Liệu châu Âu có chứng kiến cuộc chiến thứ hai?
Khi cuộc xung đột tại Ukraine đã kéo dài 500 ngày và chưa có dấu hiệu kết thúc, châu Âu lại đứng trước nguy cơ một cuộc xung đột thứ hai, nếu không có những giải pháp toàn diện để tháo ngòi nổ cho cuộc chiến tranh này - đó là sự đối đầu bằng bạo lực giữa Serbia và Kosovo.
Sự đối địch âm ỉ kéo dài giữa Serbia và Kosovo đã chuyển thành đối đầu công khai ở miền Bắc Kosovo trong những tháng gần đây.
Phía Bắc Kosovo, giáp Serbia, tập trung đa số người dân tộc Serb, trong khi cả khu vực có khoảng 93% là người dân tộc Albania. Serbia không công nhận Kosovo là một quốc gia độc lập.
Điểm bùng phát quan trọng gần đây là cuộc bầu cử địa phương vào đầu năm nay đã chứng kiến người dân tộc Albania đắc cử tại một số đô thị ở miền Bắc Kosovo. Kết quả này đã gây ra sự phẫn nộ trong cộng đồng người Serb trong khu vực. Những người đã tẩy chay cuộc bỏ phiếu trên cho rằng, yêu cầu quyền tự chủ nhiều hơn của họ đã không được đáp ứng.
Căng thẳng tiếp tục gia tăng hơn vào mùa hè và bùng phát vào cuối tháng 9. Tại thời điểm đó đã xảy ra vụ đấu súng giữa một nhóm người Serb được trang bị vũ khí hạng nặng và lực lượng cảnh sát đặc biệt Kosovo ở làng Banjska, khiến một sĩ quan cảnh sát và ba tay súng thiệt mạng.
Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã có sứ mệnh gìn giữ hòa bình ở Kosovo từ năm 1999 sau cuộc xung đột đẫm máu giữa người dân tộc Albania phản đối người dân tộc Serb và chính phủ Nam Tư năm 1998. Liên minh quân sự này đã phản ứng với sự cố hồi tháng 9 bằng cách triển khai thêm quân gìn giữ hòa bình tới khu vực, trong khi Serbia tăng cường hiện diện quân sự dọc biên giới với Kosovo.
Động thái này đã khiến giới chức Mỹ và châu Âu lo ngại sâu sắc về tình trạng bạo lực, cũng như việc tăng cường lực lượng quân sự “chưa từng có” ở đó.
Thùng thuốc súng chỉ chờ mồi lửa
Serbia phủ nhận việc tăng cường huy động quân sự gần biên giới Kosovo và cho biết họ không có ý định xâm lược nước láng giềng. Tuy nhiên, đầu tuần này, các quan chức quân sự cấp cao của Serbia cho biết, lượng binh sĩ dọc biên giới đã giảm một nửa xuống còn khoảng 4.500 người. Qua đó, thừa nhận họ đã tăng cường hiện diện quân sự lên gấp đôi sau vụ bạo lực ở Banjska.
Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic cũng tìm cách trấn an phương Tây rằng, ông không có ý định ra lệnh cho lực lượng quân sự vượt biên giới vào Kosovo và điều này sẽ phản tác dụng đối với tham vọng gia nhập EU.
Bất chấp những lời cam đoan của nhà lãnh đạo Serbia, nhiều nhà phân tích quốc phòng cho rằng tình hình trong khu vực giống như một hộp mồi lửa, có khả năng bùng cháy chỉ bởi một tia lửa nhỏ nhất.
Nhiều nhà phân tích chính trị nhận định: “Từ không có cuộc chiến tranh nào ở châu Âu, chúng ta có thể hình dung sẽ sớm xảy ra hai cuộc chiến tranh”.
Mâu thuẫn không được giải quyết dứt điểm
Kosovo không có biển, bao quanh là Serbia, Bắc Macedonia, Albania và Montenegro. Nơi đây đã trở thành tâm điểm của căng thẳng sắc tộc ở vùng Balkan suốt nhiều thế kỷ, nhưng sự tan rã của liên bang xã hội chủ nghĩa Nam Tư vào năm 1992 đã dẫn đến một trong những cuộc xung đột xung đột chết người nhất gần đây của châu Âu.
Căng thẳng giữa Serbia và người dân tộc Albania lên đến đỉnh điểm trong cuộc chiến tranh Kosovo năm 1998 giữa các lực lượng Nam Tư, do Serbia lãnh đạo, và một nhóm nổi dậy Kosovo-Albania phản đối chính quyền Serbia và các chính sách áp bức của thủ lĩnh người Serb Slobodan Milosevic.
