Thế khó của Mỹ sau cái chết của thủ lĩnh Hamas Sinwar

Việc Israel hạ sát thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar có thể được Tổng thống Mỹ Joe Biden sử dụng làm lý do để gây sức ép buộc Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu chấm dứt cuộc chiến ở Dải Gaza. Tuy nhiên, trong những tháng cuối nhiệm kỳ, ông Biden có thể không có đủ trọng lượng để nhà lãnh đạo Israel khuất phục và hành động theo ý mình.

Cơ hội mới cho hoà bình tại Gaza?

Cái chết của ông Sinwar, người được coi là “kiến trúc sư” của vụ tấn công của Hamas sang lãnh thổ Israel ngày 7/10/2023, mở đầu cho chương đẫm máu mới nhất trong cuộc xung đột giữa Israel và Palestine, đã làm dấy lên hy vọng rằng các cuộc đàm phán về một thỏa thuận ngừng bắn và giải cứu con tin ở dải Gaza mà ông Biden đã tìm kiếm từ lâu sẽ được nối lại sau một thời gian dài bị đình trệ. Tuy nhiên, điều đó vẫn chưa chắc chắn khi Tổng thống Mỹ còn đang phải đối mặt với hàng loạt các cuộc khủng hoảng đan xen ở Trung Đông.

Những nỗ lực của ông Biden nhằm mang lại hòa bình cho Gaza trở nên phức tạp hơn do cuộc chiến song song của Israel chống lại lực lượng Hezbollah ở Liban cũng như việc Israel đang chuẩn bị trả đũa Iran, quốc gia ủng hộ cả nhóm chiến binh Liban và Hamas, sau vụ tấn công tên lửa đạn đạo của Tehran vào Israel trong tháng này.

“Cái chết của ông Sinwar sẽ mở ra cơ hội mới cho Tổng thống Biden thúc đẩy giai đoạn đầu tiên của thỏa thuận ngừng bắn được thực hiện và sẽ gia tăng áp lực buộc ông Netanyahu phải làm như vậy”, ông Jonathan Panikoff, cựu phó giám đốc tình báo quốc gia Mỹ về Trung Đông, người hiện làm việc tại tổ chức tư vấn Atlantic Council cho biết.

Tuy nhiên, “việc có thể đạt được thỏa thuận chấm dứt chiến sự hay không sẽ còn phụ thuộc vào nhà lãnh đạo Hamas mới - và vào thiện chí của ông Netanyahu trong việc tuyên bố chiến thắng và đạt được thỏa thuận”, ông Panikoff nhận định.

Trong bối cảnh nhiệm kỳ tổng thống của ông Biden đang dần kết thúc và cuộc bầu cử Mỹ vào ngày 5/11 đang đến gần, Tổng thống Mỹ có thể gặp khó khăn trong việc khiến ông Netanyahu thực sự lắng nghe ý kiến của mình.

Tổng thống Mỹ Joe Biden (trái) gặp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại Tel Aviv hồi tháng 10 năm ngoái. Ảnh: Reuters

Mặc dù chính quyền Biden tuần này đã nói với Israel rằng họ phải cải thiện tình hình nhân đạo ở Gaza, nếu không sẽ phải đối mặt với các hạn chế tiềm tàng đối với viện trợ quân sự của Mỹ, nhưng vẫn chưa rõ Washington đã chuẩn bị hành động như thế nào trước cảnh báo này.

Một số nhà phân tích cho rằng, Thủ tướng Israel Netanyahu có thể muốn chờ đến khi nhiệm kỳ của Tổng thống Biden kết thúc vào tháng 1/2025 và thử vận ​​may với tổng thống Mỹ tiếp theo, cho dù là ứng cử viên đảng Dân chủ, Phó Tổng thống Kamala Harris hay đối thủ đảng Cộng hòa Donald Trump, người mà nhà lãnh đạo Israel có mối quan hệ chặt chẽ.

Nhà Trắng đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận về những thách thức mà ông Biden đang phải đối mặt.

Ông Jon Alterman, cựu quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ hiện làm việc tại Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế ở Washington, bày tỏ bi quan rằng ông Netanyahu sẽ phản ứng trước áp lực mới từ Tổng thống Biden nhằm nối lại các cuộc đàm phán về Gaza do Ai Cập và Qatar làm trung gian.

