Iran toan tính gì khi tấn công Israel?

Cuộc tấn công của Iran nổ ra chớp nhoáng và đã sớm kết thúc. Có tới 99% tên lửa do Iran bắn đã bị Israel và các đối tác của nước này đánh chặn, chỉ có một số lượng nhỏ tên lửa đạn đạo chạm tới lãnh thổ Israel. Vấn đề hiện nay là Israel có trả đũa hay không?

Hệ thống phòng thủ của Israel

Theo thống kê của quân đội Israel, tổng cộng có khoảng 170 máy bay không người lái, hơn 30 tên lửa hành trình và hơn 120 tên lửa đạn đạo đã được Iran phóng vào Israel trong đêm thứ Bảy, 13/3, tức rạng sáng 14/4 theo giờ Việt Nam. Tới 99% tên lửa do Iran bắn đã bị Israel và các đối tác của nước này đánh chặn, chỉ có một số lượng nhỏ tên lửa đạn đạo chạm tới lãnh thổ Israel. Các quan chức Mỹ cho biết hơn 70 máy bay không người lái và 3 tên lửa đạn đạo đã bị tàu hải quân và máy bay quân sự Mỹ đánh chặn. Anh cho biết họ cũng sẵn sàng can thiệp bằng cách sử dụng máy bay của Không quân Hoàng gia Anh có trong khu vực.

Một câu hỏi đặt ra, phải chăng kết quả trên là do hệ thống phòng thủ của Israel và đồng minh quá mạnh hay phía Iran quá kém?

Israel vận hành một loạt hệ thống để ngăn chặn các cuộc tấn công từ mọi loại tên lửa đạn đạo. Hệ thống Vòm Sắt của Israel luôn trong trạng thái sẵn sàng bắt đầu cuộc tấn công quân sự ở Gaza để đáp trả các cuộc tấn công của Hamas vào ngày 7 tháng 10 bên trong lãnh thổ Israel. Theo Tổ chức phòng thủ tên lửa nước này (IMDO), Mái vòm sắt Iron Dome là tầng dưới cùng của hệ thống phòng thủ tên lửa của Israel.

Có ít nhất 10 khẩu đội Mái vòm sắt ở Israel, mỗi khẩu đội được trang bị radar phát hiện tên lửa.

Có ít nhất 10 khẩu đội Mái vòm sắt ở Israel, mỗi khẩu đội được trang bị radar phát hiện tên lửa, sau đó sử dụng hệ thống chỉ huy và kiểm soát để nhanh chóng tính toán xem một quả đạn đang bay tới có gây ra mối đe dọa không. Nếu tên lửa gây ra mối đe dọa, Mái vòm sắt sẽ bắn tên lửa từ mặt đất để tiêu diệt mục tiêu trên không.

Theo IMDO, nấc thang tiếp theo trong thang phòng thủ tên lửa là David's Sling, giúp bảo vệ chống lại các mối đe dọa tầm ngắn và tầm trung. David's Sling, một dự án chung giữa hệ thống phòng thủ tiên tiến Rafael của Israel và tập đoàn quốc phòng khổng lồ Raytheon của Mỹ, tiêu diệt các mục tiêu ở khoảng cách xa tới 431km.

Phía trên David's Sling là các hệ thống Arrow 2 và Arrow 3 của Israel, do Mỹ hợp tác phát triển. Israel cũng có máy bay chiến đấu hiện đại, bao gồm cả máy bay tàng hình F-35I mà trước đây từng bắn hạ máy bay không người lái và tên lửa hành trình.

Hệ thống Arrow 2 và Arrow 3 của Israel.

Iran đã bắt đầu tấn công Israel và bắn hơn 300 tên lửa và máy bay không người lái. Mối đe dọa từ Iran đã vấp phải sự áp đảo về công nghệ và phòng không của lực lượng phòng vệ Israel cùng với một liên minh chiến đấu mạnh mẽ, cùng nhau ngăn chặn hầu hết các mối đe dọa. Chúng tôi đã ngăn chặn 99% số tên lửa và máy bay không người lái hướng tới lãnh thổ Israel. Đây là một thành tựu chiến lược rất có ý nghĩa.

Chuẩn Đô đốc Daniel Hagari - Người phát ngôn quân đội Israel.

