Phở cuốn - khúc biến tấu của phở ở Hà Nội

Phở là món ăn đặc trưng nổi tiếng trong ẩm thực của Hà Nội nói riêng và Việt Nam nói chung. Những năm qua ở Hà Nội xuất hiện một biến tấu của phở, đó là phở cuốn. Món ăn này hấp dẫn thực khách bởi mang hương vị vừa lạ, vừa quen.

Giống như một nét chấm phá phở cuốn đã tô điểm cho bức tranh ẩm thực của mảnh đất nghìn năm văn hiến, góp phần làm cho ẩm thực Hà Nội ngày càng hấp dẫn thực khách mỗi lần đặt chân đến.

Phở cuốn xuất hiện ở Hà Nội khoảng 20 năm trước. Sự ra đời của món ăn này cũng hết sức bất ngờ, thú vị. Khác với món phở nước, phở cuốn thu hút thực khách ở cái mát thanh và đậm đà của nước chấm chua cay, được pha chế khéo léo theo những bí quyết riêng của người làm.

Bằng sự biến tấu trong nguyên liệu ăn kèm để trở thành món ăn dân dã trong những ngày hè nắng nóng, người dân phố Ngũ Xã, Hà Nội đã sáng tạo ra món phở cuốn và dần dần món ăn này trở thành một trong những món ăn nổi tiếng của ẩm thực đất Hà thành.

Ngũ Xã ngày nay nổi tiếng với món phở cuốn. (Ảnh: noipho360)
Ngũ Xã ngày nay nổi tiếng với món phở cuốn. (Ảnh: noipho360)

Chắc hẳn nhiều người đã từng nghe câu "phở cuốn Ngũ Xã, cơm rang Mã Mây" khi nhắc đến những món ăn trứ danh khu Tây Hồ. Bây giờ quanh Hà Nội ở đâu cũng có hàng bán phở cuốn, cơm rang, nhưng muốn ăn phở cuốn ngon nhất, chuẩn vị nhất thì phải tìm đến đúng làng Ngũ Xã thuộc phía Tây thành Thăng Long xưa, nay là bán đảo nhỏ sát ven hồ Trúc Bạch.

Nơi đây xưa kia vốn nổi tiếng là một làng nghề chuyên đúc đồng. Tuy nhiên, hiện nay chỉ còn hai gia đình theo nghề truyền thống, thay vào đó là hàng loạt các cửa hàng ăn nối nhau san sát. Trên mỗi biển hiệu của từng cửa hàng đều xuất hiện cái tên "phở cuốn", khiến cho thực khách khó có thể lẫn lộn về nét đặc trưng của khu phố này. Có lẽ vì vậy mà ai đó đã đặt cho nó một cái tên "Phố phở cuốn" và gọi chung với cái tên Phở cuốn Ngũ Xá.

Như đã thành thông lệ, khi đường phố lên đèn, phố Ngũ Xã lại tấp nập người đến thưởng thức phở cuốn. Phở cuốn xuất hiện đầu tiên ở phố Ngũ Xã, Nguyễn Khắc Hiếu, Hà Nội một cách vô cùng tình cờ. Theo lời kể của nhiều người, cửa hàng phở cuốn Chinh Thắng, số 7 Mạc Đĩnh Chi, Ngũ Xã là quán ăn đầu tiên "phát minh" ra món phở cuốn có một không hai này.

Từ phở nước thông thường đã quá nổi tiếng, hơn 20 năm trước bà Vũ Thị Chinh, chủ nhà hàng phở cuốn Chinh Thắng, ở khu Ngũ Xã, Ba Đình đã sáng tạo ra món phở cuốn độc đáo. Tiếng lành đồn xa, ban đầu khách đến ăn chỉ vì tò mò xem phở cuốn trông như thế nào, sau đó rất nhiều người đã ưa thích món ăn này vì nó có khá nhiều ưu điểm.

