Ta lại xây Hà Nội của ta
Thủ đô nước Việt từng nhiều lần bị ngoại bang chiếm đóng, từng nhiều lần khói lửa ngút trời, gạch tan ngói vỡ... Sau mỗi đận binh lửa, lại “cởi súng lau mồ hôi trán, ta lại xây Hà Nội của ta”…
Khát vọng trở về
Từ ngày 19 tháng 12 năm 1946, Hà Nội cùng quân dân cả nước bước vào cuộc kháng chiến trường kỳ gian khổ, để lại phía sau lưng Thủ đô nghi ngút lửa cháy.
Đầu tháng 3 năm 1947, Trung đoàn Thủ đô sau tháng ngày chiến đấu can trường cầm chân giặc Pháp, rời Hà Nội lên an toàn khu. Ngay ngày đầu, họ đã ấp ủ khát vọng trở về. Chính Hữu, nhà thơ, người lính Trung đoàn quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh mơ Ngày về:
Có đoàn người lên đóng trên rừng sâu
Đêm nay mơ thấy trở về Hà Nội…
…
Nghe tiếng gọi của những người Hà Nội
Trở về, trở về, chiếm lại quê hương…
Trở về Hà Nội, giành lại Thủ đô là niềm mơ, là khát vọng, hơn thế, là ý chí, niềm tin sắt son của mỗi người đi kháng chiến, đặc biệt với người Hà Nội.
Thăng Long – Hà Nội: Thăng trầm lịch sử
Trong khoảng gần một nghìn năm thăng trầm lịch sử, Thủ đô nước Việt từng nhiều lần bị đội quân xâm lược ngoại bang chiếm đóng.
Lâu dài và nhiều tang thương là thời kỳ giặc nhà Minh, tới 20 năm, từ 1407 đến 1427. Thâm độc và ngạo mạn, chúng đổi tên Thăng Long thành Đông Quan và biến nước ta thành quận huyện! Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn do người anh hùng xuất thân điền chủ Lê Lợi lãnh đạo, sau 10 năm nếm mật nằm gai đã đánh một trận sạch không kình ngạc, đánh hai trận tan tác chim muông, tống tiễn kẻ thù cùng bộ máy cai trị của chúng về nước.
Trong khoảng 30 năm, từ 1258 đến 1288, đế quốc Nguyên – Mông 3 lần đưa quân xâm lược nước ta, 3 lần vó ngựa giặc phương Bắc dẫm xéo đất Thăng Long. Hào khí Đông A triều Trần cố kết sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc nhanh chóng tống khứ kẻ thù, giành lại Thăng Long. Cuộc chiến dài lâu nhất giành lại Kinh thành là hơn 3 tháng; cuộc chiến ngắn nhất là 11 ngày.
Đội quân xâm lược nhà Thanh hùng hổ xâm lăng Đại Việt. Chúng chiếm Thăng Long đúng 1 tháng 14 ngày, từ 16/12/1788 đến 30/01/1789. Đoàn quân do vị Hoàng đế Quang Trung - Nguyễn Huệ đích thân chỉ huy trong thoáng chốc vùi dập 20 vạn quân Thanh khiến chúng không còn nguyên mảnh giáp, với mốc son trận đại thắng Đống Đa ngày mùng 5 Tết năm Kỷ Dậu- 1789.
Hà Nội được Hồ Chí Minh và đoàn quân Việt Minh chọn là đích đến và là điểm về trong cuộc cách mạng tổng khởi nghĩa giành chính quyền tháng 8 năm 1945. Hơn 1 năm sau đó, ngày 9 tháng 11 năm 1946, Quốc hội khóa I của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa thông qua Hiến pháp, từ đây Hà Nội là Thủ đô của nước Việt Nam mới.
Kể từ sau ngày toàn quốc kháng chiến, Thủ đô Hà Nội tạm thời bị thực dân xâm lược Pháp chiếm đóng. Tính ra đằng đẵng 8 năm trời. Cuối cùng, bằng trận quyết chiến chiến lược Điện Biên Phủ, quân đội Việt Minh đã đập tan tập đoàn cứ điểm hùng mạnh nhất của đội quân viễn chinh Pháp, buộc họ phải đầu hàng, ký kết Hiệp định Giơnever. Việt Nam cùng toàn cõi Đông Dương được giải phóng. Ngày 10/10/1954, sau 8 năm Chính phủ Cụ Hồ cùng đoàn quân chiến thắng trở về tiếp quản Thủ đô
Niềm tin son sắt – Dự cảm kỳ tài
Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội là Thủ đô nước Việt, một phần quan trọng của lịch sử dân tộc. Nơi hội tụ tinh hoa, kết tinh các giá trị tinh thần, là biểu tượng của phẩm giá, niềm tin, lòng tự tôn, tự hào dân tộc.