Người phát ngôn quân đội Israel cho biết các tên lửa đạn đạo vươn tới Israel đã rơi xuống căn cứ không quân Netavim ở miền Nam Israel và chỉ gây ra thiệt hại nhẹ về cấu trúc. Căn cứ vẫn tiếp tục hoạt động sau vụ tấn công, với các máy bay tiếp tục sử dụng căn cứ. Cả hệ thống vào cuộc một cách nhanh chóng, phản ứng rất chuyên nghiệp. Thậm chí Tổng thống Biden nói rằng Mỹ đã chuẩn bị rất tốt cho cuộc tấn công này.

Chuẩn Đô đốc Daniel Hagari, Người phát ngôn quân đội Israel.

Về phía Iran, nước này khẳng định đã thông báo rộng rãi tới Thổ Nhĩ Kỳ, Jordan, Iraq và cả Mỹ thông qua nhiều kênh, từ vài ngày trước khi tiến hành, nhưng Mỹ đã phản bác và cho rằng không hề nhận được thông báo trước từ phía Iran. Một nguồn tin ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ chia sẻ: "Iran khẳng định với chúng tôi rằng phản ứng của họ chỉ để đáp trả cuộc tấn công nhằm vào đại sứ quán tại Damascus và sẽ không đi xa hơn. Chúng tôi đã biết về khả năng xảy ra tấn công. Các diễn biến vừa qua không hề bất ngờ". Kết quả của cuộc tấn công trả đũa có lẽ là do Iran đã báo trước và không muốn gây tổn thất lớn cho đối phương.

Tình hình liệu có leo thang?

Cuộc khủng hoảng mới nhất nổ ra trong khu vực khiến nhiều nhà phân tích đặt ra câu hỏi: ý định thực sự của Iran là gì? Liệu cuộc tấn công trực tiếp chủ yếu là để thị uy sức mạnh hay thực sự muốn leo thang căng thẳng?

Căng thẳng giữa Israel và Iran không ngừng leo thang kể từ ngày 7 tháng 10. Vào ngày 1 tháng 4, tình hình càng trở nên tồi tệ khi Israel phá hủy tòa nhà lãnh sự quán Iran ở Damascus, giết chết Chuẩn tướng Mohammad Reza Zahedi, một chỉ huy cấp cao của lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran và 7 sĩ quan khác. Nhà lãnh đạo tối cao của Iran, Ayatollah Ali Khamenei, sau đó tuyên bố rằng Israel sẽ “bị trừng phạt”. Và phản ứng của Iran hôm thứ Bảy là một đòn tấn công thẳng vào lãnh thổ Israel do Iran trực tiếp tiến hành. Đây là một động thái cực kỳ nguy hiểm và là một sự thay đổi lớn của Tehran, bởi từ trước đến nay, nước này chủ yếu có những phản ứng thông qua các lực lượng ủy nhiệm ở Lebanon, Syria và các tổ chức khác trong khu vực.

Phản ứng của Iran hôm thứ Bảy là một đòn tấn công thẳng vào lãnh thổ Israel do Iran trực tiếp tiến hành.

Ông Trita Parsi, thuộc Viện quản lý nhà nước có trách nhiệm Quincy ở Washington, cho biết cuộc tấn công trả đũa của Iran nhằm vào Israel được thiết kế để bảo vệ danh dự quốc gia của nước này, đồng thời giảm nguy cơ leo thang.

Tôi nghĩ khá rõ ràng là người Iran đã không tấn công bằng tất cả những gì họ có. Trên thực tế, đây là một cuộc tấn công rất hạn chế và dường như nó thiên về việc để giữ thể diện của họ. Họ đã vượt qua lằn ranh đỏ của Israel, họ đã tấn công từ lãnh thổ Iran, nhưng thiết kế cuộc tấn công để giảm nguy cơ leo thang hơn nữa, hoặc duy trì cuộc tấn công ở mức tối thiểu, để đảm bảo rằng nếu Israel quyết định leo thang hơn nữa, dư luận thế giới sẽ thấy rằng đây là sự lựa chọn không cần thiết của Israel chứ không phải là lỗi của Iran.

Ông Trita Parsi - Phó Chủ tịch điều hành Viện quản lý có trách nhiệm Quincy.