Bà Vũ Thị Chinh - người sáng taoj ra món phở cuốn độc đáo. (Ảnh: Nhân vật cung cấp)
Bà Vũ Thị Chinh - người sáng taoj ra món phở cuốn độc đáo. (Ảnh: Nhân vật cung cấp)

Bên cạnh đó, nhiều người cũng so sánh phở cuốn với phở nước và cho rằng nó không có nhiều tầng hương vị đậm đà cho lắm, cũng không dày công chế biến như một bát phở bò truyền thống nên chỉ đánh giá nó là món bình dân bình thường. Thế nhưng, dù có thế nào, suốt bao năm qua, món phở cuốn vẫn đắt khách không kém gì phở nước, ăn được bốn mùa quanh năm bất kể nóng lạnh. Để giờ đây ở Ngũ Xã, ngoài quán Chinh Thắng, đã có hàng chục quán phở cuốn mọc lên.

"Tôi cũng rất tự hào vì có thể đóng góp thêm một món cho ẩm thực Hà Nội. Tôi làm nghề phở cuốn này bắt đầu từ năm 2000. Ngày xưa thì chỉ có mỗi mình nhà hàng của nhà tôi nên nó cũng chưa được đông và rầm rộ như bây giờ. Hiện nay, Ngũ Xã đã nổi tiếng với món phở cuốn", bà Chinh chia sẻ.

Vẫn là các nguyên liệu quen thuộc của món phở như bánh phở, thịt bò nhưng đã được người bán hàng biến tấu trở thành phở cuốn. Bánh phở không thái sợi mà được tráng mỏng, khổ vuông. Thịt bò thái mỏng, tẩm ướp gia vị. Khi có khách gọi, người bán bắc chảo lên bếp, đổ dầu ăn, đảo nhanh tay trên lửa lớn khiến miếng thịt kêu "xèo xèo" thơm lừng trong gió.

Từng chiếc "lá phở" được người bán tỉ mẩn bóc ra, xếp rau sống xuống dưới, trải thịt bò lên trên rồi nhẹ nhàng cuốn lại thành từng chiếc phở cuốn đều tăm tắp. Việc cuốn phở khá quan trọng, chỉ cần mạnh tay và cuốn không khéo, bánh phở sẽ bị rách.

Bán phở cuốn đã lâu nhưng bà Chinh vẫn luôn rất cẩn thận trong từng khâu chế biến. Khâu ướp thịt là quan trọng nhất. Thời gian ướp không được quá lâu hoặc quá mau, khoảng nửa tiếng là vừa. Nước chấm chất lượng sẽ bao gồm nước mắm ngon và đường. Đường, gia vị bao giờ cũng phải cho vào nước đun lên. Sau khi để nguội thì mới pha giấm vào.

Một chiếc phở cuốn ở quán bà Chinh có đường kính nhỏ hơn so với nhiều hàng phở khác, một chiếc phở cuốn đạt tiêu chuẩn có đường kính 2 - 3cm, cầm trên tay tuy mềm nhưng nguyên liệu bên trong phải được cuốn chặt, sao cho khi thực khách cắn từng miếng không bị rơi nguyên liệu ra ngoài. Rau trong phở cuốn đều là những loại rau quen thuộc, gồm xà lách, rau mùi, lá bạc hà. Muốn mua được những mẻ rau tươi ngon, ngày nào bà Chinh cũng đi chợ từ sáng sớm.

Phở cuốn, món ăn đậm đà bản sắc Hà Nội. (Ảnh: Internet)

Sau khi xuất hiện, phở cuốn đã thu hút thực khách bốn phương, được vinh danh trên tạp chí ẩm thực của Anh và Nhật Bản. Có du khách người Mỹ vì quá yêu thích món ăn mà cảm mến ký họa bà Vũ Thị Chinh. Bức chân dung và những bài viết trên tạp chí năm ấy, nay được đóng khung treo ngay ngắn tại quán minh chứng cho sức hút của phở cuốn đối với du khách quốc tế.

