Thuỵ Điển tiến gần trên con đường trở thành thành viên NATO
Sau hơn 20 tháng trì hoãn, tuần này Thổ Nhĩ Kỳ đã phê chuẩn đề nghị kết nạp Thụy Điển vào Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), mở đường cho Thụy Điển tiến gần hơn tới việc trở thành thành viên thứ 32 của liên minh. Tuy nhiên, tư cách thành viên của Thụy Điển vẫn cần chờ quyết định chính thức từ Hungary.
Con đường gia nhập NATO gập ghềnh của Thụy Điển
Thụy Điển đứng ngoài các liên minh quân sự trong hơn 200 năm qua và từ lâu đã từ chối việc trở thành thành viên NATO. Không liên kết về mặt quân sự được coi là cách tốt nhất để tránh tạo ra căng thẳng với Nga, nước láng giềng hùng mạnh ở khu vực Biển Baltic. Nhưng cách đây hai năm, Stockholm đã quyết định từ bỏ chính sách không liên kết lâu đời và nộp đơn xin gia nhập NATO cùng nước láng giềng Phần Lan. Nga cho biết động thái này ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh ở Bắc Âu, nơi mà họ cho rằng "trước đây là một trong những khu vực ổn định nhất trên thế giới".
Sau hơn 20 tháng trì hoãn, tuần này Thổ Nhĩ Kỳ đã phê chuẩn đề nghị kết nạp Thụy Điển vào Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), mở đường cho Thụy Điển tiến gần hơn tới việc trở thành thành viên thứ 32 của liên minh.
Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ ngày 23/1 đã thông qua một dự luật bị trì hoãn lâu nay liên quan đến nỗ lực gia nhập NATO của Thụy Điển. Sau phiên tranh luận kéo dài 4 giờ đồng hồ, dự luật đề nghị kết nạp Thụy Điển vào NATO đã được thông qua với 287 phiếu thuận và 55 phiếu chống, “bật đèn xanh” cho Thụy Điển đến với liên minh quân sự này
Theo quy định, để chính thức trở thành thành viên của NATO cần được toàn bộ các quốc gia thành viên liên minh phê chuẩn. Trong khi Phần Lan trở thành thành viên thứ 31 của NATO vào tháng 4/2023, thì quá trình gia nhập của Thụy Điển đã bị Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary cản trở.
Lý do Thổ Nhĩ Kỳ đưa ra là quan ngại Stockholm sẵn sàng chứa chấp những phần tử mà Ankara coi là khủng bố. Đáng chú ý, đầu năm 2023, quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Thụy Điển trở nên căng thẳng khi nhà chức trách quốc gia Bắc Âu cho phép một cuộc biểu tình phản đối Ankara mà trong đó xảy ra việc đốt kinh Koran của người Hồi giáo.
Áp lực từ Mỹ và các đồng minh NATO khác đối với Thổ Nhĩ Kỳ nhằm loại bỏ sự phản đối của nước này đối với tư cách thành viên của Thụy Điển dường như không có tác dụng. Mọi việc chỉ trở nên sáng sủa hơn khi ông Erdogan tuyên bố tại Hội nghị thượng đỉnh NATO năm ngoái rằng ông sẽ gửi tài liệu tới Quốc hội để phê duyệt.
Việc Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ thông qua dự luật cho phép Thụy Điển gia nhập NATO cho thấy sự thay đổi lớn trong chính sách của nước này với NATO và các nước Bắc Âu, đồng thời cũng cho thấy Tổng thống Erdogan đã gần như đạt mục tiêu. Trong hơn hai thập kỷ lãnh đạo, ông Erdogan đã liên tục điều phối chính sách đối ngoại của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm mang lại lợi ích cho vị thế chính trị trong nước của mình, đồng thời tận dụng tư cách thành viên NATO của Ankara để thúc đẩy các cuộc mặc cả cứng rắn với các đồng minh
Phó Giáo sư Rikard Bengtsson - Đại học Lund, Thụy Điển chia sẻ: “Quá trình phê chuẩn đã diễn ra khá lâu. Theo tôi, chủ yếu là do vấn đề tư cách thành viên của Thụy Điển đã gắn liền với mối quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ, cũng như việc Thổ Nhĩ Kỳ mua máy bay chiến đấu của Mỹ. Vì vậy, việc Thụy Điển gia nhập NATO được sử dụng như một chiến lược mặc cả của Thổ Nhĩ Kỳ."
