Người Việt chi 49.000 tỷ đồng mua thuốc lá hàng năm
Tiêu dùng thuốc lá ở Việt Nam đã và đang gây ra những gánh nặng lớn về bệnh tật và tử vong cùng những tổn thất về kinh tế ở cả cấp hộ gia đình cũng như ở cấp quốc gia. Sử dụng thuốc lá là một trong nguyên nhân hàng đầu của bệnh tật và tử vong sớm.
Để đạt được hiệu quả giảm tiêu dùng thuốc lá, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và các tổ chức hoạt động trong lĩnh vực y tế công cộng khuyến cáo cần thay đổi chính sách thuế thuốc lá theo hướng: Bổ sung thuế tuyệt đối (để chuyển sang hệ thống thuế hỗn hợp) với mức đủ lớn và tăng thuế theo một lộ trình đều đặn để giá thuốc lá theo kịp mức tăng thu nhập, dần hướng tới mức thuế tối ưu là chiếm 75% giá bán lẻ để góp phần đạt mục tiêu giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá.
Thuốc lá gây ra gánh nặng lớn về bệnh tật và tử vong
Với 15,6 triệu người hút thuốc (Điều tra tình hình hút thuốc lá ở người trưởng thành GATS 2015), Việt Nam nằm trong số 15 quốc gia trên thế giới có số người hút thuốc cao nhất. Mỗi năm, Việt Nam có trên 40.000 ca tử vong vì các bệnh do thuốc lá gây ra. Con số này sẽ tăng lên 70.000 ca/năm vào 2030 nếu Việt Nam không phòng chống tác hại thuốc lá hiệu quả (gần gấp 4 lần số ca tử vong vì tai nạn giao thông đường bộ tại nước ta mỗi năm).
Gánh nặng kinh tế do sử dụng thuốc lá gây ra ở Việt Nam cho điều trị bệnh, tổn thất do mất sức lao động do bệnh tật và tử vong sớm do 5 trong 25 nhóm bệnh là 25.000 tỷ đồng (tương đương gần 1% GDP của năm nghiên cứu 2011).
Tiêu dùng thuốc lá ở Việt Nam đã và đang gây ra những gánh nặng lớn về bệnh tật và tử vong cùng những tổn thất về kinh tế ở cả cấp hộ gia đình cũng như ở cấp quốc gia.
ThS.BS Nguyễn Tuấn Lâm – Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam cho biết, sử dụng thuốc lá là một trong nguyên nhân hàng đầu của bệnh tật và tử vong sớm. Thuốc lá chứa 7.000 hóa chất trong đó có 69 chất gây ung thư và là nguyên nhân gây nên 25 loại bệnh (ung thư, tim mạch, các bệnh về hô hấp và sinh sản). Ước tính thế giới có 8 triệu người chết mỗi năm liên quan đến các bệnh do thuốc lá gây ra.
"Ngay cả với các loại thuốc lá thế hệ mới (bao gồm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng) cũng có các tác hại không kém thì thuốc lá điếu thông thường" – BS. Tuấn Lâm nói.
Giá thuốc lá ở Việt Nam hiện thuộc hàng thấp nhất trên thế giới là nguyên nhân dẫn đến sức mua gia tăng
Theo báo cáo của WHO, năm 2020, giá trung bình một bao thuốc nhãn phổ biến nhất ở Việt Nam là 2,82 đô la PPP/1 bao, chỉ bằng 1/3 so với mức bình quân của tất cả các quốc gia trên thế giới (8,46 đô la PPP/bao). Giá thuốc lá ở Việt Nam đứng thứ 157 trên tổng số 161 quốc gia có số liệu báo cáo năm 2020.
Báo cáo năm 2021 về chỉ số thuế thuốc lá của Liên minh Phòng chống thuốc lá Đông Nam Á (SEATCA) cũng cho thấy, giá thuốc lá tại Việt Nam ngày càng rẻ so với thu nhập đầu người.
Chỉ số Giá thuốc lá tính theo phần trăm thu nhập quốc dân trên đầu người) – RIP (relative income price - giá tính theo mức thu nhập) giảm từ 11,4% năm 2000 xuống còn 3,04% năm 2019. Chỉ số này được tính bằng phần trăm thu nhập cần thiết để mua 100 bao thuốc lá (20 điếu mỗi bao). Nếu RIP càng nhỏ tức là thuốc lá càng rẻ, dễ mua. Điều này cho thấy ở Việt Nam thuốc lá ngày càng rẻ đi so với thu nhập của người dân và sức mua thuốc lá gia tăng.