Cựu thanh tra vũ khí Liên hợp quốc Scott Ritter nói với Sputnik rằng, bằng cách tung ra cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa trả đũa vào Israel, Iran đã tái khẳng định sự răn đe rằng, Israel tin rằng họ có thể tấn công Iran mà không phải chịu hậu quả gì, điều đó không còn xảy ra nữa.

Israel đã cố gắng lôi kéo Mỹ vào một cuộc xung đột lớn hơn với Iran từ lâu. Một số người đã suy đoán rằng cuộc tấn công của Israel nhằm vào lãnh sự quán Iran ở Damascus chỉ nhằm mục đích đó. Nhưng người Iran đã rất khôn khéo trong việc đưa ra phản ứng của mình - giống như họ đã làm, khi họ trả đũa Mỹ vì ám sát tướng Qasem Soleimani vào năm 2020. Khi đó, Iran đã phóng hơn chục tên lửa nhằm vào căn cứ không quân Al-Asad ở Iraq, nhưng Tehran đã thông báo trước cho Washington rằng căn cứ đó sẽ bị tấn công. Vì vậy, Iran chỉ phá hủy các tòa nhà trống. Lần này cũng vậy, thiệt hại không lớn và không có thương vong.

Cuộc tấn công lần này đã chứng minh cho Mỹ thấy rằng Iran có khả năng tấn công bất kỳ căn cứ nào của Mỹ trong khu vực với độ chính xác cực cao. Ông Scott Ritter lưu ý sau cuộc tấn công chưa từng có của Iran, Tel Aviv hiểu rằng bất kỳ sự leo thang nào cũng có thể đồng nghĩa với sự hủy diệt của Israel.

Câu hỏi quan trọng nhất lúc này là “Israel sẽ làm gì?”

Tổng thống Biden đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, và kêu gọi Israel suy nghĩ cẩn trọng và có chiến lược. Mỹ sẽ không tham gia bất kỳ hành động tấn công nào chống lại Iran. Không phải vì Mỹ thân thiện với Iran, mà Mỹ hiểu rõ hậu quả sẽ quá lớn nếu một cuộc tấn công như vậy diễn ra.

Phái đoàn của Iran tại Liên hợp quốc đã tuyên bố rằng cuộc tấn công trả đũa bằng máy bay không người lái và tên lửa của Tehran nhằm vào Israel đã “kết thúc”.

Tổng thống Biden đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.

Ngay sau vụ tấn công của Iran, Nội các chiến tranh của Israel đã lập tức tiến hành họp bàn. Tổng thống Israel Isaac Herzog coi vụ tấn công của Iran là lời tuyên chiến, mặc dù trước mắt Israel chưa có hành động đáp trả ngay lập tức, nhưng sẽ buộc Iran trả giá theo cách thức và thời điểm phù hợp. Chính phủ quyết tâm hành động, nhưng đề nghị quân đội đưa ra các phương án lựa chọn.

Ngay sau vụ tấn công của Iran, Nội các chiến tranh của Israel đã lập tức tiến hành họp bàn.

Sau hơn ba giờ thảo luận vào chiều Chủ nhật, Nội các chiến tranh gồm 5 người của Israel đã không đạt được quyết định về việc nước này sẽ phản ứng thế nào trước cuộc tấn công quy mô lớn bằng tên lửa và máy bay không người lái của Iran vào tối thứ Bảy.

Một số phân tích cho rằng Thủ tướng Netanyahu được hưởng lợi nhiều từ cuộc tấn công này, không chỉ bởi Israel đã ngăn chặn được tới 99% số tên lửa và máy bay không người lái bắn tới, mà còn vì những lợi ích chính trị khác. Ví dụ như nhận thêm viện trợ từ Mỹ. Vì vậy, cũng có thông tin nhận định rằng Israel có thể sẽ làm tình hình leo thang hơn nữa.

Bất ổn trên thị trường thế giới

Cả Iran và Israel đều có vị trí chiến lược trên bản đồ thế giới và có tầm quan trọng cả về chính trị lẫn kinh tế toàn cầu. Khi căng thẳng gia tăng trong khu vực, thị trường tài chính toàn cầu bắt đầu có dấu hiệu bất ổn. Nếu xung đột quân sự leo thang thành một cuộc chiến toàn diện giữa hai nước này, nó sẽ không chỉ gây bất ổn hơn nữa cho khu vực Trung Đông, nơi vốn đã gánh chịu gánh nặng của cuộc xung đột Israel - Hamas trong nhiều tháng, mà còn có những tác động bất lợi đến thương mại và kinh tế toàn cầu.