Trong trường hợp này, việc trì hoãn nỗ lực gia nhập NATO của Thụy Điển đã giúp ông Erdogan cải thiện vị thế trong nước. Đáp lại yêu cầu của Ankara, Thụy Điển đã đưa ra một dự luật tăng cường chống các thành phần khủng bố. Ông Erdogan cũng liên kết việc chấp thuận Thụy Điển gia nhập NATO với việc Mỹ chấp thuận bán máy bay phản lực F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Tới nay, chỉ còn Hungary là quốc gia thành viên NATO duy nhất chưa thông qua việc Thụy Điển gia nhập. Ngay sau quyết định của Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ, Thủ tướng Viktor Orban đã tái khẳng định ủng hộ kết nạp Thụy Điển làm thành viên của NATO. Chia sẻ sau khi điện đàm với Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg, ông Orban cho biết sẽ tiếp tục kêu gọi Quốc hội Hungary bỏ phiếu thông qua việc NATO kết nạp Thụy Điển và phê chuẩn ngay trong lần đầu xem xét. Đảng Fidesz của ông Orban chiếm thế đa số áp đảo tại quốc hội. Do đó, việc thông qua đề xuất gia nhập của Thụy Điển hoàn toàn trong tầm tay của ông Orban.
Ông Balazs Orban – Cố vấn chính trị của Thủ tướng Hungary cho biết: “Lập trường của chính phủ Hungary đã rõ ràng ngay từ đầu: chúng tôi ủng hộ việc Thụy Điển gia nhập NATO, đó là lý do tại sao chúng tôi đệ trình lên quốc hội. Khi đó, chúng tôi cũng nói rõ rằng lập trường của chúng tôi không phụ thuộc vào lập trường của Thổ Nhĩ Kỳ. Thủ tướng Viktor Orban cũng đã nói rõ rằng ông ấy ủng hộ tiến trình này và quốc hội Hungary sẽ triệu tập để ra quyết định.”
Dự kiến quá trình phê duyệt sẽ được hoàn tất ngay khi Quốc hội Hungary mở phiên họp thường kỳ tiếp theo vào cuối tháng 2.
NATO được gì khi kết nạp Thụy Điển?
Đối với Thụy Điển, sự chấp thuận của Thổ Nhĩ Kỳ đã xóa bỏ rào cản lớn nhất cho việc gia nhập NATO. Việc đăng ký làm thành viên NATO đánh dấu một sự thay đổi lớn trong chiến lược của Thụy Điển, đảo ngược hàng thập kỷ giữ thái độ trung lập về quân sự của nước này. Còn đối với NATO, việc Thụy Điển gia nhập sẽ không chỉ củng cố liên minh bằng cách bổ sung thêm một vùng đất Bắc Âu rộng lớn cho các hoạt động quân sự, mà còn tượng trưng cho sự hồi sinh của liên minh.
Việc kết nạp Thụy Điển vào NATO sẽ giúp biên giới của NATO bao quanh biển Baltic, cùng với Phần Lan, vị trí địa lý của Thụy Điển sẽ tăng cường khả năng phòng thủ của NATO ở khu vực này cũng như sườn phía Đông của khối.
Lực lượng vũ trang Thụy Điển, mặc dù đã giảm mạnh kể từ Chiến tranh Lạnh, nhưng được coi là lực lượng tăng cường tiềm năng cho khả năng phòng thủ tập thể của NATO trong khu vực. Stockholm sở hữu lực lượng không quân lớn nhất Bắc Âu, với ít nhất 100 máy bay chiến đấu. Với nhiều máy bay khác dự kiến sẽ được đưa vào hoạt động trong những năm tới, sự tham gia của Thụy Điển sẽ tăng cường đáng kể số lượng máy bay chiến đấu của NATO ở khu vực Baltic và Bắc Cực. Điều này sẽ làm giảm trách nhiệm của các đồng minh lớn như Mỹ trong việc cung cấp sự hiện diện trên không và giám sát trên không trong khu vực, khi các quốc gia thành viên NATO ở Bắc Âu có thể đảm nhận vai trò lớn hơn về phòng thủ trong khu vực của chính họ.
