèm ly cà phê trứng nóng, nhớ cái hương vị đắng đót với béo ngọt ngầy ngậy đan nhau thành thức uống đặc trưng của Thủ đô. Cô nhớ cái không gian đượm mùi phố cổ - chật chội và xưa cũ, mùi cà phê quyện với mùi người, mùi của tường vôi trắng hòa trong những sợi nắng vàng hơn rót mật.

Chuyến bay đầu ngày từ thành phố Hồ Chí Minh hạ cánh xuống Nội Bài lúc ngoài trời vừa hửng nắng. Đón xe qua phố cổ trong cái háo hức như thể sắp gặp lại người bạn cũ, tim một người bất chợt rộn ràng nhanh hơn cả tốc độ vụt qua của cảnh vật bên ngoài cửa kính. Những con đường rộng rãi nối liền trục chính, rồi từ vô vàn ngã rẽ lại vẽ ra biết bao lối nhỏ vào đời thân thương mà ai đến đây lần đầu cũng đều khắc sâu ấn tượng.

Có những nỗi nhớ sẽ luôn tìm cớ trở về. Giữa những bộn bề của cuộc sống, trái tim luôn biết chắt lọc những thương nhớ thẳm sâu. Giữa những nhung nhớ ấy có một dòng sông quê lấp lánh.

Mỗi lần nghĩ đến lời hẹn về Thủ đô, có một người lại có cảm giác mình đang mắc nợ. Hà thành nhẫn nại đợi chờ, Hà thành chẳng bao giờ cất tiếng đòi cô phải thực thi món nợ đã kéo dài suốt hai thập niên. Nhưng cô lại thấy mình như kẻ thất hứa.

Thỉnh thoảng có một người vẫn hay ngồi một mình trong không gian vắng lặng, vặn ánh đèn vừa đủ sáng, chỉnh âm lượng vừa đủ nghe. Cô cứ ngồi đó thả hồn theo làn khói của nụ trầm hương, vấn vương những điều muốn quên, muốn nhớ. Khó mà nói được những lúc như vậy, cô buồn hay vui, chỉ biết là có một khoảnh khắc nào đó cô có thể dành trọn vẹn cho mình mà không bị chi phối bởi một ai hay điều gì khác. Khúc nhạc ngày thường bỗng trầm lắng bao suy tưởng, thực sự khi chỉ có một mình, ta vô tình nắm bắt được những thứ mà khi ồn ào vội vã ta đã lướt qua nhanh.

Có một cô gái, muốn kể cho người thương của mình về chuyện tình yêu của ông bà cô - một câu chuyện tình dài hơn 70 năm. Cho đến lúc mắt đã mờ, chân đã run, ông bà vẫn sớm tối bên nhau.

Có một người sinh ra và lớn lên ở một vùng quê nghèo trên mảnh đất miền Trung. Ở đó, lớp lớp người trẻ khi trưởng thành đều chọn vào Nam lập nghiệp mà chẳng mấy ai ra Hà Nội. Bởi vậy, Thủ đô Hà Nội từ nhỏ trong cô là một nơi xa xôi, trang nghiêm. Được đặt chân đến mảnh đất ngàn năm văn hiến dù chỉ một lần là niềm mơ ước mãi đến năm hai mươi sáu tuổi cô mới thực hiện được.

Bạn có bao giờ từng đứng giữa phố phường ồn ả, cố gắng len lỏi qua dòng xe chật ních như mắc cửi, để đuổi theo một người? Không phải vì trông hao hao bóng dáng thân quen nào đó. Bạn biết chắc người ta với bạn hoàn toàn xa lạ. Bạn mải miết đuổi theo, chỉ vì người ta đang mặc bộ đồ bà ba, mà lâu lắm, bạn mới nhìn thấy giữa chốn thị thành.

Đứa cháu đang băn khoăn nhờ ông chú “quân sư” chọn trường phù hợp, mà nhất định phải là một trường ở Hà Nội. Trong lòng một người bỗng chộn rộn miền ký ức sinh viên nơi ngõ nhỏ thân thương tưởng chừng đã ngủ yên tự khi nào.