Theo các chuyên gia, một trong những nguyên nhân chủ yếu của việc tỷ lệ hút thuốc lá còn cao và giảm chậm là do thuế thuốc lá của Việt Nam còn rất thấp. Giá thuốc lá rẻ làm tăng khả năng tiếp cận và mua thuốc lá của thanh thiếu niên và người nghèo.
"Giá thuốc lá ở Việt Nam rẻ đến mức khó tin – đồng nghĩa với việc giá cả không phải là rào cản đối với giới trẻ trong việc hình thành thói quen hút thuốc lá. Chúng ta cần thay đổi điều này, và làm cho việc bắt đầu cũng như tiếp tục hút thuốc ở những người trẻ trở nên khó khăn hơn. Tăng thuế thuốc lá sẽ là cách nhanh nhất và tiết kiệm chi phí nhất để đạt được điều này" - TS. Angela Pratt, Trưởng đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam nói.
Tăng thuế là biện pháp hiệu quả nhất để giảm tiêu dùng thuốc lá
WHO và Ngân hàng Thế giới đã khuyến cáo tỷ trọng thuế thuốc lá trên giá bán lẻ phải đạt từ 75% mới thực sự có tác động làm giảm tiêu dùng. Việc tăng thuế đối với thuốc lá có thể làm giảm số lượng người nghèo ở Việt Nam, góp phần ngăn ngừa tử vong sớm do hút thuốc và giảm tình trạng bần cùng do chi phí y tế liên quan đến thuốc lá. Người dân Việt Nam sẽ được hưởng lợi thêm từ việc giảm hút thuốc lá thụ động, tăng năng suất của người lao động, cải thiện chất lượng cuộc sống của người hút thuốc và gia đình họ, đồng thời có khả năng đầu tư thêm nguồn thu thuế vào các chương trình xã hội và y tế, cùng những tác động tích cực khác của việc tăng thuế đối với thuốc lá.
Bà Nguyễn Thị Thu Hương – Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá, Bộ Y tế cho biết, so sánh thuế và giá thuốc lá của Việt Nam thuộc hàng thấp nhất trong khu vực ASEAN và rất thấp so với các nước đang phát triển. Thuế thuốc lá thấp, giá thuốc lá rẻ tạo cơ hội cho nhiều thanh thiếu niên, người nghèo cũng có thể mua thuốc lá dễ dàng, thuốc lá được bày bán ở khắp mọi nơi. Hiện chúng ta chưa có quy định về việc cấp phép quản lý điểm bán hàng.
"Hệ lụy của việc sử dụng thuốc lá quá dễ dàng là gánh nặng bệnh tật rất lớn, gia tăng các bệnh do thuốc lá gây ra. Chính vì vậy, tăng thuế thuốc lá ở mức đủ cao là biện pháp quan trọng và hữu hiệu để giảm tiêu thụ thuốc lá trong các tầng lớp dân cư, đặc biệt là thanh thiếu" – bà Hương nhấn mạnh.
Ngân hàng thế giới và WHO đánh giá, chính sách giá và thuế là một trong những chính sách quan trọng nhất để kiểm soát tiêu dùng thuốc lá và có vai trò chiếm tới 50% trong việc giảm hút thuốc (phần còn lại là tác động từ các biện pháp khác bao gồm: thực thi môi trường không khói thuốc, in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh, truyền thông về tác hại thuốc lá, cấm quảng cáo thuốc lá và hỗ trợ cai nghiện thuốc lá).
ThS. Đào Thế Sơn – Chuyên gia kinh tế về thuốc lá và buôn lậu thuốc lá của Liên minh phòng chống lao và bệnh phổi quốc tế (the Union) cũng nhấn mạnh: "Thuế là biện pháp kiểm soát thuốc lá hiệu quả nhất".
