Kinh tế thế giới dần phục hồi nhưng chưa ổn định
Thế giới năm 2024 tiếp tục chứng kiến nhiều biến động, rủi ro địa chính trị tăng cao, thiên tai và hàng loạt cuộc xung đột tại nhiều điểm nóng trở thành rào cản đối với tăng trưởng kinh tế. Mặc dù phải đối mặt với không ít "cơn gió nghịch", các số liệu cho thấy nền kinh tế toàn cầu về tổng thể đã cho thấy khả năng phục hồi ấn tượng và có nhiều tín hiệu lạc quan.
Năm 2024 có thể xem là một năm đầy biến động của kinh tế thế giới với những gam màu sáng tối đan xen. Theo dự báo của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), kinh tế thế giới dự kiến đạt mức tăng trưởng 3,2% trong năm nay. Con số này tương tự mức tăng trưởng của năm ngoái.
Đáng chú ý, tốc độ tăng trưởng vững vàng này đạt được trong bối cảnh lạm phát toàn cầu giảm tốc nhanh. Với sự hỗ trợ từ lập trường chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương, lạm phát toàn phần tiếp hiện đã lùi về mức mục tiêu ở gần một nửa các nền kinh tế phát triển và gần 60% các nền kinh tế mới nổi.
Ông Pierre-Olivier Gourinchas, nhà kinh tế trưởng của IMF cho biết: "Cuộc chiến chống lạm phát gần như đã thắng lợi. Sau khi đạt đỉnh ở mức 9,4% theo năm vào quý 3 năm 2022, hiện chúng tôi dự báo lạm phát tiêu đề sẽ giảm xuống còn 3,5% vào cuối năm tới. Ở hầu hết các quốc gia, lạm phát đang dao động gần với mục tiêu của ngân hàng trung ương. Hiện lạm phát đã giảm trong khi nền kinh tế toàn cầu vẫn phục hồi. Tăng trưởng dự kiến sẽ giữ ổn định ở mức 3,2% trong năm 2024 và 2025."
Mặc dù vậy, kinh tế thế giới năm 2024 cũng chứng kiến triển vọng tăng trưởng khá chênh lệch giữa các khu vực và các nền kinh tế. Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), Mỹ - nền kinh tế số một thế giới, dự kiến đạt mức tăng trưởng 2,8% nhờ động lực chi tiêu tiêu dùng mạnh mẽ và đang hướng tới kịch bản hạ cánh mềm.
Tại Trung Quốc, nhu cầu nội địa có dấu hiệu phục hồi nhờ các biện pháp kích thích mạnh nhất kể từ đại dịch Covid-19, kết hợp với chính sách tài khóa và tiền tệ. Mặc dù vậy, sự trì trệ của lĩnh vực bất động sản và tài chính vẫn gây ảnh hưởng không nhỏ đến tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Tăng trưởng kinh tế Trung Quốc dự kiến đạt khoảng 5% trong năm 2024.
Hai nền kinh tế lớn thứ ba và thứ tư thế giới là Nhật Bản và Đức không tăng trưởng, thậm chí có dấu hiệu suy giảm. Khu vực đồng euro (Eurozone) dự kiến chỉ tăng trưởng 0,8% trong năm 2024. Trong khi đó, các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển như Ấn Độ, Nga, Indonesia, Thổ Nhĩ Kỳ... dẫn đầu thế giới về tốc độ tăng trưởng.
Theo các chuyên gia, mảng màu sáng nhất trong bức tranh kinh tế toàn cầu năm 2024 là mức tăng trưởng nhanh của hoạt động giao dịch thương mại quốc tế. Bloomberg và Liên hợp quốc ước tính, thương mại toàn cầu sẽ cán mốc kỷ lục 33.000 tỷ USD, tăng 1.000 tỷ USD so với năm 2023 và là mức cao nhất mọi thời đại.
Trong khi đó, phủ bóng lên nền kinh tế thế giới năm 2024 là gánh nặng nợ công và thâm hụt ngân sách hiện ở mức rất cao và còn được dự báo sẽ tiếp tục phình to, gây rủi ro tài chính nghiêm trọng, khiến chi tiêu chính phủ bị hạn chế.
