Người khai mở phẫu thuật não thức tỉnh tại Việt Nam

Từ ca mổ não đầu tiên bằng phương pháp thức tỉnh có sự hỗ trợ của chuyên gia nước ngoài, đến nay PGS.TS Đồng Văn Hệ và các bác sĩ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức hoàn toàn làm chủ được kỹ thuật này. Thời gian qua, những thành tựu y học đạt được đã mang lại hy vọng và sự sống cho nhiều bệnh nhân đồng thời khẳng định trình độ, tay nghề của các thầy thuốc Việt Nam.

Cứu sống nhưng phải bảo tồn tối đa chức năng của người bệnh

Tâm niệm đầy ý nghĩa đó đã khiến những người bác sĩ luôn tìm tòi, học hỏi và áp dụng thành công phương pháp “mổ não thức tỉnh”, nhằm giảm đi các di chứng của người bệnh hậu phẫu thuật. Từ ca mổ đầu tiên bằng phương pháp thức tỉnh có sự hỗ trợ của chuyên gia nước ngoài, đến nay PGS.TS Đồng Văn Hệ và các bác sĩ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức hoàn toàn làm chủ được kỹ thuật này mang lại sự niềm hạnh phúc cho nhiều người bệnh và người nhà của họ.

PGS.TS Đồng Văn Hệ (ngồi chính giữa) cùng đồng nghiệp thực hiện ca phẫu thuật cho bệnh nhân u não. Ảnh: Minh An

Cuối tháng 12/2023, chị Nguyễn Thị Hải Anh phát hiện người chồng quốc tịch Bồ Đào Nha là anh Gill Manuel MachadoTeixeira mắc u não. Đây là hiện tượng xuất hiện một khối lượng của tế bào phát triển bất thường trong não hoặc hộp sọ. Một khối u não phát triển sẽ gây nén và làm hỏng các cấu trúc khác trong não. PGS.TS Đồng Văn Hệ - Phó Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật thần kinh cho biết, với ca bệnh như thế này nếu áp dụng phẫu thuật theo phương pháp thông thường, người bệnh rất có thể bị rối loạn ngôn ngữ, trầm cảm, thậm chí không thể sống được. Vì thế, phẫu thuật thức tỉnh là phương thức tối ưu nhất để giảm những biến chứng có thể xảy ra.

"Chúng tôi đi học ở nước ngoài và thấy phương thức mổ thức tỉnh sẽ khả thi ở Việt Nam. Phẫu thuật não thức tỉnh là phẫu thuật khi bệnh nhân vẫn tỉnh táo, có thể nói chuyện, hát, chơi nhạc, cử động tay theo yêu cầu của nhân viên y tế trong phòng mổ. Tổn thương ở trong não rất gần vùng chức năng hoặc ngay vùng chức năng. Vì vậy, việc mổ thức tỉnh để không làm bệnh nhân tổn thương vùng não chức năng nói hay vận động để sau khi phẫu thuật người bệnh không có di chứng và trở lại cuộc sống bình thường tốt hơn", PGS Đồng Văn Hệ cho biết.

Trên thế giới, phẫu thuật thức tỉnh là một phương pháp được áp dụng khi phẫu thuật u não, bệnh nhân vẫn tỉnh táo trong quá trình phẫu thuật. Thay vì gây mê toàn bộ quá trình, bệnh nhân trong mổ não thức tỉnh được gây tê trong phần lớn thời gian mổ. Việc bệnh nhân tỉnh táo và tương tác với bác sĩ trong quá trình phẫu thuật sẽ giúp bác sĩ theo dõi các chức năng và giảm tối đa các biến chứng cho người bệnh. Làm chủ được kỹ thuật mổ não thức tỉnh, song khó khăn vẫn đặt ra đối với các bác sĩ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, đó là không có máy kích thích điện trong mổ - một loại dụng cụ rất đắt tiền nhằm nhận biết vùng vận động của não, tránh gây tổn thương đến vùng này trong quá trình phẫu thuật. Trong cái khó, PGS.TS Đồng Văn Hệ và các bác sĩ đã sáng tạo dùng dao điện – một thiết bị để thay thế mà vẫn đảm bảo hiệu quả nhận biết vùng vận động và an toàn cho người bệnh.

