Thú đọc báo sớm của người Hà Nội

Ngày nay, dù người đọc đã có nhiều sự lựa chọn hơn trong cách đọc báo, dù số lượng báo in hàng ngày giảm đi so với trước đây thì một bộ phận người Hà Nội vẫn giữ thói quen đọc báo giấy hàng ngày.

Vào thời hoàng kim của báo in, những sạp báo giấy chính là hình ảnh mang biểu tượng trong văn hóa đọc của người Hà Nội. Hình ảnh cụ già với tờ báo giấy trên tay cẩn thận đọc hết các mục hay những người đi làm tranh thủ tạt qua sạp báo để đọc lướt các tin tức nóng hổi trong ngày đã từng là nét đẹp trong sinh hoạt của người Hà Nội.

Khi nhiều người còn chìm trong giấc ngủ cũng là lúc những người làm nghề phát hành báo bắt đầu bước vào một ngày làm việc mới. Để độc giả được cầm tờ báo trên tay vào mỗi buổi sáng, hàng trăm con người đã phải tất bật phân loại, vận chuyển tại các nhà in từ tờ mờ sáng. Thời buổi chỉ quẹt ngón tay một giây là đã có thể đọc báo trên điện thoại nhưng vẫn chưa hề vắng những người lặng thầm giao báo trước bình minh.

Hình ảnh cụ già đọc báo - một nét đẹp đặc trưng của Hà Nội. (Ảnh: Baodautu)

Nhiều năm qua, dọc con phố Đinh Lễ và bên thềm Bưu điện Hà Nội đã hình thành một "chợ báo giấy" hoạt động tất bật. Đều đặn vào 4 giờ sáng hàng ngày, xe chở báo từ các nhà in sẽ dừng ở cổng Công ty phát hành báo chí Trung ương trên phố Đinh Lễ, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Anh Nguyễn Việt Dũng - Công ty phát hành báo chí Trung ương chia sẻ: anh đã gắn bó với công việc phát hành được 15 năm nay. Từ đây, các đại lý chia nhau các đầu báo để người phát hành và vận chuyển đưa báo đến các quầy bán báo lẻ, các cơ quan xí nghiệp trong thành phố trước khi trời sáng.

"Nghề báo của chúng tôi đặc thù là đi làm rất sớm, hầu như là từ khoảng tầm 4h30 là chúng tôi bắt đầu vào công việc. Sau khi làm xong 6h30 báo sẽ đến tay độc giả. Cái nghề này phải đi sớm và phải làm xong sớm, cho nên thời gian làm chỉ có mấy tiếng buổi sáng thôi, nhưng phải hết sức tập trung", anh Dũng chia sẻ.

Dưới ánh đèn đường tờ mờ, đội quân phát hành với khoảng 20 người đã đứng chờ sẵn. Họ nghe tiếng là nhận ra nhau, tiếng cười nói rôm rả vang cả một góc phố. Câu chuyện giữa họ dường như chỉ xoay quanh số lượng ấn phẩm hàng ngày, tính toán thu nhập để trang trải cuộc sống. Đôi khi có cả tiếng thở dài về tình hình kinh doanh báo in ngày càng suy giảm do độc giả tìm đến báo mạng nhiều hơn.

Trời chưa sáng rõ mặt người, đội quân phát hành đã cần mẫn làm việc. (Ảnh: Sức khỏe đời sống)

Nhộn nhịp là thế nhưng khi có hiệu lệnh phát báo thì là ai cũng tập trung ngay vào việc của mình. Mỗi người chọn một góc vỉa hè riêng, lặng lẽ làm việc.

28 năm nay, ông Nguyễn Trọng Hà cần mẫn với công việc đưa báo mỗi buổi sáng. Ông Hà kể: "Ngày xưa thì mỗi lần World cup, các tin nhanh, thể thao, bóng đá báo bán rất chạy. Nhưng mà đến bây giờ thì tất cả số lượng đã sụt giảm bởi có báo điện tử".

