Nguyên nhân được cư dân phản ánh bắt nguồn từ việc chủ đầu tư không bàn giao quỹ bảo trì nhà chung cư cho Ban quản trị suốt nhiều năm qua, điều này là trái với quy định của pháp luật.
Theo phản ánh của cư dân Iris Garden, do không có kinh phí bảo trì, nhiều hạng mục quan trọng không được bảo dưỡng đúng quy định. Hệ thống phòng cháy chữa cháy thường xuyên phát tín hiệu báo cháy giả; một số đầu báo cháy, báo khói không hoạt động. Trong khi đó, thang máy liên tục hỏng hóc, ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc đi lại của hàng nghìn cư dân mỗi ngày. Đặc biệt, đã từng xảy ra sự cố thang máy rơi tự do nhiều tầng, khiến cư dân hoang mang, lo lắng cho sự an toàn của bản thân và gia đình.
Anh Nguyễn Duy Tùng - Cư dân chung cư Iris Garden chia sẻ: "Hiện trạng hệ thống tủ trung tâm báo cháy đang tồn tại một bất cập rất lớn là chỉ hiển thị cảnh báo cháy theo quy mô toàn tòa nhà mà chưa thể chỉ rõ vị trí chính xác tại tầng hay khu vực cụ thể. Điều này buộc lực lượng ứng trực phải thực hiện công tác tìm kiếm thủ công khi có tín hiệu báo động, gây lãng phí 'thời gian vàng' trong công tác cứu hộ. Trong tình huống xảy ra hỏa hoạn thực tế, việc chậm trễ trong khâu xác định điểm cháy sẽ dẫn đến những hậu quả cực kỳ nghiêm trọng về cả người và tài sản mà chúng ta không thể lường trước được."
Theo Luật Nhà ở năm 2014 và Nghị định 99/2015 của Chính phủ, quỹ bảo trì chung cư là khoản tiền do người mua nhà đóng góp và chủ đầu tư có trách nhiệm bàn giao cho Ban quản trị trong thời hạn 7 ngày kể từ khi Ban quản trị được thành lập. Tuy nhiên, tại chung cư Iris Garden, dù Ban quản trị đã được UBND phường Cầu Diễn, quận Nam Từ Liêm trước đây quyết định thành lập từ ngày 22/12/2022, đến nay việc bàn giao quỹ bảo trì vẫn chưa được thực hiện đầy đủ.
Theo hồ sơ Ban quản trị tòa nhà cung cấp, ngày 1/6/2023, Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng Nhuệ Giang – chủ đầu tư dự án – cho biết số dư quỹ bảo trì tính đến ngày 25/5/2023 là hơn 70 tỷ đồng, gửi tại VietinBank và MB, đồng thời cam kết bàn giao theo lộ trình từ tháng 6 đến tháng 9/2023. Tuy nhiên, theo Ban quản trị và cư dân, chủ đầu tư mới chuyển khoảng 4 tỷ đồng, không thực hiện đúng cam kết, khiến hơn 70 tỷ đồng quỹ bảo trì vẫn chưa được bàn giao.
Trong khi đó, các biên bản kiểm tra của lực lượng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy yêu cầu Ban quản trị phải thường xuyên bảo trì, bảo dưỡng hệ thống phòng cháy chữa cháy. Do chưa được nhận quỹ bảo trì, Ban quản trị Iris Garden không đủ kinh phí khắc phục tồn tại, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho cư dân.
Ông Hà Hải Thắng – Trưởng Ban quản trị chung cư Iris Garden cho hay: "Hiện trạng tại chung cư Iris Garden đang rất cấp bách khi hàng loạt thiết bị hạ tầng đã hư hỏng nhưng Ban quản trị lại thiếu kinh phí để duy tu, sửa chữa do chưa nhận được quỹ bảo trì. Dù Ban quản trị đã nhiều lần nỗ lực liên hệ với chủ đầu tư qua đường bưu điện nhưng bị từ chối tiếp nhận, thậm chí khi gửi trực tiếp tại văn phòng cũng không có nhân sự đứng ra xử lý. Thay mặt toàn thể cư dân Iris Garden, chúng tôi khẩn thiết kiến nghị các cơ quan chính quyền các cấp xem xét đơn từ và sớm có biện pháp can thiệp, làm việc quyết liệt với chủ đầu tư để yêu cầu bàn giao quỹ bảo trì theo đúng quy định pháp luật, đảm bảo an toàn và quyền lợi chính đáng cho cộng đồng cư dân."
Trước phản ánh của cư dân và Đài Hà Nội, UBND phường Từ Liêm đã mời chủ đầu tư đến làm việc, đối thoại cùng Ban quản trị. Tuy nhiên, theo đại diện chính quyền địa phương, chủ đầu tư Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng Nhuệ Giang không phối hợp, không đến tham dự buổi làm việc theo giấy mời ngày 18/12 của UBND phường Từ Liêm.
Ông Đào Thiện Linh – Phó Trưởng Phòng Kinh tế, Hạ tầng, và Đô thị phường Từ Liêm, Hà Nội cho biết: "Mặc dù UBND phường đã phát thư mời làm việc với Ban quản trị và chủ đầu tư, nhưng đến giờ hẹn, phía chủ đầu tư vẫn tiếp tục vắng mặt. Đáng chú ý, đây không phải là lần đầu tiên mà đã là tiền lệ xảy ra nhiều lần, cho thấy thái độ thiếu hợp tác nghiêm trọng. Nếu trong thời gian tới, chủ đầu tư vẫn cố tình né tránh, UBND phường sẽ chính thức báo cáo lên các Sở, ban, ngành và UBND thành phố để đề xuất các chế tài xử lý nghiêm khắc đối với hành vi không chấp hành quy định. Những biện pháp này không chỉ nhằm giải quyết dứt điểm các sai phạm hiện tại mà còn có thể bao gồm việc xem xét, ngăn chặn tư cách của nhà đầu tư này trong việc triển khai các dự án tiếp theo trên địa bàn, đồng thời công khai thông tin để định hướng dư luận trước những hành vi gây ảnh hưởng xấu đến uy tín môi trường đầu tư của thành phố."
Quỹ bảo trì nhà chung cư không chỉ là vấn đề tiền bạc, mà trực tiếp liên quan đến an toàn, tính mạng và chất lượng sống của hàng nghìn cư dân. Khi Ban quản trị đã được thành lập hợp pháp, khi pháp luật đã quy định rõ trách nhiệm của chủ đầu tư, thì việc chậm trễ, không bàn giao quỹ bảo trì cần được xem xét và xử lý nghiêm minh. Cư dân Iris Garden mong các cơ quan chức năng sớm vào cuộc quyết liệt, để pháp luật được thực thi và người dân được sống an toàn trong chính ngôi nhà của mình. Đài Hà Nội sẽ tiếp tục liên hệ với chủ đầu tư để làm rõ nội dung này.