Có một số lĩnh vực như quốc phòng, năng lượng và công nghệ rất nhạy cảm với những bất ổn địa chính trị. Iran và Israel có mối liên hệ trực tiếp với các lĩnh vực này vì Iran là một nước đóng vai trò quan trọng trong thị trường năng lượng toàn cầu, trong khi Israel có ưu thế trong lĩnh vực công nghệ và quốc phòng toàn cầu.

Các loại tiền tệ trú ẩn an toàn như đồng đô la Mỹ trở nên mạnh hơn.

Trong bối cảnh bất ổn, tâm lý nhà đầu tư trên thị trường tiền tệ thường bị ảnh hưởng. Các loại tiền tệ trú ẩn an toàn như đồng đô la Mỹ trở nên mạnh hơn. Ngược lại, các loại tiền tệ khác bị suy yếu do các nhà đầu tư nhận thấy rủi ro. Ví dụ, đồng rupee của Ấn Độ có thể chịu áp lực do giá dầu thô cao hơn, vì Iran là nước sản xuất dầu thô lớn. Nếu Iran tiếp tục tham gia vào cuộc chiến với Israel, sẽ xảy ra một cuộc khủng hoảng lớn về sản xuất và cung cấp dầu, khiến tình hình càng trở nên tồi tệ hơn.

Các nhà đầu tư tiếp tục coi vàng là tài sản trú ẩn an toàn trong thời điểm thị trường biến động. Vào thời điểm này, khi thị trường tài chính toàn cầu đang đối mặt với nguy cơ sụt giảm, người ta dự đoán rằng các kim loại quý như vàng và bạc sẽ đóng vai trò là tài sản trú ẩn an toàn cho các nhà đầu tư ngại rủi ro. Khi các nhà đầu tư chuyển sang vàng, nhu cầu về kim loại quý dự kiến sẽ tăng lên, đẩy giá vàng tiếp tục tăng.

Trung Đông là khu vực sản xuất dầu lớn. Các nhà phân tích dự đoán nhiều khả năng việc sản xuất và cung cấp dầu sẽ bị gián đoạn nếu chiến tranh kéo dài. Bất kỳ sự gián đoạn nguồn cung nào cũng sẽ dẫn đến giá dầu thô tăng đột biến. Điều này sẽ có tác động lớn đến giá lương thực và hàng hóa toàn cầu, trong lúc các quốc gia đang phải vật lộn với tình trạng tăng giá phát sinh do xung đột Nga - Ukraine và Israel - Hamas. Các nhà quan sát thị trường cho biết giá dầu có thể tăng vọt lên 100 USD/thùng và cao hơn thế nữa do tâm lý lo ngại về một cuộc chiến tranh khu vực.

Nhiều khả năng việc sản xuất và cung cấp dầu sẽ bị gián đoạn nếu chiến tranh kéo dài.

Iran có nguồn tài nguyên dầu mỏ khổng lồ và là nhà sản xuất lớn thứ ba trong nhóm dầu mỏ OPEC. Các nhà phân tích nói với CNBC rằng bất kỳ sự gián đoạn nào trong khả năng cung cấp cho thị trường toàn cầu đều có thể khiến giá dầu tăng cao. Các thị trường cũng sẽ theo dõi chặt chẽ các diễn biến cuộc xung đột cũng như tình hình eo biển Hormuz, một tuyến đường hàng hải hẹp quan trọng nằm giữa Iran và Oman, nơi 1/5 sản lượng dầu toàn cầu chảy qua hàng ngày. Kết cục sẽ thật thảm khốc nếu Iran quyết định đóng cửa eo biển này.

Nhiều năm thiếu đầu tư vào thăm dò và phát triển dầu mỏ, cộng với những diễn biến địa chính trị gần đây khiến nguồn cung dầu thô toàn cầu dễ bị tổn thương hơn. Giá dầu đã tăng trong những tháng gần đây do các cuộc tấn công của Houthi ở Biển Đỏ làm gián đoạn hoặc chậm trễ dòng chảy thương mại.

Chiến tranh Iran - Israel cũng có thể gây tổn hại cho các thị trường hàng hóa khác. Hiện Israel là nhà cung cấp công nghệ nổi bật cho ngành nông nghiệp trên toàn cầu, nên bất kỳ sự leo thang chiến sự nào trong khu vực đều có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng và sản xuất nông nghiệp, từ đó có thể đẩy giá hàng hóa nông nghiệp cao hơn.

