Israel - Iran, ai mạnh hơn?

Các chuyên gia phương Tây lo ngại phản ứng của Tehran có thể bao gồm việc sử dụng “tên lửa đạn đạo tầm xa, tên lửa hành trình hoặc máy bay không người lái” nhằm vào các lợi ích của Tel Aviv ở Trung Đông. Vậy quân đội của nước nào được trang bị hệ thống phòng không tốt hơn cho một cuộc giao tranh quy mô lớn?

IRAN: MẠNG LƯỚI PHÒNG KHÔNG DÀY ĐẶC NHẤT TRUNG ĐÔNG

Iran được cho là đang sở hữu một trong những mạng lưới phòng không dày đặc nhất ở Trung Đông, nhờ phát triển và sản xuất nội địa một loạt hệ thống phòng không và radar tinh vi trong nhiều năm.

Sức mạnh hệ thống phòng không 9-Dey

Hệ thống phòng không tầm ngắn 9-Dey đã được thử nghiệm thành công trong cuộc tập trận của Lực lượng Không gian Vũ trụ thuộc Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) hồi tháng 1/2024.

9-Dey được thiết kế để chống lại các mối đe dọa ở tầm thấp, bao gồm tên lửa hành trình và máy bay không người lái (UAV), cũng như các loại vũ khí do máy bay đối phương bắn ra.

Được đặt trên khung gầm di động của hệ thống tên lửa phòng không tầm trung cơ động Sevom Khordad, 9-Dey đi kèm với  8 tên lửa phòng không, mỗi tên lửa nặng 200kg, tầm bắn lên tới 30km. Do đó, 9-Dey có thể đồng thời theo dõi tới 32 mối đe dọa trên không, hoạt động trong môi trường bị áp chế điện tử.

Hệ thống phòng không 9-Dey. Ảnh: Iran Defense.

Hệ thống chống tên lửa đạn đạo Arman

Được công bố vào tháng 2/2024, Arman được thiết kế để đối phó một loạt mối đe dọa, bao gồm tên lửa đạn đạo, tên lửa hành trình và tên lửa chống bức xạ tầm ngắn, bom dẫn đường, UAV, trực thăng và máy bay chiến đấu hiện đại của Israel cũng như Mỹ.

Hệ thống này được cho là có radar tinh vi với góc quan sát 360 độ, khả năng xác định và theo dõi tới 24 mục tiêu ở phạm vi 200 km, đánh chặn trong phạm vi 150km ở độ cao lên tới 27km.

Hình ảnh về Arman cho thấy bệ phóng di động có thể mang theo từ 1 – 3 tên lửa đánh chặn Sayyad-2, Sayyad-3 và Sayyad-3F nặng 1.000 kg. Các tên lửa được phóng ở vị trí thẳng đứng. Hệ thống có thời gian phản ứng dưới 20 giây.

Hệ thống phòng không Arman được trang bị tên lửa Sayyad-3. Ảnh: BQP Iran.

“Thần sấm” Azarakhsh

Cũng được ra mắt vào tháng 2, hệ thống phòng không tầm ngắn, tầm thấp dạng mô-đun Azarakhsh có kích thước nhỏ gọn, khối lượng nhẹ, có thể lắp đặt trên các phương tiện cơ giới hoặc tàu chiến.

Hệ thống đi kèm với tên lửa 70 kg đầu đạn HE-Frag 4,5 kg và tầm bắn lên tới 10 km. Azarakhsh có radar mảng pha với phạm vi hoạt động 50km, hệ thống theo dõi quang-điện tử và hồng ngoại có phạm vi hoạt động 25km.

Hệ thống phòng không tầm ngắn, tầm thấp dạng mô-đun Azarakhsh đặt trên xe tải hạng nhẹ. Ảnh: KT.

Bavar-373 phiên bản nâng cấp

Hồi tháng 4, Iran trình làng phiên bản mới của Bavar-373 - hệ thống tên lửa đất đối không và chống đạn đạo tầm xa di động.