Người con xứ Đàng Trong, chiến sỹ - thi sỹ Huỳnh Văn Nghệ thời chín năm đánh Pháp rong ruổi chiến trường Nam bộ mà khắc khoải ngóng mong:
Ai về xứ Bắc ta đi với
Thăm lại non sông giống Lạc Hồng
Tự độ mang gươm đi mở cõi
Trời Nam thương nhớ đất Thăng Long.
Vì xứ Bắc, nơi đó là Hà Nội -Thăng Long - Thủ đô, chốn linh, cõi thiêng.
Như một lời nguyền từ thăm thẳm Cao Xanh, bất kỳ đội quân xâm lược nào đặt chân đến Thủ đô nước Việt, phạm đến chốn linh cõi thiêng, sớm muộn chúng sẽ thất bại.
Đó chính là niềm tin, là nguồn năng lượng tạo nên những dự cảm về ngày chiến thắng, ngày trở về giành lại Thủ đô ngay cả khi cuộc kháng chiến mới bước vào tháng đầu, năm đầu.
Với người Việt Nam, đặc biệt với người Hà Nội, không phải Hà Nội đi kháng chiến, mà Thủ đô đi kháng chiến; gian khổ hy sinh chiến đấu đến thắng lợi để trở về giành lại Thủ đô. Giữa Việt Bắc rừng xanh núi đỏ, bom đạn đầy trời vẫn phơi phới Thủ đô Gió Ngàn. Nhà thơ Hoài Anh từng Nhớ ngày Thủ đô kháng chiến với mối liên tưởng cực kỳ lãng mạn: Ta mang ba mươi sáu phố phường đi kháng chiến/Chín năm rừng lòng vẫn Thủ đô.
Đầu năm 1949, khi cuộc kháng chiến còn đang giai đoạn cầm cự đầy cam go, Văn Cao, người nhạc sỹ tài danh từng soạn Tiến quân ca – Quốc ca nước Việt, đã nghĩ về ngày tổng phản công giành thắng lợi cuối cùng và viết nên ca khúc Tiến về Hà Nội. Trong cái không gian nghẹt thở của cuộc chiến tranh, người nghệ sỹ - chiến sỹ thăng hoa xuất thần, biến giấc mơ thành dự cảm lạ kỳ. 5 năm sau, những gì là giấc mơ, là dự cảm, đã thành hiện thực, thứ hiện thực sinh động, rành rẽ mà lãng mạn, hùng tráng mà trữ tình:Trùng trùng quân đi như sóng / Lớp lớp đoàn quân tiến về /Chúng ta đi nghe vui lúc quân thù đầu hàng / Cờ ngày nào tung bay trên phố
…
Năm cửa ô đón mừng đoàn quân tiến về / Như đài hoa đón mừng nở năm cánh đào…
Văn Cao không sinh ra trên đất Hà Nội, nhưng đã là người Thăng Long - Hà Nội, một người Hà Nội tài hoa và mẫn cảm. Dường như người nghệ sỹ cảm nhận được sự mách bảo từ tiền nhân, từ mạch nguồn lịch sử, về một ngày Lớp lớp đoàn quân tiến về tiếp quản Thủ đô lúc quân thù đầu hàng. Chỉ Văn Cao, một người Hà Nội tài hoa và mẫn cảm, mới có dự cảm kỳ tài vể cách chúng ta giành lại Thủ đô: Đậm chất hào hoa, cực kỳ hào sảng, không trùng lặp với cách của ông cha triều đại trước!
Ta lại xây Hà Nội của ta
Nguyễn Đình Thi, người con của Hà Nội, tác giả của nhạc phẩm Người Hà Nội, của thi phẩm Đất nước, Ngày về…
Ngày về ra đời cuối năm 1954, với nhiều cung bậc cảm xúc. Vừa ngân lên khúc vui: Ta lại về đây, Hà Nội ơi, đã lại khúc trầm: Nằm lại những chân rừng đầu núi/ Hôm nay bao đồng chí đâu rồi …Và điềm tĩnh đến lạnh lùng: Cởi súng lau mồ hôi trán/ Ta lại xây Hà Nội của ta.
Đã 70 năm Ta lại xây Hà Nội của ta.
