Người khai mở phẫu thuật não thức tỉnh tại Việt Nam

Từ ca mổ não đầu tiên bằng phương pháp thức tỉnh có sự hỗ trợ của chuyên gia nước ngoài, đến nay PGS.TS Đồng Văn Hệ và các bác sĩ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức hoàn toàn làm chủ được kỹ thuật này. Thời gian qua, những thành tựu y học đạt được đã mang lại hy vọng và sự sống cho nhiều bệnh nhân đồng thời khẳng định trình độ, tay nghề của các thầy thuốc Việt Nam.

Cứu sống nhưng phải bảo tồn tối đa chức năng của người bệnh

Tâm niệm đầy ý nghĩa đó đã khiến những người bác sĩ luôn tìm tòi, học hỏi và áp dụng thành công phương pháp “mổ não thức tỉnh”, nhằm giảm đi các di chứng của người bệnh hậu phẫu thuật. Từ ca mổ đầu tiên bằng phương pháp thức tỉnh có sự hỗ trợ của chuyên gia nước ngoài, đến nay PGS.TS Đồng Văn Hệ và các bác sĩ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức hoàn toàn làm chủ được kỹ thuật này mang lại sự niềm hạnh phúc cho nhiều người bệnh và người nhà của họ.

PGS.TS Đồng Văn Hệ (ngồi chính giữa) cùng đồng nghiệp thực hiện ca phẫu thuật cho bệnh nhân u não. Ảnh: Minh An

Cuối tháng 12/2023, chị Nguyễn Thị Hải Anh phát hiện người chồng quốc tịch Bồ Đào Nha là anh Gill Manuel MachadoTeixeira mắc u não. Đây là hiện tượng xuất hiện một khối lượng của tế bào phát triển bất thường trong não hoặc hộp sọ. Một khối u não phát triển sẽ gây nén và làm hỏng các cấu trúc khác trong não. PGS.TS Đồng Văn Hệ - Phó Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật thần kinh cho biết, với ca bệnh như thế này nếu áp dụng phẫu thuật theo phương pháp thông thường, người bệnh rất có thể bị rối loạn ngôn ngữ, trầm cảm, thậm chí không thể sống được. Vì thế, phẫu thuật thức tỉnh là phương thức tối ưu nhất để giảm những biến chứng có thể xảy ra.

"Chúng tôi đi học ở nước ngoài và thấy phương thức mổ thức tỉnh sẽ khả thi ở Việt Nam. Phẫu thuật não thức tỉnh là phẫu thuật khi bệnh nhân vẫn tỉnh táo, có thể nói chuyện, hát, chơi nhạc, cử động tay theo yêu cầu của nhân viên y tế trong phòng mổ. Tổn thương ở trong não rất gần vùng chức năng hoặc ngay vùng chức năng. Vì vậy, việc mổ thức tỉnh để không làm bệnh nhân tổn thương vùng não chức năng nói hay vận động để sau khi phẫu thuật người bệnh không có di chứng và trở lại cuộc sống bình thường tốt hơn", PGS Đồng Văn Hệ cho biết.

Trên thế giới, phẫu thuật thức tỉnh là một phương pháp được áp dụng khi phẫu thuật u não, bệnh nhân vẫn tỉnh táo trong quá trình phẫu thuật. Thay vì gây mê toàn bộ quá trình, bệnh nhân trong mổ não thức tỉnh được gây tê trong phần lớn thời gian mổ. Việc bệnh nhân tỉnh táo và tương tác với bác sĩ trong quá trình phẫu thuật sẽ giúp bác sĩ theo dõi các chức năng và giảm tối đa các biến chứng cho người bệnh. Làm chủ được kỹ thuật mổ não thức tỉnh, song khó khăn vẫn đặt ra đối với các bác sĩ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, đó là không có máy kích thích điện trong mổ - một loại dụng cụ rất đắt tiền nhằm nhận biết vùng vận động của não, tránh gây tổn thương đến vùng này trong quá trình phẫu thuật. Trong cái khó, PGS.TS Đồng Văn Hệ và các bác sĩ đã sáng tạo dùng dao điện – một thiết bị để thay thế mà vẫn đảm bảo hiệu quả nhận biết vùng vận động và an toàn cho người bệnh.

Phẫu thuật não thức tỉnh là phẫu thuật khi bệnh nhân vẫn tỉnh táo, có thể nói chuyện, hát, chơi nhạc, cử động tay theo yêu cầu của nhân viên y tế trong phòng mổ.

