Gìn giữ nét đẹp của Tò He
Hơn nửa thế kỷ trước, có một loại đồ chơi rất thân thuộc với trẻ em Hà Nội, đó là con giống bột (Tò He). Món đồ chơi này của trẻ em Việt Nam tưởng như đã bị thất truyền từ lâu. Nhưng từ cái tâm của một nghệ nhân trẻ, anh Đặng Văn Hậu đã dùng hết tâm huyết để từng bước khôi phục lại con giống bột - món đồ chơi truyền thống của trẻ em.
Nhắc đến tò he, là người ta nghĩ ngay đến món đồ chơi mang đậm ký ức tuổi thơ, với những tạo hình quen thuộc và đầy màu sắc. Không ai biết chính xác tò he có từ bao giờ, nhưng trong tiềm thức của các bậc cao niên, tò he đã có từ rất lâu và là nét văn hóa dân gian mang đậm hồn Việt.
Nguyên liệu làm ra tò he cũng vô cùng đặc biệt. Tò he thường được làm bằng bột tẻ pha chút nếp, đem xay nhuyễn, luộc chín, pha thêm chút đường để có thể ăn được, tò he không phải là món đồ chơi sản xuất máy móc rồi mới mang ra bán. Mọi nguyên liệu đều được chuẩn bị sẵn ở nhà, sau đó đến nơi, nghệ nhân mới luộc bột, pha màu (ngày xưa thường sử dụng màu từ các nguyên liệu tự nhiên như dầu gấc, lá trầu... nhưng hiện nay dùng phẩm màu để tiện hơn cho việc tạo hình) để đảm bảo chất lượng cho sản phẩm.
Những năm gần đây, món đồ chơi dân gian này dường như đã ít xuất hiện, cũng gần như bị bỏ quên giữa muôn vàn các loại trò chơi hiện đại, nhưng những con tò he nhỏ xinh vẫn luôn thu hút ánh nhìn của trẻ em. Và ngay giữa Hà Nội, cũng có một làng nghề truyền thống lưu giữ nét đẹp này.
Đó là làng nghề tò he Xuân La ở xã Phượng Dực, huyện Phú Xuyên (Hà Nội) là nơi hội tụ nhiều nghệ nhân tài hoa. Nơi đây có những con người luôn say mê, tâm huyết với nghề nặn tò he.
Tìm gặp nghệ nhân trẻ, 34 tuổi, Đặng Văn Hậu, một người luôn say mê với nghề nặn tò he truyền thống. Nghệ nhân Đặng Văn Hậu sinh ra trong một gia đình có nhiều thế hệ gắn bó với nghề nặn tò he truyền thống ở Xuân La. Chính vì thế, anh được tiếp xúc với những con giống bột ngay từ khi còn nhỏ. Tuổi thơ anh Hậu gắn với những lần theo ông ngoại dự hội và xem ông tạo hình. Được ông chỉ dạy, lên 10 tuổi, anh Hậu đã cho ra đời những sản phẩm tò he đầu tay. Từ đó đến nay, bằng sự sáng tạo không ngừng nghỉ, anh đã cho ra đời nhiều sản phẩm tò he đạt giải cao trong các cuộc thi... Hình ảnh con gà, chị Hằng... làm từ cục bột sắc màu đã ăn sâu vào tiềm thức và trở thành một phần không thể thiếu đối với anh.
Anh Hậu chia sẻ: “Anh theo nghề từ nhỏ và đã có gần 20 năm gắn bó với nghề nặn tò he truyền thống. Anh thường nặn và bán tác phẩm tò he tại phố đi bộ Hồ Gươm và rất hay tham gia tại các hội chợ trên địa bàn thành phố. Ngoài ra, mỗi khi được mời đi biểu diễn, anh rất phấn khởi vì sản phẩm tò he nhận được sự quan tâm của nhiều người".
Năm 2014, anh Đặng Văn Hậu vinh dự được UBND thành phố Hà Nội trao tặng danh hiệu “Nghệ nhân Hà Nội”.
Với mong muốn tiếp nối truyền thống, gìn giữ hồn cốt của làng nghề, từ nhiều năm trước, anh Hậu đã quyết định mở lớp dạy nặn tò he miễn phí cho các em nhỏ tại nhà. Là nghệ nhân trẻ nên anh có nhiều kinh nghiệm sáng tạo nghệ thuật tò he. Anh tận tình chỉ dạy học trò từ cách cầm bột ra sao, tạo hình khối nhân vật như thế nào. Anh Hậu chia sẻ, nặn tò he không khó, quan trọng là tình yêu và tính kiên trì. Thành công của người nghệ sĩ là phải thổi hồn, tạo “thần thái” cho các nhân vật của mình. Tò he có hồn và thu hút người nhìn, phụ thuộc nhiều vào người sáng tạo. Tuy nhiên quá trình truyền dạy, anh cũng gặp không ít khó khăn bởi nếu không có sự rèn luyện thường xuyên thì các em nhỏ sẽ nhanh quên và không có được kỹ năng khi nặn tò he.