70 năm ấy, mất 20 năm Thủ đô mà Nửa công trường nửa chiến trường, xôn xao…, cùng những tháng ngày thiên tai bão lũ, những năm dài lề quen thói cũ giăng mắc bủa vây, thành ra ước mơ Thủ đô đàng hoàng hơn, to đẹp hơn nhiều phần chưa toàn vẹn.
Này là lúc Ta lại xây Hà Nội của ta, Hà Nội Thủ đô ta, để thỏa lòng dân, để mát dạ người đồng chí nằm lại những chân rừng đầu núi, để xứng với mong mỏi của tiền nhân.
Ngày đoàn quân chiến thắng trở về, Hà nội có năm cửa ô như đài hoa nở năm cánh đào. Giờ Hà Nội có nhiều hơn năm cửa ô. Những cửa ô hiện đại của Thủ đô phát triển mở ra bốn phương tám hướng, hội tụ tinh hoa, kết nối sáng tạo cùng bạn bè và lan tỏa giá trị Thủ đô với bè bạn…Năm cửa ô của thời ba mươi sáu phố phường dần thành ký ức, hiện hữu những cửa ô – cửa ngõ mới của Thủ đô hiện đại mở hướng từ những vành đai, đại lộ, những đô thị xanh, thành phố vệ tinh, những công trình mà 70 năm trước chưa thể nghĩ tới.
Ngày Thủ đô đi kháng chiến, Hà Nội chỉ một cây cầu… Nay, gần chục cây cầu uốn nhịp vắt qua sông Hồng, kết nối đôi bờ, mỗi cầu một dáng vẻ. Từ dấu mốc 70 năm này, Hà Nội lần lượt thêm nhiều cây cầu, mỗi cây cầu tựa dáng rồng bay, mỗi cây cầu mang một biểu tượng, kể một câu chuyện của quá khứ với thế hệ hôm nay.
Sông Hồng từng là nỗi nhớ, nỗi khắc khoải của người Hà Nội ngày Thủ đô đi kháng chiến. Trong tương lai gần không gian sông Hồng sẽ là trục trung tâm, trục phát triển xanh của Thủ đô. Hà Nội sẽ không còn hàm nghĩa thành phố trong sông. Hà Nội, Thủ đô hiện đại hài hòa đôi bờ dòng sông Mẹ.
Và khi ấy, sóng sông Hồng vỗ bờ hát mãi, trọn vẹn khúc khải hoàn ca – như lời ca khúc Cảm xúc tháng mười vẫn cất lên mỗi độ tháng Mười về.
Bài viết: Uông Ngọc Dậu
Đồ họa: Thanh Nga
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Việc Quốc hội thông qua Luật Thủ đô (sửa đổi) tạo thêm hành lang pháp lý, cơ chế đặc thù vượt trội để Hà Nội có những điều kiện thuận lợi, phát triển công nghiệp văn hóa.
Hơn một năm nay, người dân sinh sống ở phố Phó Đức Chính (phường Nguyễn Trung Trực, quận Ba Đình) luôn bất an bởi điểm sạt lở bờ kè thuộc cụm dân cư số 1. Tình trạng này đang có nguy cơ gây hư hại đến các công trình giao thông, nhà cửa và đe dọa tính mạng của cư dân.
Một trong những nguyên nhân dẫn đến thương vong về người tại các vụ cháy nhà riêng lẻ chủ yếu do không có lối thoát hiểm. Vấn đề này đã được khắc phục bước đầu khi có sự tuyên truyền, vận động của chính quyền cơ sở.
Đến thời điểm này, các địa phương của Hà Nội đã thực hiện xong việc sắp xếp các đơn vị hành chính. Vấn đề xử lý, sắp xếp tài sản công, trụ sở sau sáp nhập để tránh lãng phí cũng là mối quan tâm và mong mỏi của các địa phương và nhân dân ở nơi thực hiện sáp nhập.
Tính đến thời điểm này, Mê Linh là huyện duy nhất của Hà Nội đã được thông qua kế hoạch sử dụng đất trong năm 2025. Đây là cơ sở quan trọng để các đơn vị thuộc huyện, doanh nghiệp và người dân chủ động khi thực hiện các công việc liên quan đến triển khai, thủ tục và sử dụng đất.
Năm 2024, huyện Đông Anh đã giải ngân cho trên 3.320 lượt khách hàng là hộ cận nghèo được vay vốn.
UBND TP Hà Nội vừa ban hành Kế hoạch 01 rà soát, sắp xếp tổ chức bộ máy của các cơ quan chuyên môn tổ chức hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập khối chính quyền của thành phố.
