Thương nhớ tháng tư Hà Nội

Vậy là tháng tư đã về. Vào một ngày tháng tư năm đó có một cô gái đến Hà Nội, và cô xa Hà Nội cũng vào một ngày tháng tư. Người xa khuất, tháng năm như nước chảy qua cầu, chỉ còn ký ức là ở lại. Hà Nội và tháng tư không biết tự bao giờ đã để lại trong trái tim cô một nỗi nhớ sâu đậm khó phai.

Tôi sinh ra và lớn lên ở một vùng quê bình yên, nên vùng đất kinh kỳ - kẻ chợ vốn hào hoa choáng ngợp trong thi ca với tôi vừa quen vừa lạ. Chẳng thể ngờ có một ngày tôi lại nhớ thương Hà Nội đến nôn nao khi xách vali một mình sang đất khách. Bao nhiêu năm rời xa Hà Nội là bấy nhiêu năm tôi khắc khoải ngày về. Tôi mong trở về gặp lại Hà Nội vào một ngày tháng tư ngọt nắng.

Tháng tư của tôi bắt đầu từ một ngày nắng trải vàng trên khắp phố phường Hà Nội. Ngày ấy, tôi tới trường với chiếc guitar trên vai như thường lệ. Qua quán cà phê cuối sân trường, trái tim tôi bỗng chậm lại một nhịp khi bắt gặp dáng hình người con trai ấy. Anh đang ngồi đó trò chuyện cùng một người bạn bên ly cà phê chầm chậm từng giọt rơi. Tôi thoáng nghe tiếng anh nho nhỏ, trầm ấm. Khi tôi bước qua, bất chợt anh ngước nhìn lên. Giây phút ánh mắt tôi chạm vào ánh mắt anh, tôi biết tôi đã để lạc trái tim mình từ đó.

Tháng tư trong tôi từ giây phút ấy bỗng như có vô vàn chồi non cựa mình thức giấc. Tôi nghe trong tim mình có tiếng hát lao xao của lá, những dịu dàng của gió, những ấm áp của nắng và những mềm mại của mây. Hà Nội trong tôi bỗng trở nên tràn đầy sức sống, những thanh âm của tình yêu ngập tràn tâm hồn một cô gái đương tuổi xuân thì. Từ sau giây phút định mệnh nơi quán cà phê cuối sân trường, tôi có anh bên mình. Anh cùng tôi đi qua tháng tư, cùng tôi lang thang trên những con phố thân quen của Hà Nội vào những chiều nhạt nắng. Tôi nắm chặt tay anh mà thấy lòng quá đỗi bình yên.

Chúng tôi đi cùng nhau từ xuân qua hạ. Mỗi lần kèm guitar cho tôi, anh đều cười bất lực và bảo tôi thật khác lạ, toàn đàn không giống ai. Tôi có anh từ khoảnh khắc giao mùa ngắn ngủi, khi Hà Nội bắt đầu khoác lên mình tấm áo choàng rực sắc vàng đỏ, khi màu trắng của hoa loa kèn ngập tràn những con phố tôi qua. Ký ức của tôi còn mãi khoảnh khắc đó như một cô dâu 19 tuổi, tôi ôm bó loa kèn anh tặng cười rạng rỡ trong nắng trưa.

Ảnh minh họa: Afamily

Thế nhưng tháng tư mong manh, loa kèn mong manh, cũng vào một ngày tháng tư mối tình của tôi đã bay theo mây trời. Tôi đứng giữa sân trường tưởng như trong tim mình có hàng ngàn chiếc lá vàng chanh đang ào ạt đổ xuống, quay cuồng trong gió như một trời chong chóng bay. Anh bảo anh phải đi. Tôi cứ tưởng đó chỉ là một lời nói dối của tháng tư. Nhưng không, anh cứ thế mà xa tôi mãi. Sau này, tôi vẫn giữ thói quen quay lại trường, ngồi vào chiếc ghế ngày đầu tiên anh đã ngồi, đếm từng giọt cà phê rơi, nghe trong tim mình rưng rưng những kỷ niệm của tháng tư năm ấy.