Khẽ nâng chiếc phở cuốn, chấm vào nước mắm chua ngọt, đưa vào miệng, ta sẽ thấy một cảm giác vừa quen, vừa lạ. Vẫn là bánh phở, vẫn là thịt bò nhưng sao thanh mát đến vậy. Bánh phở mềm mịn quyện cùng thịt bò thăn nõn dậy vị hạt tiêu, hành tỏi, giá xào mềm cuộn cùng rau sống mát dịu... Tất cả đẩy vị giác của ta lên cao.

Quả thật từ những nguyên liệu quen thuộc như bánh phở, thịt bò và rau sống nhưng khi thành phở cuốn đã tạo nên hương vị vừa gần gũi vừa độc đáo. Để từ đó, các biến tấu khác từ phở cũng ra đời như phở chua, phở chiên phồng, phở trứng… phục vụ độ sành ăn của người mê phở Hà Thành.

Nhiều biến tấu khác từ phở cũng ra đời như phở chua, phở chiên phồng, phở trứng... (Ảnh: Phở cuốn Chinh Thắng)

Người Hà Nội nổi tiếng với 3 thứ "sành", đó chính là sành chơi, sành mặc và đặc biệt nhất là sành ăn. Chính vì vậy, mỗi món ăn ở đây mang những nét vô cùng tinh tế từ hương vị cho đến cách trang trí. Phở cuốn phản chiếu nét ẩm thực tinh sành của người Hà Nội, đó là vừa đẹp mắt, vừa cân bằng dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe.

Có lẽ vì thế nên từ lâu phở cuốn đã là món ăn không thể thiếu trong đời sống văn hóa ẩm thực của người Hà Nội. Làng Ngũ Xã ngày nay ở Hà Nội đã trở thành địa chỉ ẩm thực quen thuộc của món phở cuốn và quán phở Chinh Thắng, nơi món này ra đời, vẫn tấp nập thực khách tới lui, không chỉ thưởng thức món phở lạ miệng này mà còn khơi dậy cả một câu chuyện thăng trầm của nghề phở.

Quanh phố phường Hà Nội cũng có nhiều quán bán phở cuốn, nhưng với những người sành ăn, họ vẫn muốn thưởng thức món ăn mộc mạc mà quyến rũ tại phố Ngũ Xã. Đến đây, sẽ không khó để bạn nhìn thấy những cô cậu học trò tụm năm tụm bảy bên đĩa phở cuốn hay những khách du lịch nước ngoài ngồi quây quần bên đĩa phở chiên phồng thơm nức mũi. Họ ăn phở cuốn là để thưởng thức và khám phá một phong vị mới của Thủ đô.

User
Ý KIẾN

Bảo tàng Sinh học, Đại học Tổng hợp (nay là Trường Đại học Khoa học Tự nhiên) được thành lập năm 1926. Đây là Bảo tàng Sinh học đầu tiên của Đông Dương. Trong dịp Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024, lần đầu tiên, Bảo tàng đặc biệt này mở cửa cho người dân tham quan.

Sau cơn bão Yagi tàn phá, những cánh đồng ở xã Lệ Chi, Gia Lâm, Hà Nội, đã hồi sinh với vẻ đẹp tràn đầy sức sống.

Không phải ngẫu nhiên mà Hà Nội được gọi là đất Kẻ Chợ. Theo các ghi chép lịch sử, thành Đại La từ xưa là một khu chợ của cả lưu vực sông Hồng, vậy nên người dân khắp nơi đổ về đây trước hết là để buôn bán, dần dần về sau, họ lập thành các phường nghề, rồi làng nghề và hình thành nên các con phố "hàng" trên mảnh đất Kinh kỳ.

Bà con tại xã Dương Liễu, Hoài Đức, Hà Nội tất bật với công việc làm miến rong để chuẩn bị cho nhu cầu thực phẩm ngày Tết của người dân, công việc làm miến dù vất vả nhưng đã trở thành nhịp sống quen thuộc của người dân nơi đây.