“Netanyahu giống như một tay cờ bạc và trong tâm trí ông ấy, tất cả những rủi ro lớn mà ông ấy đã chấp nhận trong 6 tháng qua, mà mọi người cho là điên rồ, đã được đền đáp, và ngoạn mục nhất là việc hạ sát Yahya Sinwar”, ông Alterman nói.

Nhu cầu thay đổi

Chính quyền Biden từ lâu đã đổ lỗi cho ông Sinwar, nhà tư tưởng chính trị và chiến lược hàng đầu của Hamas, là trở ngại chính đối với lệnh ngừng bắn và trao đổi con tin do nhóm này bắt giữ để đổi lấy tù nhân Palestine đang bị giam giữ trong các nhà tù của Israel.

Nhưng ngay cả khi họ nhắc đến việc ông Sinwar từ chối thỏa hiệp, một số quan chức Mỹ cũng đã chỉ trích ông Netanyahu vì thái độ ngoan cố và thay đổi yêu cầu khi nhà lãnh đạo Israel tìm cách xoa dịu các thành viên cực hữu trong liên minh cầm quyền của mình.

Về phần mình, ông Netanyahu đã ngay lập tức tuyên bố rằng, họ đã “giải quyết xong vấn đề” với thủ lĩnh Hamas sau khi hạ sát ông Sinwar, nhưng cũng đồng thời nhấn mạnh rằng cuộc chiến ở Gaza vẫn chưa kết thúc và Israel sẽ tiếp tục chiến đấu cho đến khi các con tin được trả tự do.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu phát biểu sau khi quân đội nước này xác nhận đã hạ sát thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar, ngày 18/10/2024.

Trong một tuyên bố được đưa ra một thời gian ngắn sau đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden khẳng định, ông ủng hộ quyền của Israel trong việc loại bỏ quyền lãnh đạo Hamas nhưng sẽ thảo luận với Thủ tướng Netanyahu về một con đường “để chấm dứt cuộc chiến này một lần và mãi mãi”.

Sự tương phản giữa lời nói của ông Biden và ông Netanyahu phản ánh một số khác biệt giữa họ, khi nhà lãnh đạo Israel quyết tâm theo đuổi cuộc chiến ở Gaza và có thể báo trước những căng thẳng hơn nữa.

Ông Sinwar được bổ nhiệm làm lãnh đạo Hamas sau khi thủ lĩnh chính trị Ismail Haniyeh bị hạ sát tại Tehran vào tháng 7. Trong khi một số nhà phân tích cho rằng cái chết của ông Sinwar có thể tạo vỏ bọc chính trị để Thủ tướng Israel Netanyahu đàm phán linh hoạt hơn, thì bất kỳ động thái nào nhằm đạt được thỏa thuận với Hamas có khả năng sẽ phải đối mặt với sự phản đối dữ dội từ các thành viên nội các cực hữu vốn đã phản đối các điều khoản được đề xuất trước đó cho một thỏa thuận.

Ngoài ra, triển vọng Tổng thống Mỹ Biden có thể tiếp thêm sinh lực cho các nỗ lực hòa bình ở Gaza trong tương lai còn phụ thuộc vào người sẽ thay thế thủ lĩnh Hamas Sinwar.

“Trên thực tế, cách thực hiện lệnh ngừng bắn hoặc đạt được lệnh ngừng bắn khi các cấu trúc chỉ huy và kiểm soát của Hamas đang hỗn loạn thực sự là một thách thức”, ông Brian Katulis, thành viên cấp cao tại nhóm nghiên cứu Viện Trung Đông ở Washington cho biết.

Trong khi đó, một số nhà phân tích cho rằng, theo quan điểm của Israel, bây giờ có thể là lúc để tấn công Hamas mạnh hơn thay vì lùi bước, và điều đó đang làm dấy lên viễn cảnh về một cuộc xung đột tiếp tục leo thang.

“Với việc Israel vẫn còn khả năng trả thù Iran và tên lửa của lực lượng ủy nhiệm của Iran vẫn bắn vào Tel Aviv, Thủ tướng Israel Netanyahu sẽ khó có thể xoay trục sang hòa bình”, Laura Blumenfeld, một nhà phân tích Trung Đông tại Trường Nghiên cứu Quốc tế Nâng cao Johns Hopkins ở Washington nhận định.