Hàng trăm nghìn người Albania ở Kosovo đã phải di dời do xung đột và nhiều tội ác chiến tranh do cả hai bên gây ra.
Xung đột kết thúc khi NATO can thiệp vào năm 1999, tiến hành các cuộc không kích vào lực lượng vũ trang Nam Tư cho đến khi họ rút khỏi Kosovo. Chiến dịch ném bom trên không của NATO vẫn còn gây tranh cãi cho đến ngày nay mặc dù đã đưa cuộc chiến tranh đó đến hồi kết.
Kosovo tuyên bố độc lập khỏi Serbia vào năm 2008 - một tuyên bố mà Serbia bác bỏ - và căng thẳng đã âm ỉ kể từ đó.
Tuy nhiên, Serbia có nguyện vọng gia nhập EU và không muốn gây nguy hiểm cho mục tiêu này hoặc gây phản ứng trực tiếp từ NATO. Cho dù đầu năm nay, hai bên đã ký một thảo thuận nhằm bình thường hóa quan hệ, song rõ ràng không hiệu quả. Dường như không bên nào sẵn sàng thỏa hiệp về các vấn đề cơ bản như chủ quyền của Kosovo và quyền lợi của các dân tộc thiểu số ở miền Bắc Kosovo.
(Tổng hợp)
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Thủ tướng Liban Najib Mikati cho biết quân đội nước này đang chuẩn bị tăng cường sự hiện diện quân sự ở miền Nam Liban, trong bối cảnh xung đột giữa Phong trào Hồi giáo Hezbollah và Israel chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 21/11 xác nhận quân đội Nga đã bắn một tên lửa đạn đạo liên lục địa tầm trung mới vào Ukraine, để đáp trả việc Kiev sử dụng tên lửa do Mỹ và Anh sản xuất trong các cuộc tấn công vào các mục tiêu ở Nga trong tuần này.
Tờ Moskovsky Komsomolets của Nga dẫn thông tin từ ấn phẩm “Chính trị đất nước” đưa tin sáng 21/11, Nga đã phóng một tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) từ vùng Astrakhan, miền Nam nước này nhắm vào thành phố Dnipro của Ukraine.
Lực lượng không quân Ukraine thông báo Nga đã phóng một tên lửa đạn đạo liên lục địa vào Ukraine hôm thứ Năm. Đây là lần đầu tiên trong cuộc chiến, Nga sử dụng một loại vũ khí mạnh mẽ, có khả năng hạt nhân với tầm bắn hàng nghìn km.
Ukraine cáo buộc Nga tập kích thành phố Dnipro bằng loạt vũ khí, trong đó có tên lửa đạn đạo xuyên lục địa, nhấn mạnh không có thiệt hại đáng kể. Tên lửa này có khả năng mang đầu đạn hạt nhân đi xa hàng nghìn km.
Ngày 20/11, Bộ Quốc phòng Nga thông báo lực lượng trung đoàn tác chiến đặc biệt đã giành quyền kiểm soát khu định cư Ilyinka tại tỉnh Donetsk của Ukraine.
Nga cáo buộc Ukraine phóng tên lửa đạn đạo ATACMS vào tỉnh biên giới Bryansk, đánh dấu giai đoạn xung đột mới. Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đặt mục tiêu chấm dứt xung đột vào năm 2025.
Nhà Trắng cho biết, Mỹ không bất ngờ trước việc Nga hạ ngưỡng tấn công hạt nhân, đồng thời tuyên bố Washington không có kế hoạch điều chỉnh thế trận hạt nhân của mình để đáp trả.
Nga cáo buộc Ukraine sử dụng tên lửa ATACMS của Mỹ để tấn công lãnh thổ Nga hôm 19/11, đúng vào ngày thứ 1.000 của cuộc xung đột Nga-Ukraine.
Bộ Quốc phòng Nga thông báo: Lực lượng Ukraine đã phóng tên lửa ATACMS về phía vùng Bryansk của Nga, nhưng hệ thống phòng không đã bắn hạ năm tên lửa và làm hư hại một tên lửa khác.
Các nhà lập pháp Ukraine ngày 19/11 đã bỏ phiếu phê duyệt ngân sách năm 2025 của chính phủ, trong đó hơn 53 tỷ USD, tương đương 60% tổng chi tiêu được phân bổ cho quốc phòng và an ninh.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết, quân đội Ukraine đã phóng nhiều tên lửa tầm xa ATACMS do Mỹ sản xuất vào tỉnh Bryansk (Nga).
Hôm qua, lực lượng Hezbollah tại Liban đã mở lại các cuộc tập kích dữ dội vào Israel, gây nhiều thương vong và khiến còi báo động vang lên tại hàng trăm khu dân cư, thị trấn.
