Lan rộng thú chơi hoa thủy tiên ngày Tết
Không ai biết thú chơi hoa thủy tiên dịp Tết của người Hà Nội có từ bao giờ. Nhưng chắc chắn đây không đơn thuần là một thú chơi giải trí, mà còn thể hiện nét tính cách thanh lịch, tinh tế của người Hà Nội. Những năm gần đây, hình ảnh các bát hoa thủy tiên xuất hiện cùng không khí Tết ở nhiều nơi. Ít ai biết rằng, thú chơi này cũng đã từng trải qua những thăng trầm cùng với lịch sử của Thủ đô.
Thăng trầm thú chơi hoa thủy tiên
Trong không gian rực rỡ của mùa Xuân, phố phường trở nên náo nhiệt với xe cộ và chợ hoa Tết mở sớm, trưng bày những đóa đào tươi sáng, hoa cúc óng ả, chậu quất rực rỡ, cùng mùi thơm dễ chịu từ những đợt gió nhẹ, những làn sương mờ ảo hay nhưng cơn mưa xuân lất phấ. Tất cả tạo nên một khung đầy cảm xúc về Hà Nội, chỉ có vào dịp Tết mới thấy được.
Vào thời điểm này có lẽ đến những chợ cây, hoa tết như chợ Hàng Lược, chợ Hoàng Hoa Thám, chợ lạc Long Quân, hay Hà Đông chúng ta sẽ cảm nhận được rõ nhất không khi này. Nói về Hoa Tết của người Hà Nội, ngoài đào, quất, dơn, thược dược, violet... thì không thể thiếu thuỷ tiên..
Không ai biết thú chơi hoa thủy tiên dịp tết của người Hà Nội có từ bao giờ. Nhưng chắc chắn đây không đơn thuần là một thú chơi giải trí, mà còn thể hiện nét tính cách thanh lịch, tinh tế của người Hà Nội trong việc sắp xếp bàn thờ tổ tiên, trang trí không gian gia đình trong những ngày Tết.
Những năm gần đây, hình ảnh các bát hoa thủy tiên xuất hiện cùng không khí tết ở nhiều nơi. Ít ai biết rằng, thú chơi này cũng đã từng trải qua những thăng trầm cùng với lịch sử của Thủ đô.
Không biết lối chơi hoa thuỷ tiên vào mỗi dịp Tết của người Tràng An xuất hiện từ bao giờ nhưng từ năm 1920, tại Hà Nội, truyền thống tổ chức cuộc thi hoa thủy tiên tại đền Bạch Mã - Hàng Buồm vào mỗi dịp Tết đã trở thành một sự kiện nổi bật. Những bình hoa nào giành chiến thắng, còn được đưa lên kiệu trước quanh đường phố để người Hà Nội được chiêm ngưỡng. Điều này cho thấy được vị trí quan trọng của thú chơi này trong đời sống văn hóa và tinh thần của người Hà Nội xưa.
Nhưng rồi những năm 1962, thú chơi hoa thủy tiên của người Hà Nội mất đi. Có người tài liệu cho rằng là do ảnh hưởng của chiến tranh. Dù vậy, trong ký ức của cụ Nguyễn Phú Cường, người được những người chơi hoa thủy tiên ở Hà Nội yêu mến gọi là "tổ nghề thời hiện đại", hình ảnh hoa thủy tiên ngày xưa chưa bao giờ phai nhạt.
Từ nhân duyên ấy, cụ Cường đã tự mày mò tìm lại cách gọt củ thủy tiên ngày xưa của các cụ. Sau 7 năm gặp không ít khó khăn, cụ có nhân duyên được gặp một cụ ông trước mình hai hế hệ là Việt kiều Mỹ. Đây cũng là dấu mốc đánh dấu cho việc quay lại và lan tỏa thú chơi hoa thủy tiên ở Hà Nội sau nhiều năm vắng bóng.
Với nhiều người cao tuổi ở Hà Nội, tìm lại và khám phá được thú chơi xưa của tiền nhân là một niềm hạnh phúc lớn. Và để duy trì, phát triển được nét văn hóa thanh lịch của ngày tết của người Tràng An xưa, dù đã ở tuổi xưa nay hiếm.
Người ta thường nói, người già tìm đến thú chơi hoa thủy tiên để tìm lại ký ức, còn người trẻ thì khám phá bí ẩn. Có lẽ vì thế mà thú chơi này đang dần phục hưng giữa thời hiện đại, những tinh túy, hồn cốt, lịch lãm, tao nhã trong thú chơi hoa thủy tiên vốn là văn hóa đặc sắc, góp phần làm nên chất thanh lịch rất riêng của người Tràng An cũng nhờ thế được lưu giữ, tiếp nối.