Theo PGS.TS Đồng Văn Hệ, kỹ thuật mổ thức tỉnh thường chỉ được thực hiện ở những nước giàu, đủ phương tiện kỹ thuật hiện đại, có ekip phẫu thuật - gây mê được đào tạo bài bản và phối hợp rất nhịp nhàng. Trong các năm về trước, phương pháp này vẫn chưa một cơ sở nào thực hiện. Bên cạnh đó còn đòi hỏi sự can đảm của bệnh nhân bởi khi mổ bệnh nhân vẫn tỉnh, nghe được cả tiếng máy khoan sọ, tiếng cắt của dụng cụ. Do đó, nếu bệnh nhân hoảng hốt, khó chịu, sợ hãi thì ca phẫu thuật không thể thành công.

Anh Gill Manuel MachadoTeixeira là một trong số hơn 40 bệnh nhân được mổ não thức tỉnh tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, kể từ ca phẫu thuật đầu tiên vào tháng 3/2019 đến nay. Tết Nguyên đán Giáp Thìn vừa qua là một cái Tết thật đặc biệt với vợ chồng chị Nguyễn Thị Hải Anh khi đã trải qua mọi cung bậc cảm xúc. Từ khi phát hiện chồng u não với bao nỗi bất an đến lúc vỡ òa hạnh phúc khi ca phẫu thuật thành công. Chỉ một tuần sau mổ, chồng chị hồi phục bình thường và có thể trò chuyện với các thành viên trong gia đình. "Một tin quá tuyệt với mà tôi nghĩ mình đang mơ. Gia đình tôi lại có để vui vẻ bên nhau, đón thêm thật nhiều mùa xuân và hạnh phúc. Xin cảm ơn các bác sĩ của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức rất nhiều", chị Nguyễn Thị Hải Anh hạnh phúc nói.

Hành trình đưa kỹ thuật mổ não thức tỉnh về Việt Nam

Đỗ thủ khoa kỳ thi Bác sĩ Nội trú, được cử sang Pháp du học và có cơ hội ở lại để phát triển, thế nhưng PGS.TS Đồng Văn Hệ đã lựa chọn về nước, đi theo con đường phẫu thuật thần kinh đầy chông gai. Những ca mổ kéo dài tới gần hai 20 tiếng, những công việc chuyên môn dày đặc cùng với công việc của cương vị Chủ tịch Hội Phẫu thuật Thần kinh Việt Nam và Giám đốc Trung tâm điều phối quốc gia về hiến ghép mô tạng, với PGS.TS Đồng Văn Hệ 24 tiếng mỗi ngày là không đủ, song ông luôn cố gắng sắp xếp thời gian dành để trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp và đào tạo bác sĩ trẻ trên cả nước. Những năm gần đây, các buổi đào tạo trực tuyến hàng tuần do ông chủ trì luôn thu hút hàng trăm bác sĩ phẫu thuật thần kinh trên cả nước.

Phẫu thuật thần kinh là một lĩnh vực khó và luôn có những áp lực khủng khiếp đè lên vai người phẫu thuật viên.

PGS.TS Đồng Văn Hệ nhớ lại chính những người thầy của mình đã có lúc phải thốt lên rằng muốn chuyển sang nghề lao động chân tay vì những ca mổ quá áp lực. “Là bác sĩ, ai cũng mong muốn cho người bệnh khỏi bệnh nhanh và quay lại đời sống xã hội sớm nhất có thể. Cho đến bây giờ, mấy chục năm trong nghề nhưng trước mỗi ca bệnh, trước khi phẫu thuật hoặc thực hiện bất cứ can thiệp nào cho bệnh nhân, chúng tôi đều luôn trăn trở, suy nghĩ, tìm phương án tối ưu. Thậm chí cân nhắc vài lần cũng chưa yên tâm. Có những ca bệnh khó thì phải đọc sách, tìm hiểu tài liệu, trao đổi, hội chẩn với các chuyên gia nước ngoài - những người mà họ biết nhiều về bệnh lý đó. Trong quá trình làm việc, cũng có những ca thành công ngay, có ca chưa đạt kết quả như ý muốn. Sau mỗi lần thất bại, chúng tôi lại phải tìm hiểu nguyên nhân tại sao, rà soát lại toàn bộ quá trình, thay đổi cách thức tiếp cận...”, PGS.TS Đồng Văn Hệ bộc bạch.