Một tổ hợp Bavar-373 tiêu chuẩn bao gồm hệ thống phóng thẳng đứng, 2 radar phát hiện và dẫn bắn, tên lửa Sayyad-4 và trung tâm chỉ huy điều khiển. Ngoài ra, tổ hợp này còn được trang bị cảm biến quang điện, máy ảnh và hệ thống liên kết dữ liệu được sử dụng để hỗ trợ phát hiện và theo dõi mục tiêu.

Radar trang bị trên tổ hợp phòng không này có khả năng chống chế áp điện tử và bom điện từ. Ngoài ra, nó còn có thể phát hiện tên lửa chống bức xạ. Bavar-373 phiên bản nâng cấp được cho là có tên lửa đánh chặn nhiên liệu rắn 2 tầng Sayyad-4B, đánh chặn các mục tiêu trên không trong phạm vi từ 300-400 km ở độ cao lên đến 120 km.

Hệ thống phòng không tầm xa Bavar-373 phiên bản nâng cấp. Ảnh: IMNA News.

Ngoài hệ thống phòng không tiên tiến, không quân Iran, với khoảng 37.000 quân được cho hiện chỉ sở hữu vài chục máy bay tấn công đang hoạt động, bao gồm cả tiêm kích do Nga sản xuất và các mẫu máy bay cũ của Mỹ mà họ thu mua được trước Cách mạng Iran năm 1979.

Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế ở London, Anh thống kê, Tehran có một phi đội gồm 9 máy bay chiến đấu F-4 và F-5, một phi đội tiêm kích Sukhoi-24 do Nga sản xuất và một số máy bay MiG-29, F7 và F14.

SỨC MẠNH PHÒNG KHÔNG CỦA ISRAEL

Về phía Israel, nhà nước Do Thái có một hệ thống phòng không nhiều lớp, giúp bảo vệ nước này khỏi cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa của Iran.

Hệ thống Arrow: Hệ thống này được phát triển với Mỹ, thiết kế để đánh chặn tên lửa tầm xa. Arrow hiện được sử dụng để đánh chặn tên lửa do lực lượng Houthi phóng từ Yemen.

Hệ thống phòng thủ tên lửa Arrow 3 của Israel. Ảnh: Inside Telecom.

Hệ thống David's Sling: Cũng được phát triển cùng với Mỹ, hệ thống này nhằm mục đích đánh chặn các tên lửa tầm trung, chẳng hạn như những tên lửa do Hezbollah sở hữu ở Liban.

Patriot: Hệ thống do Mỹ sản xuất này là thành phần lâu đời nhất trong tuyến phòng thủ tên lửa của Israel - được sử dụng trong Chiến tranh vùng Vịnh lần thứ nhất năm 1991 để đánh chặn tên lửa Scud của Iraq. Patriot hiện được sử dụng để bắn hạ máy bay, bao gồm cả máy bay không người lái.

Lá chắn “át chủ bài” Iron Dome (Vòm Sắt): Hệ thống này do Israel phát triển với sự hỗ trợ của Mỹ, chuyên đánh chặn tên lửa tầm ngắn. Nó đã đánh chặn hàng nghìn quả tên lửa kể từ khi được kích hoạt vào đầu thập kỷ trước - bao gồm hàng nghìn lần đánh chặn trong cuộc chiến hiện nay chống Hamas và Hezbollah. Israel cho biết hệ thống này có tỷ lệ đánh chặn thành công trên 90%.

Những vệt sáng được phát hiện khi hệ thống Iron Dome của Israel đánh chặn tên lửa phóng từ Dải Gaza. Ảnh: BBC.

Ngoài ra, Israel đang phát triển một hệ thống mới có tên là Iron Beam để ngăn chặn các mối đe dọa bằng công nghệ laser. Israel cho biết hệ thống này sẽ là nhân tố "thay đổi cuộc chơi" vì vận hành rẻ hơn nhiều so với các hệ thống hiện có.

