Hội làng trong phố
Sau Tết, dường như không có làng quê nào ở Việt Nam là không có lễ hội. Hội làng thường được tổ chức vào mùa xuân, khi đất trời giao hòa, thiên nhiên tươi tốt, lòng người hân hoan.
Hội làng được coi là thời điểm cuốn hút nhất, tưng bừng nhất với những nghi thức tôn nghiêm và thuần Việt nối đời như tế lễ, rước, trò vui và hát xướng... Trong 1.206 lễ hội lớn nhỏ, Hà Nội có 221 lễ hội tại khu vực nội thành. Không ít trong số đó vốn là lễ hội của các làng nay đã "lên" phố, như ở Mỗ Lao.
Ở Mỗ Lao, cây đa giếng nước không còn, nhưng sân đình vẫn vậy, làng đã lên phường, lên phố, nhưng những giá trị văn hóa truyền đời vẫn được người dân lưu giữ. Hội làng như một mạch nước ngầm xuyên thời gian, bừng chảy tràn trề trong đời sống vật chất, tinh thần và tâm linh người Việt.
Mở đầu phần lễ luôn là lễ rước kiệu Thành hoàng, thu hút đông đảo bà con tới xem và theo rước. Cả con phố Thanh Bình (phường Mỗ Lao, quận Hà Đông), người dân buôn bán bên đường đều tự nguyện nghỉ bán hàng, tạo đường thông hè thoáng cho đám rước đi qua.
Bối cảnh xã hội hiện đại và quá trình đô thị hóa khiến lễ hội trong phố đang đứng trước nhiều nguy cơ mai một. Sự thay đổi liên tục về thành phần dân cư do quá trình nhập, chuyển cư khiến mối liên hệ giữa các thành viên trong cộng đồng ngày càng xa rời. Bên cạnh đó, áp lực của cuộc sống hiện đại khiến giới trẻ ít có điều kiện tham gia lễ hội, việc thực hành lễ hội trong khu vực nội đô gặp khó khăn. Vậy nên, những lễ hội làng lại càng có vai trò củng cố mối liên hệ bền chặt và giúp các cộng đồng xích lại gần nhau.
Nam phụ lão ấu đều tham gia vào hội làng, người trong đội cờ hồng, người trong đoàn đánh trống, đội múa bồng, đội múa sênh tiền, đội rước kiệu… Những người không tham gia đám rước, đám hội thì cũng có mặt ở hai bên đường. Gương mặt ai cũng hồ hởi, háo hức được xem hội làng 10 năm mới có một lần. Như một nét đẹp văn hóa cộng đồng không thể thiếu, với mỗi người, cảm xúc khi tham gia vào ngày vui của cả làng có lẽ là một niềm vui, niềm tự hào xen lẫn lòng biết ơn đối với các bậc tiền nhân.
Sau phần lễ là đến phần hội. Ở hội làng, phần hội luôn được mong chờ nhất, đặc biệt là với đám trẻ con và thanh niên. Các trò chơi dân gian được tổ chức ngay tại khoảng sân hẹp trong phố, giữa những ngôi nhà cao tầng. Lũ trẻ ngày thường quen với các trò chơi điện tử, thì trò bắt vịt, bắt lợn lại trở thành trò chơi thú vị hấp dẫn. Còn người lớn thì vừa cổ vũ, vừa hoài niệm về những hội làng của ngày xưa cũ, khi phố vẫn là làng. Tiếng reo hò, tiếng cười rộn vang khoảng sân bê tông, vút lên trên những nhà cao tầng trong phố thị.
Nói đến lễ hội, người ta thường nghĩ ngay đến không khí tưng bừng ở những làng quê. Nhưng ở Thủ đô Hà Nội, lễ hội trong phố lại là một “đặc sản”. “Hội phố” không chỉ đem lại đời sống văn hóa tâm linh cho cư dân, bảo vệ di sản, mà còn tạo ra sự gắn kết cộng đồng.
Cho đến tận bây giờ, mối quan hệ giữa “phố” và “làng”, “văn minh đô thị" và "văn hóa làng” vẫn song hành, hòa quyện với nhau, đan xen nhau trong kiến trúc, lối sống, hành vi ứng xử của đất và người Hà Nội. Tính cộng đồng trong phạm vi làng xã vẫn tồn tại hòa quyện trong các khu dân cư, tổ dân phố, truyền thống “tương thân tương ái”, tình làng, nghĩa xóm, lối sống nhân ái “lá lành đùm lá rách”, “tắt lửa tối đèn có nhau”... vẫn được thể hiện mỗi khi có biến cố xảy ra.
