Giữa quê lòng lại nhớ quê
Có một người sinh ra ở quê, lớn lên ở quê và sống ở quê mà vẫn đau đáu nỗi nhớ quê...
Tôi nhớ con đường làng đất cát quê tôi. Buổi sớm khi mặt trời vừa ửng hồng, tôi ngái ngủ dậy theo tiếng gọi của má ra đồng. Chao ôi, cái cảm giác đi chân trần trên con đường đất cát mới sung sướng làm sao. Những hạt cát mềm, trắng muốt, mịn màng, êm ái cứ như tan chảy dưới đôi bàn chân bé nhỏ. Tôi thích cảm giác miết bàn chân mình trên cát để cho cát phủ lấp hết cả đôi chân, nghe hơi mát của cát ngấm vào da thịt.
Con đường làng hằng ngày tôi đi học, đi chăn bò hay lon ton theo má đi chợ huyện giờ chỉ còn trong ký ức. Làng tôi bây giờ mọi con đường đều đã bê tông hóa. Hai bên đường người ta cất nhà san sát, tường rào cao, cổng ngõ kín, không còn những hàng dâm bụt hoa đỏ, những hàng chè tàu mướt xanh. Người xa quê lâu ghé về thăm không ngớt lời khen quê mình giờ giàu đẹp mà người giữa chốn quê như tôi lại thấy điều gì đó hụt hẫng, chơi vơi.
Tôi nhớ cánh đồng làng phía sau nhà tôi. Quê tôi là vùng bán sơn địa không có những cánh đồng cò bay thẳng cánh, ngút ngàn lúa xanh. Nhưng không phải vì thế mà tôi không yêu cánh đồng làng. Những đứa trẻ con như chúng tôi ngày ấy, ngoài giờ trên lớp thì thời gian ngoài đồng nhiều hơn ở nhà. Cánh đồng làng như người bạn lớn chở che, nuôi dưỡng ước mơ, bao dung với những lỗi lầm của chúng tôi.
Từ lúc bé tí tôi đã được má gánh ra đồng. Một bên là thúng lúa giống, một bên là tôi. Dưới bóng mát của cây duối tôi nhẩn nha chơi một mình, có lúc cuộn tròn ngủ quên bên gốc duối già nua. Lớn chút nữa, đồng làng là nơi chúng tôi chơi những trò chơi trốn tìm, nhảy dây, bịt mắt bắt dê, là nơi những cánh diều chở ước mơ bay lên trên bầu trời rộng lớn, bay ra khỏi ngọn khói làng.
Thỉnh thoảng nhớ những ngày xưa, tôi thường tha thẩn ra cánh đồng làng. Tôi ngồi lặng im, hít hà mùi nồng ẩm của đất, mùi ngai ngái của bùn non, nhớ từng khuôn mặt đen nhẹm, mái tóc khét nắng của thằng Tí, thằng Tèo, nhớ trái banh phạt làm bằng lá dứa gai ném vào người đau điếng mà tiếng cười rộn rã chiều quê.
Bây giờ, những buổi chiều nhạt nắng tôi chờ đợi thật lâu nhưng không còn tiếng trẻ í ới gọi nhau chạy ra đồng chơi, những trò chơi thuở xưa giờ cũng không còn ai chơi nữa. Tôi ngồi thật lâu bên cánh đồng, tôi lặng im, cánh đồng cũng lặng im, chỉ có tiếng gió lao xao đùa cùng sóng lúa. Thỉnh thoảng một vài cơn gió bay lạc vào mắt khiến mắt tôi hoen đỏ, cay xè.
Tôi nhớ ngôi nhà tranh của ngoại có khu vườn ngát hương. Khu vườn mà suốt năm tháng tuổi thơ tôi xem như báu vật, là nơi tôi hãnh diện với những đứa em con chú tôi ở thành phố mỗi lần về quê. Mùa hè gió từ cánh đồng thổi vào mát rượi. Gió mang theo hương dẻ thơm lừng len vào giấc mơ trưa của cô bé đang say giấc nồng trong lời ầu ơ của ngoại. Mùi ổi chín, mít chín, chay chín và sim chín thơm giấc ngủ trưa hè.
Cũng có những trưa tôi không chịu ngủ, lén theo anh chị ra sau vườn trèo lên cây hái ổi. Những trái ổi chi chít vết bấm móng tay của anh em chúng tôi để kiểm tra xem trái đã chín chưa. Và hậu quả của những trưa không ngủ là vết sẹo dài trên đầu gối do ngã từ trên cây xuống. Mỗi lần nhìn vết sẹo tôi lại nhớ ngoại, nhớ khu vườn thần tiên da diết. Tôi nhớ cái giếng nước bằng đá, chiếc ang đặt cạnh giếng, trên miệng ang bao giờ ngoại tôi cũng đặt một chiếc gáo dừa.