Bên cạnh đó, Thụy Điển cũng có nền công nghiệp quốc phòng phát triển, đạt giá trị 3 tỷ USD vào năm 2022 với tổng kim ngạch xuất khẩu vật liệu quốc phòng đạt hơn 2 tỷ USD. Trong những năm gần đây, Thụy Điển thường được xếp ở vị trí thứ 12 - 15 trong danh sách các nước xuất khẩu vũ khí nhiều nhất thế giới. Khoảng 28.000 người đang làm việc trong ngành công nghiệp quốc phòng Thụy Điển, con số này có thể sẽ tăng lên khi chính phủ công bố tăng đáng kể ngân sách quốc phòng cho năm 2024, gần gấp đôi ngân sách quốc phòng năm 2020. Đối với NATO vốn đang phải vật lộn để theo kịp đề nghị cung cấp vũ khí cho Ukraine, nhu cầu cao về sản xuất quốc phòng được dự báo sẽ tiếp tục tăng trong những năm tới.
Những lợi thế này khiến khối quân sự NATO luôn chào đón Thụy Điển. Ngay sau khi Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ phê chuẩn tư cách thành viên của Thụy Điển, Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg đã thúc giục Hungary sớm đưa ra quyết định tương tự, nhấn mạnh việc Thụy Điển gia nhập NATO sẽ giúp liên minh này vững mạnh hơn và an toàn hơn.
Mỹ cũng bày tỏ hoan nghênh động thái trên của Thổ Nhĩ Kỳ. Cố vấn An ninh Quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan nhấn mạnh Thụy Điển là một đối tác quốc phòng mạnh mẽ, có năng lực. Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Washington mong muốn nhận được văn kiện phê chuẩn của Thổ Nhĩ Kỳ càng sớm càng tốt và kỳ vọng Hungary sẽ tham gia tiến trình này.
Về phía Thụy Điển, Thủ tướng Ulf Kristersson tuyên bố quốc gia Bắc Âu đã tiến một bước gần hơn để trở thành thành viên chính thức của NATO và ghi nhận việc Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ phê chuẩn Thụy Điển gia nhập NATO là một động thái tích cực. Ngoại trưởng Thụy Điển Tobias Billstrom khẳng định nước này sẽ là một thành viên NATO đáng tin cậy, trung thành và tận tâm.
Người dân Thụy Điển cũng hoan nghênh việc Thổ Nhĩ Kỳ chấp thuận đề nghị gia nhập NATO, giúp xóa bỏ rào cản lớn nhất trong việc mở rộng liên minh quân sự phương Tây sau gần hai năm trì hoãn.
Con đường dài phía trước của NATO
Với thành viên mới và trợ lực mới, NATO dường như có nhiều tham vọng hơn. Hội nghị thượng đỉnh NATO vào tháng 7 năm ngoái đã đặt ra những mục tiêu rõ ràng: các đồng minh phải nỗ lực để củng cố liên minh, cung cấp hỗ trợ và tư cách thành viên cho những quốc gia thực sự cần an ninh, đồng thời mở rộng quan hệ đối tác trên toàn thế giới. Dù vậy, theo các chuyên gia của Hội đồng Đại Tây Dương (Atlantic Council), để đạt được mục tiêu này, NATO còn rất nhiều điều cần làm phía trước.