Sáng ra đã nghe hơi sương vương ướt trán, hình như thu đã về. Qua một mùa hè nóng bức, thu về đất trời có phần dịu mát hơn, đêm ngủ bớt nồng hanh, gần sáng đã phải đắp chăn vì lạnh. Thu về không chỉ mang theo bao kỷ niệm mà còn tặng cho người những món quà của mùa thu.

Mỗi khi muốn lòng nhẹ nhàng thanh thản, cô lại tìm đến một ngôi chùa nhỏ. Ở đó, trong không gian tĩnh lặng, trong hương sen thoang thoảng, ngắm nhìn những chiếc lá sen nghiêng mình trong gió, cô bỗng chợt nhận ra những điều thật ý nghĩa trong cuộc đời…

Có một người em gái sống ở miền Nam gọi điện cho một người anh ở Hà Nội rằng, mùa thu này, nhất định cô ấy sẽ trở ra Hà Nội, và cô hẹn anh phải dành một buổi dẫn cô đi ăn hết những món quà chiều ở Thủ đô.

Mỗi một mùa trong năm tựa hồ một bức tranh tứ bình đầy thi vị. Nếu mùa xuân, đất trời dần được sưởi ấm, cây lá đâm chồi nảy lộc; mùa hạ, nắng vàng như rót mật, những cơn mưa bất chợt mát lành thì mùa thu lại như một nàng thiếu nữ đôi mươi quyến rũ và lãng mạn.

Phú Thọ là vùng đất của rừng cọ, đồi chè. Đời sống của người dân gắn bó keo sơn với cây cọ bao đời nay. Lá cọ xưa thường được dùng để lợp mái nhà, làm quạt, chổi, nón, mành. Thân cọ làm ván sàn, cột nhà... Còn quả cọ là nguyên liệu không thể thiếu của nhiều món ăn. Nếu tới Phú Thọ, bạn sẽ có dịp được thưởng thức món bún cọ.

Cái nết đỏng đảnh của những ngày cuối hạ đọng lại trong nắng mưa thất thường. Thế nào mà nắng còn đang rót mật, mưa đã ào ạt trút xuống, rồi mưa chưa được bao lâu, nắng đã vội hong mặt đường ráo hoảnh. Sự trong trẻo, thanh tân của đất trời sau mưa thai nghén một thoáng thu sang khi hạ đang dần tàn. Để rồi, chợt một ngày, thu miên man ngang phố…

Tháng Mười về, mang theo chút se lạnh đầu đông, có người không khỏi nhớ về những ngày tháng ấy, những tháng Mười đã qua trong cuộc đời. Tháng Mười không ồn ào, không vội vã, mà chỉ đơn giản lặng lẽ trôi, như một bản nhạc nhẹ nhàng ngân lên giữa lòng thành phố. Ở đâu đó trong gió, hương thơm của những mùa cũ quay về, mang theo bao ký ức, bao nỗi niềm thầm lặng.

Có một cô gái, cũng như bao người khác, cô có thể ngồi ở bên này gửi lời hỏi thăm một người bạn ở tận bên kia quả địa cầu, nhưng, nhiều hơn một lần, cô đã chọn chữ viết tay để tỏ bày. Những lần ấy, cô thấy lòng mình bay bổng như thể hái được đóa mây bồng bềnh rồi mê say đưa tay tung hứng.

Một buổi sáng tháng Tám, có người tỉnh dậy, trong tiết thu dìu dịu, cảm thấy tâm hồn thật khoan khoái, dễ chịu. Một cơn gió thật nhẹ thoảng qua cũng đủ đưa hương thị chín từ cây thị già góc vườn lùa vào cánh mũi phập phồng. Và bao ký ức về một mùa thu đong đầy yêu thương lại tràn về.

Mỗi độ thu về, có một người bỗng nhớ Hà Nội, quê ngoại yêu dấu của mình da diết. Mới đấy đã bốn mươi năm. Thuở ấu thơ, cô không bao giờ quên những lần về quê theo chân ông ngoại ra phố chơi, sà vào gánh hàng rong lạ lẫm, thưởng thức món cốm Vòng hương thơm ngọt dịu, thanh tao.