Việc gìn giữ và phát triển nghề nặn tò he truyền thống đã và đang đối diện với nhiều thách thức, nhất là sự “lên ngôi” của đồ chơi công nghệ. Nhưng bằng tình yêu và niềm say mê, anh quyết tâm theo nghề đến cùng. Năm 2017, anh may mắn khôi phục được nhiều mẫu con giống bột cổ xưa, dựa trên tiềm thức còn sót lại của nghệ sĩ Trịnh Bách cùng kỹ thuật điêu luyện của nghệ nhân tò he Đồng Xuân, Phạm Nguyệt Ánh, anh chia sẻ.
Con giống bột là đồ chơi truyền thống của nhiều thế hệ trẻ em Việt Nam nhưng đã bị thất truyền từ lâu. Ở làng nghề tò he Xuân La ngày nay, nhiều người cũng không biết đến. Do đó, sự xuất hiện trở lại của những con giống mang phong cách Phú Xuyên (thôn Xuân La, xã Phượng Dực, huyện Phú Xuyên, Hà Nội), Đồng Xuân (Hà Nội), Phố Khách (của người Hoa)... đã khiến nhiều người không khỏi ngạc nhiên và xúc động. Đến nay, toàn bộ hình ảnh con giống bột như: Nghê hý châu, sư tử hý cầu, cá vàng, bộ lục súc và con giống ở Huế... đã được anh Hậu phục hồi lại gần như đầy đủ.
Giữa những món đồ chơi trung thu hiện đại, con giống bột mang vẻ đẹp giản dị nhưng không kém phần đặc sắc. Sự quan tâm, yêu mến của người chơi là thành quả xứng đáng cho quá trình nỗ lực không ngừng nghỉ của người nghệ nhân trẻ, đây cũng là động lực để anh tiếp tục hành trình khôi phục và khẳng định vị trí của những tác phẩm tò he truyền thống.
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Diễn ra từ ngày 24 - 30/6, Tuần lễ Áo dài cộng đồng Huế 2024 đã thu hút sự quan tâm và để lại nhiều ấn tượng đối với người dân và du khách, góp phần phục hưng và lan tỏa áo dài truyền thống vào đời sống cộng đồng.
Dọc khu đô thị Mỹ Đình - Sông Đà quận Nam Từ Liêm, không khó để bắt gặp những tấm biển quảng cáo chỉ toàn bằng tiếng nước ngoài làm khó cho người dân trong việc tìm kiếm cửa hàng.
Hiện nay, nhiều nhà chờ, điểm trung chuyển xe buýt đang xuống cấp hoặc bị chiếm dụng để kinh doanh, đỗ dừng xe rất lộn xộn, nhếch nhác. Điểm trung chuyển xe buýt Nhổn, quận Bắc Từ Liêm là một điển hình.
Tọa lạc trên mặt phố Thành Thái, khu đô thị Dịch Vọng, công viên Cầu Giấy có diện tích khoảng 6.500m2 với khoảng không gian rộng lớn, mát mẻ, cùng hệ thống cây xanh bao quanh.
TP Đà Nẵng vừa khai thác show nghệ thuật đa trải nghiệm độc đáo trên mặt sông Hàn mang tên “Symphony of River - Bản giao hưởng bên sông” nhằm giữ vững danh hiệu “Điểm đến sự kiện, lễ hội hàng đầu Châu Á”.
Cảng sông Hàn trở thành "trận địa" pháo hoa cho 2 đội thi cuối cùng tại vòng bảng DIFF năm nay là Trung Quốc và Phần Lan, đại diện cho những cường quốc pháo hoa của châu Á và châu Âu.
Trật tự đô thị bị vi phạm tràn lan, khiến lòng đường, vỉa hè phố Đình Thôn vốn đã nhỏ hẹp càng thêm chật chội.
Cứ mỗi buổi chiều, vỉa hè, thậm chí là cả lòng đường Tố Hữu đều biến thành điểm tập kết xe thu gom rác, gây ô nhiễm và mất mỹ quan đô thị nghiêm trọng.
Đảo giao thông tại nút giao đường Hoàng Quốc Việt – Bưởi và đường dẫn lên tuyến đường vành đai 2 trên cao được trồng nhiều cây xanh đa tầng, tạo không gian xanh mát.
Chùa Mui - ngôi cổ tự nổi tiếng được xây dựng từ thời nhà Lý, thế kỷ thứ 11, có lối kiến trúc độc đáo, được Nhà nước xếp hạng di tích quốc gia năm 1999.
