Sơn Tây - Trái tim xứ Đoài
Thị xã Sơn Tây nay thuộc thành phố Hà Nội là vùng đất “địa linh nhân kiệt”, có bề dày truyền thống văn hóa, lịch sử. Trong suốt chiều dài phát triển của minh thị xã Sơn Tây luôn giữ vai trò quan trọng, là một trong bốn vùng đất phên giậu của Thăng Long - Hà Nội, là trung tâm của xứ Đoài và nay được coi là thành phố di sản của Thủ đô.
Sơn Tây - Miền di sản xứ Đoài
Là vùng phên giậu quan trọng của Thăng Long - Hà Nội, Thành cổ Sơn Tây vừa có chức năng che chở, bảo vệ, vừa tạo thế bàn đạp để vươn ra cai quản, nắm giữ các vùng biên cương Tổ quốc.
Thành Sơn Tây được xây dựng vào năm Minh Mạng thứ 3 (1822) hoàn toàn bằng đá ong, loại vật liệu đặc sắc của xứ Đoài, đáp ứng được yêu cầu bền chắc của một công trình phòng thủ.
Về mặt văn hóa, hàng trăm năm qua, thị xã Sơn Tây đã tích luỹ được “vốn liếng” dầy dặn. Đây là vùng đất gắn liền với những di tích lịch sử, danh thắng nổi tiếng như: Làng cổ Đường Lâm, Thành cổ Sơn Tây, Chùa Mía, Làng văn hóa Du lịch Việt Nam...

Di tích kiến trúc - nghệ thuật cấp quốc gia làng cổ Đường Lâm là một quần thể với 50 di tích có giá trị được xếp hạng, gần 100 ngôi nhà cổ có niên đại trên 100 năm và gần 1.000 ngôi nhà truyền thống nông thôn vùng đồng bằng Bắc Bộ.
Bên cạnh đó, Sơn Tây còn là vùng đất của huyền thoại. Những câu chuyện bên dòng sông Tích, truyền thuyết về vị vua đánh hổ Phùng Hưng, ngôi đền Và ghi dấu Đức Thánh Tản Viên… đều là những tiềm năng mạnh mẽ giúp Sơn Tây đặt nền móng cho phát triển du lịch văn hóa, tâm linh.
GS.TSKH. NGND Vũ Minh Giang, Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam cho biết: “Những yếu tố này không chỉ tạo nên một nền tảng vững chắc cho phát triển du lịch văn hóa và tâm linh, mà còn thu hút du khách đến khám phá và trải nghiệm vẻ đẹp độc đáo của Sơn Tây”.
Trân quý di sản Nhà Cổ - Làng Đường Lâm
Nhà văn Hà Nguyên Huyến cảm thấy vô cùng may mắn khi gia đình mình được sở hữu ngôi nhà cổ vô cùng quý giá, à nơi lưu giữ những giá trị văn hóa và lịch sử phong phú.
Trải qua hơn nửa thế kỷ với bao thăng trầm của cuộc sống, từ việc chống chọi với khí hậu khắc nghiệt đến những khó khăn trong mưu sinh, việc gìn giữ ngôi nhà gỗ mái ngói gần như nguyên vẹn là một minh chứng cho sự hy sinh và nỗ lực của gia đình ông.
Với tâm huyết và lòng yêu mến truyền thống, ông Huyến đã nảy ra một ý tưởng đầy sáng tạo để bảo tồn và phát huy giá trị của ngôi nhà. Ông dự định biến ngôi nhà cổ thành một không gian văn hóa sống động, không chỉ bảo tồn kiến trúc cổ xưa mà còn kết hợp với các hoạt động văn hóa hiện đại.

Nhà văn Hà Nguyên Huyến, Xã Đường Lâm, Thị xã Sơn Tây cho biết: "Chúng tôi không làm cho khách vãng lai, một là khi du khách tới thăm, chúng tôi sẽ đối đãi họ tận tình, thứ hai, chúng tôi hạn chế số lượng khách tới thăm. Tôi muốn khi khách du lịch tới đây, họ sẽ được thưởng thức các món ăn trong không khí đã 300 năm tuổi".