4h30 sáng, khi đèn đường còn chưa tắt thì ngay từ đầu phố đã có thể ngửi thấy mùi đặc trưng của báo mới. Thành phố còn say ngủ, vậy mà nơi góc phố lại vô cùng rộn rã, tất bật phân loại, kiểm đếm đủ số lượng, ghi chép tỉ mỉ, làm công việc này yêu cầu phải thật nhanh nhưng vẫn phải chính xác. Những người làm việc giao báo đa số đã gắn bó hàng chục năm, mỗi người chuyên giao phụ trách một khu đến các cơ quan Nhà nước và đến các sạp báo nhỏ.

Không phải ai cũng được chứng kiến công việc mỗi sớm của những người giao báo. Nhưng với những người dân dậy sớm bộ hành, tập thể dục ven Bờ Hồ, không ai còn xa lạ gì với hình ảnh những người giao báo trên vỉa hè phố Đinh Lễ nữa. Từ góc vỉa hè trên phố, báo sẽ được tỏa đi khắp Hà Nội để đến tay người đọc trước 7 giờ.

Công việc giao báo đòi hỏi sự cần mẫn, tỉ mỉ. (Ảnh: toquoc.vn)

Thầm lặng và miệt mài, ông Trần Văn Khánh gắn bó với công việc từ những ngày mà chiếc xe máy của ông chất đầy báo, đến giờ đây ông chỉ còn lại một nhà đặt báo: "Có những thời điểm phải dậy đi từ 3 giờ sáng để gom báo về cho đủ. Đi lúc mưa gió, rồi bão vẫn phải đi, ngập lụt cũng phải đi. Mỗi thời có một cái khó. Khó bây giờ là không có tiền, còn khó ngày xưa là nhiều việc".

Mấy năm trở lại đây, báo giấy còn một lượng nhỏ độc giả nên công việc và thu nhập giảm sút mạnh. Chị Ngọc Hoa nhà ở phố Hoa Lư cho hay, chị mới nhập cuộc với công việc này do mẹ chị ốm không thể tiếp tục được nữa. Dù chị mới vào nghề nhưng đôi bàn tay chị thoăn thoắt phân loại, lồng trang quảng cáo vào trang nội dung rất nhuần nhuyễn. Sạp báo chị đưa có số lượng khách mua khá ổn định nhưng nhiều hôm mưa to gió lớn, báo lấy về nhiều, không bán được, lỗ vốn. Có hôm mưa rào ập đến nhanh quá, chị chưa kịp dọn hàng, cả chồng báo đã ướt mèm…

Vất vả, nắng mưa dãi dầu là thế, nhưng thu nhập mỗi tháng của chị cũng chỉ được vài ba triệu. Chị Hoa tâm sự thêm: "Thế hệ chúng tôi cầm tờ báo trong tay, lật qua lật lại, cẩn thận vuốt ve và đọc ngấu nghiến từng trang. Thế hệ trẻ ngày nay dường như thoải mái hơn với những cú nhấp chuột, cái vê tay trên máy tính hay điện thoại, thế là tin tức khắp nơi đều biết được…".

Giao nhận, phân loại vận chuyển báo nhìn tưởng dễ nhưng thực ra công việc đòi hỏi người làm phải thật sự chuyên tâm và tập trung để tránh nhầm lẫn. Sau khi sắp xong các tờ báo, mọi người ghi chép cẩn thận lại để nắm được khối lượng đầu báo đã chia. Công việc phải thức dậy sớm nhưng trung bình mỗi tháng, thu nhập của họ chỉ từ 2-4 triệu đồng. Những người đã về hưu tham gia công việc này có chung nhận định, thu nhập không cao nhưng họ làm vì ở đây được gặp gỡ và giao lưu với mọi người.

Đi dọc các con phố, những sạp báo giấy ven đường ngày một hiếm thấy. Trong dòng chảy hối hả ngược xuôi của phố phường, một sạp báo giấy khiêm tốn nằm ở góc phố nào đó luôn là điểm dừng chân quen thuộc của nhiều người, đặc biệt với những người làm công việc giao báo…

Những sạp báo giấy ngày một thưa dần. (Ảnh: Báo Lao động)

Từ Trung tâm phát hành báo, các đầu báo sẽ được người phát hành mang đi khắp phố phường Hà Nội để trước 7 giờ sáng, những bạn đọc báo in truyền thống vẫn có các trang báo còn thơm mùi giấy, chậm rãi đọc tin tức như một cách để chào ngày mới và lưu giữ nét văn hóa đọc xưa cũ vẫn đang tồn tại song hành trong cuộc sống hiện đại của người Hà Nội.