Có một người tự hỏi mình rằng tại sao lại yêu Hà Nội? Không biết, có phải vì Hà Nội dịu dàng mà cháy bỏng, đằm thắm mà mạnh mẽ, trong sáng mà quyến rũ, cổ điển mà hiện đại, có phải bởi vì Hà Nội khó đoán để cho người ta mãi nhớ, mãi thương?

Có người nói với tôi rằng cô ấy từng đọc rất nhiều câu chuyện mang đến sự ấm áp. Mỗi chúng ta sẽ có những suy nghĩ và cảm nhận riêng về sự ấm áp ấy. Còn với riêng cô thì sự ấm áp chỉ cần đến từ những điều đơn giản và bình dị trong cuộc sống của mình.

Có một người rời Hà Nội để theo chồng về Phú Thọ sinh sống vào một ngày cuối hạ. Điều mà cô luyến tiếc nhất là phải chia xa mùa thu Hà Nội, khi ấy đang cận kề. Không còn được nhấm nháp mỗi sáng gói cốm của bà lão ở cổng làng Vòng, không còn hoàng hôn đạp xe quanh hồ Tây se lạnh heo may, không còn cuối tuần ngắm màn lá vàng rơi thành thảm dày ở phố Hoàng Diệu…

Lần đầu bước chân lên Hà Nội, có người đã tự hỏi: Không biết thành phố này có gì để người ta bám trụ nhiều đến thế? Xô bồ, khói bụi, ồn ào, đắt đỏ… dường như thành phố quá chật để ta có thể nới rộng tâm hồn. Rồi một ngày nào đó, nỗi lo vật chất sẽ cuốn đi mọi rung cảm tinh thần. Thủ đô liệu có phải chỉ dành cho những ai nhiều tiền, lắm của?

Sáng sớm nay có cơn gió đổi chiều thật đẹp. Là gió heo may. Gió heo may đã về loang trong tim ai đó từng vệt nhớ, nhớ niềm vui tươi mới của tuổi thơ trong ngày khai trường xa xưa.

Sớm nay bỗng có người thấy tâm hồn sao khác lạ, cứ lâng lâng một cảm giác yên lành. Ngập ngừng cảm nhận bước chân xa của mùa gần tới. Thấp thoáng trên phố, chị hàng cốm đi qua để lại tiếng rao nghe rất đỗi quen thuộc. Không biết có thu thì mới có cốm hay chính hương cốm gọi thu về cho Hà Nội.

Tháng Tám vừa ghé xuống bên thềm, cái bỏng rát, khô khát của mùa hè cũng dần vơi. Hãy tạm quên đi những nỗi buồn, những đứt gãy, những không trọn vẹn để đến với tháng Tám nồng nàn yêu thương.

Sau bao năm bận việc, Trung thu này, có người được ở nhà. Ngồi pha ly trà, thấy đứa cháu chạy lon ton, lòng cô tự nhiên cũng rạo rực nỗi niềm đoàn tụ. Nhưng ở nhiều nơi vùng lũ lụt, nhiều gia đình đã chẳng thể chúc nhau câu Trung thu vui vẻ.

Bão qua đi, nhịp sống thường ngày dần trở lại. Nhưng có những điều rất lâu, rất lâu mới có thể lấy lại được và cũng có những điều buộc lòng phải cất vào quá khứ.

Thế là thêm một mùa Trung thu nữa đã tới, ra đường thời gian này, hương thu ngập tràn khoang mũi, thoang thoảng mà nồng nàn, quyến rũ.

Thêm một mùa Trung thu nữa lại về. Nhưng trong lòng của ai đó, Trung thu này đã khác Trung thu xưa…

Trong những ngày thu, khi mưa bão đã ngừng, cái nắng cũng nhẹ hơn và gió heo may khẽ vuốt nhẹ những chiếc lá vàng rơi, có người lòng lại chộn rộn nhớ về kỷ niệm tuổi thơ với những chiều tập múa lân cùng lũ bạn trong xóm, chuẩn bị cho đêm hội trăng rằm.

