Thách thức với lời hứa “Thời đại hoàng kim của nước Mỹ”
Tổng thống Donald Trump sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức khi thực hiện lời hứa mà ông đưa ra trong ngày nhậm chức về “Thời đại hoàng kim của nước Mỹ”, xuất phát từ sự chia rẽ sâu sắc của Quốc hội và các vụ kiện tụng không thể tránh khỏi.
Sau khi tuyên thệ nhậm chức, tân Tổng thống Mỹ Trump đã thông qua một loạt các sắc lệnh hành pháp. Đây là những bước đầu tiên giúp ông hiện thực hoá chương trình nghị sự sâu rộng của mình nhằm mở rộng lãnh thổ Mỹ, hạn chế nhập cư, thúc đẩy sản xuất nhiên liệu hóa thạch và bãi bỏ các quy định về môi trường.
Các đồng minh và cố vấn của ông Trump đã soạn thảo các sắc lệnh hành pháp này trong nhiều tháng. Họ lập luận cả riêng tư và công khai rằng đã chuẩn bị tốt hơn để ban hành tầm nhìn của mình so với nhiệm kỳ 2017-2021 của ông Trump, khi những cuộc đấu đá nội bộ của đảng Cộng hòa và sự thiếu tầm nhìn xa đã dẫn đến những thất bại tại tòa án và Quốc hội.
Lần này, ông Trump sẽ được hưởng lợi từ Tòa án Tối cao với quan điểm cực kỳ bảo thủ, nơi đã mang lại cho ông một số chiến thắng pháp lý lớn trong quá trình vận động tranh cử. ⅓ trong số 9 thành viên của tòa án là những người được ông bổ nhiệm.
Tuy nhiên, do đã từng giữ chức Tổng thống Mỹ một nhiệm kỳ nên ông sẽ phải rời nhiệm sở sau bốn năm nữa và nhiều đề xuất của ông mang tính phá vỡ chuẩn mực đến mức chắc chắn sẽ dẫn đến các vụ kiện tụng lớn, thử thách ranh giới của luật pháp và hiến pháp.
Các nhóm vận động, từ nhóm hoạt động vì môi trường Sierra Club đến Liên đoàn Tự do Dân sự Mỹ đang cùng nhau lập kế hoạch để phản đối những kế hoạch của vị tổng thống thứ 47 của nước Mỹ.
Nhập cư - vấn đề gai góc nhất
Nhập cư là lĩnh vực chính sách sẽ phải chịu sự phản đối mạnh mẽ nhất từ đảng Dân chủ và các tổ chức dân quyền. Nhóm của ông Trump ngày 20/1 đã xác nhận rằng, họ có kế hoạch cố gắng chấm dứt quyền công dân theo nơi sinh, một nguyên tắc hiến pháp lâu đời quy định rằng, phần lớn những người sinh ra ở Mỹ đều tự động trở thành công dân Mỹ.
Các chuyên gia pháp lý cho biết, những cá nhân bị từ chối quyền công dân sẽ kiện, dẫn đến tranh chấp pháp lý kéo dài. Hầu hết các học giả tin rằng, quyền công dân theo nơi sinh được ghi nhận trong Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Mỹ và Hiến pháp trao cho Quốc hội quyền quản lý quyền công dân.
Không có tổng thống nào trước ông Trump từng cố gắng định nghĩa lại các quy tắc về quyền công dân thông qua sắc lệnh hành pháp.
Một yếu tố khác trong kế hoạch nhập cư mà ông Trump đã hứa, viện dẫn Đạo luật Kẻ thù Ngoại quốc năm 1798, cũng sẽ phải đối mặt với sự phản đối về mặt pháp lý. Đạo luật ít khi được sử dụng này thường cho phép trục xuất một số người nước ngoài trong thời kỳ xung đột. Đạo luật này mới chỉ được sử dụng 3 lần.
Ông George Fishman, một cựu quan chức An ninh Nội địa trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump đã nói với Reuters vào năm ngoái rằng, chính quyền Trump sẽ cần phải chứng minh những người nhập cư được chính phủ nước ngoài cử đến.
“Tôi hơi lo lắng về việc hứa hẹn quá mức”, ông Fishman nói.