Chè là một món ăn quen thuộc của người Hà Nội. Với mỗi mùa, Hà Nội lại có những món chè khác nhau mang đặc trưng riêng. Dù hiện nay có rất nhiều loại chè được biến tấu đủ mọi hương vị, thế nhưng quán chè Trường Thao nằm trong con ngõ nhỏ ở Phố Huế vẫn lưu giữ hương vị chè truyền thống trong suốt 50 năm qua.

Hồ Gươm vào cuối thu mang một vẻ đẹp dịu dàng và lãng mạn, tiết trời se lạnh, làn gió nhẹ thoảng qua mặt hồ phẳng lặng, lác đác những chiếc lá vàng rơi.

Chụp ảnh đường phố Hà Nội là cách để những người vừa có đam mê với nghệ thuật nhiếp ảnh, vừa có tình cảm với mảnh đất Thủ đô ghi lại những khoảng khắc đời thường nhất của cuộc sống hàng ngày.

Cùng với áo dài và nón lá, guốc mộc từ thời xa xưa đã tạo nên một vẻ đẹp rất Việt. Theo thời gian, guốc mốc dần bị lãng quên. Thế nhưng nhà thiết kế Hoàng Huệ đã đưa guốc mộc từ ký ức trở về cuộc sống ngày nay, với những họa tiết hiện đại, có tính ứng dụng cao.

Không cần phải đợi đến Tết, món bánh chưng rán mâm mang hương vị tuổi thơ của nhiều người giờ đây có thể được thưởng thức mọi lúc, nhưng ngon nhất là trong thời tiết se lạnh của Hà Nội dịp này.

Khác biệt với những môn thể thao phải vận động mạnh, yoga nhìn nhẹ nhàng nhưng lại giúp cho người tập rèn luyện cả về "tâm-thân-trí". Điều này cũng đòi hỏi những huấn luyện viên yoga phải có kinh nghiệm nhất định.

Bãi sông Hồng dưới chân cầu Long Biên gần đây đã đổi thay. Rác thải ô nhiễm tồn đọng lâu ngày được thu dọn để cải tạo, trở thành điểm đến hấp dẫn của người dân và du khách.

Với mạng lưới phủ rộng khắp thành phố, xe buýt giờ đây là một phương tiện giao thông công cộng tiện lợi và an toàn, đặc biệt với những người lớn tuổi ở Hà Nội.

Hơn 40ha trồng đào ở Nhật Tân, làng đào nổi tiếng của Hà Nội, gần như bị cơn bão số 3 (Yagi) phá hủy hoàn toàn.

Nối huyện Đông Anh với quận Long Biên, cầu Đông Trù không chỉ nổi bật bởi vai trò giao thông quan trọng mà còn gây ấn tượng mạnh với thiết kế độc đáo.

Vùng đất bãi trồng hoa dưới chân cầu Long Biên (phường Phúc Xá, quận Ba Đình) đang vào thời điểm đẹp nhất trong năm. Mỗi luống hoa ở đây không chỉ kể câu chuyện về sắc màu của thiên nhiên mà còn là câu chuyện về tình yêu và sự gắn bó của mỗi con người đang sống ở Hà Nội.

Phố sách 19/12 từ lâu đã trở thành địa chỉ quen thuộc với những người mê đọc sách. Con phố xinh xắn làm phong phú thêm đời sống tinh thần cho những người sống, học tập và làm việc ở Hà Nội, nhất là vào các ngày cuối tuần.

Không chỉ là một món ăn quen thuộc, trong tâm thức của nhiều người Hà Nội, tào phớ còn là món ăn gợi nhớ về một miền kí ức. Trong tiết trời đầu đông se lạnh này, đối với không ít người, được thưởng thức một bát tào phớ đúng hương vị Hà Nội dường như là một cái thú không gì có thể tuyệt vời hơn.

Đến với làng Trát Cầu, xã Tiền Phong, huyện Thường Tín, nơi được mệnh danh là thủ phủ của chăn, ga, gối, đệm, ai cũng dễ dàng cảm nhận nhịp sống hối hả và sôi động ở nơi đây khi thời tiết giao mùa.