Công việc của những người giao báo ít dần bởi đã có nhiều cách hơn để công chúng tiếp cận thông tin. Đọc báo giấy mỗi sáng vốn từng là một nét đẹp trong đời sống của người dân Thủ đô, nhưng giờ đây nó chỉ còn là thói quen của những người già thế hệ trước.

Ngày nay, báo giấy không còn là sự lựa chọn hàng đầu của lượng lớn độc giả, nhưng không ai có thể phủ nhận sức sống riêng biệt của chúng. Đâu đó vẫn còn hình ảnh những tờ báo giấy gắn liền với đời sống thường nhật của người dân Thủ đô. Lựa chọn báo giấy vì lưu giữ được lâu, vì tin tưởng và hơn cả, đó là cái thú vị mong chờ mỗi sáng của nhiều người. Ngay trên vỉa hè, bên cốc trà đá hay nhâm nhi tách cà phê, họ vừa cập nhật tin tức trên các đầu báo, vừa tận hưởng một không khí rất Hà Nội cho riêng mình.

User
Ý KIẾN

Với nghệ nhân Nguyễn Đức Bình, giò chả Ước Lễ không chỉ là một món ăn mà còn chứa đựng trong đó tinh hoa văn hóa. Hơn 40 năm qua, ông đã góp phần gìn giữ, lưu truyền nét tinh hoa ẩm thực này một cách vừa khoa học lại đầy chất nghệ thuật.

Với nhiều người, việc dạy và học ngoại ngữ là một cách để nhìn cuộc sống và thế giới rộng mở hơn. Bên cạnh đó, ngoại ngữ còn giúp mỗi người hiểu chính mình, hiểu mọi người một cách sâu sắc hơn.

Không phải vô cớ mà nhiều người lại mong ngóng Noel đến vậy. Có người nói, đó là bởi Giáng sinh có nhiều hoa và đèn rực rỡ, hay tại bởi không khí vui vẻ, sum vầy mà Giáng sinh đem lại…

Với múa rối nước, người nghệ sĩ phải hoạt động nghệ thuật trong môi trường đặc biệt, có yêu cầu khắt khe hơn so với những hình thức biểu diễn nghệ thuật khác. Để theo đuổi được bộ môn nghệ thuật này, NSƯT Bạch Quốc Khanh - Nhà hát Múa rối nước Thăng Long, không chỉ có hành trình dài học hỏi, trau dồi kiến thức mà còn là cả sự khổ luyện, cùng một tình yêu cháy bỏng với văn hóa truyền thống.

Bên bãi ven sông Hồng có một không gian công cộng kết hợp giữa vườn hoa và khu vui chơi mà những người lớn đã dựng lên từ bãi đất hoang lúc trước ở ven sông. 4 giờ chiều trước cổng trường Tiểu học Phúc Tân, lũ trẻ tan học ùa ra như đàn chim sẻ, từ trường chạy thẳng ra bãi đất sát mé sông ở cuối đường.

Nếu như trước đây, muốn được chiêm ngưỡng và chụp bức hình với cánh đồng hoa tam giác mạch, mọi người phải đi đến miền cao nguyên đá Hà Giang xa xôi. Thì nay, ngay giữa lòng Thủ đô, ai cũng có thể ngắm nhìn loài hoa hoang dã, độc đáo này.

Ẩm thực Hà Nội từ lâu đã làm say lòng nhiều thực khách không chỉ bởi sự đa dạng trong món ăn mà còn bởi sự tinh tế trong cách thưởng thức. Có những món ăn ở Hà Nội chỉ ngon khi ta thưởng thức vào mùa đông và một trong số đó là món bánh đúc nóng - thức quà thơm ngon, ấm lòng, đơn giản mà khó quên.

Đan Phượng, vùng quê yên bình nằm bên bờ sông Hồng, nơi nhịp sống gắn liền với những cánh đồng, vườn cây và tiếng ong bay rộn ràng mỗi sớm mai. Tháng 12 là thời điểm ong làm tổ để chuẩn bị cho mùa thu hoạch cuối năm.