Cùng với hệ thống phòng không, Israel sở hữu lực lượng không quân tiên tiến, do Mỹ trang bị với hàng trăm máy bay chiến đấu đa năng F-15, F-16 và F-35. Những khí tài này đã góp phần bắn hạ các UAV được Iran sử dụng trong vụ tấn công trả đũa Israel hồi tháng 4.

Trước đó, Thư ký Hội đồng An ninh Liên bang Nga Sergei Shoigu đã đến Iran giữa lúc căng thẳng leo thang ở Trung Đông, trong chuyến thăm, làm việc theo kế hoạch nhằm thảo luận về các vấn đề an ninh toàn cầu và khu vực. Trong cuộc họp với ông Shoigu, Tổng thống Iran Pezeshkian cho biết "hành động tội phạm" của Israel ở Gaza và vụ ám sát thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh ở Tehran "là những ví dụ rõ ràng về hành vi vi phạm luật pháp và quy định quốc tế".

Tổng thống Pezeshkian nói với ông Shoigu rằng: "Nga là một trong những quốc gia đã sát cánh cùng Iran trong thời điểm khó khăn". Nga lên án vụ ám sát thủ lĩnh Hamas Haniyeh và kêu gọi tất cả các bên kiềm chế.

New York Times ngày 5/8 dẫn lời các quan chức Iran cho biết Nga đã bắt đầu chuyển giao thiết bị phòng không và radar tiên tiến cho nước này, sau khi các quan chức ở Tehran yêu cầu Điện Kremlin cung cấp vũ khí.

Giữa lúc căng thẳng leo thang, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã tái khẳng định sẽ tiếp tục dành sự ủng hộ của Washington đối với an ninh của Israel và "quyền tự vệ trước các mối đe dọa từ Iran, Hezbollah, Houthi cũng như các nhóm vũ trang khác do Iran hậu thuẫn".

Nhiều người lo ngại rằng vụ trả đũa lần này của Iran nhằm vào Israel có thể nghiêm trọng hơn cuộc tấn công trả đũa xảy ra hồi tháng 4. Căng thẳng giữa hai bên có nguy cơ bùng phát thành cuộc chiến tổng lực nhấn chìm Trung Đông, khu vực vốn được coi là "thùng thuốc súng" tiềm ẩn mâu thuẫn suốt nhiều năm qua.

Cuộc chiến này có thể sẽ không còn là câu chuyện của riêng Israel và Iran, mà hai bên sẽ lôi kéo thêm các đồng minh vào cuộc, tác động đến an ninh khu vực và toàn cầu.

User
Ý KIẾN

Chỉ huy lực lượng đặc biệt Akhmat của Nga, Thiếu tướng Apti Alaudinov vừa thông báo đã giành lại được hai ngôi làng ở phía Tây tỉnh Kursk.

Hãng tin Reuters dẫn nguồn tin an ninh phương Tây cho hay quân đội Israel đã tham gia vào giai đoạn lên kế hoạch cho chiến dịch tấn công nhằm vào Hezbollah kéo dài hơn một năm.

Sản lượng những vườn nho ở miền Tây nước nước Pháp sụt giảm đã tác động không nhỏ tới ngành sản xuất rượu vang, một ngành kinh tế quan trọng của nước này.

Biến đổi khí hậu đang gây thiệt hại nặng nề cho ngành nuôi ong của Tunisia. Nhiệt độ tăng cao và hạn hán kéo dài đang đe dọa quần thể ong và sản lượng mật ong của nước này.

Hãng công nghệ SpaceX (Mỹ) vừa phóng thành công tên lửa Falcon 9 từ Trung tâm Không gian Cape Canaveral, bang Florida (Mỹ). Tên lửa mang theo sứ mệnh Galileo L13 của Ủy ban châu Âu lên không gian.