Đối với NATO, tăng chi tiêu quốc phòng là mục tiêu dài hạn đòi hỏi sự thúc đẩy chính trị liên tục. Cuộc xung đột Nga-Ukraine và những diễn biến mới nhất giữa Israel-Hamas ở Gaza đã cho thấy sự bất ổn đang gia tăng trên toàn cầu. NATO cần sẵn sàng phòng thủ và ngăn chặn nguy cơ bằng cách tăng cường năng lực của khối. Mục tiêu của NATO là tất cả các thành viên sẽ chi ít nhất 2% GDP cho quốc phòng, và đây sẽ là “mức sàn” chi tiêu. Nhưng điều này vẫn khó kiểm soát, nếu không có ý chí chính trị, những nỗ lực tăng chi tiêu có thể sẽ thất bại giống như những gì đã từng xảy ra trong quá khứ.
Việc đầu tư vào các công nghệ mới nổi, hệ thống vũ khí truyền thống và chuỗi cung ứng nguyên vật liệu đóng vai trò rất quan trọng. Các cuộc xung đột gần đây đã cho thấy hỏa lực truyền thống và công nghệ tiên tiến cần phải hoạt động song song như thế nào. Hiệu quả của pháo binh, xe tăng và phòng không được bổ sung bằng công nghệ tiên tiến, máy bay không người lái và ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Do đó, để tăng cường sức mạnh quân sự, bất kỳ quốc gia hay tổ chức nào cũng đều cần đầu tư vào cả hai nhóm năng lực: năng lực công nghệ tiên tiến và mới nổi, cũng như sản xuất vũ khí truyền thống.
Bên cạnh đó, các đồng minh phải phối hợp tốt hơn để tăng hiệu quả đầu tư quốc phòng. Hoạt động mua sắm xuyên Đại Tây Dương và xuyên biên giới được coi là chìa khóa để xây dựng lại kho vũ khí của phương Tây. Chẳng hạn, thỏa thuận mua tàu ngầm hạt nhân AUKUS giữa Australia, Anh và Mỹ, hay Sáng kiến Lá chắn Bầu trời Châu Âu nhằm xây dựng một hệ thống phòng không tích hợp trên mặt đất của 19 quốc gia châu Âu, là những ví dụ điển hình. Gần đây, NATO cũng đang nỗ lực cải tiến hoạt động với việc ra mắt Quỹ Đổi mới và Sáng kiến Máy gia tốc đổi mới quốc phòng cho Bắc Đại Tây Dương (DIANA). Song các chuyên gia nhận định NATO vẫn chưa làm tốt việc tiến hành mua sắm chung để thu hút thêm vốn tư nhân vào hệ sinh thái và tăng cường khả năng tương tác trong liên minh.
Các Hội nghị thượng đỉnh NATO đều quy tụ các nhà lãnh đạo chính trị cấp cao nhất, nhưng Hội nghị thượng đỉnh Vilnius vào tháng 7 năm ngoái lại không tập hợp được những người tham gia ngành công nghiệp quốc phòng có liên quan. Hội nghị thượng đỉnh Washington vào tháng 7 năm nay được kỳ vọng sẽ là nơi để các nhà hoạch định chính sách cấp cao và các nhà quản lý ngành công nghiệp quốc phòng cùng gặp nhau và đưa ra những quyết định, cam kết chung để cùng nhau hợp tác, cũng như là nơi để các thành viên NATO thống nhất về các sáng kiến chung trong tương lai.
Chỉ còn nửa năm nữa là diễn ra Hội nghị thượng đỉnh NATO ở Washington, sự kiện quan trọng mang tính biểu tượng đánh dấu kỷ niệm 75 năm thành lập liên minh quân sự này. Để đảm bảo hội nghị thượng đỉnh tiếp theo thành công, NATO cần phải đạt được những tiến bộ đáng chú ý, trong đó có việc kết nạp thêm thành viên mới là Thụy Điển. Tuy nhiên, tư cách thành viên của Thụy Điển vẫn cần chờ quyết định chính thức từ Hungary. Dự kiến thủ tướng Thuỵ Điển và Thủ tướng Hungary sẽ gặp mặt tại Hội đồng Châu Âu ở Brussels vào ngày 1/2 tới để thảo luận về vấn đề này.
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Khi cuộc chiến Nga - Ukraine chuẩn bị bước sang năm thứ 4, nhóm của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã đưa ra ba kịch bản để giải quyết cuộc xung đột khi ông chuẩn bị trở lại Nhà Trắng.