Ngôi nhà cổ này là của gia đình bà Dương Thị Lan, ở thôn Mông Phụ. Bà Lan cho biết khi về Đường Lâm để giúp chính quyền và người dân nơi đây trùng tu, bảo tồn những ngôi nhà cổ, các chuyên gia của tổ chức Jica Nhật Bản còn trực tiếp đào tạo những người nông dân, hướng dẫn họ biết cách làm du lịch, biết cách giới thiệu đến du khách các đặc sản của làng để có được nguồn thu nhập ổn định.
Nắm bắt những lý thuyết đơn giản ấy, Đường Lâm đã và đang chuyển mình trước cơ hội cải thiện cuộc sống nhờ du lịch.
Bà Dương Thị Lan, Xã Đường Lâm, Thị xã Sơn Tây cho biết: "Lúc đầu chỉ có nhà tôi làm dịch vụ, nhưng dần gần như ai trong làng cũng bắt đầu làm dịch vụ. Có người bán những sản phẩm nông nghiệp, có người hướng dẫn khách du lịch. Tôi thấy điều đó rất là tốt".

Làng cổ Đường Lâm, một trong những ngôi làng lâu đời nhất ở đồng bằng Bắc Bộ, nổi bật với những nét văn hóa đặc sắc và truyền thống độc đáo.
Là một quần thể dày đặc các di tích và giá trị văn hóa, Đường Lâm vẫn giữ nguyên những đặc trưng cơ bản của một ngôi làng xưa, như đình làng, cây đa, bến nước và chùa miếu. Chính nhờ những giá trị nghệ thuật đặc sắc này mà Đường Lâm đã trở thành một điểm nhấn trong hành trình du lịch Hà Nội.
Sau gần 20 năm được công nhận là Di tích kiến trúc - nghệ thuật cấp quốc gia, Đường Lâm đã trở thành một “điểm sáng” trong công tác bảo tồn và phát huy di sản.
Với mục tiêu nâng tầm Làng cổ Đường Lâm thành Di tích quốc gia đặc biệt và tiến tới công nhận là Di sản văn hóa thế giới, Thành phố Hà Nội đang tích cực xây dựng Đề án “Đầu tư tôn tạo, bảo tồn và phát huy giá trị di tích Làng cổ Đường Lâm, thị xã Sơn Tây, giai đoạn 2024 - 2030, định hướng đến năm 2035.

Đường Lâm hiện đang tập trung vào việc phát triển các sản phẩm du lịch đa dạng và chất lượng cao, bao gồm: xây dựng các tuyến đi bộ tham quan Làng cổ gắn với không gian kiến trúc, cảnh quan và dịch vụ, phát triển mô hình cư trú và sinh hoạt xưa trong nhà cổ, đồng thời bảo tồn và phát huy các giá trị nghề truyền thống và văn hóa phi vật thể.
Mùa thu này, Đường Lâm khoác lên mình vẻ đẹp trầm mặc và yên tĩnh của những ngôi chùa, tạo nên một không gian thanh bình và lắng đọng.
Chỉ cách đô thị nhộn nhịp của Thủ đô Hà Nội một quãng đường ngắn, ngôi làng cổ này vẫn giữ gìn những giá trị xưa cũ và truyền thống bao đời, là niềm tự hào và sự quý giá đối với mọi người.
Nét đẹp văn hóa tâm linh của xứ Đoài
Đền Và được xây dựng từ những năm thế kỉ thứ 16. Ban đầu chỉ dựng bằng tre, nứa sau nhiều lần trùng tu nay đền có diện tích lên tới 2000 mét vuông được xây dựng theo lối kiến trúc nội công ngoại quốc.
Nổi bật là bức tường đá ong đặc trưng cổ kính, rêu phong. Cửa đền có tam quan rộng, xây theo hướng Bắc - Nam với mái lợp ngói cổ trên đình đắp nổi hình lưỡng long chầu nguyệt.

