Tên lửa tầm xa thay đổi xung đột Nga - Ukraine thế nào?
Anh và Mỹ có thể dỡ bỏ lệnh cấm Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa tấn công lãnh thổ Nga. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo việc cho phép Ukraine sử dụng tên lửa Storm Shadow của Pháp và Anh và tên lửa ATACMS của Mỹ sẽ không phải là giải pháp hoàn hảo.
“Lằn ranh đỏ” cuối cùng bị xoá bỏ?
Washington và London có thể đã quyết định để Kiev sử dụng tên lửa tầm xa để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, Thượng nghị sĩ Nga Aleksey Pushkov cho biết. “Rõ ràng là quyết định tấn công lãnh thổ Nga đang được chuẩn bị”, ông Pushkov viết trên kênh Telegram của mình ngày 11/9.
Anh đã bật đèn xanh cho việc sử dụng tên lửa Storm Shadow, tờ The Guardian của Anh ngày 11/9 đưa tin, trích dẫn các nguồn tin chính phủ ẩn danh. Tuy nhiên, London sẽ không công khai động thái này, các nguồn tin khẳng định.
Kiev từ lâu đã hối thúc các nước phương Tây, trong đó có Mỹ, cho phép nước này tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, sử dụng các loại tên lửa tầm xa do phương Tây cung cấp như Storm Shadow của Pháp/Anh và ATACMS của Mỹ. Mỹ cho đến nay vẫn ngăn cản Ukraine làm điều đó do lo ngại leo thang xung đột với Nga.
Theo tờ The Guardian, phát biểu trong chuyến thăm Kiev, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã “đưa ra gợi ý mạnh mẽ nhất từ trước đến nay” về việc cho phép Ukraine sử dụng tên lửa ATACMS tầm xa chống lại Nga trong chuyến thăm Kiev hôm 11/9. Quyết định này “được hiểu là đã được đưa ra một cách riêng tư”, tờ báo của Anh tuyên bố.
Trước đó, nhà ngoại giao Mỹ biện minh cho khả năng thay đổi lập trường của Washington là vì Nga đã tiếp nhận hàng trăm tên lửa đạn đạo tầm ngắn Fath-360 từ Iran và có khả năng sẽ sử dụng chúng ở Ukraine trong vòng vài tuần tới. Ông Blinken gọi động thái này là “sự leo thang đáng kể” của cuộc chiến, mặc dù cả Nga và Iran đều bác bỏ thông tin này.
Cục diện chiến trường liệu có thay đổi?
Theo các chuyên gia, nếu được phép sử dụng tên lửa tầm xa để tấn công sâu trong lãnh thổ Nga, mục tiêu chính của Ukraine sẽ là các căn cứ không quân cùng máy bay chiến đấu Nga. Ngoài ra, với những cuộc tấn công như vậy, lực lượng vũ trang Ukraine sẽ cố gắng tước đi cơ hội tấn công bằng bom lượn của Nga, một trong những vũ khí quan trọng nhất dẫn đến thành công của Moscow trên chiến trường. Viện Nghiên cứu Chiến tranh đã xác định được ít nhất 225 mục tiêu tiềm năng mà Ukraine có thể tấn công ngay lập tức.
Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng việc cho phép Ukraine sử dụng tên lửa Storm Shadow của Pháp và Anh và tên lửa ATACMS của Mỹ sẽ không phải là giải pháp hoàn hảo.
“Chúng ta không nên quá kỳ vọng vào những gì điều này sẽ mang lại”, Matthew Savill, Giám đốc Khoa học quân sự của Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia Anh, nói với tờ The Telegraph, “Tôi e rằng một số lời bàn tán về việc xoay chuyển tình thế và những bình luận như vậy chỉ là cường điệu về những gì Storm Shadow sẽ đạt được”.
Hiện có những nghi ngờ về số lượng tên lửa Storm Shadow mà Ukraine còn lại trong kho vũ khí của mình, vốn đã được Kiev sử dụng kể từ mùa xuân năm ngoái.
Trong khi đó, Anh đã không còn sản xuất loại tên lửa này với số lượng lớn nữa, còn việc sản xuất tại Pháp cũng đang trong tình trạng “sống dở chết dở”, Colby Badhwar, một nhà phân tích an ninh và quốc phòng cho biết.