Quận Hoàn Kiếm vừa tổ chức Hội nghị sơ kết phương án thí điểm mô hình “Quản lý, phân loại, thu gom và vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn" trên địa bàn và phát động phong trào thi đua "sáng - xanh - sạch - đẹp".
Thực hiện đợt cao điểm chuẩn bị cho dịp lễ Tết 2025, quận Hai Bà Trưng đã huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong công tác đảm bảo trật tự đô thị, an toàn giao thông và vệ sinh môi trường trên địa bàn.
UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành Kế hoạch kiểm tra công vụ năm 2025.
Ngày 3/1, Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị tổng kết công tác Tòa án năm 2024, triển khai công tác năm 2025. Theo đó, trong năm nay, Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội dự kiến sẽ đưa ra xét xử nhiều vụ án lớn được dư luận đặc biệt quan tâm.
UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành Kế hoạch số 01 về rà soát, sắp xếp tổ chức bộ máy của các cơ quan chuyên môn tổ chức hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập khối chính quyền thành phố Hà Nội.
Chiều nay, 3/1, Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội đã tổ chức Hội nghị Tổng kết chương trình công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025.
Sáng 3/1, Quận ủy Thanh Xuân, Hà Nội, tổng kết công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 và tổng kết triển khai các nghị quyết chuyên đề.
Chiều nay, 3/1, Khối thi đua số 10 - UBND thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác thi đua, khen thưởng năm 2024, triển khai phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm năm 2025.
Chiều nay, 3/1, Văn phòng Thành uỷ Hà Nội tổ chức hội nghị tổng kết công tác Văn phòng cấp uỷ năm 2024, triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2025. Phó Bí thư Thường trực Thành uỷ Nguyễn Văn Phong dự và chỉ đạo hội nghị.
Sáng 3/1, Hội Liên hiệp Phụ nữ Hà Nội đã tổ chức tổng kết công tác hội năm 2024 và phát động đợt thi đua chào mừng Đại hội Đảng các cấp và các ngày lễ lớn trong năm 2025. Phó Chủ tịch thường trực UBND thành phố Lê Hồng Sơn dự hội nghị.
Năm 2024, công tác tư pháp được triển khai toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, bám sát các chương trình, kế hoạch công tác và các nhiệm vụ chính trị của thành phố Hà Nội.
Sáng 3/1, tổ công tác đặc biệt của UBND thành phố về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ hiệu quả các doanh nghiệp, nhà đầu tư, dự án đầu tư trên địa bàn thành phố họp phiên thứ 6. Chủ tịch UBND thành phố Trần Sỹ Thanh - Tổ trưởng tổ công tác chủ trì phiên họp.
Sáng nay, 3/1, quận Nam từ liêm tổ chức Hội nghị Tổng kết hoạt động HĐND quận năm 2024 và triển khai chương trình công tác năm 2025. Dự Hội nghị có Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP Phùng Thị Hồng Hà.
Luật Bảo vệ Môi trường có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 quy định tất cả mọi người phải thực hiện phân loại rác từ nhà, đổ rác đúng giờ, đúng nơi quy định. Tuy nhiên, ở nhiều nơi, nhiều người vẫn chưa có ý thức chấp hành phân loại rác tại nhà.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Ban Quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội, Phó Chủ tịch UBND thành phố Dương Đức Tuấn yêu cầu đơn vị tập trung đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án đường sắt đô thị.
UBND TP. Hà Nội vừa có quyết định về việc ban hành kế hoạch công tác thanh tra năm 2025. Theo kế hoạch, Thanh tra TP. Hà Nội sẽ thực hiện 10 cuộc thanh tra trong quý II và quý III, mỗi cuộc thanh tra có thời hạn là 45 ngày.
UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định về việc phê duyệt Đề án "Một số nhiệm vụ đột phá về chuyển đổi số thành phố Hà Nội năm 2025".
Thực hiện nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của thành phố Hà Nội giai đoạn 2023 - 2025, UBND quận Hà Đông ra mắt đơn vị hành chính mới phường Quang Trung trên cơ sở sáp nhập ba phường Nguyễn Trãi, Quang Trung, Yết Kiêu.
Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cùng tổ công tác đặc biệt của thành phố tiếp tục gỡ vướng cho các dự án đang gặp khó khăn về mặt bằng và thủ tục đầu tư.
Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia dự báo ngày 3/1/2025, thời tiết tại khu vực Hà Nội khá dễ chịu với trạng thái có mây.