Lan rộng thú chơi hoa thủy tiên ngày Tết
Hà Nội từ bao đời nay đã hội tụ những tinh hoa, hồn cốt của Thăng Long ngàn năm văn hiến. Trong đó, chơi hoa thủy tiên mỗi dịp Tết đến xuân về đã trở thành nét văn hóa đặc sắc trong lối sống thanh lịch của người Hà thành. Khoảng những năm 1920, Hà Nội từng tổ chức thi hoa thủy tiên ở đền Bạch Mã - Hàng Buồm mỗi dịp Tết. Cụm hoa nào đoạt giải, được cả sắc hương lẫn dáng thế sẽ được đưa lên kiệu rước trên phố Hà Nội cho bàn dân chiêm ngưỡng, tôn vinh. Nhưng sau đó có một thời gian dài thú chơi này mất đi. Đến những năm 1996 mới bắt đầu thấy quay trở lại.
Hình ảnh các ông các bà đã ở tuổi xưa nay hiếm vẫn miệt mài ngồi gọt và kể chuyện về hoa thủy tiên khiến nhiều người rất xúc động và thêm yêu loài hoa này. Đặc biệt là câu chuyện của cụ ông Nguyễn Phú Cường.
Không chỉ ở Hà Nội đâu là ở các tỉnh thành khác, những người chơi hoa thủy tiên đều biết và rất mến phục cụ. Chính tình yêu hoa thủy tiên, yêu văn hóa Tràng An của cụ và những thế hệ đi trước là suối nguồn để nét văn hóa thanh tao này của Hà Nội được phục hưng và lan tỏa,
Có một căn nhà nhỏ nằm ở trong ngõ 90 trên phố Kim Mã Thượng được gọi là "Ngôi nhà Thủy Tiên". Bởi đây là nơi hội tụ của nhưng người yêu và chơi hoa thủy tiên của Hà Nội.
Cụ Nguyễn Phú Cường không nhớ mình đã hướng dẫn cho bao nhiêu người chơi hoa thủy tiên. Những ngày áp tết, ngày nào cụ cũng bận rộn với những thế hệ học trò đến đàm đạo. Điển hình như bạn Quang Linh say mê hoa thủy tiên và được học cụ Cường từ lúc mới 20 tuổi. Nhưng hiện nay cũng được coi là một tay tỉa cứng và có nhiều bát hoa đẹp.
Đáng mừng ở chỗ, thú chơi này giờ đây được lan rộng ra nhiều tỉnh thành, đặc biệt khu vực Tây Nguyên nơi có nhiều người Hà Nội vào làm kinh tế mới. Cái hay của thú chơi này là mỗi người chơi có quan niệm, triết lý cà cảm nhận riêng về hoa, tạo động lực và điều kiện để người chơi mày mò, nghiền ngẫm, tìm hiểu và sáng tạo, vì thế ngày càng nhiều trường phái, cách chơi thủy tiên mới được hình thành.
Thủy tiên nở 30 Tết - niềm vui và sự may mắn
Điều thú vị và cuốn hút nhất ở thủy tiên là ở sự ảo diệu thiên biến vạn hóa của nó. Sự ảo diệu ấy cho phép người chơi có thể sáng tạo tùy biến linh hoạt để tạo ra những hình dáng, thế hoa vô cùng phong phú, khiến mỗi bát hoa luôn là một tác phẩm độc nhất vô nhị.
Cùng với những kiến thức về sinh vật học, triết học, Nho giáo, trong quá trình tạo tác, chăm sóc, thưởng lãm, người chơi hoa một cách sâu sắc sẽ tìm thấy được ở thú chơi những vấn đề triết lý nhân sinh sâu sắc, đơn giản nhất như là tính kiên trì, sự linh hoạt, hay chiêm nghiệm về cách đối nhân xử thế.
Hoa thủy tiên là một trong những loài hoa đặc biệt, vì người chơi có thể thưởng thức vẻ đẹp của cả rễ, hoa và lá. Thủy tiên còn có hương thơm thoảng mà mát dịu, không loài hoa nào có được
Theo quan niệm ngày xưa, nếu hoa thủy tiên nở đúng chiều 30 Tết trước lễ cúng tất niên hoặc vào giao thừa thì được cho là một điều vô cùng tốt lành. Tuy nhiên, có những người chơi hoa thủy tiên đến của chục năm, nhưng cũng có được khoảnh khắc này vài lần lần.