Phẫu thuật não thức tỉnh là phẫu thuật khi bệnh nhân vẫn tỉnh táo, có thể nói chuyện, hát, chơi nhạc, cử động tay theo yêu cầu của nhân viên y tế trong phòng mổ.

Theo PGS.TS Đồng Văn Hệ, kỹ thuật mổ thức tỉnh thường chỉ được thực hiện ở những nước giàu, đủ phương tiện kỹ thuật hiện đại, có ekip phẫu thuật - gây mê được đào tạo bài bản và phối hợp rất nhịp nhàng. Trong các năm về trước, phương pháp này vẫn chưa một cơ sở nào thực hiện. Bên cạnh đó còn đòi hỏi sự can đảm của bệnh nhân bởi khi mổ bệnh nhân vẫn tỉnh, nghe được cả tiếng máy khoan sọ, tiếng cắt của dụng cụ. Do đó, nếu bệnh nhân hoảng hốt, khó chịu, sợ hãi thì ca phẫu thuật không thể thành công.

Anh Gill Manuel MachadoTeixeira là một trong số hơn 40 bệnh nhân được mổ não thức tỉnh tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, kể từ ca phẫu thuật đầu tiên vào tháng 3/2019 đến nay. Tết Nguyên đán Giáp Thìn vừa qua là một cái Tết thật đặc biệt với vợ chồng chị Nguyễn Thị Hải Anh khi đã trải qua mọi cung bậc cảm xúc. Từ khi phát hiện chồng u não với bao nỗi bất an đến lúc vỡ òa hạnh phúc khi ca phẫu thuật thành công. Chỉ một tuần sau mổ, chồng chị hồi phục bình thường và có thể trò chuyện với các thành viên trong gia đình. "Một tin quá tuyệt với mà tôi nghĩ mình đang mơ. Gia đình tôi lại có để vui vẻ bên nhau, đón thêm thật nhiều mùa xuân và hạnh phúc. Xin cảm ơn các bác sĩ của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức rất nhiều", chị Nguyễn Thị Hải Anh hạnh phúc nói.

Hành trình đưa kỹ thuật mổ não thức tỉnh về Việt Nam

Đỗ thủ khoa kỳ thi Bác sĩ Nội trú, được cử sang Pháp du học và có cơ hội ở lại để phát triển, thế nhưng PGS.TS Đồng Văn Hệ đã lựa chọn về nước, đi theo con đường phẫu thuật thần kinh đầy chông gai. Những ca mổ kéo dài tới gần hai 20 tiếng, những công việc chuyên môn dày đặc cùng với công việc của cương vị Chủ tịch Hội Phẫu thuật Thần kinh Việt Nam và Giám đốc Trung tâm điều phối quốc gia về hiến ghép mô tạng, với PGS.TS Đồng Văn Hệ 24 tiếng mỗi ngày là không đủ, song ông luôn cố gắng sắp xếp thời gian dành để trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp và đào tạo bác sĩ trẻ trên cả nước. Những năm gần đây, các buổi đào tạo trực tuyến hàng tuần do ông chủ trì luôn thu hút hàng trăm bác sĩ phẫu thuật thần kinh trên cả nước.

Phẫu thuật thần kinh là một lĩnh vực khó và luôn có những áp lực khủng khiếp đè lên vai người phẫu thuật viên.

