Tổng thống Iran Ebrahim Raisi đã thiệt mạng
Tổng thống Iran Ebrahim Raisi - một chính trị gia theo đường lối cứng rắn và bảo thủ về tôn giáo - có mối quan hệ sâu sắc với giới tinh hoa tư pháp và tôn giáo.
Hãng thông tấn bán chính thức của Chính phủ Iran Mehr ngày 20/5 cho biết Tổng thống nước này Ebrahim Raisi và Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Hossein Amir-Abdollahian đã thiệt mạng trong vụ tai nạn máy bay trực thăng xảy ra vào Chủ nhật.
Một quan chức Iran cũng xác nhận với Reuters thông tin này. Trước đó, Tổng thống Iran Ebrahim Raisi bị mất tích sau khi chiếc trực thăng chở ông bị rơi ở tỉnh Đông Azerbaijan vào tối ngày 19/5.
Ông Ebrahim Raisi, 63 tuổi, từ lâu đã được coi là người kế nhiệm đương nhiên của Lãnh tụ Tối cao Ayatollah Ali Khamenei, người có quyền lực cao nhất ở Iran.
Là người có uy tín với mối quan hệ sâu sắc trong giới tinh hoa tư pháp và tôn giáo, ông Raisi – một chính trị gia theo đường lối cứng rắn và bảo thủ về tôn giáo – lần đầu tiên tranh cử tổng thống vào năm 2017 nhưng khi đó thất bại. Ông đắc cử tổng thống trong lần tranh cử thứ hai vào năm 2021.
Sự nghiệp của Tổng thống Ebrahim Raisi
Ông Raisi bắt đầu theo học tại Chủng viện tôn giáo Qom nổi tiếng khi mới 15 tuổi và tiếp tục học theo một số học giả Hồi giáo vào thời điểm đó.
Khi mới ngoài 20 tuổi, ông đã được bổ nhiệm làm công tố viên ở nhiều thành phố liên tiếp cho đến khi đến thủ đô Tehran để làm phó công tố viên.
Năm 1983, ông kết hôn với bà Jamileh Alamolhoda và có hai người con gái. Năm 1989, ông được bổ nhiệm làm công tố viên Tehran sau khi Lãnh tụ tối cao đầu tiên của Iran Ayatollah Ruhollah Khomeini qua đời.
Ông Raisi tiếp tục thăng tiến trong sự nghiệp dưới thời các Lãnh tụ tối cao Khomeini và Ayatollah Khamenei, trở thành chủ tịch của Astan Quds Razavi, tổ chức tài trợ tôn giáo lớn nhất ở Mashhad, vào ngày 7/3/2016, vị trí giúp củng cố vai trò của ông trong các tổ chức chính trị Iran.
Ông Raisi lần đầu tiên tranh cử tổng thống vào năm 2017, cạnh tranh với Tổng thống đương nhiệm khi ấy là ông Hassan Rouhani. Ông Rouhani là người đã giám sát quá trình đàm phán thỏa thuận hạt nhân năm 2015 của Iran với các cường quốc thế giới, theo đó hạn chế chương trình hạt nhân của nước này để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt.
Là người chỉ trích thỏa thuận năm 2015 – được gọi là Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA) – ông Raisi đến từ một khối có đường lối cứng rắn hơn ông Rouhani, người vốn được coi là người ôn hòa về mặt chính trị trong hệ thống chính trị của Iran.
Sau thất bại vào năm 2017, ông Raisi đã ngay lập tức lên kế hoạch cho chiến dịch tranh cử tổng thống tiếp theo của mình. Vào tháng 6 năm 2021, ông đắc cử với 62% số phiếu bầu.
Tổng thống Iral Raisi là người có uy tín trong cơ sở tôn giáo, với mối quan hệ vững chắc với cố Lãnh tụ tối cao Khomeini cũng như với Lãnh tụ tối cao Iran đương nhiệm Khamenei, người đã bổ nhiệm ông vào một số chức vụ cấp cao.
Ông Raisi cũng đã cố gắng duy trì mối quan hệ tốt đẹp với tất cả các nhánh của chính phủ, quân đội và lập pháp cũng như giai cấp thống trị thần quyền đầy quyền lực.