Dẫn chứng điều này, ThS. Sơn cho hay, WHO đã chỉ ra, trung bình khi giá thuốc lá tăng 10% sẽ làm giảm sử dụng thuốc lá khoảng 4% tại các nước có thu nhập cao và 5% tại các nước có thu nhập trung bình và thấp. Biện pháp thuế đặc biệt có hiệu quả với nhóm thanh thiếu niên, ước tính khi giá thuốc lá tăng khoảng 10% thì sẽ giảm sử dụng thuốc lá khoảng 10% hoặc hơn ở nhóm trẻ tuổi.
Theo Luật thuế Tiêu thụ đặc biệt sửa đổi 2014 số 70/2014/QH13, hiện nay Việt Nam đang áp dụng tính thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) theo tỷ lệ là 75% và giá tính thuế là giá xuất xưởng. Tuy nhiên khi tính theo chuẩn quốc tế là "tỷ lệ thuế thuốc lá tính theo giá bán lẻ" thì tỷ lệ thuế của Việt Nam (bao gồm cả TTĐB và giá trị gia tăng) chỉ chiếm 38,8% giá bán lẻ thuốc lá (2020), thấp hơn so với trung bình của các quốc gia có thu nhập trung bình (59%), bằng một nửa của hầu hết các nước ASEAN như Thái Lan 78,6%, Singapore 67,1%, Indonesia 62,3%.
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
100% trạm y tế ở 10 tỉnh vùng cao, miền núi, khó khăn sẽ được triển khai khám, chữa bệnh từ xa thông qua việc áp dụng công nghệ thông tin, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI).
Chiều 21/11, Quốc hội đã thông qua dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Dược, trong đó nghiêm cấm hành vi bán lẻ theo phương thức thương mại điện tử với thuốc kê đơn.
Bệnh viện Đa khoa thành phố Buôn Ma Thuột (tỉnh Đắk Lắk) vừa tiếp nhận 7 nạn nhân bị ngộ độc thực phẩm do ăn thịt của chó bị bệnh.
Sở Y tế Hà Nội và Cơ quan Quản lý các bệnh viện công Paris đã ký kết thỏa thuận hợp tác giai đoạn 2024 - 2029.
Theo Bộ Y tế, Việt Nam đang tiếp tục đối mặt với tình trạng kháng thuốc gia tăng - mối đe dọa sức khỏe và sự phát triển toàn cầu. Việc phòng chống kháng thuốc đòi hỏi sự tham gia của các bộ, ngành, địa phương và toàn xã hội.
Sở Y tế Hà Nội vừa ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe giữa ngành Y tế Hà Nội và Hiệp hội các Công ty Điều phối Y tế Quốc tế Nhật Bản (JIMCA) giai đoạn 2024 - 2029.
Trên thế giới đã xuất hiện các vi khuẩn kháng với hầu hết kháng sinh, còn gọi là vi khuẩn siêu kháng thuốc. Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn vừa ký ban hành quyết định phê duyệt Kế hoạch hành động phòng, chống kháng thuốc trong y tế giai đoạn 2024 - 2025.
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội, tuần qua, toàn thành phố ghi nhận 25 ca mắc sởi, tăng 9 ca so với tuần trước đó; trong đó 20 ca mắc chưa tiêm vaccine phòng sởi, 5 ca mắc chưa tiêm đầy đủ vaccine.
Ngày 18/11, Sở Y tế Đồng Nai ghi nhận trường hợp bé trai H.T.H (8 tuổi, ngụ thành phố Biên Hòa) tử vong do bệnh sởi. Đây là ca đầu tiên tử vong do bệnh này ở Đồng Nai trong năm 2024.
Trong tuần qua (từ ngày 9/11 đến 15/11), toàn thành phố ghi nhận 25 ca mắc sởi (tăng 9 ca so với tuần trước đó).
Khoảng 1/3 số ca nhiễm HIV mới ở Việt Nam là người trẻ trong độ tuổi từ 15 đến 24. Đặc biệt, tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM) và người chuyển giới gia tăng đáng kể.
HIV trẻ hóa, tăng nhanh trong nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới. Đây là thông tin được đưa ra tại buổi gặp mặt báo chí nhân Tháng hành động Quốc gia phòng, chống HIV/AIDS, tổ chức vào chiều 18/11.