Mùa đông Hà Nội, dù có cái se lạnh len lỏi qua từng góc phố nhưng vẫn không làm người ta chùn bước ra đường. Giữa tiết trời tưởng như lạnh lẽo, Hà Nội vẫn ấm áp theo cách rất riêng.

Thoát khỏi sự xô bồ, náo nhiệt của ban ngày, Hà Nội buổi tối đẹp theo cách rất riêng. Dưới ánh đèn đêm lung linh, huyền ảo, vẻ đẹp thuần khiết của Hà Nội càng khiến những ai đã gắn bó với thành phố này mãi chẳng thể nào quên. Hồ Gươm được ví như trái tim của Thủ đô Hà Nội, nếu ban ngày là một không gian xanh mướt thì khi màn đêm buông xuống, nơi đây lại trở nên lung linh, huyền ảo.

Bánh đa vừng Lương Quán, xã Việt Hùng, huyện Đông Anh, Hà Nội, là thức quà quê giản dị vẫn được người dân làm ra mỗi ngày.

Suối Yến trong những ngày đầu đông đang trở thành điểm đến yêu thích của nhiều người dân và du khách. Hoa súng nở rộ trong khung cảnh thơ mộng khiến nơi đây như một bức tranh sống động.

Xuất phát từ tình yêu với những họa tiết cổ truyền và ký ức về những chiếc áo bông thời thơ ấu, nhà thiết kế Trịnh Bích Thuỷ đã đem câu chuyện của mình vào các thiết kế áo bông mang âm hưởng đương đại.

Có một cách để tuổi thanh xuân và những kỷ niệm luôn còn mãi, đó chính là gửi gắm chúng qua những bức ảnh chụp chân dung.

Một chiếc bánh mì truyền thống từ khi nào đã trở thành bữa sáng của nhiều người Hà Nội, đó không chỉ là món ăn tiện lợi với đầy đủ dinh dưỡng mà đôi khi còn là hương vị bình dị của tuổi thơ.

Khi Hà Nội vào mùa hoa cúc, các vườn hoa, ngõ phố, con đường trở nên rộn ràng, tấp nập khi du khách tìm đến để chụp hình check in cùng cúc họa mi.

Giữa Thủ đô nhộn nhịp, có một nhịp sống yên bình, nhịp sống với những thanh âm bình dị trên con phố Hàng Khoai ở Hà Nội.

Ngày 10/10/1954, Ủy ban Kháng chiến và đoàn quân từ chiến khu tiến về tiếp quản Thủ đô Hà Nội. Trong niềm hân hoan tột cùng của hơn 40 vạn người dân, Hà Nội rực rỡ cờ hoa, hồ Gươm lung linh ánh sáng tự do sau những năm dài bị thực dân Pháp chiếm đóng.

Trong bất cứ bức ảnh xưa cũ nào về Hà Nội, cũng thấp thoáng có bóng cây cột điện đinh tán màu đen. Trong ký ức của nhiều người Hà Nội, những cây cột điện như người bạn thân thuộc gắn bó suốt một thời thơ ấu, cũng là nơi không ít mối tình chớm nở chọn làm nơi hẹn hò.

Nếu bạn đã thấy hơi lạnh tràn về trên phố mỗi sớm mai, đã thấy cuốn lịch trên tường mỏng dần đi theo ngày tháng... thì cho dù có bận rộn để hoàn thành kế hoạch của năm, cho dù có đang mải miết chinh chiến vì áo vì cơm, cũng có đôi lần lòng chùng xuống. Vì ngoài kia, tháng 12 đã về, đã lấp ló đâu đó, trên vệt nắng vàng nhạt đầu ngày, trong cơn gió se se mỗi sáng, trong những đêm lành lạnh một mình.

Hà Nội về đêm có hai thứ ánh sáng rực rỡ nhất, một là ánh đèn, hai là ánh sáng tỏa ra từ sự nỗ lực của rất nhiều người trẻ.

Ngày xưa, khi cuộc sống còn khó khăn và thiếu thốn, có những món ăn giản dị nhưng lại chứa đựng bao nhiêu tình cảm và kỷ niệm. Một trong những món ăn đặc trưng của làng quê thời ấy chính là châu chấu rang. Không phải ai cũng dễ dàng chấp nhận món ăn này ngay từ lần đầu, nhưng nếu đã một lần thử thì hương vị thơm lừng đậm đà từ châu chấu rang sẽ khiến lòng người khó quên.