Tuy nhiên, trong nhiệm kỳ Tổng thống của ông Raisi, mức sống của người dân phần nào sa sút. Theo các nhà phê bình, điều này một phần là do các lệnh trừng phạt và chính sách ưu tiên quốc phòng hơn các vấn đề trong nước.
Chính sách đối ngoại dưới thời ông Raisi
Phản đối lập trường của Mỹ đối với thoả thuận hạt nhân Iran năm 2015, hay còn gọi là Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA), và việc các bên ký kết khác không thể cứu vãn hiệp ước, Tổng thống Iran Raisi đã tuyên bố rằng Iran đang đẩy mạnh chương trình hạt nhân của mình.
Gần đây hơn, ông đã lãnh đạo Iran vượt qua mâu thuẫn với Israel khi hai nước tranh cãi về cuộc tấn công không ngừng nghỉ của Israel vào Gaza. Hiện giao tranh qua lại giữa Israel và Gaza đã bước sang tháng thứ tám. Iran cùng các đồng minh khu vực của họ đã thẳng thắn lên án các cuộc tấn công của Israel nhằm vào dân thường Palestine.
Đầu tháng 4, tòa nhà lãnh sự Iran ở thủ đô Damascus, Syria đã bị không kích. Cuộc tấn công được cho là do Israel thực hiện đã khiến 7 người thiệt mạng, trong đó có một chỉ huy cấp cao của lực lượng Vệ binh cách mạng Iran và cấp phó của ông này.
Trong gần hai tuần sau đó, mọi phát ngôn của ông Raisi đều được theo dõi chặt chẽ khi thế giới chờ đợi phản ứng của Tehran. Vào ngày 15 tháng 4, Iran đã tiến hành một cuộc tấn công được báo trước mà theo người phát ngôn quân sự của Israel, Daniel Hagari, có sự tham gia của hơn 120 tên lửa đạn đạo, 170 máy bay không người lái và hơn 30 tên lửa hành trình.
Tuy nhiên, hầu hết số tên lửa và máy bay không người lái phóng từ Iran sang Israel đều bị đánh chặn bên ngoài biên giới và Israel chỉ ghi nhận thiệt hại nhỏ ở một số khu vực. Israel sau đó cũng đáp trả Iran bằng một cuộc tấn công mang tính biểu tượng.
Sự cạnh tranh trong khu vực giữa Iran và Israel cũng diễn ra ở Syria, nơi Israel đã tiến hành nhiều cuộc tấn công trong những năm qua, bề ngoài là nhắm vào khả năng quân sự của Iran ở đó.
Iran đã duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Syria trong nhiều năm, ủng hộ chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad. Với sự hỗ trợ về quân sự và chiến thuật, Iran đã mở rộng ảnh hưởng ở Syria trong khi nhóm Hezbollah ở Liban thân Iran cũng đang hỗ trợ lực lượng của ông Assad.
Ai sẽ lên làm Tổng thống Iran sau khi ông Raisi qua đời?
Dù vẫn có những chính sách đối ngoại và đối nội gây tranh cãi, nhưng với mối quan hệ bền chặt với tất cả các cấp trong chính quyền Iran, ông Raisi đã trở thành ứng cử viên nặng ký cho nhiệm kỳ thứ hai và có thể cho chức vụ cao nhất đất nước, đó là Lãnh đạo Tối cao.
Sau khi có thông tin Tổng thống Iran Raisi gặp nạn trong vụ tai nạn máy bay, mọi sự chú ý đang hướng về Phó Tổng thống Mohammad Mokhber.
Theo Điều 131 của Hiến pháp Cộng hòa Hồi giáo Iran, trong trường hợp tổng thống qua đời hoặc mất năng lực, phó tổng thống thứ nhất sẽ tiếp quản và đảm nhận các nhiệm vụ của tổng thống cho đến khi một cuộc bầu cử mới được tổ chức trong thời gian tối đa là 50 ngày.
Không giống như các quốc gia khác, chức vụ phó tổng thống thứ nhất của Iran là một vị trí được bổ nhiệm chứ không phải do dân bầu. Phó tổng thống đảm nhận một số quyền hạn của thủ tướng sau khi chức vụ này bị bãi bỏ vào năm 1989.