Xung quanh đền Và là rung lim rộng khoảng 5,7 ha, hiện còn gần 250 cây lim cổ thụ. Trong số đó có gần 100 cây được công nhận là cây di sản.
Ngoài những giá trị tiêu biểu kiến trúc với những hoa văn chạm khắc từ thời nhà Mạc, đền Và còn lưu giữ nhiều di vật, bức hoành phi, câu đối cổ.
Trải qua nhiều lần tôn tạo, nơi đây vẫn giữ được nét cổ kính, uy nghiêm và là địa điểm tâm linh hấp dẫn nhiều du khách. Năm 1964 đền Và được xếp hạng là di tích lịch sử quốc gia.
Sơn Tây đón chào 100 năm thành lập
Thị xã Sơn Tây đã tích luỹ được trầm tích văn hoá, lịch sử giàu có, đa dạng, độc đáo. Mùa Thu lịch sử này, Sơn Tây tưng bừng đón nhiều ngày hội lớn.
Đó là Tổ chức kỷ niệm 100 năm thành lập thị xã Sơn Tây (1924 - 2024), 70 năm Ngày giải phòng Sơn Tây (3/8/1954-3/8/2024), 555 năm danh xưng Sơn Tây (1469-2024) gắn với các hoạt động kỷ niệm 70 năm ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024).
Điểm hẹn của các lễ mừng những mốc son lịch sử lớn lao đó chính là Lễ kỷ niệm, tại không gian tuyến phố đi bộ Thành cổ Sơn Tây. Chương trình sẽ có màn trình diễn nghệ thuật “Sơn Tây - ngời sáng miền đất cổ” sử dụng công nghệ trình chiếu hiện đại 3D mapping.

Ông Lê Đại Thăng, Phó Chủ tịch UBND Thị xã Sơn Tây cho biết: "Đây là cơ hội để chứng minh Sơn Tây không chỉ là một thị xã nghèo vượt khó, mà còn luôn hướng đến thủ đô, triển lãm này tượng trưng cho tình cảm của chúng tôi hướng đến thành phố Hà Nội".
Các sự kiện kỷ niệm là sự kiện chính trị, văn hóa quan trọng trong năm 2024 nhằm ôn lại lịch sử, truyền thống vẻ vang của thị xã qua các thời kỳ, qua đó, tuyên truyền, giáo dục, khơi dậy niềm tự hào sâu sắc về mảnh đất, con người Sơn Tây trong quá trình xây dựng, phát triển và những đóng góp to lớn trong lịch sử đất nước và Thủ đô. “Triển lãm Mỹ thuật – Nhiếp ảnh – Cổ vật” vưa khai mạc để tôn vinh những nét đẹp văn hóa ấy.
Ông Vũ Đức Quân, Giám đốc TT Văn hóa, Thông tin và Thể thao Thị xã Sơn Tây cho biết: 'Triển lãm này là để tri ân lịch sử hào hùng của cha ông ta, đồng thời tiếp cận đến thế hệ trẻ, thanh niên bây giờ".
Ông Kiều Đức Tùng, Hội Cổ vật Thị xã Sơn Tây cho biết: "Những hiện vật ở đây đều là những giá trị tinh hoa, những cái gì đẹp nhất, tinh túy nhất của Sơn Tây".
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Không giới hạn trong hoạt động trưng bày, giới thiệu hiện vật, Bảo tàng Hà Nội đang dần trở thành một không gian sáng tạo hấp dẫn khách tham quan.
Trung tâm Bảo tồn Nghệ thuật Biểu diễn Truyền thống Việt Nam vừa được ra mắt với mục tiêu nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị các loại hình nghệ thuật truyền thống của dân tộc.
Với thiết kế độc đáo, Bảo tàng Hà Nội không chỉ đơn thuần là nơi lưu giữ các hiện vật lịch sử mà còn là nơi quá khứ và hiện tại giao hòa, tạo nên một bức tranh toàn cảnh về sự phát triển của Hà Nội qua hàng nghìn năm.