Xung đột Iran - Israel đang đe dọa đến an ninh khu vực và sự ổn định trên thị trường tài chính toàn cầu. Xung đột kéo dài sẽ dẫn đến sự biến động về cổ phiếu, tiền tệ, vàng, dầu và các hàng hóa khác. Các chuyên gia tin rằng bất kỳ sự leo thang nào giữa hai quốc gia đều có thể dẫn đến giá dầu thô tăng, từ đó, sẽ đẩy lạm phát lên cao.

Trước những diễn biến căng thẳng giữa Iran và Israel, nhiều quốc gia trên thế giới đã bày tỏ quan ngại sâu sắc. Các quốc gia, tổ chức quốc tế cũng đã đưa ra lời kêu gọi các bên kiềm chế, tránh mọi hành động có thể làm leo thang căng thẳng ở một khu vực vốn đã đặc biệt mong manh.

User
Ý KIẾN

Israel đã tận dụng khoảng trống quyền lực ở Syria để ném bom các mục tiêu trên khắp đất nước nước này. Israel tuyên bố chiến dịch quân sự của họ ở Syria chỉ là “biện pháp tạm thời” để đảm bảo an ninh quốc gia, ngăn vũ khí của Syria rơi vào tay những kẻ cực đoan.

Người đứng đầu lực lượng phòng thủ hạt nhân của Nga Igor Kirillov và trợ lý của ông đã thiệt mạng trong một vụ nổ ở phía đông nam Moscow vào sáng thứ Ba. Người phát ngôn của Ủy ban điều tra Nga Svetlana Petrenko cho biết: Vụ nổ là do một thiết bị nổ được giấu bên trong một chiếc xe máy điện.

Hãng thông tấn TASS dẫn thông báo của Ủy ban Điều tra Nga xác nhận Trung tướng Igor Kirillov, Tư lệnh Lực lượng Phòng vệ Bức xạ, Hóa học và Sinh học của Nga, cùng trợ lý của ông đã thiệt mạng trong một vụ nổ xảy ra sáng 17/12 ở Đông Nam thủ đô Moscow.

Việc tự động hóa sản xuất bằng AI và robot có thể đóng góp tới 1,4 nghìn tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu vào năm 2025.

Ngày 3/12, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã ban hành lệnh thiết quân luật sau 45 năm. Sắc lệnh thiết quân luật của ông chỉ kéo dài trong vài giờ, nhưng ông đang phải trả giá đắt vì tính toán sai lầm này. Uy tín của ông Yoon đã giảm mạnh, trong đó nổi lên sự phân cực chính trị sâu sắc, các vụ bê bối liên quan đến vợ ông và xung đột gần như liên tục giữa Chính phủ của ông và Quốc hội do phe đối lập áp đảo.

Các cuộc thảo luận về khí hậu thường xoay quanh việc giảm carbon dioxide (CO₂) - loại khí nhà kính nguy hiểm nhất. Tuy nhiên, methane (CH₄) - một loại khí thải khác chỉ đứng sau CO₂ về tác động đến hiện tượng nóng lên toàn cầu, cũng cần được chú ý nếu muốn làm chậm tình trạng biến đổi khí hậu.

Sự bất ổn chính trị tại Pháp và Đức, hai nền kinh tế hàng đầu Liên minh châu Âu, đang làm suy yếu vai trò trụ cột của hai quốc gia này trong nỗ lực giải quyết tình trạng thâm hụt ngân sách đang gia tăng và sức cạnh tranh đang suy yếu của châu lục này, làm dấy lên mối lo ngại về tương lai bất ổn của Liên minh châu Âu.

Trong những ngày qua, một dịch bệnh bí ẩn đã bùng phát tại khu vực Panzi, tỉnh Kwango, Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC), làm nhiều người lo lắng. Tổng giám đốc WHO ông Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết có 416 trường hợp mắc căn bệnh bí ẩn được báo cáo và ít nhất 143 người ca tử vong do căn bệnh này tại các bệnh viện.