Đặc biệt, nề nếp, gia phong được rèn giũa qua biết bao thăng trầm ở nơi này nơi kia vẫn không bị cách sống nơi phồn hoa làm cho phai nhạt. Nó vẫn ôm trong mình những dấu tích để minh chứng cho một nền văn hóa bền vững đến lạ lùng.
Sự biến đổi văn hóa cổ truyền trong xã hội hiện đại với sự thay đổi sâu sắc các nền tảng là một tất yếu. Nhưng những giá trị di sản ông cha phải được con cháu trân trọng, gìn giữ, phát huy thành sức mạnh nội sinh.
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Thiên nhiên như dành nhiều ưu ái hơn cho Thủ đô trong tháng Ba này, khi người dân được chìm đắm trong muôn màu hương sắc của hoa ban, hoa sưa và hoa bưởi.
Con phố Lương Văn Can ngày nay vẫn giữ trọn nét duyên thầm của Thủ đô, lưu giữ trọn vẹn những giá trị truyền thống, tinh hoa của người thợ làm nghề giữa nhịp sống hiện đại.
Thu hoạch rau tại vườn đã giúp nhiều người dân Hà Nội có những phút giây thư giãn giữa thiên nhiên, yên tâm khi có thực phẩm an toàn cho các bữa ăn hàng ngày của gia đình.
Mỗi cây cầu ở Hà Nội như người chứng kiến nhịp sống hối hả hàng ngày. Từng ngày qua đi, những hành trình qua cầu lại tiếp tục mang theo biết bao câu chuyện của ngày mới.
Cứ đến tháng 3, hoa phong linh lại nở vàng rực trên tuyến đường của khu đô thị Park City (phường La Khê, quận Hà Đông), thu hút nhiều cư dân, du khách đến ngắm hoa, chụp hình.
Đi trong đêm Hà Nội giữa lặng yên, người ta như thể khám phá ra một vẻ đẹp ẩn sâu của thành phố mà những lớp văn hóa đan chồng lên nhau như những lớp trầm tích của thời gian. Một vẻ lặng yên bí ẩn mà quyến rũ.
Giữa sự phát triển và chuyển đổi không ngừng của thị trường âm nhạc, Trung tá, nhà sản xuất âm nhạc, nhạc sĩ Tạ Duy Tuấn vẫn kiên trì theo đuổi âm nhạc chính thống, sáng tác những ca khúc về đất nước và về Hà Nội.
Khi thành phố lên đèn cũng là chợ hoa đêm Quảng Bá bắt đầu nhộn nhịp người mua, kẻ bán. Là khu chợ đầu mối buôn bán các loại hoa tươi lớn nhất trong nội đô, ngày nào nơi đây cũng đông khách.
Trong dòng chảy đương đại, vẫn có những người trẻ say mê với vật liệu giấy dó truyền thống để tạo ra những sản phẩm độc đáo.
Trên con phố Ngũ Xã, đâu đó vẫn vang lên tiếng đục, tiếng mài, tiếng giũa của những người thợ đúc, gợi nhớ về một làng nghề đúc đồng nổi danh ngày nào trên đất Thăng Long xưa.
Hà Nội không chỉ có những con ngõ ẩm thực nổi tiếng trên phố cổ, mà còn có những con ngõ chuyên bày bán mặt hàng đặc biệt. Ngõ 1A Tôn Thất Tùng (trước kia là ngõ A8 Khương Thượng) chính là một con ngõ như vậy.
Giữa nhịp sống hối hả hôm nay vẫn tồn tại một giá trị mang linh hồn xưa cũ, nơi mà từng hạt nếp cõng cả hồn xưa nằm nghe chuông chùa - xôi oản lá mít.
Giữa nhịp sống hối hả ở Hà Nội, có những bạn sinh viên đang từng ngày theo đuổi đam mê, tạo nên những câu chuyện khởi nghiệp đầy cảm hứng.
Đoạn phố nối giữa phố Hàng Mành và phố Đường Thành, đối diện chợ Hàng Da, có tên gọi là phố Yên Thái. Con phố chỉ như một con ngõ nên nếu không quan sát kỹ, nhiều người dễ nhầm tưởng Yên Thái là một con ngõ của phố Đường Thành.