Trong bối cảnh ấy, nếu thực sự thiếu hụt tên lửa, Ukraine sẽ phải lựa chọn mục tiêu rất cẩn trọng để không lãng phí các nguồn lực còn lại, ông Savill cho biết.
Vấn đề thứ hai là phạm vi mà tên lửa Storm Shadow và ATACMS có thể hoạt động. Mặc dù cả hai loại tên lửa này đều có khả năng tấn công các mục tiêu ở khoảng cách 300 km, nhưng các quan chức tình báo Mỹ tin rằng Nga đã di chuyển tới 90% máy bay chiến đấu ra khỏi tầm bắn của những loại tên lửa này. Việc Nga phải di dời máy bay chiến đấu đến các sân bay xa hơn sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả tác chiến. Không chỉ vậy, việc dỡ bỏ các hạn chế đối với vũ khí cũng có thể dẫn đến các lợi ích chiến thuật và chính trị khác.
Chẳng hạn, quyết định này sẽ gửi đi tín hiệu rằng London và Washington không còn lo lắng về sự trả đũa của Nga nữa và có thể thuyết phục Đức cung cấp tên lửa hành trình Taurus cho Kiev sử dụng trong lãnh thổ Ukraine.
Các loại vũ khí khác cũng có thể được mở khóa, chẳng hạn như tên lửa JASSM do Mỹ sản xuất, có thể cho phép Ukraine tấn công các mục tiêu cách xa tới 300 km vào lãnh thổ Nga, vùng có khoảng 30 căn cứ không quân.
Kiev đã chứng minh rằng họ có thể tấn công sâu vào bên trong nước Nga bằng máy bay không người lái (UAV) được sản xuất nội địa, với hàng trăm cuộc tấn công kể từ mùa thu năm 2022. Tuy nhiên, những chiếc UAV này không mang đầu đạn có khả năng xuyên qua các cấu trúc kiên cố.
Nga thường sử dụng các boongke được gia cố bằng nhiều lớp bê tông dày để bảo vệ đạn dược hoặc máy bay chiến đấu, những vị trí chỉ có đầu đạn của tên lửa tầm xa như Storm Shadow mới có thể xuyên thủng.
Cố vấn của Tổng thống Ukraine, ông Mykhailo Podolyak, gần đây đã nói với tờ The Telegraph của Anh rằng chính lập luận này đã được các quan chức Ukraine đưa ra khi cố gắng thuyết phục Thủ tướng Anh Keir Starmer cho phép Kiev sử dụng tên lửa Storm Shadow tấn công lãnh thổ Nga.
Trong khi đó, tên lửa ATACMS do Mỹ cung cấp - còn được gọi là Hệ thống tên lửa chiến thuật Lục quân - sẽ được sử dụng theo một cách khác. ATACMS là tên lửa đạn đạo được trang bị đạn chùm, có thể rải hàng nghìn quả đạn nhỏ trên mục tiêu và phù hợp hơn để vô hiệu hóa đường băng tại các sân bay của Nga. Các mẫu được trang bị đầu đạn đơn có khả năng phá hủy các mục tiêu đơn lẻ ít được bảo vệ hơn, như hệ thống phòng không hoặc tác chiến điện tử.
Tuy nhiên, để thực sự phát huy hiệu quả, các vụ phóng tên lửa tầm xa cần phải được kết hợp với các bước tiến của lực lượng bộ binh của Ukraine. “Nếu bạn không đạt được tiến triển trên mặt đất, áp lực phía sau chiến tuyến sẽ rất lớn”, ông Savill nói.
Ukraine đã chứng minh rằng họ có khả năng gây áp lực đáng kể cho lực lượng Nga ở bán đảo Crimea và khu vực Biển Đen thông qua các cuộc tấn công trên không, nhưng chưa bao giờ Kiev có thể gây áp lực với Nga trong các cuộc điều động trên mặt đất.
Các cuộc tấn công tầm xa được tiến hành trước cuộc phản công mùa hè thất bại của Kiev hồi năm ngoái cũng tỏ ra không hiệu quả vì lực lượng Ukraine không thể xuyên thủng hệ thống phòng thủ trên bộ của Nga.
Mặt khác, các cuộc thảo luận kéo dài về việc có nên dỡ bỏ lệnh cấm Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa tấn công lãnh thổ Nga cũng phải trả giá. Các cuộc họp báo tại Washington và chuyến thăm thủ đô Kiev của Ngoại trưởng Anh Lammy và Ngoại trưởng Mỹ Blinken đã đóng vai trò như một dấu hiệu công khai cho thấy quyết định sử dụng tên lửa là rất có thể. Điều này có nghĩa là yếu tố bất ngờ đã bị loại bỏ khỏi phương trình.