User
Ý KIẾN

Những ngày qua, lực lượng phòng vệ Israel nhiều lần nổ súng và tấn công vào căn cứ của lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc ở miền Nam Liban. Vụ việc đã làm cho căng giữa Israel và Liên hợp quốc ngày càng leo thang.

Các nhà lãnh đạo nhóm Bộ tứ gồm Mỹ, Anh, Đức và Pháp ngày 18/10 đã nhóm họp thượng đỉnh tại Đức. Các bên nhất trí duy trì sự ủng hộ Ukraine và kêu gọi ngừng bắn ở Trung Đông.

Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ngày 18/10 đã cam kết phát triển các tiêu chuẩn chung cho trang thiết bị quân sự, nhằm nâng cao khả năng tương thích và phối hợp tác chiến giữa 32 quốc gia thành viên.

Sáng 19/10, một máy bay không người lái (UAV) của lực lượng Hezbollah ở Liban đã vượt qua lưới phòng không Israel và tấn công vào Tư dinh của Thủ tướng Israel nằm sâu trong lãnh thổ nước này.

Việc Israel hạ sát thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar có thể được Tổng thống Mỹ Joe Biden sử dụng làm lý do để gây sức ép buộc Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu chấm dứt cuộc chiến ở Dải Gaza. Tuy nhiên, trong những tháng cuối nhiệm kỳ, ông Biden có thể không có đủ trọng lượng để nhà lãnh đạo Israel khuất phục và hành động theo ý mình.

Liên đoàn bán lẻ quốc gia Mỹ (NRF) mới đây dự báo người tiêu dùng tại nước này sẽ chi gần 1.000 tỷ USD trong dịp nghỉ lễ mùa Đông năm nay, tăng nhẹ so với năm 2023.

Sau một năm kể từ khi xung đột giữa Israel và Hamas bùng nổ, hầu hết người dân tại Gaza đang phải đối mặt với tình trạng nghèo đói nghiêm trọng, nền kinh tế bị tàn phá và tỷ lệ thất nghiệp gia tăng đáng kể.

Sáng nay, 19/10, một người đàn ông đã ném một số vật giống như bom xăng trước trụ sở đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền ở khu vực Nagatacho, Chiyoda, Tokyo (Nhật Bản). Sau đó, người này đã lái xe tông vào hàng rào trước Văn phòng Thủ tướng cách đó không xa và bị bắt giữ tại chỗ.

Bộ Quốc phòng Nga thông báo, ngày 18/10, nước này và Ukraine đã trao đổi tổng cộng 190 tù binh với 95 người mỗi bên, theo thỏa thuận được hoàn tất thông qua vai trò trung gian của Các Tiểu vương quốc Ả-rập Thống nhất (UAE).

Trong cuộc họp báo chung sau cuộc gặp với người đồng cấp Liban Najib Mikati, Thủ tướng Italy Giorgia Meloni tuyên bố, chuyến thăm của bà truyền tải thông điệp bày tỏ sự đoàn kết và ủng hộ người dân Liban đang phải gánh chịu hậu quả của cuộc xung đột giữa lực lượng Hezbollah và Israel.

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Triều Tiên ngày 18/10 ra tuyên bố khẳng định, nước này đã tìm thấy những mảnh vỡ từ một thiết bị bay không người lái (UAV) quân sự bị rơi của Hàn Quốc.

Quân đội Israel ngày 18/10 cho biết đã điều thêm một đơn vị tới phía Bắc Gaza để hỗ trợ các lực lượng đang hoạt động tại đây. Chiến dịch mới nhất của Israel tại phía Bắc Gaza bắt đầu từ đầu tháng này đã khiến hàng trăm người Palestine thiệt mạng.

Đối với nhiều người dân ở Gaza, việc thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar cố gắng đánh trả một máy bay không người lái của Israel bằng cây gậy của mình là “cách những anh hùng chết”. Đối với những người khác, đó là một minh chứng cho các thế hệ tương lai về tinh thần kháng chiến của người Palestine.

Người phát ngôn Lầu Năm Góc, Thiếu tướng Patrick Ryder cho biết, không có bằng chứng nào cho thấy sự hiện diện của người ngoài hành tinh trên Trái đất.

Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết đã ghi nhận 20 quả rocket được khai hỏa từ lãnh thổ Liban vào khu vực Safed phía Bắc Israel. Một số rocket trong số đó đã bị đánh chặn, những quả còn lại rơi xuống khu vực trống trải và không gây thương vong.

Ngày 18/10, NATO đã khởi động 5 sáng kiến đa quốc gia nhằm tăng cường khả năng phòng thủ cho các nước đồng minh.

Chỉ số giá tiêu dùng CPI tháng 9 của Nhật Bản đã cho thấy đà hạ nhiệt sau khi có xu hướng tăng trong các tháng trước.

Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 18/10 đã lên tiếng ủng hộ khôi phục định dạng “Bộ tứ Trung Đông” gồm Mỹ, Liên minh châu Âu, Liên hợp quốc và Nga để giải quyết xung đột Palestine - Israel và cho rằng có thể mở rộng mô hình này.

Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 18/10 đã có cuộc gặp với lãnh đạo các cơ quan báo chí từ các quốc gia BRICS tại Moscow, trước thềm Hội nghị Thượng đỉnh BRICS diễn ra tại Kazan từ ngày 22-24/10.

Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) mới đây cho biết, hàng triệu người dân trên khắp miền Nam châu Phi đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng lương thực tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ, đồng thời cảnh báo khả năng cung cấp cứu trợ của tổ chức này có nguy cơ bị hạn chế do thiếu hụt ngân sách.

CEO của Tesla, tỷ phú Elon Musk bắt đầu chiến dịch vận động tranh cử kéo dài 5 đêm cho ứng viên đảng Cộng hòa Donald Trump tại Pennsylvania.

Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đã thị sát Ban chỉ huy Quân đoàn 2 của Quân đội Nhân dân Triều Tiên. Sau khi nghe báo cáo, ông đã kiểm tra mức độ sẵn sàng chiến đấu của lực lượng quân đội tại đây.

Tháng trước, chính phủ liên bang Australia đã công bố rằng họ có kế hoạch cấm thanh thiếu niên sử dụng mạng xã hội. Đây được coi là một hành động tiên phong của quốc gia này nếu kế hoạch được triển khai thành công.

Mới đây, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đề xuất với các đối tác BRICS sử dụng tiền kỹ thuật số trong các hoạt động đầu tư. Ông nhấn mạnh đây có thể là một bước tiến trong quá trình phát triển của các nước Nam toàn cầu.

Trong quý III vừa qua, nền kinh tế Trung Quốc đã ghi nhận mức tăng trưởng chậm nhất kể từ đầu năm 2023, làm dấy lên những lo ngại về khả năng phục hồi của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Hơn một năm sau cuộc tấn công của Hamas vào Israel, ngày 17/10, quân đội Israel thông báo thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar đã thiệt mạng.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tới Thủ đô Berlin của Đức trong chuyến thăm kéo dài một ngày để thảo luận với các nhà lãnh đạo Đức, Pháp, Anh về tình hình Ukraine, trong bối cảnh Kiev đang thúc giục các đồng minh phương Tây có những hành động dứt khoát để sớm chấm dứt xung đột.

Chuyến thăm của Ngoại trưởng Anh David Lammy đến Trung Quốc mới đây đánh dấu lần thứ hai trong vòng sáu năm, một nhà ngoại giao hàng đầu của Anh đến Bắc Kinh, nhấn mạnh nỗ lực của Chính phủ Anh nhằm thiết lập lại mối quan hệ với Trung Quốc bất chấp những khác biệt trong quá khứ.

Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva bày tỏ sự lạc quan về tương lai của Mỹ tại IMF và Ngân hàng Thế giới trước cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào ngày 5/11 tới.

Sau sự việc Israel hạ sát thủ lĩnh cấp cao nhất của Hamas, ông Yahya Sinwar, các nhà lãnh đạo phương Tây, trong đó có Mỹ và EU cho rằng đây là cơ hội để chấm dứt xung đột đã kéo dài hơn một năm qua ở Gaza.

Ngày 18/10, Nga cho biết sắp bao vây thành phố Kurakhove thuộc Donestk. Trong khi đó, phía Ukraine cho biết, tổng cộng có 210 cuộc giao tranh đã xảy ra trong ngày qua tại Ukraine, chủ yếu ở mặt trận Kurakhove và Pokrovsk.