Chiều 26/6, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa công bố kết quả tổng kiểm tra quản lý tiền công đức, tài trợ tại các di tích lịch sử - văn hóa trên phạm vi toàn quốc trong năm 2023 với số tiền thu được lên tới 3.062 tỷ đồng.
Theo đánh giá của tờ The Post Office UK (Bưu điện Vương quốc Anh), đô thị cổ Hội An của Việt Nam đứng đầu danh sách 10 điểm đến du lịch giá trị nhất năm 2024.
Đền Và là một trong tứ cung của xứ Đoài thờ Tản Viên Sơn Thánh, vị thần đứng đầu trong tứ bất tử trong tín ngưỡng dân gian của người Việt.
Hiệp hội An toàn thông tin Việt Nam (VNISA) đã tổ chức xây dựng bộ tiêu chuẩn chất lượng TCCS 03 đối với sản phẩm, dịch vụ bảo vệ trẻ em trên mạng.
Chiều 24/6, Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên – Huế tổ chức Lễ phát động Tuần lễ Áo dài cộng đồng Huế 2024, thu hút sự tham gia của đông đảo các nghệ nhân, nhà thiết kế và sự hưởng ứng của du khách và nhân dân trên địa bàn tỉnh.
Tối 23/6, tại Nhà hát lớn Hà Nội, câu lạc bộ Di sản Áo dài Việt Nam TP Hà Nội đã chính thức ra mắt.
Cơm lam là món ăn giản dị mà thơm ngon, bắt nguồn từ chính cuộc sống của người dân vùng Tây Bắc từ thuở xa xưa.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa ban hành Kế hoạch 2576 về việc tổ chức Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI tại tỉnh Ninh Thuận năm 2024.
Chùa Một Mái - ngôi chùa nhỏ nằm trong quần thể di tích chùa Thầy, thuộc xã Sài Sơn huyện Quốc Oai từng là nơi dừng chân của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong những ngày đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp. Trải qua năm tháng, nơi đây đã trở thành địa chỉ đỏ lưu giữ những dấu tích, kỷ vật thân thương về Người
Dự án xây dựng trục Tu Hoàng - đường 70 thuộc phường Phương Canh, quận Nam Từ Liêm được phê duyệt từ quý I/ 2023 nhưng đến nay vẫn chưa được triển khai. Sự chậm trễ đang ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của người dân.
Sáng nay, 23/6, hơn 400 phụ nữ trong tà áo dài truyền thống đã đạp xe diễu hành và đi xích lô trên các tuyến phố quanh hồ Hoàn Kiếm để quảng bá, bảo tồn và phát triển di sản Áo dài Việt Nam.
Triển lãm chủ đề “Cổ vật hội tụ” tại điện Kiến Trung, Đại Nội Huế vừa được Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp Hội Cổ vật Thành phố Hồ Chí Minh và các nhà sưu tầm cổ vật trong nước tổ chức.
Trong lần trở lại này, hầu hết các vũ công trong vở ballet "Hồ thiên nga" đều mới ra tường 2-3 năm nhưng đã mang đến những làn gió mới, màu sắc mới so với các phiên bản trước.
Được thiên nhiên ưu đãi cho núi Tản Viên hùng vĩ, vườn quốc gia quanh năm xanh mát, Ba Vì còn có gần 400 di tích, lịch sử văn hóa giá trị.
Chiều 21/6, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp tổ chức Lễ ra mắt cuốn sách Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Hàng Thiếc là một phố nhỏ, có chiều dài chỉ khoảng 136m, bắt đầu từ ngã tư Bát Đàn - Thuốc Bắc đến ngã ba Hàng Thiếc - Hàng Nón. Đây là một trong ít phố vẫn đang giữ được nghề truyền thống, minh chứng cho sức sống phố nghề của Hà Nội 36 phố phường xưa.
Hồ Thác Bà được ví như Hạ Long trên núi giữa đại ngàn Tây Bắc vừa được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định phê duyệt quy hoạch thành trung tâm du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, văn hóa tầm cỡ quốc tế.
Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Thành phố Hà Nội vừa tổ chức chung khảo Hội diễn văn nghệ cán bộ, giảng viên, người lao động các trường đại học, cao đẳng Hà Nội năm 2024.
Không khó để những ai còn mang những hoài niệm hay yêu nước Nga tìm thấy những góc nhỏ giữa Hà Nội, với những hình ảnh về một nước Nga thân thiết và những con người Nga đôn hậu. Bước vào đó ai cũng dễ có cảm giác choáng ngợp trước một không gian đậm chất Nga không lẫn vào đâu được
Cuốn sách mang tên “Việt Nam-Liên Xô: Giai đoạn đấu tranh vì hòa bình của Việt Nam. Hội nghị Paris” vừa được ra mắt. Tác phẩm cho người đọc thêm một pho sử liệu quý giá về những trang sử đấu tranh bảo vệ độc lập dân tộc của Việt Nam và một lần nữa tô thắm thêm quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp Việt - Nga.