TikTok có thể xem là một trong những ứng dụng "xấu số" nhất thế giới. Dù có lượng người dùng đông đảo, ứng dụng này cũng đang bị cấm tại rất nhiều quốc gia trên thế giới với nhiều lý do khác nhau.
Sáng 17/12, một thiết bị nổ được cài trong một chiếc xe scooter điện đã phát nổ gần lối vào của một tòa dân cư trên Đại lộ Ryazansky ở Moscow, vào đúng thời điểm người đứng đầu Lực lượng Phòng chống Phóng xạ, Hóa học và Sinh học của quân đội Nga Igor Kirillov cùng trợ lý của ông đi ngang qua, khiến hai người thiệt mạng.
Theo các nguồn tin Ukraine, tính đến tháng 11 năm nay, ít nhất 18 tướng, một đô đốc Nga đã thiệt mạng. Tuy nhiên, phía Nga mới xác nhận 8 trường hợp, và thêm trường hợp mới nhất là Trung tướng Igor Kirillov.
Ở tuổi 73, ông Francois Bayrou trở thành thủ tướng thứ 4 của nước Pháp chỉ trong vòng một năm. Ông sẽ đối mặt với nhiệm vụ đầy thách thức là đưa đất nước thoát khỏi cuộc khủng hoảng chính trị đã kéo dài nhiều tháng qua và vực dậy nền kinh tế.
Người đứng đầu lực lượng phòng thủ hạt nhân của Nga Igor Kirillov và trợ lý của ông đã thiệt mạng trong một vụ nổ ở phía đông nam Moscow vào sáng thứ Ba. Người phát ngôn của Ủy ban điều tra Nga Svetlana Petrenko cho biết: Vụ nổ là do một thiết bị nổ được giấu bên trong một chiếc xe máy điện.
Hãng thông tấn TASS dẫn thông báo của Ủy ban Điều tra Nga xác nhận Trung tướng Igor Kirillov, Tư lệnh Lực lượng Phòng vệ Bức xạ, Hóa học và Sinh học của Nga, cùng trợ lý của ông đã thiệt mạng trong một vụ nổ xảy ra sáng 17/12 ở Đông Nam thủ đô Moscow.
Việc tự động hóa sản xuất bằng AI và robot có thể đóng góp tới 1,4 nghìn tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu vào năm 2025.
Ngày 3/12, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã ban hành lệnh thiết quân luật sau 45 năm. Sắc lệnh thiết quân luật của ông chỉ kéo dài trong vài giờ, nhưng ông đang phải trả giá đắt vì tính toán sai lầm này. Uy tín của ông Yoon đã giảm mạnh, trong đó nổi lên sự phân cực chính trị sâu sắc, các vụ bê bối liên quan đến vợ ông và xung đột gần như liên tục giữa Chính phủ của ông và Quốc hội do phe đối lập áp đảo.
Với gần 150 đêm diễn tại 51 thành phố trên khắp thế giới,"The Eras Tour" không chỉ là chuyến lưu diễn lớn nhất trong sự nghiệp của Taylor Swift mà còn được xem là một hiện tượng văn hóa toàn cầu. Đây là chuyến lưu diễn âm nhạc có doanh thu cao nhất mọi thời đại, cho thấy sức ảnh hưởng đặc biệt của nữ ca sỹ trong ngành công nghiệp âm nhạc, văn hóa và kinh tế.
Các cuộc thảo luận về khí hậu thường xoay quanh việc giảm carbon dioxide (CO₂) - loại khí nhà kính nguy hiểm nhất. Tuy nhiên, methane (CH₄) - một loại khí thải khác chỉ đứng sau CO₂ về tác động đến hiện tượng nóng lên toàn cầu, cũng cần được chú ý nếu muốn làm chậm tình trạng biến đổi khí hậu.
Sự bất ổn chính trị tại Pháp và Đức, hai nền kinh tế hàng đầu Liên minh châu Âu, đang làm suy yếu vai trò trụ cột của hai quốc gia này trong nỗ lực giải quyết tình trạng thâm hụt ngân sách đang gia tăng và sức cạnh tranh đang suy yếu của châu lục này, làm dấy lên mối lo ngại về tương lai bất ổn của Liên minh châu Âu.