Sau những trò chơi nghịch ngợm chúng tôi chạy ào ra giếng, múc nước trong ang mà tắm, mà rửa mặt. Tôi nhớ cũng bên chiếc ang nước đó, tôi múc từng gáo nước dội cho ngoại gội đầu. Vừa dội nước tôi vừa hát líu lo bà ơi bà, cháu yêu bà lắm.
Ngoại mất, khu vườn tuổi thơ cũng mất, giếng nước, chiếc ang, chiếc gáo dừa cũng trôi vào dĩ vãng. Chỉ duy nhất hương thơm từ khu vườn xưa, hương thơm từ hương bồ kết ngoại gội đầu vẫn vương vấn mãi trong tôi.
Tôi nhớ những thanh âm quen thuộc của tuổi thơ ngày ấy. Tiếng gà gáy sáng tinh mơ, tiếng chú bê con ậm ò gọi mẹ, tiếng chim bắt cô trói cột khắc khoải giữa trời chiều. Tiếng rao ai nhôm nhựa soong nồi bể bán không giữa trưa hè nắng gắt làm tôi nhớ những ngày má chở muối lên tận miền ngược bán bằng chiếc xe đạp cà tàng để kiếm tiền nuôi anh em chúng tôi khôn lớn. Thảng hoặc trong giấc mơ tôi vẫn nghe tiếng chuông leng keng đầu ngõ và tiếng rao "kem đây, kem đây". Nhớ đám trẻ con nhà nghèo chạy ra đem theo dép đứt, thau bể, sắt vụn, vỏ đạn mà những hôm chăn bò nhặt được để đổi lấy những que kem mát lạnh, ngon lành.
Không phải cứ xa quê mới thấy nhớ quê. Thứ khiến người ta nhớ nhiều là kỷ niệm, là hình ảnh đã từng gắn bó thân thuộc dần dần phai nhạt theo thời gian hoặc cũng cảnh cũ đó nhưng người xưa giờ đã không còn nữa. Như tôi đi giữa con đường làng, ngồi giữa cánh đồng quê mà nhớ ngày xưa quay quắt, nhớ ngọn khói bay lên từ chái bếp của ngoại mỗi sớm mỗi chiều. Vẫn biết ngày mai bắt đầu từ hôm nay, quê rồi sẽ còn nhiều đổi thay, chỉ mong mỗi người vẫn giữ trong lòng mình một chốn đi về để mà nhớ mà thương, để đi xa muốn trở về, hạnh phúc muốn trở về, khổ đau càng muốn trở về...
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Tháng Mười về, mang theo chút se lạnh đầu đông, có người không khỏi nhớ về những ngày tháng ấy, những tháng Mười đã qua trong cuộc đời. Tháng Mười không ồn ào, không vội vã, mà chỉ đơn giản lặng lẽ trôi, như một bản nhạc nhẹ nhàng ngân lên giữa lòng thành phố. Ở đâu đó trong gió, hương thơm của những mùa cũ quay về, mang theo bao ký ức, bao nỗi niềm thầm lặng.
Có một cô gái, cũng như bao người khác, cô có thể ngồi ở bên này gửi lời hỏi thăm một người bạn ở tận bên kia quả địa cầu, nhưng, nhiều hơn một lần, cô đã chọn chữ viết tay để tỏ bày. Những lần ấy, cô thấy lòng mình bay bổng như thể hái được đóa mây bồng bềnh rồi mê say đưa tay tung hứng.
Một buổi sáng tháng Tám, có người tỉnh dậy, trong tiết thu dìu dịu, cảm thấy tâm hồn thật khoan khoái, dễ chịu. Một cơn gió thật nhẹ thoảng qua cũng đủ đưa hương thị chín từ cây thị già góc vườn lùa vào cánh mũi phập phồng. Và bao ký ức về một mùa thu đong đầy yêu thương lại tràn về.
Mỗi độ thu về, có một người bỗng nhớ Hà Nội, quê ngoại yêu dấu của mình da diết. Mới đấy đã bốn mươi năm. Thuở ấu thơ, cô không bao giờ quên những lần về quê theo chân ông ngoại ra phố chơi, sà vào gánh hàng rong lạ lẫm, thưởng thức món cốm Vòng hương thơm ngọt dịu, thanh tao.