Từ cửa cuốn nhà dân, bức tường hay tủ điện công cộng... bất cứ nơi nào, chỉ cần có một khoảng trống có thể vẽ, đều bị những nghệ sĩ đường phố "trổ tài" bôi bẩn.
Lễ hội Sen Hà Nội lần đầu tiên sẽ diễn ra từ ngày 12/7 đến 16/7 tại Không gian văn hóa sáng tạo quận Tây Hồ.
Tượng đồng Nữ thần Durga - văn hóa Champa, từ Vương quốc Anh vừa về tới Việt Nam và được lưu giữ, bảo quản tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, phục vụ việc nghiên cứu, xây dựng kế hoạch trưng bày, giới thiệu và phát huy giá trị cổ vật.
Theo sử sách để lại, lễ hội đình Chèm được tổ chức tại phường Thụy Phương, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội nhằm để kỷ niệm ngày thắng trận khải hoàn, mở hội mừng công và làm lễ cầu siêu cho các tướng sĩ của Đức Thánh Lý Ông Trọng trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược phương Bắc. Nhưng sâu xa hơn là nghi lễ cầu mưa thuận gió hòa, cho mùa màng bội thu của cư dân nông nghiệp đồng bằng sông Hồng.
Lễ hội tri ân công đức của Đức Thánh Hy Khang Thiên Vương Lý Ông Trọng - nhà ngoại giao đầu tiên của dân tộc, người có công đánh giặc ngoại xâm.
Giải Báo chí quốc gia lần thứ 18 năm 2023 có 165 tác phẩm lọt vòng Chung khảo. Hội đồng chung khảo đã chọn được 10 giải A, 26 giải B, 45 giải C và 41 giải khuyến khích để trao giải vào ngày mai 21/ 6.
Có những góc nhỏ giữa Hà Nội, nơi người ta có thể thấy những hình ảnh về một nước Nga thân thiết với những con người Nga đôn hậu mà bước vào đó, ai cũng dễ có cảm giác choáng ngợp trước một không gian đậm chất Nga.
Hội Nhà báo Việt Nam phối hợp cùng Thông tấn xã Việt Nam khu vực phía Nam tại TP Hồ Chí Minh đã tổ chức triển lãm tranh của nhóm hoạ sĩ với tên gọi "Nhóm 99" - nhóm những người làm báo.
Trải nghiệm các giá trị văn hóa "Ngày hội gia đình" là chủ đề tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam từ ngày 01-30/6.
Trên cung đường biển, những tà áo dài Việt Nam đã làm phố biển Nha Trang thêm ngập tràn sắc màu. Hoạt động đã thu hút sự quan tâm theo dõi của đông đảo người dân và du khách.
Chiều 16/6, hơn 1.500 người đã tập trung tại Công viên Biển Đông, thành phố Đà Nẵng, tham gia chương trình “Đồng diễn yoga quốc tế - Đà Nẵng 2024” với chủ đề “Yoga - Vì một thế giới hoà bình và hữu nghị”.
Huyện Đan Phượng tổ chức cuộc thi video clip “Khám phá, check-in Đan Phượng” nhằm quảng bá, giới thiệu hình ảnh con người, văn hoá, ẩm thực, du lịch Đan Phượng, truyền tải tình yêu khám phá những nét đẹp truyền thống, đặc sắc ở miền quê xứ Đoài.
Suốt chiều dài hơn 2km của tuyến đường đê ở xã Đông La, huyện Hoài Đức, rất nhiều hoa đủ sắc màu, cả hoa thật và hoa tranh vẽ.
Trong một không gian gần gũi, thân thiện, nhiều bạn trẻ đã hòa mình vào các hoạt động đa dạng, gắn với xẩm tàu điện, đậm chất cổ xưa của Hà Nội 36 phố phường trong chương trình có tên gọi "Say xẩm".
Vào đêm thi thứ 2 của lễ hội pháo hoa quốc tế Đà Nẵng, đội tân binh Hoa Kỳ đã tạo nhiều bất ngờ cho khán giả khi phối hợp tinh tế giữa các dòng nhạc với kỹ thuật pháo hoa hiện đại.
Các tác phẩm tiêu biểu của Liên hoan ảnh nghệ thuật khu vực Hà Nội lần thứ 11 với đề tài “Hà Nội - miền di sản” đang được trưng bày tại Phố sách Hà Nội.
0