Tôi gửi lại Hà Nội mối tình đầu của mình như thế. Để những tháng ngày sau này, tim tôi vẫn dâng lên một nỗi niềm xúc cảm khi bất chợt nhìn thấy ở đâu đó hàng sấu già đổ lá. Hoặc khi vô tình nghe thấy một bản nhạc Trịnh vang lên nơi quán nhỏ trong một chiều hoàng hôn, tôi lại nhớ tiếng dương cầm của anh nơi góc sân trường nhuộm tím bằng lăng ngày ấy, nhớ bản nhạc “Hoa vàng mấy độ” mà anh đàn cho tôi. Chiếc vòng tay anh tặng tôi ngày ấy vẫn bên tôi mỗi ngày, như một lời chúc bình an cuối cùng mà anh dành cho tôi.

Chia tay tình đầu, tôi sà vào lòng mẹ khóc nức nở. Mẹ không nói gì chỉ ôm tôi vào lòng, vỗ về tôi như ngày còn bé. Tháng tư năm ấy, mẹ nấu cho tôi rất nhiều món ngon mà tôi thích. Mẹ bảo tình yêu không mất đi đâu cả, nó vẫn ở trong tim mình. Những khoảnh khắc tốt đẹp dù không trọn vẹn, vẫn mãi đáng nhớ đáng trân trọng. Chỉ cần giữ cho trái tim mình những nhịp đập mạnh mẽ, tình yêu sẽ quay về.

Tháng tư năm ấy, lần đầu tiên mẹ mua về một bình hoa và một chiếc bánh kem cùng tôi tổ chức sinh nhật sớm. Lúc ấy, tôi mới chợt nhớ ra mẹ cũng sinh nhật vào tháng tư. Cả đời mẹ chắt chiu, chưa bao giờ mua gì cho riêng mình. Dù yêu hoa nhưng chưa bao giờ mẹ dám mua vì sợ mới ngắm được mấy ngày đã phải bỏ đi lãng phí. Mỗi lần sinh nhật, mẹ đều bảo tôi đừng mua bánh kem, vì mẹ không thích ăn bánh kem, mua về rất phí. Để dành tiền mà đóng học. Những lần về thăm nhà, mẹ đều không cho tôi làm gì, tự tay mẹ nấu mấy món ngon cả nhà cùng ăn. Lần này muốn cho tôi vơi nỗi buồn, mẹ đã thay đổi cả thói quen cũ. Còn tôi đã bao lần quên sinh nhật mẹ. Đi học xa nhà nơi phố thị ồn ào, tôi cũng chỉ gửi được về cho mẹ những dòng tin viết vội “Chúc mừng sinh nhật mẹ của con”. Tôi nhận ra thời gian qua, mình đã vô tâm biết bao. Tôi mải đi tìm hạnh phúc ở nơi xa, mà khi trong lòng đớn đau lại chỉ biết tìm về với mẹ.

Tôi rời Hà Nội trong một ngày tháng tư rực nắng. Cảm giác phải xa nơi cất giấu những kỷ niệm đẹp nhất của tuổi thanh xuân, tôi bỗng thấy nhớ Hà Nội da diết như nhớ về mối tình đầu của mình. Tôi gói Hà Nội cùng tình yêu đẹp nhất, thanh khiết nhất vào tim và đi về phía mặt trời, nơi có một người khác đang chờ tôi. Dù có thể người ấy không biết dương cầm, cũng không thể dạy tôi những bản guitar. Nhưng lại là người sẵn sàng cùng tôi đi qua những ngọt bùi cay đắng của cuộc đời, dù thế nào cũng không buông tay.

Tôi mang Hà Nội vào trong nỗi nhớ đi cùng tôi tới chân trời góc bể. Để thương Hà Nội mùa gió bấc tràn về, thương Hà Nội mùa mưa nồm ẩm ướt, thương Hà Nội mùa hạ nóng rực lửa. Thương Hà Nội vì bao lần lỡ hẹn với tháng tư. Không biết ở nơi xa nghìn trùng ấy, anh có thương nhớ Hà Nội như tôi không?

Đan Ngọc

User
Ý KIẾN

Sự quyến rũ của Hồ Gươm trong từng khoảnh khắc đã trở thành cảm hứng cho biết bao nghệ sĩ. Trong số đó có nhà báo Hà Hồng, nguyên Trưởng ban Khoa Giáo của Báo Nhân dân, đồng thời là Chủ nhiệm Câu lạc bộ Nhiếp ảnh Báo Nhân dân, một người con Hà Tĩnh nhưng sinh ra và lớn lên tại Hà Nội.

Hoa ngâu - loài hoa đặc biệt bởi chẳng có cánh mà hoa cứ tròn như hạt, như nụ. Bởi vậy mà các cụ cao niên thường gọi là nụ ngâu, chứ không gọi là hoa ngâu. Những bông hoa nhỏ xíu và chúm chím như nụ cười duyên của nàng thôn nữ.

