Động thái trên được đưa ra chỉ một tuần sau vụ Mỹ bắt giữ một tàu chở dầu lớn bị trừng phạt ngoài khơi bờ biển Venezuela, đẩy quan hệ giữa Washington và Caracas vào giai đoạn căng thẳng mới, đồng thời gây quan ngại trên thị trường năng lượng toàn cầu.
Trong thông báo đăng trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump cho rằng chính quyền Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro đã hưởng lợi bất hợp pháp từ hoạt động xuất khẩu dầu mỏ, đồng thời cáo buộc Caracas liên quan đến khủng bố, buôn bán ma túy và buôn người.
Với lập luận này, ông Trump tuyên bố đưa chính phủ Venezuela vào danh sách “Tổ chức khủng bố nước ngoài” và ra lệnh phong tỏa “toàn diện và triệt để” các tàu chở dầu bị Mỹ trừng phạt. Tuy nhiên, hiện chưa rõ Mỹ sẽ áp dụng lệnh phong tỏa như thế nào, và liệu Lực lượng Tuần duyên Mỹ có tiếp tục chặn bắt các tàu như tuần trước hay không.
Diễn biến trên xảy ra vào thời điểm Washington tăng cường mạnh mẽ sự hiện diện quân sự tại vùng biển Caribe và thực hiện hàng loạt cuộc tấn công nhắm vào các tàu nghi chở ma túy, khiến ít nhất 90 người thiệt mạng. Mỹ khẳng định chiến dịch này nhằm mục tiêu ngăn chặn các tuyến vận chuyển ma túy mà họ cho là có liên quan đến chính quyền Tổng thống Maduro, dù không công bố bằng chứng cụ thể.
Về phía Caracas, chính phủ Venezuela bác bỏ hoàn toàn cáo buộc của ông Trump, cho rằng Mỹ đang sử dụng vấn đề buôn lậu ma túy và khủng bố làm cái cớ để siết chặt trừng phạt, nhằm kiểm soát trữ lượng dầu mỏ lớn nhất thế giới của nước này. Venezuela đã gửi thư lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, chính thức phản đối việc Mỹ bắt giữ tàu và cáo buộc Washington tiến hành hành vi cướp biển cấp nhà nước.
Theo các nhà phân tích, cáo buộc Venezuela “đánh cắp dầu Mỹ” của ông Trump chủ yếu xuất phát từ quan điểm của Washington rằng, lợi nhuận dầu mỏ của Venezuela được tạo ra từ các tài sản, công nghệ và khoản đầu tư có nguồn gốc từ Mỹ trong quá khứ, đặc biệt là vai trò của các công ty năng lượng Mỹ trước khi Caracas quốc hữu hóa ngành dầu khí vào những năm 1970. Ngoài ra, Mỹ cũng coi việc Venezuela bán dầu cho các đối tác bị trừng phạt hoặc né tránh lệnh cấm vận là hành vi gây tổn hại đến lợi ích kinh tế và an ninh của Washington.
Ngành dầu khí Venezuela hiện do công ty nhà nước Petróleos de Venezuela (PDVSA) kiểm soát. Chevron là công ty Mỹ duy nhất còn hoạt động tại Venezuela, và phải trả một phần sản lượng cho PDVSA theo điều khoản miễn trừ trừng phạt. Tổng thống Trump nhiều lần công khai mong muốn Mỹ trở lại ngành dầu mỏ Venezuela
Theo ước tính của các chuyên gia năng lượng, lệnh phong tỏa của Mỹ có thể làm gián đoạn từ 800.000 đến 900.000 thùng dầu mỗi ngày của Venezuela, qua đó có thể đẩy giá dầu tăng thêm khoảng 2-3 USD mỗi thùng. Trên thị trường quốc tế, giá dầu đã tăng trở lại sau tuyên bố của ông Trump, phản ánh lo ngại về rủi ro địa chính trị mới.