Hiện tại Iran đang có một số phó tổng thống được bổ nhiệm đồng thời, họ chủ yếu là các thành viên nội các. Nhưng vị trí mà ông Mokhber nắm giữ được coi là đứng đầu trong số những người cùng giữ vị trí phó tổng thống.
Ông Raisi bổ nhiệm ông Mokhber làm phó tổng thống vào tháng 8 năm 2021, ngay sau khi nhậm chức. Ông là người thứ bảy đảm nhiệm vai trò đó kể từ khi sửa đổi hiến pháp.
Trước khi được bổ nhiệm làm phó tổng thống, ông Mokhber từng lãnh đạo Setad, một tập đoàn kinh tế hùng mạnh của Iran trong 14 năm.
Theo một cuộc điều tra của Reuters, tập đoàn này nằm dưới sự kiểm soát trực tiếp của nhà lãnh đạo tối cao Iran, ước tính trị giá hàng chục tỷ USD.
Dưới sự giám sát của ông Mokhber, Setad đã phát triển vaccine chống virus Corona của Iran có tên Coviran Barekat, vào thời điểm đỉnh điểm của đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, hiệu quả của loại vaccine vẫn còn bị nghi ngờ, với nhiều báo cáo cho thấy có người bị phản ứng y tế nghiêm trọng sau khi tiêm vaccine.
(Theo Aljazeera)
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Các quốc gia đang nỗ lực phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI vào mọi lĩnh vực, trong đó Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Anh, Canada, Pháp... là những quốc gia hàng đầu.
Phong trào Hồi giáo Hamas cho biết một thỏa thuận ngừng bắn ở Dải Gaza “đang ở gần hơn bao giờ hết” nếu Israel không đưa ra thêm điều kiện mới.
Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã cáo buộc Panama tính phí quá cao khi sử dụng kênh đào Panama và cảnh báo sẽ yêu cầu đồng minh giao lại kênh đào này nếu Panama không quản lý kênh đào theo cách chấp nhận được.
Đảng Dân chủ đối lập ở Hàn Quốc đã kêu gọi quyền Tổng thống Han Duck Soo nhanh chóng ký ban hành dự luật bổ nhiệm cố vấn đặc biệt để điều tra Tổng thống Yoon Suk Yeol và đệ nhất phu nhân Kim Keon Hee.
Không giống như truyền thống, năm nay, một nhóm ông già Noel tại thủ đô Argentina đã đổi xe trượt tuyết của họ lấy một đoàn xe máy đi phát quà, nhằm mang lại niềm vui và không khí lễ hội cho trẻ em tại các bệnh viện trên khắp thành phố.
Một chiếc trực thăng đã đâm vào một bệnh viện ở phía tây nam Thổ Nhĩ Kỳ vào Chủ nhật, khiến bốn người thiệt mạng, gồm hai phi công, một bác sĩ và một nhân viên trên máy bay. Không có ai bên trong tòa nhà hoặc trên mặt đất bị thương.
Cảnh sát Nigeria ghi nhận đã có ít nhất 13 người thiệt mạng trong hai vụ giẫm đạp nhận quà từ thiện tại nước này, đa số các nạn nhân là phụ nữ và trẻ em.
Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã chọn nhà sản xuất chương trình truyền hình thực tế Mark Burnett làm đặc phái viên của ông tại Vương quốc Anh. Lựa chọn này cần được Thượng viện Mỹ phê duyệt.
Thủ tướng Hungary Viktor Orban cho biết, nước này đang đàm phán với Nga và Ukraine về giải pháp duy trì trung chuyển khí đốt qua Ukraine, đồng thời khẳng định Budapest không muốn từ bỏ tuyến đường này.
Đảng Dân chủ đối lập ở Hàn Quốc đã kêu gọi quyền Tổng thống Han Duck-soo nhanh chóng ký ban hành dự luật bổ nhiệm cố vấn đặc biệt để điều tra Tổng thống Yoon Suk Yeol và đệ nhất phu nhân Kim Keon Hee, nếu không sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý.
Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump cảnh báo sẽ áp đặt thêm thuế quan với Liên minh châu Âu nếu lục địa già không tăng cường mua dầu khí của Mỹ.