Theo những người chơi hoa thủy tiên kinh nghiệm, thời tiết càng lạnh thì hoa lại càng đẹp. Nhưng người chăm cây hoa lại thêm nhiều phần vất vả. Có lẽ vì sự vất vả ấy, mà với những người chơi hoa thủy tiên, có được chậu hoa nở vào đúng thời khắc đất trời chuyển giao giữa năm cũ và năm mới là một món quà linh thiêng. Như chị Trần Hương Thảo (Hà Nội) đã chơi hoa thủy tiên được 7 năm nay, trong đó có hai lần may mắn chị chăm được chậu hoa nở vào đúng tối 30 tết.
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Chào mừng Ngày Di sản văn hoá Việt Nam 23/11, Trung tâm hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám khai mạc Triển lãm thư pháp Thăng Long - Hà Nội với chủ đề “Hương sắc Thăng Long”.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phối hợp với UBND tỉnh Lạng Sơn khai mạc các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch trong khuôn khổ Ngày hội văn hóa, thể thao và du lịch các dân tộc vùng Đông Bắc lần thứ 11 năm 2024 vào ngày 2/11.
Tại Triển lãm ảnh “Sắc màu các dân tộc Việt Nam” do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND tỉnh Đắk Lắk tổ chức, 200 tác phẩm của 87 tác giả đã được giới thiệu tới công chúng.
Trong tháng 11/2024, Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam tổ chức nhiều hoạt động đặc sắc với chủ đề “Về miền di sản tinh hoa và bản sắc”.
Ban nhạc Ngũ Cung được coi là nhóm nhạc tiên phong trong việc gìn giữ di sản bằng nghệ thuật âm nhạc khi chính thức ra mắt album mang tên "Di sản" vào hôm 1/11.
Tiếp nối thành công của lễ hội năm 2023, Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội năm 2024 sẽ diễn ra trong 3 ngày, từ ngày 29/11 - 1/12 tại Hà Nội.
"Xuống phố 4" - triển lãm tiếp theo trong seri "Xuống phố" đã chính thức khai mạc, đánh dấu sự trở lại của họa sĩ Phạm Bình Chương.
Trong Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035, một trong những nội dung được các đại biểu Quốc hội quan tâm tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV chính là làm sao để văn hóa thực sự trở thành sức mạnh nội sinh cho sự phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong thời kỳ mới.
Ban Quản lý Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam cho biết, từ ngày 1 đến 30/11, đơn vị sẽ tổ chức các hoạt động với chủ đề "Về miền di sản tinh hoa và bản sắc" nhằm giới thiệu các hoạt động dân ca, dân vũ, ẩm thực, phong tục tập quán của đồng bào với du khách.
Nội dung số liên quan đến lịch sử đang được thế hệ trẻ khai thác rất tốt trên mạng xã hội thời gian qua. Góc nhìn trẻ trung đến từ đội ngũ tác giả, chủ yếu là học sinh - sinh viên, đã mở ra một hướng đi mới đầy hứa hẹn, hiện đại và thú vị hơn trong việc tiếp cận lịch sử.
Sáng 1/11, Hội Nhà báo Việt Nam, Bảo tàng Báo chí Việt Nam tổ chức Tọa đàm và trưng bày chuyên đề “Nhà báo, nhà ngoại giao Lý Văn Sáu: Một tấm lòng son sắt”, kỷ niệm 100 năm Ngày sinh nhà báo Lý Văn Sáu (5/11/1924 - 5/11/2024).
Từ tháng 11, cả nước diễn ra nhiều lễ hội văn hoá, du lịch độc đáo, đặc sắc, hứa hẹn sẽ thu hút nhiều khách du lịch dịp cuối năm
Báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng phối hợp với HIUP Việt Nam đã tổ chức lễ tổng kết và trao giải Cuộc thi vẽ tranh với chủ đề “Con của mẹ lớn khôn” 2024.
Từ sáng 1/11, Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam mở cửa đón, phục vụ khách tham quan và miễn phí tham quan đến hết tháng 12/2024.
Festival Ninh Bình lần thứ III năm 2024 hứa hẹn sẽ là một "bộ phim dã sử cổ trang" tái hiện những mốc son lịch sử huy hoàng, "giải mã" những giá trị tinh hoa rực rỡ của Cố đô Hoa Lư.
"Chuyện phố Hàng" là tên gọi của chương trình thực cảnh nằm trong dự án xây dựng chuỗi hoạt động biểu diễn tại phố cổ Hà Nội, nhằm bảo tồn, phát huy giá trị di sản của khu phố cổ Hà Nội.