Tin tức về việc Mỹ cho phép Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa làm dấy lên lo ngại về khả năng leo thang xung đột. Tờ Le Figaro của Pháp đưa tin, ngay sau khi Mỹ bật đèn xanh cho Ukraine, thì Anh và Pháp cũng có động thái tương tự, tuy nhiên sau đó, tờ Le Figaro đã gỡ bài đăng này.
Xung đột Ukraine leo thang khi Mỹ “bật đèn xanh” cho phép Kiev sử dụng tên lửa tầm xa tấn công vào sâu lãnh thổ Nga, còn Moscow cảnh báo đáp trả. Một số chuyên gia nhận định, động thái này của chính quyền Tổng thống Joe Biden sẽ khiến Tổng thống đắc cử Trump gặp khó khăn trong việc sớm chấm dứt chiến sự.
Trong ngày 17/11, quân đội Israel tiếp tục tiến hành hàng loạt cuộc không kích nhằm vào nhiều khu vực tại Liban, Dải Gaza, gây ra những cảnh tượng kinh hoàng với người dân nơi đây.
Tổng thống tiếp theo của Mỹ ông Donald Trump có thể sẽ xem xét lại quyết định của người tiền nhiệm về việc cho phép Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa do Mỹ cung cấp để tấn công sâu bên trong lãnh thổ Nga.
Các Nghị sĩ cấp cao Nga cho rằng, quyết định của Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga bằng tên lửa tầm xa do Mỹ sản xuất có thể làm leo thang xung đột ở Ukraine và có thể dẫn đến Thế chiến thứ ba.
Hàng chục người Palestine đã thiệt mạng hoặc bị thương trong một cuộc không kích của Israel diễn ra ngày 17/11, nhằm vào một tòa chung cư ở phía Bắc Gaza.
Chỉ còn hai tháng nữa là hết nhiệm kỳ, Tổng thống Mỹ Joe Biden lần đầu tiên cho phép quân đội Ukraine sử dụng hệ thống tên lửa chiến thuật lục quân (ATACMS) do Mỹ cung cấp để tấn công lãnh thổ Nga. Theo CNN, quyết định này vốn tuân theo một mô-típ quen thuộc của Washington.
Chính quyền của Tổng thống Joe Biden sẽ cho phép Ukraine sử dụng vũ khí do Mỹ cung cấp để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga. Thông tin trên được đưa ra vào Chủ Nhật (ngày 17 tháng 11). Đây sẽ là thay đổi đáng kể đối với chính sách của Washington trong cuộc xung đột Ukraine-Nga.
Bộ Quốc phòng Nga hôm 17/11 cho biết, quân đội Nga đã tiến hành các cuộc tấn công lớn vào nhiều khu vực của Ukraine, các mục tiêu thuộc tổ hợp công nghiệp quân sự và các cơ sở năng lượng quan trọng của nước này. Một nửa công suất sản xuất điện của Ukraine đã bị phá hủy.
Những vụ nổ đã vang lên khắp thủ đô Kiev và các thành phố khác của Ukraine sáng 17/11, khi Nga tiến hành cuộc tấn công tên lửa lớn nhất kể từ tháng 8 nhắm vào hạ tầng năng lượng của Ukraine khi mùa đông đang đến.
Mohammad Afif, quan chức quan hệ truyền thông cấp cao của Hezbollah, được cho là đã bị ám sát trong một cuộc không kích của Israel vào trung tâm Beirut.
Mỹ, Australia và Nhật Bản đã cam kết tăng cường hợp tác quân sự và nhất trí thành lập một Cơ quan tham vấn ba bên mới.
Người phát ngôn của lực lượng Houthi ở Yemen, ông Yahya Saree tuyên bố nhóm này đã tấn công “một mục tiêu quan trọng” tại thành phố cảng Eilat của Israel bên bờ Biển Đỏ bằng một số thiết bị bay không người lái (UAV).
Quân đội Nga đã kiểm soát các khu định cư Leninskoye và Makarovka tại Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) trong chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, Bộ Quốc phòng Nga ngày 16/11 cho biết.
Quân đội Israel cho biết đã hoàn thành đợt không kích thứ ba vào vùng ngoại ô phía nam Beirut, nhắm vào một số trung tâm chỉ huy của Hezbollah.
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đã ra lệnh sản xuất hàng loạt máy bay không người lái (drone) tự sát, sau khi ông giám sát một cuộc thử nghiệm loại vũ khí này hôm 14/11, KCNA đưa tin.
Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc vừa bắt đầu cuộc tập trận chung Freedom Edge lần thứ hai tại vùng biển Hoa Đông, kéo dài ba ngày, nhằm tăng cường khả năng phối hợp và ứng phó với các tình huống phòng không, phòng thủ tên lửa, tác chiến mạng và chống tàu ngầm.