Sự quyến rũ của Hồ Gươm trong từng khoảnh khắc đã trở thành cảm hứng cho biết bao nghệ sĩ. Trong số đó có nhà báo Hà Hồng, nguyên Trưởng ban Khoa Giáo của Báo Nhân dân, đồng thời là Chủ nhiệm Câu lạc bộ Nhiếp ảnh Báo Nhân dân, một người con Hà Tĩnh nhưng sinh ra và lớn lên tại Hà Nội.

Trong thời đại của công nghệ số, vẫn còn đó những con người yêu một thứ nghệ thuật hoài cổ. Họ là những người đam mê chụp ảnh phim, đặc biệt là những chiếc máy ảnh khổ lớn.

Với mục tiêu thay đổi diện mạo của Thủ đô, thời gian qua thành phố đã đẩy mạnh công tác chỉnh trang đô thị và cải tạo cảnh quan môi trường, mang đến cho người dân một không gian sống chất lượng.

Dọc ngang những tên phố cùng nét đặc trưng riêng biệt đã tạo nên sức hấp dẫn của phố cổ Hà Nội. Hàng Cá là một trong những con phố đã góp phần tạo nên bức tranh nhộn nhịp và đa sắc đó.

Sau khi chịu ảnh hưởng nặng nề của cơn bão số 3 vừa qua, hoa giấy ở làng nghề Phù Đổng, huyện Gia Lâm, đã khoe sắc trở lại. Thời điểm này, người trồng hoa đang tất bận chuẩn bị cho Lễ hội 'Sắc hoa trên miền di sản' được tổ chức thường niên vào tháng 11 hàng năm.

Cũng là quán ăn giống như những cửa hàng khác, thế nhưng quán ăn trong bệnh viện được kiểm soát chất lượng bởi khoa Dinh dưỡng nên việc ăn uống của những người ra vào viện an toàn hơn.

Mỗi khi chiều buông nắng, nếu có dịp đến ngã ba sông Hồng - sông Đuống, bạn sẽ được chứng kiến khung cảnh thiên nhiên thơ mộng.

Dù công việc khá vất vả, nhưng xưởng làm dao kéo của người thợ Hòe Thị (quận Nam Từ Liêm) vẫn luôn đỏ lửa lò mỗi ngày để đáp ứng nhu cầu của người dân Hà Nội.

Hoa ngâu - loài hoa đặc biệt bởi chẳng có cánh mà hoa cứ tròn như hạt, như nụ. Bởi vậy mà các cụ cao niên thường gọi là nụ ngâu, chứ không gọi là hoa ngâu. Những bông hoa nhỏ xíu và chúm chím như nụ cười duyên của nàng thôn nữ.

Thời tiết Hà Nội những ngày này rất thích hợp để những ai có sở thích câu cá thoả mãn niềm đam mê của mình.

Nhật Tân từ lâu đã nổi tiếng với nghề trồng đào. Có nhiều di tích lịch sử cùng cảnh quan hấp dẫn, nơi đây đã được công nhân là khu du lịch cấp thành phố.

Trải qua hàng ngàn năm lịch sử, làng Gạ (phường Phú Thượng, quận Tây Hồ) đã được phù sa của sông Hồng bồi đắp, bởi vậy, lúa nếp làng Gạ rất thơm, nấu xôi đặc biệt ngon. Nhắc đến xôi Phú Thượng là nhắc đến một chất xôi ngon, dẻo, hòa quyện với đỗ lạc và đến nay, làng nghề này vẫn giữ được nghề làm xôi truyền thống.

Giữa nhịp sống hối hả của Hà Nội, người ta vẫn có thể tìm thấy niềm vui trong không gian yên bình, giữa sự náo nhiệt của thành phố. Dù là người trẻ hay người già, dù bất kể lý do nào thì việc tìm đến với hội họa không chỉ giúp thỏa mãn niềm đam mê mà còn là cách để mỗi người tìm thấy sự cân bằng trong cuộc sống.