Chỉ còn hơn hai tuần trước khi kết thúc nhiệm kỳ của mình, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã giảm án cho khoảng 1.500 người và ân xá cho 39 người Mỹ bị kết án về các tội phi bạo lực. Đây là hành động khoan hồng lớn nhất trong lịch sử hiện đại của Mỹ.

Những ngày gần đây, các lực lượng Ukraine đóng tại miền Đông nước này đang phải chịu áp lực rất lớn, có thể nói là “căng thẳng lên đến đỉnh điểm” khi Nga liên tiếp giành thêm nhiều thành quả quân sự. Theo giới quan sát, chỉ trong vài tháng qua, lực lượng Nga đã kiểm soát lãnh thổ của Ukraine với tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 3/2022.

Bất ổn chính trị ở Hàn Quốc ngày càng sâu sắc. Người dân Hàn Quốc tự hỏi ai sẽ là người điều hành chính phủ và cả quân đội vào thời điểm Hàn Quốc phải đối mặt với nhiều thách thức về chính sách đối ngoại. Những thách thức đó bao gồm căng thẳng ngày càng tăng với Triều Tiên và hoạt động ngoại giao tế nhị cần thiết với đồng minh Mỹ khi lễ nhậm chức của ông Donald Trump đang đến gần.

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đang đối mặt với cáo buộc nổi loạn liên quan đến lệnh thiết quân luật do ông ban hành ngày 3/12. Ông Yoon có thể đi vào lịch sử với tư cách là Tổng thống Hàn Quốc đương nhiệm đầu tiên bị bắt và giam giữ khi đang tại nhiệm.

Lực lượng Nga đã tiến qua khu định cư Stariye Terny về phía làng Dachnoye, đường Kurakhovo-Zaporozhye và đường dẫn ra khỏi thành phố Kurakhovo về phía Tây.

Chỉ một ngày sau khi chính quyền Bashar Al Assad bị lật đổ, Thủ tướng Mohammed al-Jalali đã đồng ý trao quyền lực cho "chính phủ cứu nguy" do lực lượng đối lập lãnh đạo. Một số nhà phân tích cho rằng việc chấm dứt nội chiến sẽ mở ra một chương mới tốt đẹp hơn cho người dân Syria, tuy nhiên, trước mắt chính quyền mới của Syria sẽ phải đối mặt với không ít khó khăn và thách thức.

Ô nhiễm nhựa là một trong những vấn đề môi trường nhức nhối nhất thế giới hiện nay, đòi hỏi sự hợp tác và cam kết mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế. Bất chấp lời kêu gọi của các nhà khoa học và hoạt động môi trường, tình trạng này vẫn chưa được cải thiện, thậm chí ngày càng nghiêm trọng hơn.

Sự sụp đổ của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad đang đẩy Syria đến một bước ngoặt lớn, đồng thời xoay chuyển bức tranh địa chính trị ở khu vực Trung Đông. Tương lai và ước mơ hòa bình của người dân Syria vẫn là bài toán khó tìm lời giải đáp.

Tổng thống Joe Biden đã ân xá vô điều kiện cho con trai mình là Hunter Biden, khi chỉ còn vài tuần nữa là ông rời Nhà Trắng, bất chấp lời hứa trước đó là không làm việc này. Với tư cách là một người cha, quyết định của ông có thể được thông cảm, nhưng với cương vị tổng thống, quyết định này gây ra tác động lớn ở vào thời điểm nhạy cảm.

Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, với cam kết sẽ “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”, ông Donald Trump đã phát động một cuộc chiến thương mại căng thẳng với Trung Quốc. Lần này, dưới chính quyền Trump 2.0, các nhà quan sát chính sách đối ngoại của Trung Quốc cũng không ảo tưởng về quỹ đạo đi xuống tiềm tàng của mối quan hệ Mỹ - Trung.

Xung đột Nga - Ukraine đến nay đã kéo dài gần 3 năm và vẫn chưa có dấu hiệu sẽ sớm kết thúc. Dường như khó có khả năng Nga và Ukraine sẽ tìm kiếm một vài hình thức ngừng bắn hoặc giải pháp hòa bình trong nửa đầu năm 2025.

Israel đang thảo luận về một đề nghị mới nhằm chấm dứt xung đột ở Dải Gaza, cho rằng đây là một cơ hội tuyệt vời để đạt được một thỏa thuận phù hợp với Tel Aviv, sau khi chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu bác bỏ nhiều đề xuất trong hơn một năm qua và tiếp tục gây hấn chống lại người Palestine.