Những chùm hoa sưa trắng muốt đã làm sáng lên những không gian xưa cũ của Hà Nội, khi những hạt mưa xuân và cơn gió thoảng cũng không thể xua hết làn sương mờ đầu tháng Ba.
Giữa nhịp sống tất bật, hối hả của Thủ đô, ngày càng nhiều phụ nữ chọn cách sống tĩnh lặng, chậm rãi cảm nhận từng khoảnh khắc trong cuộc đời.
Những món quà 8/3 dù nhỏ bé nhưng đủ để mừng Ngày Quốc tế Phụ nữ, gửi gắm tình cảm của người tặng đến với một nửa của thế giới.
Bánh tẻ Phú Nhi không chỉ là món quà quê giản dị mà còn là minh chứng cho sức sống mãnh liệt của làng nghề truyền thống trong cuộc sống hiện đại.
Tuổi tác cao không ngăn được đôi bàn tay nhiệt huyết của Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Minh Tám trên con đường gìn giữ, phát huy nét văn hóa phi vật thể đặc sắc của dân tộc, chứa đựng trong những nhịp trống hội vừa hào hùng, vừa linh thiêng.
Việc duy trì thói quen luyện tập sau giờ làm không chỉ giúp cải thiện sức khỏe mà còn mang lại sự cân bằng trong cuộc sống giữa nhịp sống hối hả của Hà Nội.
Từ ngày 28 đến 30/3, lễ hội ẩm thực Pháp tại Việt Nam sẽ được tổ chức tại Công viên Thống nhất trở lại Thủ đô Hà Nội. Điểm đặc sắc của năm nay là lần đầu tiên có thêm sự tham gia của Tổ chức Quốc tế Pháp ngữ OIF; Cơ quan Đại học Pháp ngữ AUF; nhóm các Đại sứ quán, Phái đoàn và Tổ chức Pháp ngữ tại Hà Nội (GADIF).
Không quá chói chang, không quá rực rỡ, những cánh hoa ban tím biếc e ấp trong làn gió nhẹ, như một nét chấm phá dịu dàng giữa lòng Hà Nội.
Ngày mưa cũng như ngày nắng, những nữ công nhân môi trường vẫn miệt mài thực hiện nhiệm vụ. Tiếng loa phát thanh trên những chiếc xe chở rác vẫn luôn vang lên trên khắp phố phường Thủ đô Hà Nội.
“Tuần lễ Áo dài” năm 2025 được Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Hà Nội khởi động từ ngày 1-8/3/2025.
Ngày càng nhiều người ở mọi lứa tuổi coi sáng tạo nội dung là một công việc chuyên nghiệp trong bối cảnh xã hội đang chuyển đổi số ngày một mạnh mẽ.
Giữa lòng phố cổ Hà Nội nhộn nhịp, hương thảo dược phảng phất đã khiến cho con phố Đông y Lãn Ông, quận Hoàn Kiếm như một nốt trầm mang đậm dấu ấn thời gian.
Hà Nội hiện có nhiều tuyến phố đi bộ kết hợp với không gian sáng tạo công cộng, trở thành nét mới và điểm nhấn trong đời sống Thủ đô.
Gần chục năm nay, quán cà phê trong con ngõ nhỏ trên phố Yên Lãng (quận Đống Đa) đã trở thành địa chỉ quen thuộc của những bệnh nhân nghèo vào mỗi sáng cuối tuần. Đến đây, họ được khám bệnh và nhận thuốc miễn phí.
Cầu Long Biên chìm trong lớp sương mù dày đặc vào mỗi buổi sớm trong những ngày gần đây. Chiếc cầu ân hiện mang một vẻ đẹp mờ ảo và cổ kính. Hình ảnh này, đã tạo ấn tượng đối với nhiều du khách đến Hà Nội.
Đi qua nhiều tuyến phố của Hà Nội vào tháng Ba, du khách sẽ bị khuyến rũ bởi hương hoa bưởi đặc biệt.
Hà Nội có một không gian quen thuộc, mang tên phố đi bộ Hồ Gươm từ nhiều năm nay.
Thư viện Hạnh Phúc (huyện Đan Phượng) là nơi những người lớn tuổi thong thả tận hưởng thời gian thư thái, trẻ em háo hức khám phá thế giới qua từng trang sách.