Có một người tự hỏi mình rằng tại sao lại yêu Hà Nội? Không biết, có phải vì Hà Nội dịu dàng mà cháy bỏng, đằm thắm mà mạnh mẽ, trong sáng mà quyến rũ, cổ điển mà hiện đại, có phải bởi vì Hà Nội khó đoán để cho người ta mãi nhớ, mãi thương?
Có một người rời Hà Nội để theo chồng về Phú Thọ sinh sống vào một ngày cuối hạ. Điều mà cô luyến tiếc nhất là phải chia xa mùa thu Hà Nội, khi ấy đang cận kề. Không còn được nhấm nháp mỗi sáng gói cốm của bà lão ở cổng làng Vòng, không còn hoàng hôn đạp xe quanh hồ Tây se lạnh heo may, không còn cuối tuần ngắm màn lá vàng rơi thành thảm dày ở phố Hoàng Diệu…
Lần đầu bước chân lên Hà Nội, có người đã tự hỏi: Không biết thành phố này có gì để người ta bám trụ nhiều đến thế? Xô bồ, khói bụi, ồn ào, đắt đỏ… dường như thành phố quá chật để ta có thể nới rộng tâm hồn. Rồi một ngày nào đó, nỗi lo vật chất sẽ cuốn đi mọi rung cảm tinh thần. Thủ đô liệu có phải chỉ dành cho những ai nhiều tiền, lắm của?
Sáng sớm nay có cơn gió đổi chiều thật đẹp. Là gió heo may. Gió heo may đã về loang trong tim ai đó từng vệt nhớ, nhớ niềm vui tươi mới của tuổi thơ trong ngày khai trường xa xưa.
Sớm nay bỗng có người thấy tâm hồn sao khác lạ, cứ lâng lâng một cảm giác yên lành. Ngập ngừng cảm nhận bước chân xa của mùa gần tới. Thấp thoáng trên phố, chị hàng cốm đi qua để lại tiếng rao nghe rất đỗi quen thuộc. Không biết có thu thì mới có cốm hay chính hương cốm gọi thu về cho Hà Nội.
Tháng Tám vừa ghé xuống bên thềm, cái bỏng rát, khô khát của mùa hè cũng dần vơi. Hãy tạm quên đi những nỗi buồn, những đứt gãy, những không trọn vẹn để đến với tháng Tám nồng nàn yêu thương.
Sau bao năm bận việc, Trung thu này, có người được ở nhà. Ngồi pha ly trà, thấy đứa cháu chạy lon ton, lòng cô tự nhiên cũng rạo rực nỗi niềm đoàn tụ. Nhưng ở nhiều nơi vùng lũ lụt, nhiều gia đình đã chẳng thể chúc nhau câu Trung thu vui vẻ.
Bão qua đi, nhịp sống thường ngày dần trở lại. Nhưng có những điều rất lâu, rất lâu mới có thể lấy lại được và cũng có những điều buộc lòng phải cất vào quá khứ.
Thế là thêm một mùa Trung thu nữa đã tới, ra đường thời gian này, hương thu ngập tràn khoang mũi, thoang thoảng mà nồng nàn, quyến rũ.
Thêm một mùa Trung thu nữa lại về. Nhưng trong lòng của ai đó, Trung thu này đã khác Trung thu xưa…
Trong những ngày thu, khi mưa bão đã ngừng, cái nắng cũng nhẹ hơn và gió heo may khẽ vuốt nhẹ những chiếc lá vàng rơi, có người lòng lại chộn rộn nhớ về kỷ niệm tuổi thơ với những chiều tập múa lân cùng lũ bạn trong xóm, chuẩn bị cho đêm hội trăng rằm.
Bão lũ đã đi qua, và Trung thu đã cận kề rồi.
Xa Hà Nội nhớ phở đã đành, nhưng ngay cả khi đang sống ở Hà Nội, có người vẫn trải qua những quãng thời gian nhớ, và thèm được ăn một bát phở. Đó là thời kỳ bao cấp khi đời sống người dân còn khó khăn. Buổi sáng, có được bát cơm nguội chan nước mắm ăn để đi học đã là may mắn, làm gì dám mơ một tô phở!
Có một người nhận ra thu về khi khứu giác đọng mùi khói đồng chiều ai đốt. Khói thả rơi lãng đãng đủ làm cho cô nhớ về những ngày tháng Mười khắc thêm sâu. Mùa thu bao giờ cũng dịu dàng như vậy! Thu đến rất nhanh và đi thoáng mau.