6 tháng sau khi chính phủ tiền nhiệm bị giải tán, chính phủ non trẻ mới được thành lập được 3 tháng của Thủ tướng Michel Barnier tiếp tục nối gót, sụp đổ sau khi không thể vượt qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm ngày 4/12 do liên minh cánh tả đề xuất.

Phân tích của hãng tin Reuters về các tuyên bố và cuộc phỏng vấn được thực hiện với một số nhân vật thân cận với Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump cho thấy, các cố vấn của ông Trump, cả công khai và riêng tư, đã đưa ra các đề xuất về việc chấm dứt xung đột Nga – Ukraine bằng cách đổi đất lấy hòa bình. Theo đó, Kiev sẽ phải nhượng lại những vùng lãnh thổ rộng lớn cho Nga trong tương lai gần.

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã khiến cả nước bàng hoàng vào tối ngày 3/12, khi bất ngờ tuyên bố thiết quân luật lần đầu tiên sau gần 50 năm.

Những ngày gần đây, cuộc xung đột tại Syria đã bất ngờ trở thành tâm điểm chú ý sau khi lực lượng phiến quân đối lập phát động một cuộc tấn công chớp nhoáng và giành quyền kiểm soát thành phố chiến lược Aleppo - thủ phủ kinh tế của quốc gia Trung Đông này, đồng thời mở rộng tấn công nhiều thành phố lớn ở phía Tây.

Cuối năm là mùa lễ hội, đồng thời cũng là mùa mua sắm lớn trong năm ở nhiều nơi như Mỹ và châu Âu. Mặc dù mùa nghỉ lễ năm nay có thể sẽ lập kỷ lục mới, nhưng có một xu hướng rõ rệt là người tiêu dùng sẽ không vung tiền mà tập trung vào các sản phẩm thiết yếu và tìm kiếm các chương trình khuyến mãi tốt trước khi đưa ra quyết định.

Trước khi rời khỏi Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Joe Biden đang tìm cách cải thiện di sản của mình bằng cách đạt được lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza, thả những con tin vẫn còn bị Hamas giam giữ, đồng thời mở đường cho một giải pháp ở khu vực rộng lớn hơn khi bàn giao công việc cho Tổng thống đắc cử Donald Trump.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky lần đầu tiên cho biết có thể nhượng đất tạm thời cho Liên bang Nga để đổi lấy sự bảo vệ của “ô bảo vệ NATO” và sau đó Ukraine có thể giành lại phần lãnh thổ còn lại thông qua ngoại giao.

Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố sẽ thành lập một cơ quan mới là Bộ Hiệu quả Chính phủ, đồng thời lựa chọn tỷ phú công nghệ Elon Musk và doanh nhân, cựu ứng cử viên tổng thống Đảng Cộng hòa, Vivek Ramaswamy làm người đứng đầu cơ quan này. Điều này thể hiện tham vọng của ông Trump về việc cải cách bộ máy chính phủ mà ông cho là quan liêu.

Ông Trump dường như đã "bắn phát súng” đầu tiên về thuế quan, báo hiệu một chính sách thương mại cứng rắn dưới nhiệm kỳ sắp tới của ông.

Australia sắp trở thành quốc gia đầu tiên cấm trẻ em dưới 16 tuổi sử dụng mạng xã hội, sau khi cả Hạ viện và Thượng viện thông qua dự luật về vấn đề này.

Ngày 28 /11, Quân đội Israel cho biết lực lượng không quân của họ đã tấn công một cơ sở được Hezbollah sử dụng để lưu trữ tên lửa tầm trung ở miền nam Liban sau khi cả hai bên cáo buộc nhau vi phạm lệnh ngừng bắn nhằm chấm dứt hơn một năm giao tranh.

Theo Reuters, ngày 28/11, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chúc mừng ông Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Mỹ, ca ngợi ông Trump dũng cảm khi bị một tay súng cố gắng ám sát và cho biết Moscow sẵn sàng đối thoại với tổng thống đắc cử Donald Trump của đảng Cộng hòa.

Tại Busan, Hàn Quốc, vòng đàm phán thứ 5 và cũng là vòng cuối cùng của Ủy ban đàm phán Liên chính phủ về ô nhiễm nhựa đang diễn ra. Đây là nỗ lực nhằm đạt được một thỏa thuận toàn cầu về chống ô nhiễm nhựa, sau bốn vòng đàm phán trước đó chưa mang lại kết quả tích cực.