Trải qua hàng ngàn năm lịch sử, làng Gạ (phường Phú Thượng, quận Tây Hồ) đã được phù sa của sông Hồng bồi đắp, bởi vậy, lúa nếp làng Gạ rất thơm, nấu xôi đặc biệt ngon. Nhắc đến xôi Phú Thượng là nhắc đến một chất xôi ngon, dẻo, hòa quyện với đỗ lạc và đến nay, làng nghề này vẫn giữ được nghề làm xôi truyền thống.

Nhiều vị khách phương xa mới đến Hà Nội đôi ba lần có lẽ sẽ khó để nhận ra giữa không gian ồn ào, tấp nập của Hà Nội hiện đại ngày nay vẫn còn tồn tại những thú vui tao nhã của người Hà Thành. Một trong số đó là nghệ thuật tỉa hoa đu đủ chẻ cánh truyền thống của người Hà Nội.

Nếu như người Sài Gòn có thú vui bình dân là uống cafe bệt, thì người Hà Nội có trà đá vỉa hè. Không cầu kỳ trong cách pha chế, không kén chọn khách uống, trà đá vỉa hè thân thiện, bình dị mà giản đơn.

Dưới bàn tay của những nghệ nhân "Vua dép lốp", đôi dép cao su Bác Hồ ngày nay đã có sức sống riêng, mang đậm bản sắc văn hóa đặc trưng của người Việt trong mắt bạn bè quốc tế. Thương hiệu "Vua dép lốp" được biết đến bởi nghệ nhân Phạm Quang Xuân, người đã gắn bó với công việc tái tạo đôi dép Bác Hồ hơn 60 năm qua.

Trong tiết trời thu Hà Nội, một bát xôi chè là món quà tuyệt vời mà phố cổ Hà Nộidành tặng cho những tâm hồn lữ khách. Xôi chè không chỉ là món ăn, mà còn là một phần ký ức, là sợi dây kết nối giữa thực tại và quá khứ.

Giữa cuộc sống hiện đại, nghệ sĩ Mai Tuyết Hoa, người học trò xuất sắc của cố nghệ nhân hát xẩm Hà Thị Cầu, miệt mài gìn giữ nghệ thuật hát xẩm và đưa xẩm Hà Thành tới gần hơn với người Hà Nội.

Tháng Mười về, mùa đông rồi cũng sẽ về, sự thay đổi tưởng như chỉ là quy luật ấy lại cho ta những khoảnh khắc xao lòng và lưu luyến với thu, khi mà đâu đó hương hoa sữa dịu dàng miên man trong gió, khi mà ngoài kia những con phố nhỏ thoáng bóng dáng ai đang nâng niu hít hà hương cốm hoặc trầm tư bên ly cà phê trong sương mai.

Lần đầu bước chân lên Hà Nội, có người đã tự hỏi: Không biết thành phố này có gì để người ta bám trụ nhiều đến thế? Xô bồ, khói bụi, ồn ào, đắt đỏ… dường như thành phố quá chật để ta có thể nới rộng tâm hồn. Rồi một ngày nào đó, nỗi lo vật chất sẽ cuốn đi mọi rung cảm tinh thần. Thủ đô liệu có phải chỉ dành cho những ai nhiều tiền, lắm của?

Sáng sớm nay có cơn gió đổi chiều thật đẹp. Là gió heo may. Gió heo may đã về loang trong tim ai đó từng vệt nhớ, nhớ niềm vui tươi mới của tuổi thơ trong ngày khai trường xa xưa.

Sớm nay bỗng có người thấy tâm hồn sao khác lạ, cứ lâng lâng một cảm giác yên lành. Ngập ngừng cảm nhận bước chân xa của mùa gần tới. Thấp thoáng trên phố, chị hàng cốm đi qua để lại tiếng rao nghe rất đỗi quen thuộc. Không biết có thu thì mới có cốm hay chính hương cốm gọi thu về cho Hà Nội.

Không biết tự bao giờ, khi nhắc tới mùa thu Hà Nội người ta nghĩ ngay tới một loài hoa với một mùi hương thật nồng nàn và rất đặc trưng - hoa sữa. Hoa sữa dường như đã trở thành một nét đẹp rất riêng của Hà Nội mà hiếm nơi nào có được.