Mỗi khi nói về sự nghiệp, bác sĩ Hệ đều tri ân những thầy đã dìu dắt, nhận mình chỉ là học trò. "Tôi may mắn có những người thầy lớn như thầy Tôn Thất Bách, thầy Nguyễn Thường Xuân cũng như các thầy ở Trường Đại học Y Hà Nội và các giáo sư người nước ngoài. Mỗi người thầy giúp cho mình học rất nhiều và hỗ trợ mình trong những lúc sống còn của người bệnh. Có sự tư vấn, trợ giúp của các thầy khiến mình tự tin lên rất nhiều”, PGS.TS Đồng Văn Hệ cho biết.

Những thành tựu y học đạt được trong phẫu thuật não thức tỉnh đã mang lại hi vọng và sự sống cho nhiều bệnh nhân đồng thời khẳng định trình độ, tay nghề của các thầy thuốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức nói riêng và Việt Nam nói chung. Gần 40 năm gắn bó ngành y, PGS.TS Đồng Văn Hệ luôn tìm thấy niềm vui trong công việc. Ông ví phòng mổ của mình là nơi "tái sinh" những bộ não và "nếu đã chọn thì phải trực tiếp xông pha trận mạc mới trưởng thành".  PGS.TS Đồng Văn Hệ luôn xem bệnh nhân như người nhà để chữa trị, bởi mỗi một ca bệnh là một bài học, một trải nghiệm, một cơ hội trau dồi nghề nghiệp và y đức./.

User
Ý KIẾN

Theo Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội, người mắc sởi trong thời gian gần đây tiếp tục gia tăng, đặc biệt là nhóm trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tháng tuổi và trên 11 tuổi, mặc dù nhiều trẻ đã được tiêm phòng.

Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) đã cấp phép lưu hành cho vắc xin Qdenga phòng bệnh sốt xuất huyết. Vắc xin này đang được tiêm dịch vụ tại Việt Nam.

Người đàn ông 48 tuổi ở Hà Nội đang lái xe ô tô bất ngờ khởi phát cơn đột quỵ, đã gây ra va chạm giao thông. Tại Bệnh viện E, các bác sĩ xác định nam bệnh nhân bị nhồi máu não.

Sau gần 9 tháng thực hiện Nghị định 24 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu, các bệnh viện đã phần nào khắc phục được tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế.

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố CDC Hà Nội, trong tuần qua (từ ngày 1/11 đến ngày 8/11), ghi nhận 16 trường hợp mắc sởi trong đó 14 trường hợp chưa tiêm vắc xin phòng sởi, hai trường hợp đã tiêm vắc xin phòng sởi, tăng 6 trường hợp so với tuần trước.

Bộ Y tế vừa đưa ra đề xuất đưa tiêm ngừa sốt xuất huyết vào Chương trình tiêm chủng mở rộng sau thời gian thử nghiệm tại cộng đồng.

Xác định nguồn nhân lực đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, những năm qua, y tế Thủ đô đã có nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đầu vào cho các bác sỹ, điều dưỡng tương lai.

Với mục tiêu khám, phát hiện sớm và chữa bệnh cho người dân trên địa bàn Thủ đô, Hội thầy thuốc trẻ Hà Nội cùng các điều dưỡng, bênh viện trung ương và thành phố đã triển khai nhiều hoạt động nhằm nâng cao chất lượng sức khỏe cho nhân dân.

Hội Khoa học Tiêu hóa Việt Nam đã tổ chức Hội nghị Khoa học tiêu hoá toàn quốc lần thứ 30 với sự tham dự của hơn 1.200 đại biểu là các giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ và chuyên gia đầu ngành tiêu hóa trong nước và quốc tế.

Sở Y tế Hà Nội vừa có công văn gửi Sở Giáo dục và Đào tạo, UBND các quận, huyện, thị xã và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố về việc triển khai tiêm chủng miễn phí hai loại vaccine phòng uốn ván - bạch hầu trong chương trình tiêm chủng mở rộng cho trẻ.

Theo báo cáo từ GLOBOCAN năm 2022, mỗi năm tại Việt Nam có trên 180 nghìn ca ung thư mới được phát hiện, số trường hợp tử vong vì ung thư lên đến 120 nghìn ca.

Trường Đại học Y Hà Nội vừa tổ chức Hội nghị CME lần thứ 7 về nam học và y học giới tính với chủ đề “Cập nhật những tiến bộ trong nam học và y học giới tính – và đa dạng hóa toàn cầu”.

Sáng 8/11, Bệnh viện Bạch Mai đã tổ chức Hội thảo “Khoa học chuyên ngành Hóa Sinh và Lễ kỷ niệm 70 năm thành lập khoa Hóa Sinh”.