Quân đội Israel hôm 14/11 thông báo đã tấn công hơn 300 mục tiêu của Phong trào Hezbollah ở Liban trong tuần qua, phá hủy nhiều kho vũ khí và loại khỏi vòng chiến đấu hơn 200 tay súng đối địch.
Ngày 14/11, Hãng thông tấn quốc gia Liban đưa tin 11 người đã thiệt mạng và 9 người khác bị thương trong các cuộc không kích của Israel vào miền Nam và miền Đông Liban cùng ngày.
Ngày 14/11, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghzi đã gặp Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi tại Tehran để thảo luận chi tiết về chương trình hạt nhân của Iran trong bối cảnh diễn biến quốc tế bị chi phối bởi việc cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump sắp trở lại Nhà Trắng.
Quân đội Nga đã áp sát một tuyến đường sắt gần thành phố Kupyansk ở Khu vực Kharkov và tràn vào vùng ngoại ô của thành phố, chuyên gia quân sự Andrey Marochko ngày 14/11 nói với TASS.
Mỹ đã chính thức mở một căn cứ phòng không mới ở miền bắc Ba Lan trong bối cảnh nhiều quan ngại về sự đoàn kết giữa các nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) trong nhiệm kỳ của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump.
Trong ngày 13/11, Bộ Quốc phòng Nga thông báo quân đội Nga đã kiểm soát khu vực Rovnopol tại Cộng hòa Nhân dân tự xưng Donetsk (DPR) trong chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.
Nếu đột phá thành công gần Krasnoarmeysk (Ukraine gọi là Pokrovsk), quân đội Nga sẽ có cơ hội tốt để nhanh chóng tiến thêm 150 km đến Dnieper. Đây là lời khẳng định của đại tá Markus Reisner, nhà sử học và chuyên gia quân sự người Áo khi trả lời phỏng vấn kênh NTV.
Tờ The Washington Post ngày 10/11 đưa tin, Tổng thống đắc cử của Mỹ - ông Donald Trump đã gọi điện cho Tổng thống Nga Vladimir Putin để thảo luận về xung đột Ukraine và các giải pháp tiềm năng.
Triển lãm Hàng không Chu Hải lần thứ 15 sắp khai mạc vào ngày 12/11 tại tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc. Bên cạnh những vũ khí trên không thu hút sự chú ý của truyền thông nước ngoài, năm nay Trung Quốc sẽ giới thiệu một số lượng kỷ lục các thiết bị quân sự trên bộ, một trong những phần quan trọng nhất của sự kiện.
Bộ Quốc phòng Nga ngày 10/11 cho biết, quân đội nước này đã giành quyền kiểm soát làng Volchenka ở Cộng hòa Nhân dân Donetsk.
400 ngày đã trôi qua kể từ khi xung đột nổ ra giữa Israel và Hamas. Số người thiệt mạng ở Gaza kể từ đó đến nay là hơn 43.500 người. Bộ Y tế Liban cho biết, các cuộc tấn công của Israel vào Liban đã giết chết ít nhất 3.117 người và làm bị thương 13.888 người khác kể từ tháng 10 năm 2023.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Qatar tuyên bố, nước này tạm ngừng vai trò trung gian đàm phán về một lệnh ngừng bắn và trao trả con tin tại Dải Gaza cho tới khi Hamas và Israel chứng minh được thái độ nghiêm túc trong đối thoại.
Tổng thống Hàn Quốc ông Yoon Suk-yeol cho biết Hàn Quốc không loại trừ khả năng trực tiếp cung cấp vũ khí cho Ukraine, sau khi Triều Tiên triển khai quân đội hỗ trợ cuộc xung đột giữa Nga - Ukraine.
Người đứng đầu chính quyền Nga tại khu vực Kharkov, ông Vitaly Ganchev, nói với RIA Novosti rằng các đơn vị của Lực lượng vũ trang Nga hiện chỉ còn cách thành phố Kupyansk vài km.
Một quả cầu lửa khổng lồ đã được nhìn thấy ở Beirut sau các cuộc tấn công của Israel nhằm vào ngoại ô phía nam thủ đô của Liban vào rạng sáng ngày 7/11. Liên hợp quốc cảnh báo thiệt hại do các cuộc tấn công của Israel đã chạm tới những ‘điểm mốc quan trọng’.
Quân đội Israel đã yêu cầu người dân ở hai khu phố vùng ngoại ô phía nam thủ đô Beirut của Liban sơ tán trước khi tấn công các mục tiêu của phong trào Hezbollah, trong thời điểm hai bên mở lại các cuộc tấn công dữ dội nhằm vào nhau, gây nhiều thương vong và khiến cục diện chiến trường ngày càng thêm ác liệt.
0