Những ngày tháng 3, thời tiết chuyển giao, Hà Nội chuẩn bị rũ mình khỏi sự ảm đạm, đìu hiu và sắm sửa những “chiếc áo hoa” sặc sỡ. Trên phố, khi những làn hoa bưởi tinh khôi xuất hiện, khi chị em xúng xính đi chụp áo dài với hoa ban là khi ấy chúng ta biết tháng 3 đã về.
Rong ruổi trên những con phố giữa lòng Hà Nội, trên những chiếc xe lọng đỏ, những người lái xích lô vẫn cần mẫn với công việc của mình. Ngày nắng cũng như ngày mưa, họ đã tạo nên nét đẹp rất riêng trong văn hóa du lịch của người Hà Nội.
Sau giờ hành chính, người dân đến Khoa Khám bệnh theo yêu cầu của Bệnh viện Bạch Mai vẫn không có vẻ gì là vội vã. Bởi họ biết, hàng ngày, bác sĩ tại đây đều khám bệnh bất kể ngày đêm.
Giữa cuộc sống hối hả, không ít người đã tìm đến những quán cà phê nằm sâu trong ngõ nhỏ và tận hưởng niềm đam mê cùng với bút chì, cọ, màu nước, qua đó giúp tâm hồn được thanh thản giữa bộn bề của cuộc sống.
Đi cà phê thâu đêm đã trở thành một trào lưu trong giới trẻ Hà Nội những năm gần đây. Nhiều người ra quán cà phê đêm không chỉ để trò chuyện cùng bạn bè, xem phim, nghe nhạc, mà còn làm việc, học bài.
Giữa guồng quay của thời đại, nghệ nhân Nguyễn Hoàng Vinh vẫn âm thầm gìn giữ những nghi thức thiêng liêng của tín ngưỡng thờ Mẫu theo đúng phép tắc cổ truyền, để những giá trị tinh thần ngàn đời vẫn vững bền trước sóng gió thời gian.
Mỗi chung cư, dù cao cấp hay bình dân đều là một thế giới thu nhỏ, nơi hàng trăm, hàng nghìn con người sinh sống. Để giữ cho “thế giới” ấy vận hành trật tự, an toàn, không thể thiếu những người làm công tác bảo vệ.
Mưa xuân trên phố như một nét chấm phá riêng của Thủ đô những ngày đầu năm. Không khí ẩm ướt, lạnh giá khiến nhiều người ngại ra đường, nhưng đây lại là thời điểm mang đến cho phố phường Hà Nội một vẻ đẹp trầm lắng, đầy cảm xúc.
Hà Nội đã khác xưa nhưng đâu đó vẫn có những thứ chẳng hề mất đi. Ví dụ như dịch vụ chụp ảnh ở Bờ Hồ. Khi những chiếc điện thoại thông minh ngày một phổ biến, bên hồ Gươm vẫn có những người thợ ảnh làm việc đều đều, dù nắng hay mưa.
Họa sĩ Hoàng Anh không chỉ đơn thuần tạo ra những bộ trang phục dân tộc cho búp bê, mà còn cẩn trọng trong từng chi tiết, tỉ mỉ giữ lại những nét đặc trưng nhất từ chất liệu thổ cẩm, lụa truyền thống đến những đường kim mũi chỉ.
Trong không khí rộn ràng của những ngày tháng Giêng, nhiều du khách đã chọn làng cổ Đường Lâm làm điểm đến du xuân để vừa được thưởng ngoạn cảnh sắc, ẩm thực, vừa mang ý nghĩa tâm linh.
Trong nhịp sống hối hả ở đô thị, giữa bộn bề công việc và những lo toan thường nhật, nhiều phụ nữ Hà Nội vẫn tìm thấy sự an yên qua những công việc giản dị như học nữ công gia chánh và tỉa những bông hoa nhiều màu sắc từ những quả đu đủ.
Hà Nội có hơn 1.500 lễ hội, trong đó phần lớn diễn ra vào dịp đầu năm. Năm nay, nhiều lễ hội có sáng tạo mới, kết hợp công nghệ trong công tác quản lý, tổ chức mang đến trải nghiệm hấp dẫn cho du khách.
Cột cờ Hà Nội - biểu tượng lịch sử của Thủ đô đã mở cửa đón khách tham quan từ đầu năm 2025, thu hút sự quan tâm đặc biệt của người dân trong nước và du khách quốc tế.
0