Giữ gìn làng nghề không chỉ là bảo tồn văn hóa, mà còn tạo ra giá trị kinh tế mới. Việc gia nhập mạng lưới Thành phố Thủ công Sáng tạo thế giới là cơ hội đưa làng nghề Hà Nội vươn tầm quốc tế, nhưng vẫn giữ được hồn cốt dân tộc.
Quận ủy, HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc quận Ba Đình sáng 9/3 đã trang trọng tổ chức Lễ hội tưởng niệm ngày hóa Đức thánh Linh Lang Đại vương năm 2025 tại Di tích quốc gia đặc biệt đền Voi Phục.
Không gian trưng bày và trải nghiệm đến từ các đơn vị thuộc Bộ Công an tại khu vực phố đi bộ hồ Gươm (Hoàn Kiếm, Hà Nội) đang thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước tham gia trải nghiệm.
Tại cụm di tích đình, chùa Trường Lâm (quận Long Biên) tối 8/3 đã diễn ra chương trình nghệ thuật giao lưu trình diễn di sản văn hóa phi vật thể "Linh Lang - Khí thiêng hội tụ - Long Biên tỏa sáng".
Giữa lòng phố cổ Hà Nội, nơi nhịp sống hiện đại hòa quyện cùng những giá trị văn hóa truyền thống, một không gian nghệ thuật đặc biệt đang chờ đón du khách. Đó là chuỗi chương trình "Cải lương - Tinh hoa nghệ thuật Việt" tại Rạp Chuông Vàng, số 72 Hàng Bạc.
Chương trình giao lưu trình diễn di sản văn hóa phi vật thể "Linh Lang - Khí thiêng hội tụ - Long Biên tỏa sáng" sẽ diễn ra tại cụm di tích đình, chùa Trường Lâm, quận Long Biên vào 20h10 hôm nay 8/3.
Chương trình khai mạc lễ hội áo dài TP.HCM lần thứ 11 năm 2025, với chủ đề “Áo dài Việt Nam – Vươn cao Việt Nam”, đã diễn ra tại phố đi bộ Nguyễn Huệ (TP.HCM) vào tối 7/3.
UBND phường Việt Hưng (quận Long Biên) đã long trọng tổ chức lễ đón Bằng xếp hạng di tích cấp thành phố đền Kim Quan vào tối ngày 7/3. Phó Chủ tịch UBND thành phố Vũ Thu Hà dự sự kiện.
Triển lãm ảnh “Trung đoàn 375 - 50 năm Trung hiếu bên Người” đã khai mạc vào ngày 7/3 tại Hà Nội.
Năm 2024, TP.HCM đã đón 348.239 lượt du khách Nhật Bản, chiếm gần 50% tổng lượng khách Nhật đến Việt Nam, đưa Nhật Bản trở thành một trong 6 thị trường quốc tế lớn nhất của thành phố. Con số này không chỉ thể hiện sức hút đặc biệt của TP.HCM đối với du khách Nhật mà còn mở ra nhiều cơ hội hợp tác du lịch, văn hóa và kinh tế giữa hai quốc gia.
Nghệ thuật đảo ngược, với khả năng biến hóa độc đáo trong hình ảnh, mang đến những góc nhìn mới mẻ, sâu sắc, hoàn toàn khác biệt về nét đẹp người phụ nữ Việt Nam.
Những độc giả yêu thơ của nữ thi sĩ Xuân Quỳnh tại Hà Nội đã có dịp trò chuyện, khám phá một góc nhìn khác về chữ "Tình" trong những tác phẩm của nữ thi sĩ nổi tiếng.
100 nghệ nhân, già làng trưởng bản và đồng bào của 16 dân tộc sẽ cùng tham gia trình diễn tại Lễ hội “Tuổi trẻ với văn hóa truyền thống” - Làng Văn hóa, Du lịch các dân tộc Việt Nam.
Lễ kỷ niệm 1985 năm cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng (40-2025) và công bố Quyết định ghi danh Lễ hội đền Hai Bà Trưng vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đã được tổ chức vào sáng 5/3, tại cụm di tích đền - chùa - đình Hai Bà Trưng, quận Hai Bà Trưng.