Các bà nội trợ hiện đại, những người luôn ưu tiên dinh dưỡng nhưng không có nhiều thời gian nấu nướng thường lựa chọn những sản phẩm tiện lợi cho con và cả gia đình. Nắm bắt được xu hướng đó, Tập đoàn TH đã ra mắt bộ sản phẩm thực phẩm chế biến TH true FOOD và dần trở nên quen thuộc với hàng triệu căn bếp Việt.
Các bác sĩ Khoa Sản, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương vừa tiếp nhận sản phụ 27 tuổi, mang thai con đầu lòng ở tuần thai thứ 38. Thời điểm nhập viện, sản phụ được chẩn đoán vỡ ối sớm, sốt xuất huyết có dấu hiệu cảnh báo.
Theo báo cáo mới nhất của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), thanh niên tại châu Âu, Canada và Trung Á đang cảm thấy áp lực từ học đường tăng cao trong khi hỗ trợ từ gia đình lại suy giảm.
Ngày 14/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký ban hành Công điện yêu cầu các bộ, cơ quan liên quan và các địa phương tăng cường công tác phòng, chống bệnh sởi.
Vừa qua, Bộ Y tế và Hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam đã phát động hiến mô tạng “cho đi là còn mãi” tại Bệnh viện Đa khoa Nông nghiệp.
Hà Nội đang trong những ngày ô nhiễm không khí rất nghiêm trọng, có thời điểm mức độ ô nhiễm thậm chí nằm trong top cao nhất thế giới, ảnh hưởng đến cuộc sống cũng như sức khỏe người dân Thủ đô.
Bộ Y tế vừa ban hành Thông tư mới quy định về phương pháp định giá dịch vụ khám chữa bệnh và điều chỉnh giá khám bệnh, chữa bệnh theo mức lương cơ sở quy định tại Nghị định 73.
Việc khám sàng lọc khiếm thính, phát hiện sớm các dị tật bẩm sinh về chức năng nghe cho trẻ mầm non là rất quan trọng. Đây là một trong những hoạt động quan trọng của Đề án sàng lọc trước sinh và sơ sinh của thành phố đã và đang được triển khai miễn phí tại 10 quận, huyện ở Hà Nội.
Bộ Y tế đã ban hành Thông tư 21/2024/TT-BYT quy định phương pháp định giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh và điều chỉnh giá khám bệnh, chữa bệnh theo mức lương cơ sở quy định tại Nghị định 73/2024/NĐ-CP.
Báo cáo của gần 700 cơ sở khám chữa bệnh trên cả nước cho thấy, chỉ tính riêng năm 2023 đã có 1.224 ca nhập viện do sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.
Theo Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội, người mắc sởi trong thời gian gần đây tiếp tục gia tăng, đặc biệt là nhóm trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tháng tuổi và trên 11 tuổi, mặc dù nhiều trẻ đã được tiêm phòng.
Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) đã cấp phép lưu hành cho vắc xin Qdenga phòng bệnh sốt xuất huyết. Vắc xin này đang được tiêm dịch vụ tại Việt Nam.
Người đàn ông 48 tuổi ở Hà Nội đang lái xe ô tô bất ngờ khởi phát cơn đột quỵ, đã gây ra va chạm giao thông. Tại Bệnh viện E, các bác sĩ xác định nam bệnh nhân bị nhồi máu não.
Sau gần 9 tháng thực hiện Nghị định 24 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu, các bệnh viện đã phần nào khắc phục được tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế.
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố CDC Hà Nội, trong tuần qua (từ ngày 1/11 đến ngày 8/11), ghi nhận 16 trường hợp mắc sởi trong đó 14 trường hợp chưa tiêm vắc xin phòng sởi, hai trường hợp đã tiêm vắc xin phòng sởi, tăng 6 trường hợp so với tuần trước.
Nghỉ hưu nhưng không nghỉ ngơi, các y, bác sĩ tóc bạc ở TP. Hồ Chí Minh vẫn hằng ngày đến phòng khám từ thiện để khám bệnh, phát thuốc miễn phí cho những người khó khăn. Phòng khám được thành lập với sự tham gia của nhiều y, bác sĩ bệnh viện Quân y 175 đã nghỉ hưu.
Bộ Y tế vừa đưa ra đề xuất đưa tiêm ngừa sốt xuất huyết vào Chương trình tiêm chủng mở rộng sau thời gian thử nghiệm tại cộng đồng.