PGS.TS Đồng Văn Hệ nhớ lại chính những người thầy của mình đã có lúc phải thốt lên rằng muốn chuyển sang nghề lao động chân tay vì những ca mổ quá áp lực. “Là bác sĩ, ai cũng mong muốn cho người bệnh khỏi bệnh nhanh và quay lại đời sống xã hội sớm nhất có thể. Cho đến bây giờ, mấy chục năm trong nghề nhưng trước mỗi ca bệnh, trước khi phẫu thuật hoặc thực hiện bất cứ can thiệp nào cho bệnh nhân, chúng tôi đều luôn trăn trở, suy nghĩ, tìm phương án tối ưu. Thậm chí cân nhắc vài lần cũng chưa yên tâm. Có những ca bệnh khó thì phải đọc sách, tìm hiểu tài liệu, trao đổi, hội chẩn với các chuyên gia nước ngoài - những người mà họ biết nhiều về bệnh lý đó. Trong quá trình làm việc, cũng có những ca thành công ngay, có ca chưa đạt kết quả như ý muốn. Sau mỗi lần thất bại, chúng tôi lại phải tìm hiểu nguyên nhân tại sao, rà soát lại toàn bộ quá trình, thay đổi cách thức tiếp cận...”, PGS.TS Đồng Văn Hệ bộc bạch.

Mỗi khi nói về sự nghiệp, bác sĩ Hệ đều tri ân những thầy đã dìu dắt, nhận mình chỉ là học trò. "Tôi may mắn có những người thầy lớn như thầy Tôn Thất Bách, thầy Nguyễn Thường Xuân cũng như các thầy ở Trường Đại học Y Hà Nội và các giáo sư người nước ngoài. Mỗi người thầy giúp cho mình học rất nhiều và hỗ trợ mình trong những lúc sống còn của người bệnh. Có sự tư vấn, trợ giúp của các thầy khiến mình tự tin lên rất nhiều”, PGS.TS Đồng Văn Hệ cho biết.

Những thành tựu y học đạt được trong phẫu thuật não thức tỉnh đã mang lại hi vọng và sự sống cho nhiều bệnh nhân đồng thời khẳng định trình độ, tay nghề của các thầy thuốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức nói riêng và Việt Nam nói chung. Gần 40 năm gắn bó ngành y, PGS.TS Đồng Văn Hệ luôn tìm thấy niềm vui trong công việc. Ông ví phòng mổ của mình là nơi "tái sinh" những bộ não và "nếu đã chọn thì phải trực tiếp xông pha trận mạc mới trưởng thành".  PGS.TS Đồng Văn Hệ luôn xem bệnh nhân như người nhà để chữa trị, bởi mỗi một ca bệnh là một bài học, một trải nghiệm, một cơ hội trau dồi nghề nghiệp và y đức./.

User
Ý KIẾN

Việt Nam có hơn 5.000 loài thực vật và nấm, 408 loài động vật, cùng 75 loại khoáng vật có công dụng trong y dược, trong đó có nhiều loài dược liệu quý hiếm và đặc hữu, nhưng việc khai thác và ứng dụng nguồn dược liệu còn nhiều hạn chế.

Hôm nay 21/12, tại Quảng trường Cách mạng Tháng Tám, Thủ đô Hà Nội, Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Trung ương Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam và Hội Nghệ sĩ trẻ Việt Nam tổ chức Lễ mít tinh "Tiếp cận y tế toàn diện - Vì một Việt Nam khỏe mạnh", với sự tham gia của hơn 3.000 thanh niên và người dân Thủ đô.

Ung thư cổ tử cung là loại ung thư phổ biến thứ 3 ở phụ nữ từ 15-44 tuổi. Đó là thông tin được đưa ra tại hội nghị “Nghiên cứu khoa học và chỉ đạo tuyến chuyên ngành Sản - phụ khoa Hà Nội lần thứ 12 năm 2024” do Bệnh viện Phụ sản Hà Nội tổ chức sáng 20/12.

Thứ trưởng Bộ Y tế Lê Đức Luận vừa thông tin về tiến độ của 2 bệnh viện "nghìn tỷ" là Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức và Bệnh viện Bạch Mai cơ sở 2 (Hà Nam).