Trong bài phát biểu nhậm chức của mình, ông Trump cũng nói rằng, chính quyền của ông sẽ trục xuất “hàng triệu và hàng triệu người nước ngoài phạm tội”, nhưng nỗ lực trục xuất ở quy mô đó có thể tốn hàng chục tỷ USD và có thể kéo dài trong nhiều năm.
TikTok - giờ G có điểm?
Một trong những lời hứa mong manh nhất của ông Trump là giữ TikTok tiếp tục hoạt động tại Mỹ.
Mặc dù ông Trump không đề cập đến ứng dụng mạng xã hội này trong bài phát biểu nhậm chức hôm 20/1, nhưng gần đây ông đã phát tín hiệu rằng sẽ giữ cho ứng dụng này hoạt động. Về cơ bản, TikTok đã bị cấm hoạt động tại Mỹ từ ngày 19/1, nhưng ngoài một thời gian gián đoạn ngắn đối với người dùng Mỹ, ứng dụng vẫn được duy trì sau khi Trump can thiệp vào phút chót, hứa sẽ ban hành sắc lệnh hoãn lệnh cấm để có thời gian “đạt được thỏa thuận”.
Tuy nhiên, các lựa chọn dài hạn của Trump có thể bị hạn chế. Tổng thống mãn nhiệm Joe Biden có thể đã cấp cho Bytedance, chủ sở hữu TikTok, thêm 90 ngày để tìm người mua ở Mỹ nếu đáp ứng được một số điều khoản nhất định, ông Colin Costello, một luật sư tại Freshfields và là cựu quan chức tình báo cho biết. Nhưng ông Biden đã không gia hạn thời gian đó và giờ thời hạn đã hết, tùy chọn gia hạn có thể không còn nữa.
Theo ông Costello, việc dừng lệnh cấm trong thời gian dài hơn có thể yêu cầu ông Trump phải chỉ đạo Bộ Tư pháp “giảm mức ưu tiên” hoặc không thực thi luật, có thể là trong một khoảng thời gian nhất định. Tuy nhiên, điều đó sẽ dẫn đến sự không chắc chắn về mặt pháp lý mà các công ty công nghệ có thể không muốn chấp nhận.
Các lựa chọn lập pháp của ông Trump cũng có thể bị hạn chế. Một số đồng minh tại Thượng viện và Hạ viện Mỹ đã công khai phản đối kế hoạch của ông Trump, nói rằng TikTok cần phải được bán cho một công ty Mỹ hoặc ngừng hoạt động ngay lập tức.
Ukraine, Panama, Sao Hoả
Trong chiến dịch vận động tranh cử năm 2024, ông Donald Trump đã nhiều lần cam kết sẽ giải quyết cuộc xung đột tại Ukraine trước khi nhậm chức. Nhưng ông đã bỏ lỡ thời hạn đó và các cố vấn của ông hiện thừa nhận sẽ mất nhiều tháng để đạt được thỏa thuận hòa bình.
Trong bài phát biểu nhậm chức của mình, ông Trump cũng nhắc lại nguyện vọng giành lại kênh đào Panama, mặc dù đó là lãnh thổ có chủ quyền của một đồng minh và không rõ ông sẽ thực hiện điều đó như thế nào.
Tổng thống Mỹ cũng cho biết, ông sẽ đổi tên Vịnh Mexico thành “Vịnh Hoa Kỳ”. Mặc dù ông có thể chỉ đạo Cục Khảo sát Địa chất Mỹ thực hiện thay đổi như vậy, nhưng điều đó khó có thể được công nhận trên toàn thế giới.
Ngoài ra, ông cũng tuyên bố rằng, Mỹ sẽ cử một người lên Sao Hỏa trong nhiệm kỳ của mình, sẽ kết thúc vào tháng 1 năm 2029. Ông sẽ có rất nhiều việc phải làm để thực hiện mục tiêu đó.
Để tham khảo, Mặt Trăng cách Trái Đất khoảng 239.000 dặm, trong khi Sao Hỏa cách Trái Đất trung bình khoảng 140 triệu dặm. Vào tháng 12/2024, cơ quan vũ trụ Mỹ (NASA) đã thông báo về những sự chậm trễ mới trong việc đưa các phi hành gia Mỹ trở lại Mặt Trăng.