Israel và Liban đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn cho Israel và phong trào Hezbollah, sau hơn một năm kể từ khi nổ ra các cuộc giao tranh ở biên giới phía Nam Liban. Thỏa thuận này mở đường cho việc chấm dứt cuộc xung đột giữa Israel và Hezbollah đã khiến hàng nghìn người thiệt mạng, đồng thời hướng tới chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch trong khu vực.

Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt giữ đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant và thủ lĩnh Hamas Mohammed Deif. Lệnh bắt giữ do ICC ban hành gây chấn động trong bối cảnh pháp lý thế giới, bởi đây là lần đầu tiên một đồng minh phương Tây bị một cơ quan tư pháp toàn cầu buộc tội phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người.

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 29 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu (COP29) đã bế mạc sau hai tuần đàm phán căng thẳng. Mặc dù đạt được thành quả nhất định, nhưng cách phân bổ tài chính cho công cuộc chống biến đổi khí hậu là nguồn cơn gây căng thẳng giữa các nước giàu và nghèo tại hội nghị.

Với chiến lược kiên trì và linh hoạt, Trung Quốc đang từng bước xây dựng ảnh hưởng sâu rộng tại Mỹ Latinh, khiến Mỹ phải đối mặt với thách thức lớn về địa chính trị ngay tại khu vực vốn được xem là liên minh truyền thống của Washington.

Giảm khí thải từ phương tiện giao thông đã trở thành một nhiệm vụ cấp bách trên toàn cầu, trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng.

Khả năng một thỏa thuận thương mại giữa Liên minh châu Âu và Khối thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur) có thể sớm được ký kết đã gây ra sự hỗn loạn chính trị ở Pháp và trên khắp châu Âu. Nếu được hoàn tất, đây sẽ là thỏa thuận thương mại tự do quan trọng nhất từng được EU ký kết, tuy nhiên, nó cũng châm ngòi cho nhiều cuộc biểu tình tại Pháp.

Thủ tướng Hungary ông Viktor Orban ngày 22/11 cho biết ông sẽ mời Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đến thăm đất nước mình và sẽ đảm bảo rằng lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự Quốc tế đối với Thủ tướng Israel sẽ "không được thực hiện".

Việc kiểm soát biên giới và xử lý người nhập cư bất hợp pháp đã trở thành trọng tâm trong suốt chiến dịch tranh cử vào Nhà Trắng của Tổng thống đắc cử Donald Trump. Ngay sau khi chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống, ông đã bắt tay vào thực hiện kế hoạch. Bước đầu tiên là ông đề cử những nhân vật có quan điểm cứng rắn về nhập cư vào các vị trí chủ chốt trong nội các mới của mình.

Ngày 21/11, Thủ tướng Israel, ông Benjamin Netanyahu đã lên án quyết định của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) ban hành lệnh bắt giữ ông và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant với cáo buộc tội ác chiến tranh ở Gaza, cho rằng đây là quyết định "chống Do Thái".

Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) vừa bế mạc tại thành phố Rio de Janeiro (Brazil). Một trong những nội dung thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận tại Hội nghị thượng đỉnh G20 lần này chính là vấn đề chống đói nghèo và bất bình đẳng.

Hội nghị lần thứ 29 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP29) diễn ra tại Azerbaijan được coi là Hội nghị tài chính khí hậu vì các quốc gia đặt ra mục tiêu sau 10 năm nữa, nguồn tài chính khí hậu phải đạt ít nhất là 1.000 tỷ USD mỗi năm.

Ngoài vấn đề tài chính khí hậu, chuyển đổi năng lượng sạch toàn cầu là một vấn đề đang thu hút sự quan tâm của dư luận tại Hội nghị lần thứ 29 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP29) đang diễn ra ở Azerbaijan. Đa phần ý kiến tại hội nghị COP29 đều ủng hộ chuyển đổi năng lượng sạch, song cần lộ trình chuyển đổi rõ ràng để đảm bảo phát triển bền vững.

Trong bối cảnh chính trị Mỹ đang trải qua những biến động mạnh mẽ, ông Donald Trump đã khiến nhiều người đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác với những lựa chọn nội các lần này.