Những trung tâm văn hóa nghệ thuật và bảo tàng là nơi hội tụ tinh hoa, giới thiệu di sản lịch sử Hà Nội, giúp các bạn trẻ khám phá nhiều giá trị văn hóa độc đáo thông qua hoạt động giao lưu.
Triển lãm tranh “Con đường tôi đi - My way” là tổng kết xuyên suốt con đường mà NSƯT Ngọc Linh đi qua từ thời kháng chiến chống Pháp cho tới hiện nay, khi ông bước sang tuổi 95.
Bảo tàng Hà Nội đã tổ chức trưng bày chuyên đề mang tên “Nét ngà”, giới thiệu hơn 100 tài liệu, hiện vật có niên đại thế kỷ 19-20, cùng nhiều tác phẩm độc đáo và tinh xảo.
Qua 70 năm thành lập và phát triển, ngành xiếc đã khẳng định vị thế của mình qua những vở diễn được đầu tư tỉ mỉ về kịch bản, sân khấu và kỹ thuật và đã chứng minh giá trị của việc kết hợp truyền thống với sáng tạo, góp phần làm mới diện mạo nghệ thuật biểu diễn và giữ cho sân khấu luôn sáng đèn.
Những thử nghiệm gần đây của thành phố Hà Nội và các nghệ sĩ sáng tạo từ di sản đô thị đã mang lại sức sống mới cho đời sống văn hóa Thủ đô và tiến gần hơn với xu thế phát triển chung trên thế giới.
Triển lãm sơn mài “Phẳng” giới thiệu nhiều tác phẩm đặc sắc, cho thấy những cách nhìn độc đáo về cuộc sống thiên nhiên, con người, xã hội và vẻ đẹp bình dị trong cuộc sống.
Mỗi lễ hội xuân rộn ràng, vui tươi, đậm đà bản sắc văn hóa truyền thống đều mang đặc trưng riêng, tôn vinh công lao của tổ tiên, thể hiện niềm tự hào về quê hương đất nước. Một trong số đó là lễ hội đình Vòng, Hà Nội.
Lễ hội đình Vòng (quận Thanh Xuân) đã khai mạc vào sáng 1/3 với nhiều hoạt động đặc sắc. Đây là nét đẹp văn hóa từ ngàn xưa, góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.
Màu son - sắc màu đặc trưng của nghệ thuật sơn mài truyền thống luôn mang đến cho họa sĩ Phạm Ngọc Mỵ niềm say mê nghiên cứu tìm tòi và tạo dấn ấn riêng trong đời sống mỹ thuật.
Các bạn trẻ Việt Nam đã được tự tay tạo nên những chiếc mặt nạ truyền thống và trải nghiệm múa mặt nạ Hàn Quốc tại một buổi học trải nghiệm do Trung tâm Văn hóa Hàn Quốc tại Việt Nam và Thư viện Hà Nội tổ chức miễn phí.
Những năm qua, làng nghề Quảng Phú Cầu, nằm trong hệ thống sản phẩm du lịch di sản ngoại đô của Hà Nội, đã giúp đa dạng hóa trải nghiệm du lịch và thu hút nhiều du khách đến với Thủ đô.
Lễ hội Áo dài lần thứ 11 năm 2025 với chủ đề “Áo dài Việt Nam – Vươn cao Việt Nam” do Uỷ ban nhân dân TP.HCM tổ chức từ ngày 3/3 - 9/3 hứa hẹn sẽ là hoạt động động hấp dẫn, đặc sắc, thu hút đông đảo người dân, du khách trong nước và bạn bè quốc tế.
Bên cạnh một "vườn Nghệ" muôn sắc được ươm mầm bởi rất nhiều nghệ sĩ thị giác, hàng loạt sự kiện nghệ thuật vệ tinh và các gian hàng sáng tạo góp phần lan tỏa mạnh mẽ thông điệp của "Trẩy Art" đến công chúng.