Nhà sản xuất thiết bị vô tuyến của Nhật Bản Icom ngày 19/9 cho biết, họ đang điều tra thông tin liên quan đến các bộ đàm mang logo của hãng này phát nổ ở Liban.

Chính quyền Nigeria đã cảnh báo về khả năng xảy ra lũ lụt ở 11 tiểu bang sau khi nước láng giềng Cameroon cho biết sẽ bắt đầu xả lũ theo quy định từ đập Lagdo.

Các nhà phân tích cho biết Israel đã lập bản đồ toàn bộ khu vực hoạt động của Hezbollah từ năm 2010 bằng trí tuệ nhân tạo AI, tạo thuận lợi cho việc tiến hành kích nổ hàng loạt thiết bị liên lạc của Hezbollah. Trước đây, Israel cũng đã từng thực hiện nhiều cuộc tấn công ám sát đối thủ bằng những cách tương tự như vụ nổ máy nhắn tin hàng loạt tại Liban.

Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman cho biết, nước này sẽ không thiết lập quan hệ với Israel cho đến khi một nhà nước Palestine được thành lập.

Nghị viện châu Âu hôm qua 18/9 đã nhóm họp để tiến hành thảo luận về chương trình nhập cư gây tranh cãi của Hungary liên quan đến việc nới lỏng hạn chế thị thực đối với 8 quốc gia, trong đó có Nga và Belarus.

Sau khi hàng loạt máy nhắn tin phát nổ, Liban lại chứng kiến thêm làn sóng nổ thiết bị thứ hai, lần này xảy ra với các máy bộ đàm, chủ yếu do các thành viên của phong trào Hezbollah sử dụng. Theo Bộ Y tế Liban, ít nhất 20 người đã thiệt mạng và 450 người bị thương trong loạt vụ nổ thứ hai này.

Tổng thống Peru Dina Boluarte vừa ban bố tình trạng khẩn cấp ở ba khu vực bị ảnh hưởng bởi các vụ cháy rừng tàn khốc nhất tại quốc gia này khiến 16 người thiệt mạng.

Nhằm cải thiện vấn đề rác thải nhựa, thương hiệu Two Farmers ở Anh đã tạo ra những gói bim bim khoai tây chiên có bao bì thân thiện với môi trường hơn, khi chúng có thể phân hủy hoàn toàn.

Quốc hội Ukraine ngày 18/9 đã quyết định sửa đổi ngân sách năm 2024 với việc tăng chi tiêu quốc phòng thêm 12 tỷ USD khi cuộc xung đột giữa nước này và Nga đã gần bước sang năm thứ ba.

Bất chấp xuất khẩu đạt mức cao kỷ lục, thâm hụt thương mại trong tháng 8/2024 của Nhật Bản đã lên đến gần 700 tỷ yên (khoảng 4,9 tỷ USD) chủ yếu do đồng yên suy yếu đẩy giá nhập khẩu tăng cao.

Ngày 18/9, Đại hội đồng Liên hợp quốc (LHQ) khóa 79 đã thông qua một nghị quyết yêu cầu Israel chấm dứt sự hiện diện bất hợp pháp tại các vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng trong vòng 12 tháng.

Ngày 18/9, các thành viên Nghị viện châu Âu đã kêu gọi nhanh chóng giải ngân viện trợ tài chính từ Quỹ Đoàn kết của khối để giúp chống lại thiệt hại do lũ lụt ở Trung Âu.

Các chỉ số chứng khoán lớn đã giảm nhẹ khi đóng cửa phiên giao dịch ngày 18/9, đồng USD tăng giá trong phiên giao dịch đầy biến động sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed – Ngân hàng Trung ương) quyết định cắt giảm mạnh lãi suất.