Bão lũ đã đi qua, và Trung thu đã cận kề rồi.

Xa Hà Nội nhớ phở đã đành, nhưng ngay cả khi đang sống ở Hà Nội, có người vẫn trải qua những quãng thời gian nhớ, và thèm được ăn một bát phở. Đó là thời kỳ bao cấp khi đời sống người dân còn khó khăn. Buổi sáng, có được bát cơm nguội chan nước mắm ăn để đi học đã là may mắn, làm gì dám mơ một tô phở!

Có một người nhận ra thu về khi khứu giác đọng mùi khói đồng chiều ai đốt. Khói thả rơi lãng đãng đủ làm cho cô nhớ về những ngày tháng Mười khắc thêm sâu. Mùa thu bao giờ cũng dịu dàng như vậy! Thu đến rất nhanh và đi thoáng mau.

Xa nhà nhiều năm, bay nhảy chốn lạ, đến khi tay ba lạnh ngắt, còn chân mẹ cũng khuỵu cong, tôi mới nhận ra mình đã để mẹ cha mòn mỏi đợi trong những cơn bão tự nhiên và cả cơn bão lòng đắng chát.

Trong những ngày qua, Hà Nội và nhiều tỉnh thành ở miền Bắc phải gồng mình chống chịu với bão lũ, ngập lụt, sạt lở. Bão lũ có thể cuốn phăng mọi thứ nhưng không thể cuốn đi tình yêu thương, sự kiên định và lòng quả cảm.

Cơn bão số 3 vừa đi qua thì lũ lụt tràn về. Hà Nội và các tỉnh miền Bắc lại tiếp tục căng mình chịu lũ lụt, ngập úng và sạt lở. Trong thiên tai tiếp nối thiên tai, mọi người phải học cách thích nghi để chủ động ứng phó, để sát cánh bên nhau, chia sẻ, hỗ trợ nhau cùng vượt qua bão lũ.

Cuộc đời con người như một hành trình dài, đôi khi bình yên như mặt biển tĩnh lặng, đôi khi lại dậy sóng như những cơn bão đến bất chợt.

Người ta vẫn thường nói trước khi cơn bão ập đến bầu trời rất bình yên. Phải chăng đất trời đang phiêu du trước khi giông bão đến. Tựa như lòng người, khi biết trước nhưng cơn cuồng phong chắc chắn phải xảy ra thì lòng ta cũng nhẹ bẫng đến lạ kỳ.

Có đi qua những ngày dông bão, ta mới thấy trân trọng hơn những giây phút bình yên.

Tự hào sinh ra trên mảnh đất miền Trung mặn mà nắng gió, cô có thể thao thao bất tuyệt kể về các món ăn đặc sản, những địa danh nổi tiếng hay chân chất tình người, vậy nhưng khi ai đó hỏi cô rằng mùa lũ ở miền Trung khiến đất cuốn nhà trôi luôn hả em, cô không thể thốt nên lời.

Có người nói với tôi rằng: nếu có một câu hỏi rằng tháng Chín về, âm thanh nào vắt ngang trời thương nhớ? Cô ấy sẽ không suy nghĩ lâu mà trả lời rằng, đó là tiếng trống trường.

Tuổi thơ, ai cũng trải qua những ngày tháng cắp sách đến trường. Đó là một hành trình dài với nhiều gian khổ nhưng cũng nhiều niềm vui và hạnh phúc. Hành trình này luôn bắt đầu bằng những mùa khai trường đáng nhớ.

Một năm học mới đã bắt đầu. Mỗi một chặng đường mới luôn mang theo rất nhiều những hy vọng, niềm tin, có cả những vui mừng xen lẫn sự lo âu...

Có người kể với tôi, cô ấy may mắn có hai lần được vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Hai lần cách nhau 25 năm, từ lúc cô còn là một đứa trẻ sinh sống ở một làng quê đồng bằng Bắc Bộ đến khi đã trưởng thành tận miền sông nước Tây Nam Bộ, cô vẫn nguyên một cảm xúc rưng rưng.