Năng lượng
Ngày 20/1, Tân Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, ông sẽ ban bố tình trạng khẩn cấp về năng lượng quốc gia để giải phóng hoạt động sản xuất nhiên liệu hóa thạch trong nước. Trong khi các chuyên gia pháp lý nói rằng, các tổng thống có thẩm quyền rộng rãi để ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia, nhưng Tổng thống vừa mãn nhiệm Joe Biden đã đặt ra một số rào cản đối với các biện pháp cụ thể mà ông Trump có thể muốn thực hiện.
Chẳng hạn, đầu tháng này, ông Biden đã sử dụng Đạo luật Đất đai ngoài Thềm lục địa để cấm khoan dầu và khí đốt ở tất cả các vùng biển liên bang ngoài khơi bờ biển phía Đông và phía Tây, phía đông Vịnh Mexico và một số phần của Biển Bering ở Alaska. Ông Trump đã nói rằng, ông sẽ thu hồi lệnh cấm đó, nhưng các chuyên gia pháp lý cho biết vẫn chưa rõ liệu các tổng thống có thẩm quyền đó hay không.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, ông đã cố gắng hủy bỏ lệnh cấm khoan của liên bang gần Alaska thông qua một sắc lệnh hành pháp, nhưng một thẩm phán liên bang đã xác định lệnh của ông là bất hợp pháp.
Luật liên bang trao cho ông Trump quyền ban bố tình trạng khẩn cấp về năng lượng. Điều này có thể cho phép ông tạm thời đình chỉ các quy tắc phát thải đối với các nhà máy điện và bỏ qua việc đánh giá môi trường đối với các dự án năng lượng.
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã chỉ đạo quân đội xây dựng kế hoạch đảm bảo quyền tiếp cận của Mỹ đối với kênh đào Panama, do lo ngại về ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc.
Một thẩm phán liên bang tại California (Mỹ) đã yêu cầu 6 cơ quan chính phủ Mỹ khôi phục công việc cho hàng nghìn nhân viên bị sa thải.
Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa đã ký Hiến pháp tạm thời có hiệu lực trong thời gian chuyển tiếp 5 năm, đánh dấu bước ngoặt sau khi lực lượng của ông lật đổ chính quyền cựu Tổng thống Bashar al-Assad.
Các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) và Nam Phi bày tỏ hy vọng về một thỏa thuận hòa bình giữa Nga và Ukraine, nhằm chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn ba năm qua.
Sau khi bị Tổng thống Donald Trump áp thuế quan bảo hộ thương mại 25% đối với thép và nhôm xuất khẩu vào thị trường Mỹ, Canada và EU đã đáp trả bằng việc áp thuế quan bảo hộ đối với một số dòng hàng hóa của Mỹ xuất khẩu vào thị trường Canada và EU.
Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte nhấn mạnh sự cần thiết phải đẩy mạnh sản xuất vũ khí, cảnh báo cả Mỹ và châu Âu đang tụt hậu so với Nga và Trung Quốc trong lĩnh vực này.
Chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã yêu cầu Tòa án Tối cao Hoa Kỳ thu hẹp phạm vi các lệnh cấm trên toàn quốc đối với kế hoạch chấm dứt quyền công dân tự động cho những người sinh ra tại nước này.
Một chiếc máy bay của hãng hàng không American Airlines bất ngờ bốc cháy tại Sân bay Quốc tế Denver vào tối thứ Năm (13/3), gây hoang mang cho hành khách và nhân viên sân bay.
Dịch vụ thuê du thuyền ở Dubai mang đến trải nghiệm xa hoa, thu hút cả du khách quốc tế lẫn người dân địa phương.
Trung Quốc đã trở thành quốc gia dẫn đầu thế giới về tốc độ và quy mô tăng trưởng diện tích xanh, với hơn 6,67 triệu hécta đất được phủ xanh trong năm 2024.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng những tuyên bố của Tổng thống Nga Vladimir Putin đối với lệnh ngừng bắn do Mỹ đề xuất với Ukraine rất hứa hẹn "nhưng chưa hoàn chỉnh".