Tổ chức Khí tượng Thế giới ngày 18/9 cảnh báo rằng, nếu chính phủ các nước không tăng cường hành động về khí hậu, hai phần ba các khu vực trên thế giới sẽ phải đối mặt với nguy cơ nhiệt độ tăng thêm 3 độ so với thời kỳ tiền công nghiệp.

Ngày 18/9, Điện Kremlin cho biết, các cơ quan của Nga chưa đưa ra bất kỳ cảnh báo nào về mức độ phóng xạ cao hơn trong khí quyển, sau khi Na Uy cho biết họ phát hiện thấy nồng độ phóng xạ Caesium (Cs-137) tăng cao gần biên giới Bắc Cực với Nga.

Bộ Y tế Liban thông báo, số người chết trong vụ nổ máy bộ đàm hôm thứ Tư đã tăng lên 9 người và hơn 300 người bị thương. Vụ tấn công mới xảy ra chỉ một ngày sau vụ nổ máy nhắn tin khiến 12 người tử vong và hơn 2.800 người bị thương ở Liban.

Nhà lập pháp Hungary Elod Novak kêu gọi mở cuộc điều tra về BAC Consulting có trụ sở tại Budapest và ban hành lệnh bắt giữ quốc tế đối với CEO của công ty sau khi hàng nghìn máy nhắn tin phát nổ ở Liban.

Hôm 18/9, Bộ trưởng Y tế Liban, ông Firass Abiad cho biết số người chết do máy nhắn tin phát nổ ở Liban đã tăng lên 12 người, trong đó có hai trẻ em.

Đợt hạn hán tồi tệ nhất từng được ghi nhận đã làm mực nước của các con sông trong lưu vực sông Amazon xuống thấp kỷ lục.

Việc Meta công ty mẹ của Facebook và Instagram tại Mỹ tuyên bố cấm hãng truyền thông Russia Today(RT) và các mạng lưới truyền thông nhà nước Nga khác khỏi các nền tảng do công ty này sở hữu đã làm dấy lên phản ứng trong dư luận trên thế giới.

Nhiều bộ đàm do lực lượng Hezbollah sử dụng lại tiếp tục phát nổ ở nhiều thành phố tại Liban vào chiều tối nay (giờ địa phương). Hiện chưa có báo cáo thương vong.

Phong trào Hezbollah của người Shiite có trụ sở tại Liban vừa tuyên bố sẽ đáp trả Israel vì vụ nổ hàng loạt máy nhắn tin khiến 11 người thiệt mạng và hàng nghìn người bị thương.

Anh Jaan Roose, một vận động viên người Estonia đã hoàn thành chuyến đi thăng bằng trên dây dài hơn 1.000 m, phía trên cây cầu Bosphorus nối liền châu Âu và châu Á.

Một trường nầm non ở Dubai đã sử dụng các công cụ công nghệ cao, được tích hợp trí tuệ nhân tạo để hỗ trợ công việc giảng dạy cho giáo viên, giúp kích thích trí tưởng tượng và tăng khả năng tiếp thu của trẻ nhỏ.

Lệnh sơ tán một phần đã được ban hành tại Toropets, một thị trấn có 11.000 dân ở phía Tây Bắc Moskva, do các mảnh vỡ của một máy bay không người lái Ukraine bị bắn hạ gây ra hỏa hoạn.

Sau khi Trung Quốc công bố loạt số liệu kinh tế không mấy tốt vào cuối tuần vừa rồi, giới phân tích đã cắt giảm kỳ vọng về tốc độ tăng trưởng cả năm nay của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Nhà sáng lập Công ty Gold Apollo, có trụ sở tại Đài Loan, Trung Quốc cho biết, mẫu máy nhắn tin liên quan đến vụ nổ hàng loạt tại Liban là do Công ty BAC Consulting, có trụ sở tại thủ đô Budapest của Hungary sản xuất. Họ chỉ là nạn nhân của vụ việc.