Sở Y tế Hà Nội vừa ban hành văn bản gửi Sở Giáo dục và Đào tạo, UBND các quận, huyện, thị xã và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) thành phố về việc triển khai tiêm chủng vaccine phòng uốn ván - bạch hầu trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM nhận định bệnh nhân sốt xuất huyết ở TP.HCM có dấu hiệu gia tăng. Trong tuần 44, TP.HCM ghi nhận 661 ca bệnh, tăng 21% so với trung bình 4 tuần trước.

UBND thành phố Hà Nội ngày 6/11 ban hành Kế hoạch triển khai thí điểm thực hiện tích hợp Sổ sức khoẻ điện tử trên ứng dụng VNeID, nhằm giúp các cơ sở y tế chia sẻ dữ liệu sức khỏe của bệnh nhân dễ dàng, từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ khám, chữa bệnh.

Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) nhận được báo cáo của Viện Pasteur Nha Trang về kết quả kiểm nghiệm mẫu giám sát phát hiện sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe TIGI MAX PLUS có chứa chất cấm Sibutramine và Phenolphtalein.

Chiều cao của người Việt Nam đã tăng thêm khoảng 3cm ở nam giới và gần 2cm ở nữ giới so với người cùng lứa tuổi cách đây 20 năm. Tuy nhiên con số này vẫn ở mức thấp trên thế giới.

Bộ Y tế vừa có báo cáo làm rõ phản ánh về việc thiếu vắc xin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng trong báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 7, Quốc hội Khóa 15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Vào khoảng 9 giờ ngày 5/11, có 20 trẻ mầm non của một trường học tại xã Giang Ma, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu phải cấp cứu ở Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lai Châu nghi do ăn nhầm thuốc diệt chuột.

Tin từ Bệnh viện Bạch Mai cho biết, nhận được đề nghị từ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lai Châu hỗ trợ cấp cứu bệnh nhi nghi ngộ độc thuốc diệt chuột, bệnh viện đã cử đoàn bác sĩ lên đường đến Lai Châu.

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) thành phố Hà Nội, trong tuần qua (từ ngày 25/10 đến 31/10), toàn thành phố ghi nhận 612 ca mắc sốt xuất huyết, không có trường hợp tử vong (tăng 110 trường hợp so với tuần trước).

Sở Y tế Hà Nội vừa có Công văn số 5405 gửi các bệnh viện trong và ngoài công lập về việc tăng cường các biện pháp phòng, chống lây nhiễm bệnh sởi trong bệnh viện.

UBND thành phố Hà Nội vừa có công văn yêu cầu các sở, ban, ngành và UBND các quận, huyện, thị xã bảo đảm phấn đấu hoàn thành mục tiêu đến năm 2025, 100% cơ sở y tế và người dân trên địa bàn sử dụng sổ sức khỏe điện tử.

Tuần qua, Hà Nội ghi nhận thêm 612 ca mắc sốt xuất huyết và 10 ca sởi. Đây là số ca bệnh ghi nhận trong một tuần cao nhất kể từ đầu năm đến nay.

Luật Bảo hiểm Y tế có hiệu lực cách đây 15 năm, nhiều quy định đã không còn phù hợp với thực tiễn, làm nảy sinh nhiều vướng mắc, bất cập đối với cả cơ quan bảo hiểm xã hội và cơ sở khám, chữa bệnh.

Trong bối cảnh xã hội ngày càng già hóa, việc chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi đang trở thành một vấn đề cấp thiết, được cả xã hội quan tâm. Trong các bộ môn rèn luyện thể lực cho người cao tuổi thì Yoga không chỉ giúp cải thiện sức khỏe về thể chất mà còn mang lại lợi ích tích cực cho sức khỏe tinh thần.

Chiều 1/11, tại Bệnh viện Bạch Mai đã chính thức triển khai bệnh án điện tử ở tất cả các khoa, phòng ở bệnh viện.

Với thiết kế bắt mắt, hình thức quảng bá hấp dẫn khiến cho thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng dễ dẫn dắt thế hệ người sử dụng nicotin mới, đặc biệt là thanh thiếu niên và nữ giới.

Ung thư đang trở thành gánh nặng lớn tại các quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên tỷ lệ chữa khỏi một số bệnh ung thư của Bệnh viện K và một số bệnh viện ở Việt Nam đã ngang tầm với các nước tiên tiến trong khu vực và thế giới.

Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế là một trong những nội dung quan trọng được Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, đang diễn ra. Dự án luật bổ sung thêm nhiều quy định mới nhằm tăng thêm quyền lợi cho người tham gia khi đi khám, chữa bệnh.