Bà Kristalina Georgieva, Tổng Giám đốc IMF chia sẻ: "Nền kinh tế toàn cầu đang có nguy cơ bị kẹt trên con đường tăng trưởng thấp nợ cao. Điều đó có nghĩa là thu nhập thấp hơn và ít việc làm hơn. Nó cũng có nghĩa là doanh thu của chính phủ thấp hơn. Vì vậy, ít đầu tư hơn để hỗ trợ các gia đình và chống lại những thách thức dài hạn như biến đổi khí hậu."
IMF cảnh báo, đến hết năm 2024, tổng lượng nợ công trên thế giới có thể tăng lên mức tương đương 93% GDP toàn cầu và có thể chạm ngưỡng nguy hiểm 100% GDP vào năm 2030, ngang bằng tổng sản lượng kinh tế hằng năm của thế giới.
Năm 2024, hàng loạt điểm nóng bùng phát đã tác động mạnh tới nền kinh tế thế giới, xuất phát từ các cuộc xung đột kéo dài ở Ukraine, Trung Đông, bất ổn chính trị ở hàng loạt nền kinh tế lớn như Đức, Pháp, Hàn Quốc... cũng như các lực lượng cánh hữu tại Nghị viện châu Âu (EP). Trong bối cảnh kinh tế thế giới đối mặt xu hướng phân mảnh thị trường ngày càng rõ nét, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn đe dọa làm suy yếu hợp tác quốc tế, các chuỗi cung ứng, cũng như sự ổn định và tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
Theo kế hoạch, đến tháng 1/2025, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump mới chính thức trở lại Nhà trắng cùng chính sách "nước Mỹ trước tiên", nhưng những tranh cãi về thương mại giữa Mỹ với các đối tác đã nổi lên.
OECD cảnh báo, chủ nghĩa bảo hộ thương mại gia tăng, đặc biệt là từ các nền kinh tế lớn nhất, gây ra rủi ro bất lợi, làm tăng chi phí và giá cả, giảm mức sống của người tiêu dùng, hạn chế đầu tư, qua đó tác động tiêu cực đến tăng trưởng chung.
Tổng Thư ký OECD Mathias Cormann nhận định, mặc dù trong năm 2024, kinh tế toàn cầu tiếp tục đà phục hồi nhưng vẫn còn phải đối mặt nhiều thách thức và triển vọng tăng trưởng trung hạn khá yếu. Trong bối cảnh đó, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde nhận định, kinh tế thế giới sẽ còn hiều bất ổn trong năm 2025.
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Người phát ngôn Nhà Trắng John Kirby cho biết cơ quan này đang nỗ lực đảm bảo an ninh cho lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Donald Trump vào ngày 20/1 tới.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết Ukraine đã phóng tám tên lửa đạn đạo ATACMS do Mỹ sản xuất vào tỉnh biên giới Belgorod và tám tên lửa này trên đều đã bị bắn hạ.
Bộ Nội vụ Ba Lan vừa thông báo cơ quan này đang soạn thảo các quy tắc và quy định để sơ tán dân thường và di sản văn hóa quốc gia trong trường hợp xảy ra thảm họa thiên nhiên hoặc đe dọa quân sự.
Chủ tịch Liên minh Quốc gia Syria đối lập, ông Hadi Al-Bahra đã bày tỏ hy vọng rằng hội nghị đối thoại quốc gia sắp tới ở Syria sẽ đáp ứng được kỳ vọng của công chúng, bởi hội nghị sẽ có sự tham gia của đại diện tất cả các thành phần và tầng lớp người dân Syria.
Sương mù dày đặc bao phủ toàn miền Bắc Ấn Độ, trong đó có vùng thủ đô New Delhi. Giới chức địa phương phải ban hành cảnh báo nguy cơ gián đoạn các chuyến bay trong bối cảnh chất lượng không khí xấu khiến tầm nhìn giảm xuống bằng 0 tại một số khu vực.