Logo của Nhà Triển lãm Việt Nam tại EXPO 2025 gây ấn tượng với hình ảnh thiếu nữ Việt Nam duyên dáng trong tà áo dài trắng, đội nón lá truyền thống và nâng niu đóa sen hồng trên tay, biểu trưng cho tâm hồn, trí tuệ Việt Nam.
Hà Nội hiện là địa phương dẫn đầu cả nước về số lượng di sản văn hóa với gần 6.000 di tích, ứng dụng công nghệ vào bảo tồn và quảng bá di sản, từ đó phát triển kinh tế số.
Lễ hội bánh mì TP.HCM lần 3 sẽ diễn ra từ ngày 21 - 24/3 tại Công viên Lê Văn Tám với chủ đề “Giòn ngon bánh mỳ - đậm vị cà phê”.
Với phong cách kết hợp giữa sáng tác phương Tây và hồn cốt văn hóa dân tộc, họa sĩ Nguyễn Hữu Xim đã mang đến cho công chúng yêu mỹ thuật một không gian hội họa mang đậm dấu ấn của cả một đời sáng tạo, cống hiến cho nghệ thuật.
Các thư viện mini trong cộng đồng không chỉ giúp nâng cao văn hóa đọc, trang bị kiến thức, kỹ năng sống và văn hóa lịch sử cho cộng đồng, mà còn lồng ghép hoạt động tuyên truyền bảo vệ môi trường.
Lùng Cúng, bản xa nhất của xã Nậm Có, huyện Mù Cang Chải, Yên Bái, được thiên nhiên ban tặng cảnh sắc tươi đẹp, đặc biệt là sắc hồng của hoa đào vào mỗi dịp đầu xuân mới.
Thư viện Hà Nội, kho sách đồ sộ, được xây dựng trở thành tổ hợp không gian văn hóa hiện đại, nhiều tiện ích để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân Thủ đô.
Triển lãm cây cảnh nghệ thuật tại xã Hồng Vân, huyện Thường Tín, không chỉ là dịp quy tụ các cây dáng thế khác lạ, mà còn để những người yêu cây, giới sưu tầm tìm về, góp phần định hướng sản phẩm du lịch trên địa bàn huyện.
Hà Nội có khoảng 1.350 làng nghề và làng có nghề, hội tụ 47/52 nghề truyền thống của cả nước, nếu được khai thác tốt để phục vụ du lịch, sẽ góp phần không nhỏ vào việc nâng cao thu nhập và đời sống cho người dân.
Giữa những tòa chung cư cao tầng, công viên Nhật Bản là không gian có một không hai với cây xanh và cảnh quan, kiến trúc độc đáo, hấp dẫn bất cứ du khách nào khi bước chân đến.
Cách trung tâm thành phố Hà Nội khoảng 60km, làng nghề Trạch Xá, huyện Ứng Hòa, từ lâu đã nổi tiếng với nghề may áo dài truyền thống.
Mỗi năm, vào những ngày đầu xuân, Lễ hội chùa Thánh Chúa lại được tổ chức với quy mô lớn, thu hút đông đảo du khách và người dân địa phương đến tham gia.
Hà Nội có hơn 1.500 lễ hội, trong đó phần lớn diễn ra vào dịp đầu năm. Năm nay, nhiều lễ hội có sáng tạo mới, kết hợp công nghệ trong công tác quản lý, tổ chức mang đến trải nghiệm hấp dẫn cho du khách.
Trong những năm qua, Hà Nội đã tiến hành cải tạo nhiều vườn hoa, công viên để vừa làm đẹp cảnh quan, vừa nâng cao chất lượng sống của người dân trong khu vực.
UBND tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức họp báo Lễ hội Cà phê Buôn Mê Thuột lần thứ 9, với chủ đề “Buôn Mê Thuột – Điểm đến của cà phê thế giới”, dự kiến thu hút hơn 200.000 du khách trong nước và quốc tế.
Cột cờ Hà Nội - biểu tượng lịch sử của Thủ đô đã mở cửa đón khách tham quan từ đầu năm 2025, thu hút sự quan tâm đặc biệt của người dân trong nước và du khách quốc tế.
0