Điện Kremlin ngày 11/9 tuyên bố Moscow sẽ đáp trả bằng “một phản ứng thích hợp” nếu Mỹ cho phép Ukraine tấn công sâu vào bên trong nước Nga bằng tên lửa tầm xa.
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Nhà sản xuất thiết bị vô tuyến của Nhật Bản Icom ngày 19/9 cho biết, họ đang điều tra thông tin liên quan đến các bộ đàm mang logo của hãng này phát nổ ở Liban.
Chính quyền Nigeria đã cảnh báo về khả năng xảy ra lũ lụt ở 11 tiểu bang sau khi nước láng giềng Cameroon cho biết sẽ bắt đầu xả lũ theo quy định từ đập Lagdo.
Hãng thông tấn nhà nước Triều Tiên (KCNA) đưa tin, nước này đã thử tên lửa đạn đạo chiến thuật mới sử dụng đầu đạn siêu lớn và tên lửa hành trình cải tiến.
Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman cho biết, nước này sẽ không thiết lập quan hệ với Israel cho đến khi một nhà nước Palestine được thành lập.
Nghị viện châu Âu hôm qua 18/9 đã nhóm họp để tiến hành thảo luận về chương trình nhập cư gây tranh cãi của Hungary liên quan đến việc nới lỏng hạn chế thị thực đối với 8 quốc gia, trong đó có Nga và Belarus.
Theo Thiếu tướng Apty Alaudinov, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quân sự - Chính trị của Lực lượng vũ trang Nga và chỉ huy đơn vị biệt kích lực lượng đặc nhiệm Akhmat cho biết, quân Nga đã giành quyền kiểm soát các khu định cư Nikolayevo-Dayino và Daryino ở vùng biên giới Kursk của nước này.
Tổng thống Peru Dina Boluarte vừa ban bố tình trạng khẩn cấp ở ba khu vực bị ảnh hưởng bởi các vụ cháy rừng tàn khốc nhất tại quốc gia này khiến 16 người thiệt mạng.
Nhằm cải thiện vấn đề rác thải nhựa, thương hiệu Two Farmers ở Anh đã tạo ra những gói bim bim khoai tây chiên có bao bì thân thiện với môi trường hơn, khi chúng có thể phân hủy hoàn toàn.
Quốc hội Ukraine ngày 18/9 đã quyết định sửa đổi ngân sách năm 2024 với việc tăng chi tiêu quốc phòng thêm 12 tỷ USD khi cuộc xung đột giữa nước này và Nga đã gần bước sang năm thứ ba.
Bất chấp xuất khẩu đạt mức cao kỷ lục, thâm hụt thương mại trong tháng 8/2024 của Nhật Bản đã lên đến gần 700 tỷ yên (khoảng 4,9 tỷ USD) chủ yếu do đồng yên suy yếu đẩy giá nhập khẩu tăng cao.
Ngày 18/9, Đại hội đồng Liên hợp quốc (LHQ) khóa 79 đã thông qua một nghị quyết yêu cầu Israel chấm dứt sự hiện diện bất hợp pháp tại các vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng trong vòng 12 tháng.
Ngày 18/9, các thành viên Nghị viện châu Âu đã kêu gọi nhanh chóng giải ngân viện trợ tài chính từ Quỹ Đoàn kết của khối để giúp chống lại thiệt hại do lũ lụt ở Trung Âu.
Các chỉ số chứng khoán lớn đã giảm nhẹ khi đóng cửa phiên giao dịch ngày 18/9, đồng USD tăng giá trong phiên giao dịch đầy biến động sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed – Ngân hàng Trung ương) quyết định cắt giảm mạnh lãi suất.
Tổ chức Khí tượng Thế giới ngày 18/9 cảnh báo rằng, nếu chính phủ các nước không tăng cường hành động về khí hậu, hai phần ba các khu vực trên thế giới sẽ phải đối mặt với nguy cơ nhiệt độ tăng thêm 3 độ so với thời kỳ tiền công nghiệp.
Ngày 18/9, Điện Kremlin cho biết, các cơ quan của Nga chưa đưa ra bất kỳ cảnh báo nào về mức độ phóng xạ cao hơn trong khí quyển, sau khi Na Uy cho biết họ phát hiện thấy nồng độ phóng xạ Caesium (Cs-137) tăng cao gần biên giới Bắc Cực với Nga.