Người đi khám chữa bệnh có thẻ bảo hiểm y tế phải đúng tuyến với nơi đăng ký khám bệnh, chữa bệnh ban đầu, nên việc chuyển tuyến vốn đang gặp nhiều khó khăn. Đây là vấn đề cử tri kỳ vọng Quốc hội sẽ sửa đổi trong kỳ họp lần này.

Virus đậu mùa khỉ đang gây ra mối lo ngại mới ở Trung Phi khi chủng clade Ia, vốn chỉ lây từ động vật sang người, đang có xu hướng tiến hóa cho thấy khả năng lây truyền liên tục từ người sang người

Một trong bốn mục tiêu của Chiến lược quốc gia phòng, chống bệnh không lây nhiễm giai đoạn 2015 - 2025, là nâng cao năng lực, hiệu quả trong dự phòng, giám sát, phát hiện và điều trị các bệnh không lây nhiễm. Hiện nay, tuyến y tế cơ sở đang tăng cường công tác sàng lọc để phát hiện và điều trị hiệu quả các bệnh này.

Theo Sở Y tế TP.HCM, từ đầu năm 2024 đến cuối tháng 10 này, các bệnh viện tại TP.HCM đã điều trị cho 3.139 trường hợp mắc bệnh sởi, trong đó 58% số ca đến từ các tỉnh, thành phố phía Nam.

Thanh tra Sở Y tế TP.HCM vừa ra quyết định xử phạt nhiều cơ sở thẩm mỹ, nha khoa và các cơ sở kinh doanh dịch vụ làm đẹp "chui" gắn mác bệnh viện, với số tiền lên đến hàng trăm triệu đồng, kèm theo hình thức phạt bổ sung là đình chỉ dài hạn.

Ngày 30/10, thông tin từ Bệnh viện Trung ương Huế (Thừa Thiên - Huế) cho biết, đơn vị vừa thực hiện thành công ca ghép tim thứ 13, mang lại sự sống cho một bệnh nhân nam suy tim giai đoạn cuối. Qua đó, bệnh viện xác lập kỷ lục mới về ghép tim xuyên Việt.

Dự án thí điểm bác sĩ trẻ tình nguyện về vùng khó khăn đã góp phần quan trọng trong việc cung cấp nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khoẻ của nhân dân.

Bệnh viện Bạch Mai vừa tổ chức lấy và ghép tạng thành công từ người hiến chết não.

Lần đầu tiên tại Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), một nam thanh niên chết não đã hiến tạng, hồi sinh sự sống cho nhiều bệnh nhân khác.

Ngày 28/10, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội thông tin, trong tuần qua (18-25/10), toàn thành phố ghi nhận 502 trường hợp mắc sốt xuất huyết (tăng 99 trường hợp so với tuần trước đó). Bệnh nhân phân bố tại 30 quận, huyện, thị xã.

Việt Nam thuộc nhóm những nước có tỷ lệ đột quỵ cao nhất trên thế giới. Cứ 4 người trên 25 tuổi sẽ có 1 người đã và sẽ bị đột quỵ. Đó là thông tin được đề cập tại Hội thảo về Chương trình dự phòng đột quỵ và nhồi máu cơ tim do Đại học Y Khoa Tokyo Việt Nam và Bệnh viện Kusumi tổ chức ngày 27/10.

Nội soi siêu âm can thiệp là một kỹ thuật tiên tiến giúp cho chẩn đoán và điều trị các bệnh lý ống tiêu hóa và mật tụy được hiệu quả. Bệnh viện Bạch Mai đã tổ chức hội thảo khoa học nội soi siêu âm can thiệp trong bệnh lý ống tiêu hóa và mật tụy với sự tham gia của các chuyên gia đầu ngành trong nước và quốc tế trong lĩnh vực tiêu hóa và nội soi.

Sở Y tế Hà Nội là đơn vị đầu tiên hoàn thành việc xếp cấp 100% cơ sở khám chữa bệnh trên địa bàn. Sở đã xếp cấp và thẩm định 86 bệnh viện, trong đó có 45 bệnh viện công lập và 41 bệnh viện tư nhân.

Gần 50 người đã nhiễm khuẩn E. coli, trong đó có một trường hợp tử vong, sau khi ăn hamburger Quarter Pounder của McDonald's tại Mỹ.

Bệnh viện Xanh Pôn vừa phối hợp với các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực chỉnh hình nhi trên thế giới khám cho hơn 100 trẻ và đã phẫu thuật ra viện cho 27 trẻ nhỏ.