Tháng 10 về rồi, hoa sữa đã thức dậy sau một năm dài chờ đợi, thu Hà Nội thực sự là đây. Những con phố đêm về lắng đọng trong sương và mùi thơm đã mãi là một phần của thành phố cổ kính.

Nếu Hà Nội của ban ngày là một thành phố năng động với sự hối hả, vội vã và xô bồ thì khi màn đêm buông xuống, các con phố lại gần như được trở về với những gì vốn có, tĩnh lặng, trầm mặc và cổ kính.

Lang thang phố bây giờ khó thư thả lắm. Đường mở ra, nhưng người đông, xe nhiều quá. Thèm được thấy học trò các lứa tuổi cắp sách đi bộ trên hè tới trường, đi bộ giẫm lên những hạt cây cơm nguội lách tách...

Hoa sữa, với thời thiếu nữ của tôi và bạn bè cùng trang lứa, nó chỉ là hình ảnh tưởng tượng ở trong nhạc và thơ. Đó là loài hoa giăng giăng cả miền tưởng tượng.

Có một cô gái dẫu chưa một lần đặt chân đến nhưng luôn đem lòng yêu mùa thu Hà Nội. Nghe có phần vô lý nhưng cảm xúc là một điều gì đó lạ lắm, không thể nào giải thích bằng lý trí.

Hà Nội đã vào thu với bao lời ước hẹn. Từng sắc màu, từng hương vị trên mỗi góc phố, mỗi con đường khi Hà Nội vào thu lại khiến cho lòng người nao nao, ngơ ngẩn nhớ về những kỷ niệm yêu thương ngày xưa cũ.

Khu tập thể số 5 Đinh Lễ từ lâu đã là điểm đến thân thuộc của bao người yêu sách. Nằm trên tầng 2 của một khu tập thể ẩn sâu trong ngõ số 5 phố Đinh Lễ, ít ai biết nhà sách Mão lại là nơi khởi phát đầu tiên để hình thành phố sách Đinh Lễ như ngày nay.

Có một người trở lại Hà Nội vào một chiều mùa hạ. Người ngồi ngắm phố mà lòng lại nhớ về những năm tháng cũ.

Liệu có phải sự trưởng thành của mỗi người dân nơi đất Việt đều gắn bó với ít nhất một dòng sông? Trong trái tim của một người, luôn có một dòng sông chở nặng phù sa, chở theo cả bao ký ức đầy thương nhớ.

Tôi được sinh ra trong một chiều mùa đông Hà Nội, thuộc thế hệ con cái cán bộ người miền Nam tập kết năm 1954. Theo ba má về quê hương nội ngoại ở Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 1975, tôi vẫn luôn dành một góc trái tim mình cho ký ức tuổi thơ Hà Nội.

Nhắc đến Hà Nội, người ta thường nhớ về phố cổ với những mái ngói xô nghiêng, mang đậm dấu tích thời gian. Phố cổ được xem là cái nôi lưu giữ những gì cổ kính, hoài niệm một thời vẫn còn vẹn nguyên những nét trầm mặc theo dòng xoáy thời gian và chính điều này đã trở thành lý do thôi thúc nhiều lữ khách đến thăm nơi đây.

Hà Nội không phải nơi tôi sinh ra, không phải nơi tôi lớn lên, cũng không phải nơi tôi lập thân, gắn bó cuộc đời. Nhưng nếu ai đó hỏi tôi rằng, có yêu Hà Nội không, tôi sẽ không ngần ngại mà gật đầu.

Những khu tập thể cũ Trung Tự, A6 Giảng Võ, Kim Liên, Nguyễn Công Trứ, Nam Đồng... được xây dựng từ những năm 50-60 của thế kỷ trước là một phần thân thương của Hà Nội, là nơi lưu giữ ký ức của nhiều thế hệ người dân Hà thành.

Phố cổ Hà Nội, nơi mà từng chút rêu phong lặng lẽ nằm lại ở những ngách nhỏ nắng không rọi tới, nơi hàng ngày vẫn chật ních những người xe qua lại mà không lưu lại chút nào dấu chân của khách bộ hành...

Cái lạnh, cái rét, cái nóng và mưa lũ đó có lẽ tôi chẳng bao giờ quên được. Nó khó quên, vì nó cứa vào da thịt mình, nó táp vào mặt mình, tê tái. Nó cũng chính là những mốc thời gian trong cuộc đời để người ta nhớ về. Nhớ về một thời gác trọ ở Thủ đô.