Qua những góc độ tiếp cận đa dạng về Trường Mỹ thuật Đông Dương giai đoạn 1925-1945, hội thảo “Trường Mỹ thuật Đông Dương: Sứ mạng lịch sử” đã thảo luận về vai trò và những đóng góp của Trường Mỹ thuật Đông Dương đến nền mỹ thuật Việt Nam, nhìn nhận những giá trị lịch sử và văn hóa của ngôi trường này trong hành trình phát triển mỹ thuật hiện đại Việt Nam.
Từ ngày 1/11 tới đây, Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam được xây dựng tại phường Tây Mỗ và Đại Mỗ, quận Nam Từ Liêm, sẽ chính thức mở cửa đón khách tham quan và miễn phí tham quan đến hết tháng 12/2024.
Triển lãm trưng bày và giới thiệu nghệ thuật làm Ấm Tử Sa đang diễn ra tại Nhà Triển lãm 45 Tràng Tiền, Hà Nội.
Kinh phí dành cho hoạt động bảo tồn, tu bổ, phục hồi, truyền dạy còn hạn chế; chưa có cơ chế chính sách để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể. Đây là một trong những điểm nghẽn cần cụ thể hóa trong luật để thu hút các nguồn lực trong bảo tồn và phát huy giá trị của di sản văn hóa.
Nếu như trước đây bảo tàng chỉ là một cuốn sách lịch sử đóng kín thì nay đã trở thành một cuốn phim sống động, nơi mọi người có thể tự do khám phá và trải nghiệm.
Tại xã Miền Đồi (huyện Lạc Sơn, Hòa Bình), ngày 26/10 đã diễn ra chương trình Khai mạc Lễ hội ruộng bậc thang và phiên chợ trưng bày, quảng bá, giới thiệu, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm OCOP và các sản phẩm đặc trưng các vùng miền huyện Lạc Sơn.
Lễ hội Khinh khí cầu Tràng An - Cúc Phương năm 2024 với chủ đề "Tuyệt sắc miền Cố đô" đã khai mạc ngày 26/10, tại Công viên Văn hóa Tràng An (thành phố Ninh Bình), thu hút đông đảo nhân dân và du khách đến thăm quan và trải nghiệm.
Cuộc thi “Tiếng vang lịch sử: Diễn giải Văn Miếu - Quốc Tử Giám qua hội họa” đã thu hút nhiều bạn trẻ tham gia, mang đến những góc nhìn mới về di sản.
Tại Nhà triển lãm mỹ thuật 16 Ngô Quyền, Hà Nội, một triển lãm độc đáo về nghệ thuật gốm đã ra mắt công chúng Thủ đô với tên gọi "Nam Tước - Hồn của đất".
Triển lãm giao lưu văn hoá hữu nghị Việt Nam - Trung Quốc đang diễn ra tại Nhà triển lãm 45 Tràng Tiền, Hà Nội.
Tối qua, 24/10, Phó Bí thư Thành uỷ Nguyễn Văn Phong đã dự khai mạc Triển lãm quảng bá, giao thương kết nối các sản phẩm OCOP, thủ công mỹ nghệ và làng nghề huyện Phú Xuyên năm 2024.
Tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, chiều 22/10 đã diễn ra Lễ trao giải và khai mạc trưng bày tác phẩm cuộc thi vẽ tranh Văn Miếu - Quốc Tử Giám: “Tiếng vang lịch sử”.
Sơn Tây (Hà Nội) sẽ trở thành tâm điểm của sắc đẹp và văn hóa truyền thống khi cuộc thi Hoa hậu Di sản Áo dài Việt Nam 2024 diễn ra từ ngày 22/10 đến 24/12.
Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội năm 2024 có chủ đề “Giao lộ sáng tạo”, giới thiệu những di sản kiến trúc của Hà Nội với khoảng 100 hoạt động thiết kế, biểu diễn, diễu hành.
Đọc sách có vai trò hết sức quan trọng trong sự phát triển và hoàn thiện nhân cách trẻ em. Để có những thế hệ yêu mến sách, say mê đọc sách, cần phát huy vai trò của gia đình trong việc xây dựng thói quen đọc sách cho trẻ.
Với chủ đề “Biển đảo trong lòng đồng bào”, các ngư dân huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi, đã tái hiện Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa tại Làng Văn hóa du lịch các dân tộc Việt Nam (Hà Nội).