Xa nhà nhiều năm, bay nhảy chốn lạ, đến khi tay ba lạnh ngắt, còn chân mẹ cũng khuỵu cong, tôi mới nhận ra mình đã để mẹ cha mòn mỏi đợi trong những cơn bão tự nhiên và cả cơn bão lòng đắng chát.
Trong những ngày qua, Hà Nội và nhiều tỉnh thành ở miền Bắc phải gồng mình chống chịu với bão lũ, ngập lụt, sạt lở. Bão lũ có thể cuốn phăng mọi thứ nhưng không thể cuốn đi tình yêu thương, sự kiên định và lòng quả cảm.
Cơn bão số 3 vừa đi qua thì lũ lụt tràn về. Hà Nội và các tỉnh miền Bắc lại tiếp tục căng mình chịu lũ lụt, ngập úng và sạt lở. Trong thiên tai tiếp nối thiên tai, mọi người phải học cách thích nghi để chủ động ứng phó, để sát cánh bên nhau, chia sẻ, hỗ trợ nhau cùng vượt qua bão lũ.
Cuộc đời con người như một hành trình dài, đôi khi bình yên như mặt biển tĩnh lặng, đôi khi lại dậy sóng như những cơn bão đến bất chợt.
Người ta vẫn thường nói trước khi cơn bão ập đến bầu trời rất bình yên. Phải chăng đất trời đang phiêu du trước khi giông bão đến. Tựa như lòng người, khi biết trước nhưng cơn cuồng phong chắc chắn phải xảy ra thì lòng ta cũng nhẹ bẫng đến lạ kỳ.
Có đi qua những ngày dông bão, ta mới thấy trân trọng hơn những giây phút bình yên.
Tự hào sinh ra trên mảnh đất miền Trung mặn mà nắng gió, cô có thể thao thao bất tuyệt kể về các món ăn đặc sản, những địa danh nổi tiếng hay chân chất tình người, vậy nhưng khi ai đó hỏi cô rằng mùa lũ ở miền Trung khiến đất cuốn nhà trôi luôn hả em, cô không thể thốt nên lời.
Có người nói với tôi rằng: nếu có một câu hỏi rằng tháng Chín về, âm thanh nào vắt ngang trời thương nhớ? Cô ấy sẽ không suy nghĩ lâu mà trả lời rằng, đó là tiếng trống trường.
Tuổi thơ, ai cũng trải qua những ngày tháng cắp sách đến trường. Đó là một hành trình dài với nhiều gian khổ nhưng cũng nhiều niềm vui và hạnh phúc. Hành trình này luôn bắt đầu bằng những mùa khai trường đáng nhớ.
Một năm học mới đã bắt đầu. Mỗi một chặng đường mới luôn mang theo rất nhiều những hy vọng, niềm tin, có cả những vui mừng xen lẫn sự lo âu...
Có người kể với tôi, cô ấy may mắn có hai lần được vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Hai lần cách nhau 25 năm, từ lúc cô còn là một đứa trẻ sinh sống ở một làng quê đồng bằng Bắc Bộ đến khi đã trưởng thành tận miền sông nước Tây Nam Bộ, cô vẫn nguyên một cảm xúc rưng rưng.
Có một mùa thu không trở lại. Có nhiều mùa thu không trở lại. Có những khoảnh khắc tưởng chừng rơi vào lãng quên, nhưng rồi lại thành chiếc neo của kỷ niệm. Nhất là khi tình cờ, ta chạm phải một tín hiệu gợi nhớ thu. Lúc đó thì cảm xúc hôm nào, hình ảnh hôm nào bỗng bừng sống lại như vừa hôm qua.
Chắc hẳn mỗi người trong chúng ta đều có một miền ký ức yêu thương không thể nào quên. Trong trái tim của một cô gái, luôn có một khu vườn xanh mát, nơi có cây khế buông những trái chín vàng xuống nền cát trắng.
Trong cuộc đời mỗi người, chúng ta sẽ đi qua muôn vàn khoảnh khắc cảm xúc từ bình an, hạnh phúc, đến khổ đau, chấp nhận. Mỗi khoảnh khắc đó đều ghi dấu ấn trong ta thành trường ký ức. Có một vài khoảnh khắc sẽ được ghi lại đậm sâu hơn bằng những thước phim, những bức ảnh.
“Nắng Sài Gòn anh đi mà chợt mát/ Bởi vì em mặc áo lụa Hà Đông”. Nhà thơ Nguyên Sa đã phải thốt lên như thế khi gặp “Áo lụa Hà Đông”, để rồi nhạc sĩ Ngô Thụy Miên thổi hồn vào bài thơ ấy, làm nên một ca khúc nhẹ nhàng, sâu lắng mà say đắm người nghe.