Các lực lượng Ukraine ngày 18/9 đã tập kích một kho chứa đạn dược của Nga tại Toropets, thuộc vùng Tver, cách Moscow khoảng 165 km về phía Tây Bắc.
Bộ Y tế Liban thông báo, số người chết trong vụ nổ máy bộ đàm hôm thứ Tư đã tăng lên 9 người và hơn 300 người bị thương. Vụ tấn công mới xảy ra chỉ một ngày sau vụ nổ máy nhắn tin khiến 12 người tử vong và hơn 2.800 người bị thương ở Liban.
Nhà lập pháp Hungary Elod Novak kêu gọi mở cuộc điều tra về BAC Consulting có trụ sở tại Budapest và ban hành lệnh bắt giữ quốc tế đối với CEO của công ty sau khi hàng nghìn máy nhắn tin phát nổ ở Liban.
Hôm 18/9, Bộ trưởng Y tế Liban, ông Firass Abiad cho biết số người chết do máy nhắn tin phát nổ ở Liban đã tăng lên 12 người, trong đó có hai trẻ em.
Đợt hạn hán tồi tệ nhất từng được ghi nhận đã làm mực nước của các con sông trong lưu vực sông Amazon xuống thấp kỷ lục.
Việc Meta công ty mẹ của Facebook và Instagram tại Mỹ tuyên bố cấm hãng truyền thông Russia Today(RT) và các mạng lưới truyền thông nhà nước Nga khác khỏi các nền tảng do công ty này sở hữu đã làm dấy lên phản ứng trong dư luận trên thế giới.
Nhiều bộ đàm do lực lượng Hezbollah sử dụng lại tiếp tục phát nổ ở nhiều thành phố tại Liban vào chiều tối nay (giờ địa phương). Hiện chưa có báo cáo thương vong.
Hàng loạt máy nhắn tin của các thành viên lực lượng Hezbollah đã phát nổ trên khắp Liban và một số khu vực ở Syria, khiến ít nhất 9 người thiệt mạng và 2.800 người khác bị thương. Một số nguồn tin khu vực nhận định vụ việc do lực lượng tình báo Israel tiến hành, nhằm đáp trả vụ ám sát một cựu quan chức quốc phòng cấp cao của Israel mà Tel Aviv cáo buộc do Hezbollah thực hiện.
Phong trào Hezbollah của người Shiite có trụ sở tại Liban vừa tuyên bố sẽ đáp trả Israel vì vụ nổ hàng loạt máy nhắn tin khiến 11 người thiệt mạng và hàng nghìn người bị thương.
Anh Jaan Roose, một vận động viên người Estonia đã hoàn thành chuyến đi thăng bằng trên dây dài hơn 1.000 m, phía trên cây cầu Bosphorus nối liền châu Âu và châu Á.
Một trường nầm non ở Dubai đã sử dụng các công cụ công nghệ cao, được tích hợp trí tuệ nhân tạo để hỗ trợ công việc giảng dạy cho giáo viên, giúp kích thích trí tưởng tượng và tăng khả năng tiếp thu của trẻ nhỏ.
Lệnh sơ tán một phần đã được ban hành tại Toropets, một thị trấn có 11.000 dân ở phía Tây Bắc Moskva, do các mảnh vỡ của một máy bay không người lái Ukraine bị bắn hạ gây ra hỏa hoạn.
Sau khi Trung Quốc công bố loạt số liệu kinh tế không mấy tốt vào cuối tuần vừa rồi, giới phân tích đã cắt giảm kỳ vọng về tốc độ tăng trưởng cả năm nay của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Nhà sáng lập Công ty Gold Apollo, có trụ sở tại Đài Loan, Trung Quốc cho biết, mẫu máy nhắn tin liên quan đến vụ nổ hàng loạt tại Liban là do Công ty BAC Consulting, có trụ sở tại thủ đô Budapest của Hungary sản xuất. Họ chỉ là nạn nhân của vụ việc.
Trước tình hình căng thẳng trong khu vực Trung Đông gia tăng sau các vụ nổ máy nhắn tin tại Liban, nhiều hãng hàng không lớn đã thông báo đình chỉ các chuyến bay đến Tel Aviv của Israel, Tehran của Iran và Beirut của Liban cho đến ngày 19/9.