Kết quả cuộc điều tra của nhóm vận động Global Witness công bố cho thấy, các mạng xã hội TikTok và Facebook đã duyệt những quảng cáo chứa tin sai, tin giả về cuộc bầu cử Mỹ chỉ vài tuần trước khi cuộc bỏ phiếu chính thức bắt đầu.

Israel vừa tuyên bố thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công của quân đội Israel. Nhiều người đặt câu hỏi cái chết của ông Yahya Sinwar sẽ là cơ hội để Israel tiến tới chấm dứt xung đột ở Dải Gaza hay là một điểm khởi đầu mới cho một vòng xoáy bạo lực mới ở Gaza và toàn khu vực Trung Đông?

Cảnh sát Somalia cho biết, ít nhất 7 người, trong đó có dân thường, đã thiệt mạng trong vụ đánh bom liều chết xảy ra ngày 17/10 (theo giờ địa phương) gần Học viện Cảnh sát ở thủ đô Mogadishu.

Hàng trăm nghìn người trên khắp nước Mỹ đã tập trung về New York để tham dự ngày đầu tiên của lễ hội truyện tranh nổi tiếng Comic Con 2024.

Dù chính phủ Ai cập chưa công bố ngày mở cửa chính thức Bảo tàng Đại Ai Cập, nhưng công chúng có thể tới tham quan các phòng trưng bày chính của bảo tàng trong thời gian khai trương thử nghiệm.

Theo số liệu do Bộ Y tế và Phúc lợi Hàn Quốc công bố ngày 17/10, mức lỗ ròng trung bình phát sinh trong 6 tháng đầu năm nay tại 12 bệnh viện đa khoa trực thuộc các trường đại học công của nước này là 27,82 tỷ won (tương đương khoảng 20,30 triệu USD).

Hãng Boeing vừa công bố kế hoạch huy động 25 tỷ USD thông qua phát hành cổ phiếu và trái phiếu, cùng với thỏa thuận tín dụng 10 tỷ USD với các ngân hàng lớn, nhằm củng cố tài chính trong bối cảnh rơi vào cuộc khủng hoảng nghiêm trọng về sản xuất và quy định an toàn.

Nhóm chiến binh Hezbollah tuyên bố chuyển sang giai đoạn mới trong xung đột với Israel, lần đầu tấn công mục tiêu bằng tên lửa dẫn đường chính xác.

Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez kêu gọi châu Âu cần quản lý di cư một cách trật tự để duy trì sự cởi mở và thịnh vượng trong châu lục này.

Cao ủy viên Liên hợp quốc về (LHQ) nhân quyền, ông Volker Turk đã cảnh báo rằng, thế giới đang ở thời điểm đặc biệt nguy hiểm trong lịch sử, sự coi thường và thiếu tôn trọng luật pháp quốc tế “đang đạt đến đỉnh điểm”.

Hội nghị Thượng đỉnh BRICS 2024 sắp diễn ra tại Thành phố Kazan của Nga, vào ngày 22 - 24 /10. Sự kiện quan trọng này sẽ tập trung vào việc thúc đẩy chủ nghĩa đa phương vì sự phát triển và an ninh toàn cầu công bằng.

Các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) ngày 17/10 đã tái khẳng định cam kết mạnh mẽ của khối đối với Ukraine, đồng thời tuyên bố sẽ tiếp tục cung cấp sự hỗ trợ cần thiết để nước này tiến hành các cải cách nhằm đạt được mục tiêu gia nhập EU.

Sau khi Quy chế Rome của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) có hiệu lực vào năm 2002, người ta hy vọng rằng kỷ nguyên miễn tội đối với các tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người và tội diệt chủng sắp kết thúc.

Các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu vừa đạt được đồng thuận về việc cần có một luật mới về di cư nhằm đẩy nhanh quá trình trục xuất những người nhập cư không có giấy tở hợp pháp.

Trong bối cảnh chỉ còn hơn 2 tuần nữa sẽ diễn ra cuộc bầu cử, cả hai ứng cử viên Tổng thống Mỹ đều đang tiếp tục chạy đua quyết liệt để giành lấy sự ủng hộ từ những cử tri chưa quyết định. Nhập cư là một trong những vấn đề được cử tri Mỹ hết sức quan tâm trong cuộc bầu cử và thể hiện rõ sự khác biệt trong quan điểm của hai ứng cử viên.