Có một cô gái đem lòng yêu mùa thu Hà Nội. Tựa như hạt mầm chớm nở qua trang sách, thơ văn, qua lời giảng của thầy cô dưới mái trường mến thương thuở nào, cô gái ấy có tên là Ngọc Nữ.
Có người đã từ lâu thuộc nằm lòng những câu thơ của thi sĩ Bùi Giáng. Những câu thơ yên ắng, thân thương, như là những buổi trưa trong vườn, tuổi thơ bình yên nằm nghe chim hót líu lo, ánh mắt chạm những tia nắng đong đưa trong vòm lá.
Có người nói với tôi, cô ấy luôn thấy người tận tâm tự cảm nhận được hạnh phúc. Cho dù hạnh phúc ấy có thể không giống ai, không ai hiểu thấu được. Tận tâm là bởi thương thầm đấy thôi.
Có người chia sẻ với tôi cô ấy đôi khi vẫn cảm thấy hồi hộp khi nhớ lại giai đoạn khó khăn ấy. Và đặc biệt, cô nhớ mãi hành động quan tâm của một người bạn thân dành cho mình.
Có người kể với tôi rằng, ngày đó có nằm mơ cô cũng không đoán được cô sẽ tình cờ tìm thấy tình yêu của mình trên một hòn đảo nhỏ. Phải chăng đến cùng, chúng ta trải qua nhiều nỗi buồn dường như để gặp một người cùng ta xây hạnh phúc...
Hà Nội đã vào thu với bao lời ước hẹn. Từng sắc màu, từng hương vị trên mỗi góc phố, mỗi con đường khi Hà Nội vào thu lại khiến cho lòng người nao nao, ngơ ngẩn nhớ về những kỷ niệm yêu thương ngày xưa cũ.
Có người nói với tôi rằng mỗi người đều có hai cuộc sống. Lần đầu tiên là sống vì người khác, lần thứ hai là sống vì chính mình. Cuộc đời thứ hai thường bắt đầu vào năm 40 tuổi.
Mẹ thương yêu của con, Vu Lan này con không còn mẹ nữa. Nhưng trái tim thương yêu của mẹ vẫn còn đang đập trong một lồng ngực ấm áp khác nên mẹ cho con được cài lên ngực trái một bông hoa đỏ, kề cạnh một bông hoa đỏ khác của con, mẹ nhé. Bởi với con, trái tim mẹ còn đập, con còn nhớ, còn yêu là mẹ vẫn còn đang sống.
Có một cô gái vẫn thường viết những câu thơ và đọc cho người trong lòng cô nghe, kể cho anh những khao khát của mình.
Năm nào cũng thế, khi khu chợ trước nhà tấp nập người bán buôn, tiếng bạn hàng gọi nhau í ới khi trời còn chưa sáng tỏ, góc mai ở bàn thiên chi chít đầy những nụ mới, cô chợt nghĩ đến nàng dâu hụt của bà mình, một trong rất nhiều người phụ nữ đã chịu nhiều mất mát hy sinh.
Ngày cô cất tiếng khóc chào đời vào mùa thu cũng là lúc mẹ cô ra đi. Cha đặt tên cô là Thuỳ Vân – áng mây phiêu bồng. Mỗi khi mùa thu về, tâm trí cô lại phiêu du cùng niềm nhớ thương vô bờ người cha thân yêu của mình.
Những cơn mưa dai dẳng gợi nhớ mùa mưa rằm tháng 7, nhắc nhở một mùa Vu Lan hiếu đạo gần kề. Đây là mùa thứ hai có một người con không còn được cài đóa hoa hồng tươi thắm. Cũng là mùa thứ hai nỗi nhớ mẹ cứ chênh vênh.
Bài thơ Mưa tháng bảy, của Trần Tế Xương có câu: "Sang tuần tháng bảy tiết mưa ngâu/ Nắng mãi thì mưa cũng phải lâu". Sau những trận mưa, nắng cũng bừng lên, nhưng không còn cảm giác hầm hập, chói chang như trước. Thu đã về, không ồn ào, mà lướt nhẹ như một cơn gió thoảng. Trên đường phố Hà Nội, bắt đầu nhìn thấy sắc vàng của trái thị trên những mẹt hàng chở sau xe đạp rong ruổi từng con phố, mang hương thơm gợi nhắc về cái mùa đẹp nhất của Thủ đô đang đến gần.
0