Sáng 11/12, Sở Văn hoá - Thể thao Hà Nội, Ban Tuyên giáo Thành ủy, Cục Văn hóa cơ sở, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch phối hợp tổ chức buổi tọa đàm “Triển khai các giải pháp thực hiện tuyên truyền về hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và xây dựng tiêu chí người Hà Nội thanh lịch, văn minh”.

Thưởng thức từng hạt xôi dẻo, từng viên kem ngọt thơm trên những con phố của Hà Nội, dù là mùa đông hay hè cũng đều đem lại cảm giác thật khó quên.

Sinh ra và lớn lên ở làng rối nước truyền thống hơn 300 năm - làng Đào Thục (xã Thụy Lâm, huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội, đắm chìm trong không gian nghệ thuật này khiến nghệ nhân Nguyễn Văn Phi có duyên với những con rối. Hiện ông là người chế tác rối nước thủ công duy nhất của phường múa rối nước này.

Tiết chào cờ đầu tuần của buổi sáng thứ hai luôn được các nhà trường duy trì với nhiều hoạt động sôi nổi để khởi động một tuần học tập đầy hứng khởi.

Có bao giờ khi bước đi trên phố và ngắm nhìn những khung cửa sổ của những ngôi nhà bên đường bạn chợt nhận ra đó chính là nơi những công dân đô thị 'kết nối' với bầu trời. Nhưng tiếc thay, những ô cửa sổ ấy, đôi khi, lại chẳng thể mở ra khoảng trời đủ rộng thỏa mãn khát khao 'bay cao' của những con người sống trong những ngôi nhà có những ô cửa sổ ấy.

Với gần 130 gian hàng ẩm thực của Việt Nam và 40 quốc gia, Liên hoan Ẩm thực quốc tế 2024 không chỉ là nơi người dân Hà Nội và bạn bè quốc tế được trải nghiệm những hương vị độc đáo làm nên nền ẩm thực nổi tiếng của nhiều quốc gia mà còn mở ra cơ hội giao lưu văn hóa, thúc đẩy quan hệ giữa các nước thông qua ngôn ngữ chung là ẩm thực.

Chỉ cần đơn giản là được ngồi sát bên nhau, hít hà hơi ấm của than hồng và hương thơm của những món nướng đặc trưng trong tiết trời se lạnh, ai ai cũng đều có thể cảm nhận được hương vị rất riêng của mùa đông Hà Nội.

Từ trung tâm thành phố đi qua cầu Chương Dương, nhiều người rất bất ngờ trước những vườn hoa đẹp. Nơi đây đang trở thành điểm đến yêu thích của người dân và du khách, nhất là vào dịp cuối tuần.

Như một lời ước hẹn, cứ vào độ chớm Đông, sắc trắng tinh khôi của cúc họa mi lại ẩn hiện trên phố như những vầng mây dịu dàng, thanh thoát, làm Hà Nội lưu dấu trong tim nhiều người bởi mười hai mùa hoa trải dài qua tháng năm thương nhớ.

Nhạc cổ điển dù không còn là dòng chảy chính trong xã hội hiện đại nhưng vẫn giữ một vị trí đặc biệt trong lòng những người yêu nghệ thuật. Tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, các bạn trẻ đang từng ngày rèn luyện giọng hát thêm nội lực và cảm xúc.

Đô thị hoá, nhu cầu xã hội thay đổi, quy hoạch đô thị thay đổi, nhiều ngôi nhà, con phố mới được hình thành, kéo theo đó văn hoá và du lịch cũng phát triển đã tạo ra những mối quan hệ kinh doanh buôn bán mới. Và trước sự phát triển nhanh chóng của kinh tế thị trường, những người dân phố hàng cũng phải chuyển mình tăng tốc để theo kịp với tốc độ phát triển ấy.

Gìn giữ các loại hình nghệ thuật truyền thống như tuồng, chèo, cải lương, dân ca kịch... trong đời sống đương đại là trăn trở chung của những người làm nghề. Đáng mừng là giờ đây, các loại hình nghệ thuật truyền thống đã có lớp nghệ sĩ mới tài năng, kiên định với sứ mệnh gìn giữ tinh hoa dân tộc, trong đó có NSƯT Lộc Huyền, Trưởng đoàn nghệ thuật thể nghiệm - Nhà hát Tuồng Việt Nam.