Tổng thống Chile Gabriel Boric đã có chuyến đi lịch sử đến Nam Cực. Tại đây, ông tái khẳng định chủ quyền của Chile đối với lãnh thổ Nam Cực và tuyên bố sẽ không cho phép khai thác tài nguyên trong khu vực, đồng thời nói thêm rằng lục địa này chỉ có thể được sử dụng cho mục đích hòa bình và khoa học.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã bắt đầu chuyến công du Hàn Quốc, Nhật Bản và Pháp, trong bối cảnh đang diễn ra cuộc khủng hoảng chính trị ở Hàn Quốc.
Hàng ngàn người Israel đã xuống đường biểu tình phản đối Chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu và cách chính phủ này xử lý xung đột ở Gaza.
Các cuộc đàm phán giữa hai đảng trung dung lớn nhất ở Áo về việc thành lập chính phủ liên minh mà không có đảng Tự do cực hữu (FPO) đã sụp đổ - Thủ tướng Karl Nehammer thông báo, đồng thời nói thêm rằng ông sẽ từ chức trong những ngày tới.
Khách du lịch và người dân địa phương tại thành phố Las Vegas, bang Nevada, đang hoan nghênh ý tưởng bổ sung cảnh báo nhãn trên đồ uống có cồn để đáp lại khuyến nghị của Tổng Y sĩ Mỹ, ông Vivek Murthy.
Giới chuyên gia dự đoán, giá khí đốt sẽ tăng mạnh trên các thị trường lớn toàn cầu vào năm 2025, và dù có giảm vào năm 2026 - 2027, nhưng mức giá vẫn sẽ cao gấp đôi so với mức trung bình của thập kỷ trước.
Bộ Tư pháp Mỹ đã yêu cầu Tòa án Tối cao nước này bác bỏ đề nghị của Tổng thống đắc cử Donald Trump về việc trì hoãn thi hành luật cấm ứng dụng mạng xã hội TikTok hoặc buộc công ty mẹ ByteDance bán ứng dụng này trước ngày 19/1.
Truyền thông Israel ngày 4/1 dẫn nguồn tin Mỹ cho biết Washington đang thúc đẩy thương vụ bán vũ khí khổng lồ trị giá 8 tỷ USD cho Tel Aviv.
Lực lượng phòng không Nga bắn hạ 8 tên lửa ATACMS do Mỹ sản xuất, quân đội Nga và Ukraine tiếp tục đẩy mạnh sử dụng máy bay không người lái nhằm vào các mục tiêu của đối phương, chính quyền Mỹ chuẩn bị công bố gói hỗ trợ quân sự mới dành cho Ukraine. Đó là những diễn biến nổi bật trong cuộc xung đột Nga-Ukraine ngày 4/1.
Tiêu thụ đồ uống có cồn là nguyên nhân dẫn đến khoảng 100.000 ca ung thư và 20.000 ca tử vong liên quan đến ung thư mỗi năm tại Mỹ. Đây là lý do khiến giới chức y tế nước này kêu gọi áp dụng nhãn dán cảnh báo đặc biệt trên đồ uống có cồn, nhằm thông báo về nguy cơ gây ung thư.
Ngày 4/1, Bộ Nội vụ Hàn Quốc cho biết, lực lượng cứu hộ nước này đã tìm thấy thi thể của toàn bộ 179 nạn nhân trong vụ tai nạn máy bay thảm khốc của Hãng hàng không Jeju Air.
Trong cuộc phỏng vấn được tờ Financial Times công bố ngày 4/1, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết, Washington bày tỏ lo ngại về việc Nga có thể đang cân nhắc sử dụng vũ khí hạt nhân.
Báo The National News của Các Tiểu vương quốc Ả rập thống nhất ngày 3/1 dẫn các nguồn tin cho biết, các cuộc đàm phán về lệnh ngừng bắn ở Gaza và thả con tin giữa phong trào Hồi giáo Hamas và Israel đã đạt được tiến bộ đáng kể, sau khi cả hai bên đều điều chỉnh các điều kiện của họ.