Bốn nạn nhân nặng trong vụ phóng hoả vừa xảy ra ở quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội, được điều trị chuyên sâu tại Bệnh viện Bạch Mai, sức khoẻ đang tiến triển tốt.

Hôm qua (19/12), Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh tiếp tục khai trương thêm một bệnh viện đa khoa hiện đại điều trị hiếm muộn tại Quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh.

Trong hôm nay (19/12), cả 4 bệnh nhân trong vụ cháy quán cà phê ở quận Bắc Từ Liêm đều sẽ được chuyển sang Viện bỏng Lê Hữu Trác.

Sáng 18/12, Bệnh viện Bạch Mai đã tổ chức tái khám miễn phí cho toàn bộ các nạn nhân trong vụ cháy chung cư mini xảy ra vào tháng 9/2023 ở Khương Hạ (quận Thanh Xuân), để theo dõi sức khỏe và đánh giá những di chứng do ngạt khói ở những bệnh nhân nặng.

Ca ghép phổi thứ hai đã được thực hiện thành công tại Bệnh viện phổi Trung ương. Đây là ca ghép được đánh giá là phức tạp, khó khăn, do người mắc nhiều bệnh nền nặng.

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội, đơn vị tiếp tục tăng cường công tác kiểm dịch y tế tại Cảng hàng không quốc tế Nội Bài; theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh trên thế giới, tại Việt Nam và Hà Nội nhằm phát hiện sớm các ca mắc, nghi mắc để thực hiện các phương án phòng, chống phù hợp, kịp thời.

Khi chúng ta bị ốm, bị đau, chúng ta thường sẽ có tâm trạng lo lắng và mệt mỏi. Lúc đó, nghệ thuật sẽ là liệu pháp giúp giải tỏa tinh thần.

Bệnh viện Nhi Trung ương thông tin vừa tiếp nhận và cấp cứu kịp thời hai bệnh nhi (2 tuổi) bị ngộ độc sau khi ăn nhầm lá hoa thủy tiên.

Giai đoạn khí hậu, thời tiết mùa đông xuân là điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm lây lan, nhất là các bệnh lây truyền qua đường hô hấp. Cục Y tế dự phòng đã có văn bản gửi Sở Y tế các tỉnh, thành phố về việc phòng chống bệnh truyền nhiễm mùa đông xuân.

Thông tin từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội, tuần qua, toàn thành phố ghi nhận 44 ca mắc sởi, tăng 19 ca so với tuần trước. Để chủ động ngăn ngừa dịch bệnh, Hà Nội sẽ tiếp tục tiêm vaccine sởi cho trẻ từ 1 - 5 tuổi.

Một gia đình bốn người ở huyện Thạch Hà vừa bị ngộ độc do đốt than trong phòng kín để sưởi ấm khi trời trở rét.

Nga đã phát triển thành công vaccine mRNA chống lại ung thư và sẽ phân phối miễn phí cho bệnh nhân vào đầu năm tới. Điều này mở ra hy vọng cho hàng triệu người bệnh trên toàn thế giới.

Bộ Y tế vừa có tờ trình về việc ban hành Nghị định quy định chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với viên chức, người lao động công tác tại các cơ sở y tế công lập.

UBND thành phố Hà Nội ban hành Công văn số 4193 về việc tăng cường kiểm soát chi khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế gửi Sở Y tế, Bảo hiểm Xã hội thành phố, UBND các quận, huyện, thị xã, trung tâm y tế các quận, huyện, thị xã.

Hội CCB Thành phố Hà Nội phối hợp với Bệnh viên Quân y 103, Hội CCB huyện Thanh Oai tổ chức khám bệnh, tư vấn sức khỏe, cấp thuốc miễn phí và tặng quà cho 300 cán bộ, hội viên CCB ở 7 xã trên địa bàn huyện.

Thời tiết chuyển rét sâu khiến lượng bệnh nhân bị đột quỵ gia tăng. Nhiều ca nhập viện muộn, đã qua “thời gian vàng” điều trị.