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cáo buộc Tổng thống Nga Vladimir Putin trì hoãn lệnh ngừng bắn 30 ngày do Mỹ đề xuất, sau khi nhà lãnh đạo Nga bày tỏ ủng hộ nhưng dè dặt về thỏa thuận.
Tổng thống Nga Vladimir Putin ủng hộ đề xuất ngừng bắn tại Ukraine, đồng thời nhấn mạnh các điều kiện đi kèm.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đe dọa áp mức thuế lên tới 200% đối với rượu vang, sâm panh và các sản phẩm có cồn nhập khẩu từ Liên minh Châu Âu (EU) vào ngày 13/3.
Cựu Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte cho biết sẽ chịu hoàn toàn trách nhiệm về cuộc chiến chống ma túy, khi đối mặt với cáo buộc tội ác chống lại loài người tại Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC).
Trợ lý cấp cao của Tổng thống Nga, ông Yuri Ushakov, đã lên tiếng chỉ trích kế hoạch ngừng bắn với Ukraine do Mỹ khởi xướng.
Truyền thông Nga cho biết, thành phố chiến lược Sudzha đang nằm hoàn toàn dưới sự kiểm soát của quân đội Nga.
Ukraine đã đạt được thỏa thuận với Mỹ về việc tham gia lệnh ngừng bắn kéo dài 30 ngày, với điều kiện Nga cũng phải tuân thủ các cam kết. Hiện tại, Washington sẽ tiến hành đàm phán đề xuất trên với Moscow.
Sự kiện ông Rodrigo Duterte bị bắt đã gây ra làn sóng phản ứng mạnh mẽ từ nhiều phía. Bên cạnh việc ủng hộ lệnh bắt giữ, có ý kiến cho rằng đây là động thái chính trị nhằm hạ bệ ông Duterte.
Thời gian cầm quyền của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky có thể sắp kết thúc, trong bối cảnh Mỹ hoài nghi về tính hợp pháp của chính quyền Kiev. Trong khi đó, Moscow và Washington đã khởi động đàm phán sau khi Ukraine đồng ý với đề xuất ngừng bắn tạm thời.
Cơ quan quản lý không lưu của Hàn Quốc sẽ cấm máy bay không người lái bay quanh Tòa án Hiến pháp ở Seoul từ 13-20/3, trước khi có phán quyết luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đánh giá Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã thay đổi quan điểm kể từ sau cuộc tranh cãi ngày 28/2, cho rằng Ukraine hiện đã sẵn sàng đàm phán và "mọi việc bây giờ tùy thuộc vào Nga".
Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã công bố sáng kiến UN 80, nhân dịp kỷ niệm 80 năm thành lập Liên hợp quốc, nhằm giúp tổ chức toàn cầu này hoạt động hiệu quả hơn.
Việc giành lại Sudzha mang ý nghĩa biểu tượng quan trọng đối với Moscow, có thể làm thay đổi cục diện xung đột Nga - Ukraine.
Triển lãm nghệ thuật AI với tên gọi “Kiến trúc sống: Gehry", của nghệ sĩ Mỹ gốc Thổ Nhĩ Kỳ Refik Anadol, đã chính thức ra mắt tại Bảo tàng Guggenheim, Tây Ban Nha.
Người dân Libya thường tập trung quanh những lò bánh ở thành phố Benghazi để mua bánh Tannour - một món bánh truyền thống không thể thiếu trong tháng ăn chay Ramadan.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, các quan chức nước này sẽ đến Nga vào cuối tuần để thảo luận với Moscow về thỏa thuận ngừng bắn 30 ngày do Mỹ đề xuất.
Quân đội Israel đang điều tra việc binh lính sử dụng dân thường Palestine làm lá chắn sống trong các hoạt động ở Gaza, theo thông tin từ hãng tin CNN.
Bộ Quốc phòng Hàn Quốc ngày 13/3 thông báo đã khởi tố hình sự hai phi công trong vụ máy bay chiến đấu ném bom nhầm vào khu dân cư hồi tuần trước, khiến ít nhất 29 người bị thương và gây thiệt hại lớn về tài sản.