Tại khu du lịch sinh thái Thung Nham (huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình), tối 20/10, Cục Hợp tác quốc tế, Cục Nghệ thuật biểu diễn và Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Bộ VH-TT&DL phối hợp với Sở VL-TT tỉnh Ninh Bình đã tổ chức Diễn đàn giao lưu văn hóa nghệ thuật "Thanh niên với Sắc màu Văn hóa ASEAN".
Áp lực cuộc sống dường như đang vắt kiệt dần sức sống của những cư dân đô thị. Nhưng đô thị cũng là nơi góp phần thúc đẩy những mối quan hệ, khiến người ta gần nhau hơn, cùng nhau chia sẻ những mất mát, nỗi cô đơn. Sợi dây kết nối ấy để biết rằng mình đang sống.
Nhằm giáo dục truyền thống, gìn giữ nét đẹp của tà áo dài Việt Nam, nhiều trường học tại Hà Nội đã khuyến khích các cô giáo và học sinh mặc áo dài đến trường vào các ngày đặc biệt.
Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch vừa ban hành kế hoạch tổ chức triển lãm ảnh “Các di sản của Việt Nam được UNESCO công nhận - Trải nghiệm qua các thước phim điện ảnh” trong khuôn khổ Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội lần thứ VII (HANIFF VII).
Sau gần 3 năm đại trùng tu, điện Thái Hòa - công trình có giá trị đặc biệt về lịch sử, văn hóa, nghệ thuật kiến trúc thời Nguyễn đang dần được hoàn thiện, chờ ngày đón khách tham quan.
Bảo tàng lịch sử quân sự Việt Nam mới, nằm trên địa bàn hai phường Tây Mỗ và Đại Mỗ, quận Nam Từ Liêm, có tổng diện tích gần 400 nghìn m2. Với thiết kế hiện đại, nhiều công năng, kiến trúc hiện đại, trưng bày về lịch sử chiến tranh, bảo tàng đã tạo một không gian lớn để khách tham quan tương tác và trải nghiệm.
Một không gian trưng bày riêng về The La và tinh hoa của nghề canh cửi được Trung tâm Hoạt động văn hoá khoa học Văn Miếu – Quốc Tử Giám phối hợp với nghệ nhân Lê Đăng Toản tổ chức nhân kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô và tôn vinh Ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10.
Tối nay 19/10, tại phố đi bộ Thành cổ Sơn Tây - một địa danh lịch sử nổi tiếng của xứ Đoài, chúng ta sẽ được chứng kiến một sự kiện âm nhạc đầy cảm xúc, chương trình Hòa nhạc Hanoi Concert với chủ đề "Đoài Melody - Giai điệu Đoài", do Đài Hà Nội tổ chức.
Tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam đang diễn ra một cuộc trưng bày độc đáo mang tên "Nà Pha - Nghệ thuật trang trí hoa văn của người Thái Nghệ An". Đặc biệt, trong số những tấm Nà Pha này, có tới 101 tấm là di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia.
Nhóm họa sĩ "Tam giác mạch" với các hoạ sĩ thủ đô Hà Nội tâm huyết chất liệu sơn mài truyền thống đã cùng thực hiện một cuộc triển lãm ý nghĩa.
Hà Nội luôn là một đề tài sáng tác của rất nhiều nghệ sĩ. Dù là trong bất cứ giai đoạn nghệ thuật nào, Hà Nội vẫn luôn hào hoa, thanh lịch và sở hữu một nét riêng có trong tất cả các tác phẩm nghệ thuật.
“Truyện Kiều" của Đại thi hào Nguyễn Du, "Nhật ký trong tù" của Chủ tịch Hồ Chí Minh, "Sông núi trên vai" - tuyển thơ của các nhà thơ Việt Nam sẽ được dịch sang tiếng Urdu (ngôn ngữ của Pakistan), đưa văn học Việt Nam đến với bạn bè thế giới. Sự kiện đang nhận được nhiều sự quan tâm và khẳng định văn học chính là sợi dây kết nối giữa các quốc gia.
Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp với Phygital Labs và Trung tâm Công nghệ Thông tin tỉnh Thừa Thiên Huế sẽ xây dựng triển khai giải pháp du lịch trải nghiệm đa tương tác tại Hải Vân Quan.
Áo dài đã trở thành biểu tượng về bản sắc văn hóa của người Việt, là thói quen trong sử dụng trang phục của cả nam giới lẫn nữ giới người Việt, là niềm tự hào mỗi khi bạn bè quốc tế nhắc đến Việt Nam. Nhưng đến nay, vì nhiều lý do mà áo dài vẫn chưa thể trở thành Quốc phục và Việt Nam vẫn chưa chọn được Quốc phục nào vừa ý.
0