Thời tiết hiện nay tại Hà Nội là môi trường hoàn hảo để dịch bệnh phát triển, trong đó có dịch sởi. Rất nhiều trẻ em đã phải nhập viện trong 1 tháng trở lại đây, đa số bệnh nhi nhập viện trong tình trạng ho, sốt cao và sổ mũi; nhiều trẻ thì có biến chứng rất nặng.

Khoa Sơ sinh Bệnh viện Đa khoa Đức Giang vừa điều trị thành công cho một trẻ sơ sinh 4 ngày tuổi bị sốt xuất huyết.

Nằm trong chuỗi các hoạt động chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống ngành điện, sáng 14/12, đoàn viên thanh niên Tổng Công ty Điện lực thành phố Hà Nội tổ chức chương trình hiến máu tình nguyện hưởng ứng “Tuần lễ hồng EVN lần thứ X” năm 2024 với thông điệp “Vạn trái tim - Một tấm lòng”.

Từ đầu năm 2024 đến nay, cả nước ghi nhận 80 ca tử vong do bệnh dại.

Năm 2024, Sở Y tế Hà Nội đã triển khai hiệu quả hoạt động dược lâm sàng theo mô hình “Bệnh viện Chị - Em”, phân công 7 bệnh viện hạng I gồm: Xanh Pôn, Ung bướu Hà Nội, Tim Hà Nội, Thanh Nhàn, Phụ sản Hà Nội, Đức Giang, đa khoa Hà Đông hỗ trợ các bệnh viện hạng II trong triển khai hoạt động dược lâm sàng.

Để chuẩn bị cho lượng máu dự trữ dịp cuối năm và Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 sắp tới, Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương dự kiến cần khoảng 80.000 đơn vị máu để điều trị cho người bệnh.

Do ảnh hưởng không khí lạnh, những ngày vừa qua thời tiết ở Lai Châu chuyển rét đậm, đặc biệt tại các xã vùng cao, nền nhiệt hạ thấp dưới 10 độ đã gây ảnh hưởng lớn tới sức khỏe của người dân.

Với sự chứng kiến của đại diện Bộ Y tế, Bộ Ngoại giao và Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (CDC), Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Viện Nghiên cứu Tâm Anh đã công bố triển khai dự án VISTA-1 về thuốc miễn dịch đường uống điều trị ung thư RBS2418 của Hoa Kỳ.

Một nghiên cứu mới đã mang đến hy vọng cho hàng triệu phụ nữ mắc bệnh ung thư vú ở giai đoạn đầu. Theo đó, một số bệnh nhân có thể được theo dõi chặt chẽ và chỉ cần dùng đến các phương pháp điều trị truyền thống như phẫu thuật và xạ trị nếu bệnh tiến triển xấu.

Bệnh viện Ung bướu Hà Nội triển khai thực hiện phần mềm bệnh án điện tử tháng 5/2024. Đây là bệnh viện thứ 10 của ngành y tế Thủ đô thực hiện bệnh án điện tử.

Theo thông tin từ Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương, để chuẩn bị cho lượng máu dự trữ dịp cuối năm và Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 sắp tới, Viện dự kiến cần khoảng 80.000 đơn vị máu trong tháng 12/2024 và tháng 1/2025. Trong đó, máu nhóm O cần khoảng 50% tổng lượng máu.

Liên quan đến dịch bệnh "bí ẩn" tại Congo khiến 406 trường hợp mắc, trong đó có 31 ca tử vong, Tiến sĩ Hoàng Minh Đức - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng cho biết sẽ tiếp tục theo dõi, bám sát tình hình dịch bệnh; khi có diễn biến mới sẽ phối hợp đánh giá nguy cơ đề xuất ứng phó phù hợp.

Thời tiết miền Bắc chuyển mùa khiến nhiều bệnh nhân mắc sởi ở người lớn nhập viện do chủ quan cho rằng, bệnh sởi chỉ ở trẻ em nên không khám, điều trị. Thực tế, người lớn cũng mắc bệnh sởi, có thể gặp những biến chứng khôn lường, thậm chí gây tử vong.