Sau bão Yagi và Bebinca, Trung Quốc dự kiến sẽ phải hứng chịu 1-2 cơn bão từ nay đến trước tháng 10.
Hiện tượng hạn hán nghiêm trọng tại rừng mưa nhiệt đới Amazon của Brazil đã khiến mực nước các đoạn thượng nguồn xuống thấp kỷ lục.
Gần 3.000 máy nhắn tin của thành viên lực lượng Hezbollah đã phát nổ trên khắp Liban, khiến 9 người thiệt mạng và gần 3.000 người bị thương. Thủ tướng Liban và lực lượng Hezbollah đã đổ lỗi cho Israel về vụ việc trên. Hezbollah thề sẽ trả thù. Iran, quốc gia hậu thuẫn Hezbollah cũng lên án vụ tấn công. Mỹ hiện kêu gọi Iran và lực lượng ủy nhiệm kiềm chế đáp trả.
Nhà chức trách Thái Lan đã ban bố cảnh báo lũ lụt tại 5 tỉnh Đông Bắc Thái Lan, nơi nước sông Mekong dâng cao có thể vỡ bờ.
Ngay sau khi Hàn Quốc thông tin về việc Triều Tiên phóng một tên lửa đạn đạo chưa xác định về phía Đông bán đảo Triều Tiên, Nhật Bản đã xác nhận thông tin trên và cho biết Bình Nhưỡng đã phóng một tên lửa thứ hai. Cả hai tên lửa này đều đã rơi xuống biển.
Theo thông báo của Chính phủ Peru, rừng Amazon ở nước này là nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của cháy rừng, chiếm gần 30% các điểm nóng cháy rừng hiện tại.
Ngày 17/9, ở Liban xảy ra một loạt vụ nổ gây chấn động, nhắm vào hệ thống thông tin liên lạc được Hezbollah ưa chuộng. Những vụ nổ này không chỉ làm 9 người chết và hàng nghìn người bị thương, mà còn làm dấy lên nhiều câu hỏi về động thái tiếp theo từ cả Hezbollah và Israel.
Theo kế hoạch Thị trưởng London (Anh) vừa công bố, phố Oxford có thể sẽ trở thành phố đi bộ để thu hút nhiều người mua sắm hơn.
Thư ký Hội đồng An ninh Liên bang Nga Sergei Shoigu đã gặp Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian tại thủ đô Tehran vào thứ Ba (17/9), sau cuộc gặp với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tại Bình Nhưỡng.
Lấy động lực từ những trải nghiệm hoá trị của mẹ, một sinh viên người Ireland đã tạo ra một thiết bị làm mát da đầu di động dành cho bệnh nhân điều trị ung thư, với hy vọng giúp cho những bệnh nhân giữ được phần lớn mái tóc của mình.
Quyết định thắt chặt kiểm soát biên giới của Chính phủ Đức kể từ ngày 16/9 đã gây ra tình trạng tắc nghẽn giao thông nghiêm trọng bên phía biên giới nước láng giềng Ba Lan. Nhiều người dân Ba Lan đã bày tỏ không hài lòng với chính sách của Đức.
Điện Kremlin cho biết sắc lệnh của Tổng thống Vladimir Putin nhằm đưa các Lực lượng vũ trang Liên bang Nga trở thành đội quân có quy mô lớn thứ hai trên thế giới, nhằm đối phó với các mối đe dọa ngày càng gia tăng ở biên giới phía Tây cũng như tình hình bất ổn ở biên giới phía Đông nước này.
Người đứng đầu cơ quan Liên hợp quốc về người tị nạn Palestine thông báo, tỷ lệ bao phủ vaccine bại liệt ở dải Gaza đã đạt 90%.
Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra cho biết, việc triển khai gói hỗ trợ kinh tế trị giá 13,5 tỷ đô la Mỹ vào cuối tháng này chắc chắn sẽ giúp nền kinh tế tăng trưởng mạnh mẽ hơn.
Lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc ở khu vực Abyei đã tổ chức chương trình vui Tết Trung thu cho gần 200 em học sinh ở trường học Nhà thờ Abyei.
Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 16/9 đã ra lệnh cho quân đội nước này tăng quân số thêm 180.000 binh sĩ, lên tổng cộng 1,5 triệu quân nhân trong bối cảnh nước Nga đang thực hiện chiến dịch quân sự tại Ukraine.
0