Hạ về, cũng là lúc những búp sen rũ bùn đứng dậy khoe sắc thắm, tỏa hương thanh khiết. Trên khắp đất nước mình ở đâu cũng có sen. Nhưng là người Hà Nội, tôi luôn yêu và tự hào về sen Hồ Tây.

Cafe Thái, quán cafe ngót trăm tuổi của Hà Nội, nơi cafe được rang thủ công bằng củi, nơi từng cốc cafe thấm đượm mùi khói...

Đó là con phố được coi là đẹp nhất Thủ đô. Phố đẹp, cổ xưa mà lãng mạn. Phố đẹp, hiện đại mà hào hoa. Phố đẹp, ồn ã mà lắng đọng. Phố đẹp, hối hả mà trầm tư.

Ngày nay, phố Tạ Hiện được mệnh danh là “con phố không ngủ của Hà Nội”. Phố đã gắn liền với cuộc sống của người Hà Nội và níu chân du khách mỗi khi họ có dịp ghé qua khu phố cổ.

Ngồi ở ban công hướng mắt ra xung quanh, ngắm nhìn nhịp sống đều đặn từng ngày, lòng tôi vẫn nao nao nhớ một góc nhỏ yên bình.

Sáng hè thành phố, người đầy mồ hôi và bẹp dí xuống giường. Có người cố ngủ nướng cũng chẳng xong. Cái nóng hầm hập xuyên qua lớp tường dày, len lỏi vào từng tế bào trên cơ thể.

Nằm trong căn nhà nhỏ trên phố Lãn Ông, hiệu thuốc y học cổ truyền Nghi Hưng Long được ra đời từ năm 1900, đến nay đã trải qua nhiều thế hệ cha truyền con nối.

Đi giữa phố phường Hà Nội trong một chiều lá bay dày, nỗi nhớ ngày xưa chênh chao ùa về...

Với tôi, đó thực sự là những vườn hoa di động trên phố, là một nét rất Hà Nội của người Hà Nội. Và đôi lúc tôi tự hỏi nếu thành phố này vắng đi những vườn hoa đó thì không biết sẽ như thế nào?

Trong ký ức của một người xa Thủ đô, Hà Nội là những hàng cây xanh mát hai bên đường, những sạp báo, những bác xích lô ngồi đợi khách. Và nỗi nhớ Hà Nội đọng lại trong một ly trà ấm nóng, phảng phất khói bay trong một chiều hoàng hôn.

Đối với những người xa Hà Nội, hương hoa sữa của mùa thu là mùi hương của tình yêu, là ký ức yêu dấu mà họ sẽ mang theo suốt cuộc đời. Người đi xa nhớ da diết mùa thu Hà Nội, bởi mùa thu gọi họ sống chậm lại để yêu thương.

Có những bức ảnh lưu lại một khoảnh khắc khiến bạn bỗng thấy phố thật gần, thật thân thiết.

Cả ngàn năm người dân nước Việt lắng nghe tiếng gà trong đêm để biết nhịp thời gian, chia tiếng gà trong đêm thành những canh gà, để rồi dựa vào đó giữ thói quen thức sớm dậy khuya, bán buôn, đồng áng. Và ngay cả những mối tình thấm đẫm nước mắt, đẫm màu lãng mạn, cũng lấy canh gà làm thời khắc hò hẹn cùng nhau.

Gần 20 tên phố Hàng của Thăng Long - Hà Nội những trăm năm xưa đã biến mất trong biến thiên thời cuộc.

Đâu đó có những góc nhỏ mơ hồ thời gian, lâu lâu lại rộn lên câu chuyện cũ. Có thể là xa xôi với những người vội bước qua không kịp để ý. Nhưng vẫn là đau đáu trong những ai còn nặng lòng trước nhịp đổi thay phố phường.

Người Việt dù đi đâu cũng chỉ muốn trở về quê hương, nhất là khi đã có tuổi. Đến lúc nằm xuống vẫn khắc khoải nỗi nhớ quê, mong được trở về lòng đất quê, bởi dường như trên quê hương, ta mới là ta...

Bây giờ bố tôi tám mươi, đời sống dễ chịu hơn trước nhiều, nhưng thỉnh thoảng lại không được vui, lại nghĩ cái điều "giá như" cho những năm cuối đời ông bà ở Hàng Mành.

Hà Nội có nhiều quán ăn mang đặc trưng ẩm thực của nhiều vùng miền. Chỉ cần bạn dạo qua những con phố có thể dễ dàng tìm thấy những món ăn nổi tiếng của mỗi địa phương.