Xác định nguồn nhân lực đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, những năm qua, y tế Thủ đô đã có nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đầu vào cho các bác sỹ, điều dưỡng tương lai.
Với mục tiêu khám, phát hiện sớm và chữa bệnh cho người dân trên địa bàn Thủ đô, Hội thầy thuốc trẻ Hà Nội cùng các điều dưỡng, bênh viện trung ương và thành phố đã triển khai nhiều hoạt động nhằm nâng cao chất lượng sức khỏe cho nhân dân.
Hội Khoa học Tiêu hóa Việt Nam đã tổ chức Hội nghị Khoa học tiêu hoá toàn quốc lần thứ 30 với sự tham dự của hơn 1.200 đại biểu là các giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ và chuyên gia đầu ngành tiêu hóa trong nước và quốc tế.
Sở Y tế Hà Nội vừa có công văn gửi Sở Giáo dục và Đào tạo, UBND các quận, huyện, thị xã và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố về việc triển khai tiêm chủng miễn phí hai loại vaccine phòng uốn ván - bạch hầu trong chương trình tiêm chủng mở rộng cho trẻ.
Theo báo cáo từ GLOBOCAN năm 2022, mỗi năm tại Việt Nam có trên 180 nghìn ca ung thư mới được phát hiện, số trường hợp tử vong vì ung thư lên đến 120 nghìn ca.
Trường Đại học Y Hà Nội vừa tổ chức Hội nghị CME lần thứ 7 về nam học và y học giới tính với chủ đề “Cập nhật những tiến bộ trong nam học và y học giới tính – và đa dạng hóa toàn cầu”.
Sáng 8/11, Bệnh viện Bạch Mai đã tổ chức Hội thảo “Khoa học chuyên ngành Hóa Sinh và Lễ kỷ niệm 70 năm thành lập khoa Hóa Sinh”.
Sở Y tế Hà Nội vừa ban hành văn bản gửi Sở Giáo dục và Đào tạo, UBND các quận, huyện, thị xã và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) thành phố về việc triển khai tiêm chủng vaccine phòng uốn ván - bạch hầu trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng.
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM nhận định bệnh nhân sốt xuất huyết ở TP.HCM có dấu hiệu gia tăng. Trong tuần 44, TP.HCM ghi nhận 661 ca bệnh, tăng 21% so với trung bình 4 tuần trước.
UBND thành phố Hà Nội ngày 6/11 ban hành Kế hoạch triển khai thí điểm thực hiện tích hợp Sổ sức khoẻ điện tử trên ứng dụng VNeID, nhằm giúp các cơ sở y tế chia sẻ dữ liệu sức khỏe của bệnh nhân dễ dàng, từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ khám, chữa bệnh.
Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) nhận được báo cáo của Viện Pasteur Nha Trang về kết quả kiểm nghiệm mẫu giám sát phát hiện sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe TIGI MAX PLUS có chứa chất cấm Sibutramine và Phenolphtalein.
Viện Y Học Ứng Dụng Việt Nam vừa tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Vai trò của Vitamin D3 và K2 cải thiện mật độ xương và tăng trưởng chiều cao ở trẻ em”.
Chiều cao của người Việt Nam đã tăng thêm khoảng 3cm ở nam giới và gần 2cm ở nữ giới so với người cùng lứa tuổi cách đây 20 năm. Tuy nhiên con số này vẫn ở mức thấp trên thế giới.
Bộ Y tế vừa có báo cáo làm rõ phản ánh về việc thiếu vắc xin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng trong báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 7, Quốc hội Khóa 15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Vào khoảng 9 giờ ngày 5/11, có 20 trẻ mầm non của một trường học tại xã Giang Ma, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu phải cấp cứu ở Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lai Châu nghi do ăn nhầm thuốc diệt chuột.
Tin từ Bệnh viện Bạch Mai cho biết, nhận được đề nghị từ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lai Châu hỗ trợ cấp cứu bệnh nhi nghi ngộ độc thuốc diệt chuột, bệnh viện đã cử đoàn bác sĩ lên đường đến Lai Châu.
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) thành phố Hà Nội, trong tuần qua (từ ngày 25/10 đến 31/10), toàn thành phố ghi nhận 612 ca mắc sốt xuất huyết, không có trường hợp tử vong (tăng 110 trường hợp so với tuần trước).
0