Hà Nội vào mỗi buổi sáng sớm, ở các không gian mở như các công viên, hồ Tây hay quanh hồ Hoàn Kiếm, đều có thể bắt gặp những nhóm tập thái cực quyền. Đây không chỉ đơn thuần là những động tác thể dục buổi sáng, mà đã trở thành một hình ảnh đặc trưng, một nét đẹp thể hiện nhịp sống thanh bình trong cuộc sống của người Hà Nội.

Đông năm nay về muộn, nắng vẫn đủ ấm áp để vuốt ve những cánh đồng hoa hồng ở Quốc Oai, khiến nơi đây trở thành một bức tranh thiên nhiên rực rỡ.

Những bức vẽ trên tường, những hình ảnh sắp đặt nơi ngã tư hay dọc các con đường trong phố đã làm cho nhiều không gian công cộng được khoác lên mình diện mạo mới, biến những không gian công cộng không chỉ là nơi thư giãn mà còn là biểu tượng văn hóa và nghệ thuật trong nhịp sống hiện đại.

Làng hoa Tây Tựu, thuộc quận Bắc Từ Liêm, bắt đầu vào mùa hoa tết. Các loại hoa cúc, hoa lys, hoa tứ quý... đua nhau khoe sắc giữa cái se lạnh đầu đông.

Sự kiện "Phở số Hà thành" - một sáng tạo độc đáo kết hợp giữa ẩm thực truyền thống và công nghệ, là một điểm nhấn nổi bật trong Lễ hội Văn hóa Ẩm thực Hà Nội 2024.

Diễn ra trong ba ngày cuối tuần qua, Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội đã thu hút hàng ngàn du khách tham quan và trải nghiệm.

Thời bao cấp đi đã qua hơn 40 năm nhưng với nhiều người, những hình ảnh về dòng người chen chúc xếp hàng chờ mua thực phẩm với tờ tem phiếu trên tay thật khó quên. Trong những năm tháng ấy, cơm độn - một món ăn giản dị nhưng chứa đựng biết bao cảm xúc và kỷ niệm của người Hà Nội xưa - luôn khiến ta bồi hồi nhớ về những năm tháng khó khăn nhưng cũng đầy tình thương yêu.

Là một trong những nhà thiết kế theo đuổi con đường nhung, lụa thêu tay, nhà thiết kế Nguyễn Thơ Thơ đã dành nhiều tâm huyết để đưa chất liệu nhung, lụa Việt Nam lên một nấc thang mới. Hành trình ghi dấu phong cách riêng của mình trong làng thời trang Việt của cô gái trẻ là cả một sự nỗ lực để hồi sinh, đưa những sản phẩm nhung lụa thêu tay truyền thống đến gần với đời sống đương đại.

Jack Soloman, một người Anh mang trong mình nửa dòng máu Việt Nam, đã kể lại câu chuyện của mình như một minh chứng cho xu hướng ngày càng nhiều người ngoại quốc đến Hà Nội và chọn nơi đây làm nơi gắn bó lâu dài.

Ngôi làng Tri Trung vốn là nơi nổi tiếng với những buổi biểu diễn chèo, đặc biệt hơn, các diễn viên chính đều là những người dân trong làng. Dù bận rộn với công việc hàng ngày, người dân trong làng vẫn đam mê những làn điệu chèo, coi đó như một phần không thể thiếu trong cuộc sống yên bình của họ.

Mặt trời đã ngủ, nhưng thành phố thì vẫn thức. Khi ánh đèn thay thế ánh mặt trời, cũng là lúc cuộc sống ở Hà Nội bước vào một nhịp điệu khác, với đa dạng lựa chọn sống của những người dân đô thị. Tất cả đều góp phần tạo nên nhịp điệu không ngừng nghỉ của một thủ đô đầy sức sống.

Chuyên trang ẩm thực nổi tiếng TasteAtlas bình chọn bún riêu cua là món ăn nổi tiếng của Việt Nam vào danh sách 100 món ăn từ động vật giáp xác ngon nhất thế giới.