Bệnh viện Đa khoa tư nhân Hồng Hà vừa bị xử phạt 23 triệu đồng kèm theo đình chỉ hoạt động một phần của cơ sở vì đã không tuân thủ đúng quy định chuyên môn kỹ thuật trong hành nghề khám bệnh, chữa bệnh; người hành nghề thực hiện hành nghề không đúng thời gian đăng ký đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 20, chiều 10/12, với đã số đại biểu tán thành, HĐND thành phố đã thông qua Nghị quyết Quy định giá cụ thể dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh đối với các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh của Nhà nước thuộc thành phố Hà Nội quản lý.

Sáng 10/12, tại Hà Nội, Bộ NN&PTNT, Bộ Y tế phối hợp cùng đại diện một số tổ chức quốc tế đồng chủ trì Diễn đàn cấp cao năm 2024 về "Một sức khỏe phòng chống dịch bệnh từ động vật sang người", giai đoạn 2021-2025.

Theo lãnh đạo CDC Hà Nội, số ca mắc sởi tại Hà Nội đang có xu hướng gia tăng, bệnh nhân ghi nhận rải rác trên địa bàn, chủ yếu ở người chưa tiêm chủng vaccine hoặc chưa được tiêm đầy đủ. Dự báo trong thời gian tới, số ca mắc sởi có thể tiếp tục tăng lên.

Một thiếu niên 16 tuổi hôn mê sau tai nạn giao thông, được các bác sĩ đưa thân nhiệt về 36,4 độ C, còn gọi 'ngủ đông' nhân tạo, cứu sống ngoạn mục.

Thời tiết Hà Nội tiếp tục duy trì trạng thái lạnh và thậm chí là chuyển rét sâu, các chuyên gia khuyến cáo có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim.

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố (CDC) Hà Nội, trong tuần qua toàn thành phố ghi nhận 25 trường hợp mắc sởi, trong đó 19 trường hợp chưa tiêm vắc xin phòng sởi.

Từ năm 2025, khi đi khám, chữa bệnh BHYT người dân cần lưu ý 5 quy định mới này để bảo vệ quyền lợi của mình.

Cục Quản lý Dược đã có công văn yêu cầu Sở Y tế các tỉnh, thành phố xây dựng kế hoạch và triển khai mua sắm thuốc để đảm bảo sẵn sàng cung ứng đủ thuốc, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng khan hiếm, thiếu thuốc phục vụ công tác khám, chữa bệnh cho nhân dân trong các dịp Tết sắp tới.

Gala Hạt mầm khát vọng lần thứ 2 đã công bố và trao quyết định 10 ca thụ tinh trong ống nghiệm miễn phí 100% trong chương trình hỗ trợ quân nhân hiếm muộn. Chương trình do Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội phối hợp cùng Trung tâm Phát thanh - Truyền hình Quân đội tổ chức.

Sáng 7/12, Bệnh viện Bạch Mai đã tổ chức hội thảo cập nhật những tiến bộ trong phẫu thuật ung thư đại trực tràng.

Sáng 7/12, đội ngũ y bác sĩ của Bệnh viện Thanh Nhàn đã thực hiện ca phẫu thuật lấy tạng của người cho chết não và chuyển ghép cho các bệnh nhân. Toàn bộ quá trình được thực hiện chỉ trong hơn 10 tiếng đồng hồ.

Cả nước hiện có hơn 25 trung tâm ghép tạng, trong đó Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức là một trong những đơn vị lớn nhất. 32 năm qua các thầy thuốc thực hiện được gần 9.100 ca ghép tạng, riêng bệnh viện này ghép gần 2.300 ca. Đây là thông tin được đưa ra tại Hội thảo Ghép mô - tạng diễn ra tại Bệnh viện Việt Đức sáng 7/12.