Kết quả của cuộc đàm phán Mỹ - Ukraine tại Jeddah, Ả rập Xê út đã xác nhận một thực tế không thể chối cãi: chính quyền Tổng thống Zelensky không còn lựa chọn nào khác. Vậy ai thực sự nắm quyền định đoạt số phận của Ukraine?
Ông Andrey Kartapolov, Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng của Duma Quốc gia (Hạ viện) Nga đã kêu gọi Tổng thống Vladimir Putin phê duyệt việc sử dụng tên lửa Oreshnik nhằm đáp trả các cuộc tấn công của Ukraine.
Cựu phát ngôn của không quân Ukraine - ông Yuri Ignat, thừa nhận rằng các máy bay chiến đấu F-16 do phương Tây viện trợ không thể đối đầu trực diện với Su-35 của Nga trong các hoạt động tác chiến.
Nga và Ukraine đang tiến gần đến thỏa thuận ngừng bắn 30 ngày do Mỹ làm trung gian đàm phán. Thỏa thuận này có ý nghĩa gì? Liệu đây có phải là một bước đột phá ngoại giao hay chỉ là một “khoảng lặng” chiến thuật trước những diễn biến mới?
Cựu Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte ngày 12/3 đã bị đưa tới trại giam của Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) ở The Hague, Hà Lan để chờ hầu tòa về các cáo buộc liên quan đến chiến dịch chống ma túy.
Ngoại trưởng Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) bắt đầu họp tại thành phố Quebec của Canada để thảo luận về việc ngừng bắn và nối lại viện trợ quân sự của Mỹ cho Kiev.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo sẽ leo thang một cuộc chiến thương mại toàn cầu bằng cách áp thêm thuế đối với hàng hóa của Liên minh châu Âu (EU).
Thủ tướng Anh Keir Starmer cho biết, London đang đàm phán một thỏa thuận thương mại với Mỹ, tuy nhiên ông để ngỏ khả năng áp thuế trả đũa Mỹ.
Phía sau hình ảnh bộ quân phục và mệnh lệnh thép của Tổng thống Nga Vladimir Putin tại mặt trận Kursk là những thông điệp mạnh mẽ và quan điểm nhất quán của Nga trong bối cảnh các cuộc thảo luận ngoại giao về một lệnh ngừng bắn hay xa hơn là thỏa thuận chấm dứt cuộc chiến tại Ukraine có thể diễn ra trong thời gian tới.
Cựu tướng quân đội Pedro Sanchez đã chính thức nhậm chức Bộ trưởng Quốc phòng Colombia. Đây là lần đầu tiên sau hơn 30 năm, một tướng lĩnh quân đội đảm nhiệm vị trí này.
Bộ Giáo dục Mỹ xác nhận sẽ cắt giảm nhân sự xuống còn 2.183 người, giảm mạnh so với con số hơn 4.100 người trước khi Tổng thống Trump nhậm chức.
Lực lượng an ninh Pakistan ngày 12/3 đã kết thúc chiến dịch giải cứu hàng trăm con tin bị bắt cóc trên một đoàn tàu bị tấn công vào ngày 11/3 tại huyện Bolan, tỉnh Balochistan ở Tây Nam nước này.
Đại giáo chủ Iran Ali Khamenei đã bác bỏ lời kêu gọi đàm phán về một thỏa thuận hạt nhân mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 12/3 đã tới Kursk lần đầu tiên kể từ khi khu vực này bị Ukraine bất ngờ đột kích và kiểm soát hồi tháng 8/2024.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố rằng không ai trục xuất người Palestine khỏi Gaza, sau khi một phóng viên gọi đề xuất tiếp quản Dải Gaza mà ông Trump đưa ra hồi đầu tháng 2 là sáng kiến "trục xuất".
Cuộc tấn công chớp nhoáng của quân đội Nga những ngày qua đã khiến hệ thống phòng thủ của Ukraine tại Sudzha sụp đổ, buộc lực lượng Kiev phải tháo chạy. Đây là một chiến thắng quan trọng đối với Moscow.
Cả Mỹ và Ukraine đều tỏ ra hài lòng về kết quả cuộc hội đàm giữa hai bên ở Ả rập Xê út. Hai bên nhất trí về đề xuất ngừng chiến ở Ukraine trong thời gian 30 ngày và chuyển đề xuất này sang cho Nga.
0