Trong những ngày qua, một dịch bệnh bí ẩn đã bùng phát tại khu vực Panzi, tỉnh Kwango, Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC), làm nhiều người lo lắng. Tổng giám đốc WHO ông Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết có 416 trường hợp mắc căn bệnh bí ẩn được báo cáo và ít nhất 143 người ca tử vong do căn bệnh này tại các bệnh viện.
Chỉ còn hơn hai tuần trước khi kết thúc nhiệm kỳ của mình, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã giảm án cho khoảng 1.500 người và ân xá cho 39 người Mỹ bị kết án về các tội phi bạo lực. Đây là hành động khoan hồng lớn nhất trong lịch sử hiện đại của Mỹ.
Những ngày gần đây, các lực lượng Ukraine đóng tại miền Đông nước này đang phải chịu áp lực rất lớn, có thể nói là “căng thẳng lên đến đỉnh điểm” khi Nga liên tiếp giành thêm nhiều thành quả quân sự. Theo giới quan sát, chỉ trong vài tháng qua, lực lượng Nga đã kiểm soát lãnh thổ của Ukraine với tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 3/2022.
Bất ổn chính trị ở Hàn Quốc ngày càng sâu sắc. Người dân Hàn Quốc tự hỏi ai sẽ là người điều hành chính phủ và cả quân đội vào thời điểm Hàn Quốc phải đối mặt với nhiều thách thức về chính sách đối ngoại. Những thách thức đó bao gồm căng thẳng ngày càng tăng với Triều Tiên và hoạt động ngoại giao tế nhị cần thiết với đồng minh Mỹ khi lễ nhậm chức của ông Donald Trump đang đến gần.
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đang đối mặt với cáo buộc nổi loạn liên quan đến lệnh thiết quân luật do ông ban hành ngày 3/12. Ông Yoon có thể đi vào lịch sử với tư cách là Tổng thống Hàn Quốc đương nhiệm đầu tiên bị bắt và giam giữ khi đang tại nhiệm.
Lực lượng Nga đã tiến qua khu định cư Stariye Terny về phía làng Dachnoye, đường Kurakhovo-Zaporozhye và đường dẫn ra khỏi thành phố Kurakhovo về phía Tây.
Chỉ một ngày sau khi chính quyền Bashar Al Assad bị lật đổ, Thủ tướng Mohammed al-Jalali đã đồng ý trao quyền lực cho "chính phủ cứu nguy" do lực lượng đối lập lãnh đạo. Một số nhà phân tích cho rằng việc chấm dứt nội chiến sẽ mở ra một chương mới tốt đẹp hơn cho người dân Syria, tuy nhiên, trước mắt chính quyền mới của Syria sẽ phải đối mặt với không ít khó khăn và thách thức.
Ô nhiễm nhựa là một trong những vấn đề môi trường nhức nhối nhất thế giới hiện nay, đòi hỏi sự hợp tác và cam kết mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế. Bất chấp lời kêu gọi của các nhà khoa học và hoạt động môi trường, tình trạng này vẫn chưa được cải thiện, thậm chí ngày càng nghiêm trọng hơn.
Sự sụp đổ của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad đang đẩy Syria đến một bước ngoặt lớn, đồng thời xoay chuyển bức tranh địa chính trị ở khu vực Trung Đông. Tương lai và ước mơ hòa bình của người dân Syria vẫn là bài toán khó tìm lời giải đáp.
Tổng thống Joe Biden đã ân xá vô điều kiện cho con trai mình là Hunter Biden, khi chỉ còn vài tuần nữa là ông rời Nhà Trắng, bất chấp lời hứa trước đó là không làm việc này. Với tư cách là một người cha, quyết định của ông có thể được thông cảm, nhưng với cương vị tổng thống, quyết định này gây ra tác động lớn ở vào thời điểm nhạy cảm.
Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, với cam kết sẽ “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”, ông Donald Trump đã phát động một cuộc chiến thương mại căng thẳng với Trung Quốc. Lần này, dưới chính quyền Trump 2.0, các nhà quan sát chính sách đối ngoại của Trung Quốc cũng không ảo tưởng về quỹ đạo đi xuống tiềm tàng của mối quan hệ Mỹ - Trung.
Xung đột Nga - Ukraine đến nay đã kéo dài gần 3 năm và vẫn chưa có dấu hiệu sẽ sớm kết thúc. Dường như khó có khả năng Nga và Ukraine sẽ tìm kiếm một vài hình thức ngừng bắn hoặc giải pháp hòa bình trong nửa đầu năm 2025.
Israel đang thảo luận về một đề nghị mới nhằm chấm dứt xung đột ở Dải Gaza, cho rằng đây là một cơ hội tuyệt vời để đạt được một thỏa thuận phù hợp với Tel Aviv, sau khi chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu bác bỏ nhiều đề xuất trong hơn một năm qua và tiếp tục gây hấn chống lại người Palestine.
6 tháng sau khi chính phủ tiền nhiệm bị giải tán, chính phủ non trẻ mới được thành lập được 3 tháng của Thủ tướng Michel Barnier tiếp tục nối gót, sụp đổ sau khi không thể vượt qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm ngày 4/12 do liên minh cánh tả đề xuất.
Phân tích của hãng tin Reuters về các tuyên bố và cuộc phỏng vấn được thực hiện với một số nhân vật thân cận với Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump cho thấy, các cố vấn của ông Trump, cả công khai và riêng tư, đã đưa ra các đề xuất về việc chấm dứt xung đột Nga – Ukraine bằng cách đổi đất lấy hòa bình. Theo đó, Kiev sẽ phải nhượng lại những vùng lãnh thổ rộng lớn cho Nga trong tương lai gần.
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã khiến cả nước bàng hoàng vào tối ngày 3/12, khi bất ngờ tuyên bố thiết quân luật lần đầu tiên sau gần 50 năm.
Những ngày gần đây, cuộc xung đột tại Syria đã bất ngờ trở thành tâm điểm chú ý sau khi lực lượng phiến quân đối lập phát động một cuộc tấn công chớp nhoáng và giành quyền kiểm soát thành phố chiến lược Aleppo - thủ phủ kinh tế của quốc gia Trung Đông này, đồng thời mở rộng tấn công nhiều thành phố lớn ở phía Tây.
Cuối năm là mùa lễ hội, đồng thời cũng là mùa mua sắm lớn trong năm ở nhiều nơi như Mỹ và châu Âu. Mặc dù mùa nghỉ lễ năm nay có thể sẽ lập kỷ lục mới, nhưng có một xu hướng rõ rệt là người tiêu dùng sẽ không vung tiền mà tập trung vào các sản phẩm thiết yếu và tìm kiếm các chương trình khuyến mãi tốt trước khi đưa ra quyết định.
Trước khi rời khỏi Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Joe Biden đang tìm cách cải thiện di sản của mình bằng cách đạt được lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza, thả những con tin vẫn còn bị Hamas giam giữ, đồng thời mở đường cho một giải pháp ở khu vực rộng lớn hơn khi bàn giao công việc cho Tổng thống đắc cử Donald Trump.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky lần đầu tiên cho biết có thể nhượng đất tạm thời cho Liên bang Nga để đổi lấy sự bảo vệ của “ô bảo vệ NATO” và sau đó Ukraine có thể giành lại phần lãnh thổ còn lại thông qua ngoại giao.
Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố sẽ thành lập một cơ quan mới là Bộ Hiệu quả Chính phủ, đồng thời lựa chọn tỷ phú công nghệ Elon Musk và doanh nhân, cựu ứng cử viên tổng thống Đảng Cộng hòa, Vivek Ramaswamy làm người đứng đầu cơ quan này. Điều này thể hiện tham vọng của ông Trump về việc cải cách bộ máy chính phủ mà ông cho là quan liêu.
Ông Trump dường như đã "bắn phát súng” đầu tiên về thuế quan, báo hiệu một chính sách thương mại cứng rắn dưới nhiệm kỳ sắp tới của ông.