Trước tình hình căng thẳng trong khu vực Trung Đông gia tăng sau các vụ nổ máy nhắn tin tại Liban, nhiều hãng hàng không lớn đã thông báo đình chỉ các chuyến bay đến Tel Aviv của Israel, Tehran của Iran và Beirut của Liban cho đến ngày 19/9.

Sau bão Yagi và Bebinca, Trung Quốc dự kiến sẽ phải hứng chịu 1-2 cơn bão từ nay đến trước tháng 10.

Hiện tượng hạn hán nghiêm trọng tại rừng mưa nhiệt đới Amazon của Brazil đã khiến mực nước các đoạn thượng nguồn xuống thấp kỷ lục.

Gần 3.000 máy nhắn tin của thành viên lực lượng Hezbollah đã phát nổ trên khắp Liban, khiến 9 người thiệt mạng và gần 3.000 người bị thương. Thủ tướng Liban và lực lượng Hezbollah đã đổ lỗi cho Israel về vụ việc trên. Hezbollah thề sẽ trả thù. Iran, quốc gia hậu thuẫn Hezbollah cũng lên án vụ tấn công. Mỹ hiện kêu gọi Iran và lực lượng ủy nhiệm kiềm chế đáp trả.

Nhà chức trách Thái Lan đã ban bố cảnh báo lũ lụt tại 5 tỉnh Đông Bắc Thái Lan, nơi nước sông Mekong dâng cao có thể vỡ bờ.

Ngay sau khi Hàn Quốc thông tin về việc Triều Tiên phóng một tên lửa đạn đạo chưa xác định về phía Đông bán đảo Triều Tiên, Nhật Bản đã xác nhận thông tin trên và cho biết Bình Nhưỡng đã phóng một tên lửa thứ hai. Cả hai tên lửa này đều đã rơi xuống biển.

Theo thông báo của Chính phủ Peru, rừng Amazon ở nước này là nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của cháy rừng, chiếm gần 30% các điểm nóng cháy rừng hiện tại.

Ngày 17/9, ở Liban xảy ra một loạt vụ nổ gây chấn động, nhắm vào hệ thống thông tin liên lạc được Hezbollah ưa chuộng. Những vụ nổ này không chỉ làm 9 người chết và hàng nghìn người bị thương, mà còn làm dấy lên nhiều câu hỏi về động thái tiếp theo từ cả Hezbollah và Israel.

Theo kế hoạch Thị trưởng London (Anh) vừa công bố, phố Oxford có thể sẽ trở thành phố đi bộ để thu hút nhiều người mua sắm hơn.

Thư ký Hội đồng An ninh Liên bang Nga Sergei Shoigu đã gặp Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian tại thủ đô Tehran vào thứ Ba (17/9), sau cuộc gặp với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tại Bình Nhưỡng.

Lấy động lực từ những trải nghiệm hoá trị của mẹ, một sinh viên người Ireland đã tạo ra một thiết bị làm mát da đầu di động dành cho bệnh nhân điều trị ung thư, với hy vọng giúp cho những bệnh nhân giữ được phần lớn mái tóc của mình.

Quyết định thắt chặt kiểm soát biên giới của Chính phủ Đức kể từ ngày 16/9 đã gây ra tình trạng tắc nghẽn giao thông nghiêm trọng bên phía biên giới nước láng giềng Ba Lan. Nhiều người dân Ba Lan đã bày tỏ không hài lòng với chính sách của Đức.

Điện Kremlin cho biết sắc lệnh của Tổng thống Vladimir Putin nhằm đưa các Lực lượng vũ trang Liên bang Nga trở thành đội quân có quy mô lớn thứ hai trên thế giới, nhằm đối phó với các mối đe dọa ngày càng gia tăng ở biên giới phía Tây cũng như tình hình bất ổn ở biên giới phía Đông nước này.

Người đứng đầu cơ quan Liên hợp quốc về người tị nạn Palestine thông báo, tỷ lệ bao phủ vaccine bại liệt ở dải Gaza đã đạt 90%.