Trong làn gió thu se lạnh, hoa như một nét chấm phá đầy duyên dáng của Hà Nội, làm say lòng du khách và cả những người đã gắn bó của cuộc đời với Thủ đô.

Ẩn trong những bụi cây, mép nước bên bờ sông Hồng, hay trên những tán cây trong lòng thành phố…những loài chim tìm về sinh sống tạo ra những cảnh quan sinh động cho đô thị. Nhưng chính khi đó cũng thể hiện cách con người đô thị đang ứng xử với tự nhiên.

"Xuống phố 4" - triển lãm tiếp theo trong seri "Xuống phố" đã chính thức khai mạc, đánh dấu sự trở lại của họa sĩ Phạm Bình Chương.

Sau những giờ học tập, làm việc căng thẳng, bận rộn, mỗi người sẽ chọn cho mình một môn thể thao để tập luyện và nâng cao sức khỏe hàng ngày. Và võ chính là môn thể thao được nhiều người trẻ ở Hà Nội yêu thích và tìm đến.

Nhiều vị khách phương xa mới đến Hà Nội đôi ba lần có lẽ sẽ khó để nhận ra giữa không gian ồn ào, tấp nập của Hà Nội hiện đại ngày nay vẫn còn tồn tại những thú vui tao nhã của người Hà Thành. Một trong số đó là nghệ thuật tỉa hoa đu đủ chẻ cánh truyền thống của người Hà Nội.

Tiếng rao "rươi..." bao năm qua đã trở thành âm thanh quen thuộc với những người dân phố cổ, báo hiệu một mùa rươi đã lại về với người Hà Nội.

Mặc dù còn tồn tại những vấn đề như không gian hạn chế hay an toàn vệ sinh thực phẩm, ẩm thực đường phố vẫn giữ được sức hút mạnh mẽ, tạo nên dấu ấn độc đáo của Thủ đô.

Nếu như người Sài Gòn có thú vui bình dân là uống cafe bệt, thì người Hà Nội có trà đá vỉa hè. Không cầu kỳ trong cách pha chế, không kén chọn khách uống, trà đá vỉa hè thân thiện, bình dị mà giản đơn.

Con phố Gầm Cầu Hà Nội giờ đây có phần yên ắng hơn, nhưng cũng mang đến sự gần gũi và ấm áp trong một không gian đặc biệt giữa lòng Thủ đô sôi động và náo nhiệt.

Nằm giữa hai hồ nước lớn nổi tiếng là hồ Tây và hồ Trúc Bạch, đường Thanh Niên từ lâu được biết đến như một trong những con đường đẹp nhất Thủ đô.

Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam được xây dựng từ năm 1966, với diện tích gần 5000m2. Tòa nhà là một tác phẩm tổng hòa của kiến trúc cổ điển và hiện đại, kết hợp độc đáo giữa phong cách châu Âu với kiến trúc đình làng Việt Nam.

Thủ đô ngàn năm văn hiến luôn giữ một vị trí đặc biệt trong trái tim của người dân Việt Nam, nhất là người dân Hà Nội. Mỗi người chọn cho mình một cách thể hiện khác nhau. Có những người họa sĩ đã dành cả đời mình để lan tỏa tình yêu Hà Nội.

Ăn phở xào phố Hàng Buồm là cách để nhiều người tận hưởng tiết trời lạnh của Thủ đô thêm phần trọn vẹn hơn.

Dự án nghệ thuật công cộng ga Long Biên hoàn thành sau 2 tháng triển khai, cảnh quan khu vực đã hoàn toàn đổi khác với cụm tác phẩm nghệ thuật công cộng đa dạng như tranh 3D, sắp đặt điêu khắc và ánh sáng.

Tiếp nối thành công của lễ hội năm 2023, Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội năm 2024 diễn ra trong 3 ngày, ngày 29, 30/11 và 01/12, tại Công viên Thống Nhất, phố Trần Nhân Tông, phường Lê Đại Hành, quận Hai Bà Trưng.