Australia sắp trở thành quốc gia đầu tiên cấm trẻ em dưới 16 tuổi sử dụng mạng xã hội, sau khi cả Hạ viện và Thượng viện thông qua dự luật về vấn đề này.
Ngày 28 /11, Quân đội Israel cho biết lực lượng không quân của họ đã tấn công một cơ sở được Hezbollah sử dụng để lưu trữ tên lửa tầm trung ở miền nam Liban sau khi cả hai bên cáo buộc nhau vi phạm lệnh ngừng bắn nhằm chấm dứt hơn một năm giao tranh.
Theo Reuters, ngày 28/11, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chúc mừng ông Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Mỹ, ca ngợi ông Trump dũng cảm khi bị một tay súng cố gắng ám sát và cho biết Moscow sẵn sàng đối thoại với tổng thống đắc cử Donald Trump của đảng Cộng hòa.
Tại Busan, Hàn Quốc, vòng đàm phán thứ 5 và cũng là vòng cuối cùng của Ủy ban đàm phán Liên chính phủ về ô nhiễm nhựa đang diễn ra. Đây là nỗ lực nhằm đạt được một thỏa thuận toàn cầu về chống ô nhiễm nhựa, sau bốn vòng đàm phán trước đó chưa mang lại kết quả tích cực.
Israel và Liban đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn cho Israel và phong trào Hezbollah, sau hơn một năm kể từ khi nổ ra các cuộc giao tranh ở biên giới phía Nam Liban. Thỏa thuận này mở đường cho việc chấm dứt cuộc xung đột giữa Israel và Hezbollah đã khiến hàng nghìn người thiệt mạng, đồng thời hướng tới chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch trong khu vực.
Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt giữ đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant và thủ lĩnh Hamas Mohammed Deif. Lệnh bắt giữ do ICC ban hành gây chấn động trong bối cảnh pháp lý thế giới, bởi đây là lần đầu tiên một đồng minh phương Tây bị một cơ quan tư pháp toàn cầu buộc tội phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người.
Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 29 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu (COP29) đã bế mạc sau hai tuần đàm phán căng thẳng. Mặc dù đạt được thành quả nhất định, nhưng cách phân bổ tài chính cho công cuộc chống biến đổi khí hậu là nguồn cơn gây căng thẳng giữa các nước giàu và nghèo tại hội nghị.
Với chiến lược kiên trì và linh hoạt, Trung Quốc đang từng bước xây dựng ảnh hưởng sâu rộng tại Mỹ Latinh, khiến Mỹ phải đối mặt với thách thức lớn về địa chính trị ngay tại khu vực vốn được xem là liên minh truyền thống của Washington.
Giảm khí thải từ phương tiện giao thông đã trở thành một nhiệm vụ cấp bách trên toàn cầu, trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng.
Khả năng một thỏa thuận thương mại giữa Liên minh châu Âu và Khối thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur) có thể sớm được ký kết đã gây ra sự hỗn loạn chính trị ở Pháp và trên khắp châu Âu. Nếu được hoàn tất, đây sẽ là thỏa thuận thương mại tự do quan trọng nhất từng được EU ký kết, tuy nhiên, nó cũng châm ngòi cho nhiều cuộc biểu tình tại Pháp.
Thủ tướng Hungary ông Viktor Orban ngày 22/11 cho biết ông sẽ mời Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đến thăm đất nước mình và sẽ đảm bảo rằng lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự Quốc tế đối với Thủ tướng Israel sẽ "không được thực hiện".
Việc kiểm soát biên giới và xử lý người nhập cư bất hợp pháp đã trở thành trọng tâm trong suốt chiến dịch tranh cử vào Nhà Trắng của Tổng thống đắc cử Donald Trump. Ngay sau khi chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống, ông đã bắt tay vào thực hiện kế hoạch. Bước đầu tiên là ông đề cử những nhân vật có quan điểm cứng rắn về nhập cư vào các vị trí chủ chốt trong nội các mới của mình.
0