Hàng không dân dụng là ngành chiến lược quan trọng cho sự phát triển kinh tế - xã hội của Trung Quốc. Sau thời gian khó khăn do đại dịch, ngành hàng không dân dụng của Trung Quốc đã chứng minh khả năng phục hồi đáng kinh ngạc trong năm 2024, với kỷ lục hơn 700 triệu chuyến bay chở khách tính đến ngày 15/12.
Tranh cãi đang nổi lên trong chính giới và giới pháp lý ở Hàn Quốc sau việc Quốc hội – bên luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol, ngày 3/1 có động thái rút cáo buộc “nổi loạn” khỏi căn cứ luận tội ở Tòa án Hiến pháp.
Thẩm phán Tòa án tối cao bang New York, xử vụ Tổng thống đắc cử Donald Trump chi tiền bịt miệng sao khiêu dâm Stormy Daniels, đã ấn định thời gian tuyên án vào ngày 10/1/2025. Như vậy, phiên tòa kết án ông Trump sẽ diễn ra chỉ 10 ngày trước lễ nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai của ông.
Tòa án Phần Lan vừa bác bỏ yêu cầu phóng thích tàu chở dầu Eagle S - con tàu bị giới chức Phần Lan tịch thu hôm 26/12/2024 do nghi ngờ liên quan đến vụ đứt cáp ngầm EstLink 2 kết nối giữa Phần Lan và Estonia.
Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo, Ngoại trưởng nước này Antony Blinken sẽ có chuyến công du Hàn Quốc, Nhật Bản và Pháp từ ngày 4-9/1. Đây có thể là chuyến công du cuối cùng của ông Blinken trên cương vị thành viên nội các của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden, trước khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức vào ngày 20/1 tới.
Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã tiến hành phiên họp khẩn về tình hình tại Dải Gaza, thảo luận về cuộc đột kích gần đây của Israel vào bệnh viện Kamal Adwan, ở phía Bắc vùng lãnh thổ ven Địa Trung Hải này.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ngăn chặn thương vụ Tập đoàn thép Nippon của Nhật Bản mua lại tập đoàn thép US Steel của Mỹ với trị giá 14,1 tỷ USD, do lo ngại về an ninh quốc gia.
Quân đội Israel ngày 3/1 đã tiếp tục tiến hành không kích vào dải Gaza. Theo giới chức y tế tại địa phương, cuộc không kích đã khiến ít nhất 42 người thiệt mạng, trong đó có trẻ em.
13 người đã thiệt mạng và 29 người khác bị thương sau khi một chiếc xe buýt du lịch lao xuống vực sâu 48 mét trên con đường nối thành phố Pasto với Ipiales, miền Nam Colombia.
Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. vừa ký lệnh bãi nhiệm Phó Tổng thống Sara Duterte khỏi Hội đồng An ninh quốc gia.
Một máy bay Airbus A321 của hãng hàng không Ural Airlines (Nga), đã phải hạ cánh khẩn cấp xuống sân bay quốc tế Sharm El-Sheikh tối ngày 3/1 sau khi có báo cáo về sự cố kỹ thuật.
Trục trặc kỹ thuật trong hệ thống công nghệ thông tin của Cơ quan Cảnh sát Liên bang Đức vào ngày 3/1 đã làm ảnh hưởng lớn đến thủ tục nhập cảnh của hành khách tại các sân bay lớn ở nước này.
Sáng 4/1 (theo giờ Hà Nội), Hạ nghị sĩ Mike Johnson thuộc đảng Cộng hòa, đại diện cho bang Louisiana, đã được bầu lại làm Chủ tịch Hạ viện Mỹ khóa 119. Bỏ phiếu bầu Chủ tịch là bước quan trọng đầu tiên tại Hạ viện khi Quốc hội mới khóa 119 của Mỹ khai mạc ngày 3/1.
Ngày 3/1 theo giờ địa phương, Ba Lan đã chính thức đảm nhiệm vị trí Chủ tịch luân phiên Liên minh châu Âu (EU) trong 6 tháng đầu năm 2025 với khẩu hiệu “An ninh, châu Âu”.
Một thẩm phán ở New York, Mỹ ngày 3/1 cho biết, Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ bị tuyên án trong vụ án chi tiền bịt miệng năm 2016.