Trong dịp Tết Dương lịch 2025, Hà Nội đón khoảng 160.000 lượt khách, tăng 17% so với cùng kỳ năm trước.
Sau trận chung kết lượt đi giữa đội tuyển Việt Nam - Thái Lan kết thúc với tỷ số 2-1, tại Hà Nội, nhiều người hâm mộ đã đổ ra đường phố để ăn mừng chiến thắng, hàng nghìn lá cờ Tổ Quốc tung bay khắp các tuyến đường.
Ngày 2/1 là ngày làm việc đầu tiên của 56 đơn vị hành chính cấp xã mới tại Hà Nội sau ngày nghỉ Tết Dương lịch. Tại một số đơn vị mới sau sáp nhập, bộ máy hành chính mới vận hành thông suốt, các hoạt động diễn ra bình thường, cán bộ cơ sở làm việc với tâm thế thoải mái, thực thi công vụ nghiêm túc.
UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành quyết định số 6809/QĐ-UBND phê duyệt chương trình phát triển đô thị thành phố Hà Nội giai đoạn đến năm 2035.
Theo quy hoạch GTVT Thủ đô đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050, Hà Nội sẽ tiếp tục đầu tư xây dựng thêm 9 cây cầu lớn vượt sông Hồng. Trong đó, dự kiến một số công trình sẽ triển khai hoặc được phê duyệt chủ trương đầu tư ngay trong năm 2025.
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị tổng kết năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Ban quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội chiều 2/1, Phó Chủ tịch UBND thành phố Dương Đức Tuấn yêu cầu đơn vị đẩy nhanh tiến độ các dự án đường sắt đô thị trọng điểm.
Hôm nay 2/1/2025, ngày làm việc đầu tiên của 56 đơn vị hành chính cấp xã mới tại Hà Nội sau ngày nghỉ Tết Dương lịch, bộ máy hành chính mới vận hành thông suốt, các hoạt động diễn ra bình thường.
Giai đoạn 1 của dự án chỉnh trang và cải tạo vườn hoa Diên Hồng được hoàn thành vào tháng 8 năm 2024. Quận Hoàn Kiếm tiếp tục tu bổ Đài phun nước - công trình kiến trúc độc đáo được xây dựng từ năm 1901..
Theo thống kê của Ban Tổ chức Thành uỷ, Hà Nội dôi dư 800 cán bộ, công chức sau đợt sắp xếp đơn vị hành chính, sẽ có những chính sách ưu đãi đề giải quyết số lượng nhân sự này.
Hà Nội là một điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước. Hòa mình trong không khí sôi động của Lễ hội Countdown chào đón năm mới quanh Hồ Hoàn Kiếm, khu phố cổ cũng là điểm đến ít ai có thể bỏ qua khi đến thăm Thủ đô.
2024 là một năm đặc biệt của Thủ đô Hà Nội, năm đưa Nghị quyết Đại hội 13 của Đảng, Nghị quyết Đại hội 17 Đảng bộ thành phố đi vào cuộc sống và đạt được nhiều kết quả tích cực.
Sáng 2/1, Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội tổ chức Hội nghị tổng kết công tác tuyên giáo thành phố năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025.
Chính phủ vừa có Quyết định số 1668/QĐ-TTg ngày 27/12/2024 về việc Phê duyệt Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến 2065.
Dự án đường Vành đai 4 – Vùng Thủ đô là dự án giao thông trọng điểm quốc gia. Theo kế hoạch, đường song hành của tuyến này sẽ hoàn thành vào tháng 6 năm 2026.
UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành quyết định về kế hoạch thanh tra năm 2025. Trong đó, dự án Khai Sơn City của Công ty Cổ phần Khai Sơn có tên trong kế hoạch thanh tra này.
UBND thành phố vừa ban hành quyết định về việc phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết cải tạo, xây dựng lại khu tập thể Nghĩa Tân, quận Cầu Giấy, với tỷ lệ 1/500. Khu vực nghiên cứu gồm 29 công trình chung cư được xây dựng từ năm 1987.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065. Phạm vi, ranh giới lập quy hoạch là toàn bộ địa giới hành chính Thủ đô Hà Nội với 30 đơn vị hành chính cấp huyện.
Sáng 2/1, Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội tổ chức Hội nghị tổng kết công tác tuyên giáo thành phố năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025.
Năm 2024, với sự đổi mới nội dung và phương thức hoạt động, hệ thống Tuyên giáo Thủ đô đã phát huy hiệu quả, đáp ứng yêu cầu trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của thành phố và tạo những dấu ấn nổi bật.
0