Ngày 3/1, Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) cho biết đã tiêu diệt một điệp viên tình báo quân sự Ukraine đang âm mưu tấn công khủng bố ở Vùng Zaporozhye (tên trong tiếng Ukraine là Zaporizhzhia).
Một nhà thiết kế người Ấn Độ hiện đang sống tại thành phố Indore, nổi tiếng với sự sáng tạo vô tận của mình. Trong suốt 8 năm qua, anh đã thiết kế và tạo ra những tác phẩm nghệ thuật độc đáo và thân thiện với môi trường từ phế liệu kim loại.
Tập đoàn Khoa học và Công nghệ Hàng không Vũ trụ Trung Quốc (CASC) ngày 3/1 đã tiến hành tổng cộng 5 cuộc thử nghiệm động cơ tên lửa, đặt nền tảng vững chắc cho việc triển khai các dự án hàng không vũ trụ lớn vào cuối năm nay.
Số lượng trẻ em sinh ra tại Hàn Quốc đã tăng lên trong năm 2024, lần đầu tiên sau 9 năm đánh dấu sự đảo ngược hiếm hoi đối với một quốc gia vốn vật lộn với tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới.
Thủ tướng Slovakia, Robert Fico tuyên bố rằng, nước này sẽ có các biện pháp trả đũa Ukraine sau khi Kiev ngừng trung chuyển khí đốt Nga qua lãnh thổ Slovakia từ ngày 1/1. Ông Fico gọi động thái này là một hành động phá hoại từ Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.
Na Uy đã lập thêm một kỷ lục về thị phần xe điện vào năm 2024 khi có 9/10 chiếc xe ô tô mới được bán ra ở nước này là xe chạy bằng điện.
Theo hãng tin Reuters, ngày 3/1, Ngoại trưởng Pháp và người đồng cấp Đức đã đại diện cho Liên minh châu Âu có chuyến thăm lịch sử tới Damascus, để gặp gỡ lãnh đạo mới của Syria, Ahmed al-Sharaa. Đây là chuyến thăm đầu tiên của các bộ trưởng EU kể từ khi nhóm đối lập giành quyền kiểm soát Damascus vào tháng 12/2024.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã lên án mạnh mẽ các tổ chức khủng bố như Tổ chức nhà nước Hồi giáo (IS) và khẳng định rằng, những đối tượng này sẽ không tìm được "nơi trú ẩn an toàn" tại Mỹ, sau khi hai vụ tấn công đẫm máu xảy ra vào ngày đầu năm mới 2025.
Từ ngày 1/1/2025, Nga chính thức ngừng cung cấp khí đốt cho châu Âu qua Ukraine. Một câu hỏi được đặt ra là việc trung chuyển khí đốt của Nga qua Ukraine dừng lại, đâu sẽ là những bên được, bên mất?
Lực lượng chức năng Mỹ vừa công bố danh tính tài xế của chiếc Tesla Cybertruck phát nổ ngay ngoài khách sạn Trump International ở thành phố Las Vegas ngày 1/1 khiến lái xe tử vong và nhiều người bị thương.
Giới chức Brazil thông báo đã nhận được hộp đen của máy bay hãng Azerbaijan Airlines gặp nạn tại Kazakhstan. Việc phân tích sẽ làm rõ nguyên nhân vụ tai nạn khiến 38 người thiệt mạng hôm 25/12 vừa qua.
Các nhà điều tra Hàn Quốc ngày 3/1 đã không thể thực hiện lệnh bắt giữ Tổng thống Yoon Suk Yeol. Văn phòng điều tra tham nhũng đối với các quan chức cấp cao của Hàn Quốc thông báo sẽ tạm ngừng việc thực hiện lệnh bắt giữ ông Yoon và sẽ xem xét các bước tiếp theo.
Theo hãng tin AP, hàng trăm người đã được giải cứu và sơ tán sau khi một đám cháy bùng phát tại một tòa nhà thương mại lớn ở thành phố Seongnam, phía nam Hàn Quốc vào hôm nay, 3/1.
0