Ukraine đang đưa những chiếc xe tăng Abrams cuối cùng tới tỉnh Kursk của Nga khi Moskva tăng tốc phản công dồn dập trong thời gian qua.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ký phê chuẩn thành luật - dự luật cấp ngân sách cho Chính phủ liên bang đến giữa tháng 3/2025, tránh được nguy cơ phải đóng cửa một phần chỉ vài ngày trước dịp lễ Giáng sinh.
Truyền thông Đức cho biết nghi phạm bị cáo buộc trong vụ lao xe vào đám đông ở một khu chợ Giáng sinh ở thành phố Magdeburg, đông bắc nước này, là Taleb Al Abdulmohsen, một công dân Ả Rập Xê-út. Đáng chú ý, nghi phạm là một bác sĩ tâm lý được đánh giá cao về chuyên môn.
Viện Thống kê và nghiên cứu kinh tế quốc gia Pháp vừa công bố số liệu cho thấy nợ công của nước này tiếp tục tăng trong quý III/2024.
Tờ Financial Times dẫn nguồn thạo tin khẳng định Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump vừa thay đổi yêu cầu với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), trong đó yêu cầu các quốc gia thành viên của khối tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP, gấp 2,5 lần so với mức hiện tại là 2%.
Tại Slovenia, hang động đá vôi Postojna là một điểm đến không thể bỏ lỡ mỗi dịp Giáng sinh. Đến với hang động này, du khách sẽ được chiêm ngưỡng khung cảnh chúa Giesu ra đời.
Hàng chục nghìn người biểu tình phản đối Tổng thống Yoon Suk Yeol vừa tổ chức mít tinh và diễu hành ở trung tâm Seoul, một tuần sau khi Tổng thống Hàn Quốc bị kiến nghị luận tội vì lệnh thiết quân luật hồi đầu tháng này.
Trước tình trạng khoai tây đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ cao và biến đổi khí hậu, các nhà khoa học tại Trung Quốc - nước sản xuất khoai tây lớn nhất thế giới - đang nỗ lực nghiên cứu giống khoai tây chịu nhiệt, nhằm bảo vệ nguồn cung cấp lương thực.
Nhà chức trách Nga vừa cho biết Ukraine phóng máy bay không người lái (UAV) chứa thuốc nổ tấn công thành phố Kazan của Nga, cách biên giới Ukraine hơn 1.000 km, gây thiệt hại cho một số công trình.
Hãng tin Tass ngày 21/12 cho biết, chuyên gia quân sự Andrey Marochko đã nói với hãng tin này rằng lực lượng Nga đang kiểm soát hơn một nửa thành phố Chasov Yar ở Cộng hòa Nhân dân Donetsk .
Quân đội Israel thừa nhận đã không thể đánh chặn một "vật thể bay" được phóng từ Yemen tới Tel Aviv, làm ít nhất 16 người bị thương.
Phe đối lập Syria tuyên bố muốn đóng góp vào hòa bình khu vực sau cuộc gặp lịch sử giữa lãnh đạo Ahmed al-Sharaa và phái đoàn ngoại giao Mỹ tại Damascus.
Con số cập nhật mới nhất cho thấy, có 5 người thiệt mạng, bao gồm một trẻ em và ít nhất 200 người bị thương sau khi chiếc xe BMW lao vào đám đông tại chợ Giáng sinh Magdeburg của Đức.
Ngày 21/12, một vụ tai nạn nghiêm trọng giữa một xe buýt chở khách và một xe tải trên đường cao tốc tại Brazil đã khiến ít nhất 30 người tử vong.
Khắp mọi nơi trên thế giới đang tưng bừng đón Giáng sinh năm 2024 với nhiều màu sắc và ánh sáng tràn ngập khắp nơi. Nhiều thành phố trên thế giới đã trang hoàng đường phố, tổ chức nhiều sự kiện thú vị để chào đón một mùa Giáng sinh và năm mới với mong ước hòa bình và hạnh phúc.
Sau Hạ viện, Thượng viện Mỹ hôm nay 21/12, đã thông qua dự luật ngân sách ngắn hạn nhằm duy trì hoạt động của chính phủ liên bang tới tháng 3 năm sau.
Tư lệnh Tình báo quốc phòng Hàn Quốc, Thiếu tướng Moon Sang Ho đã bị bắt giữ ngày 20/12, với cáo buộc đóng vai trò quan trọng trong việc ban bố thiết quân luật đêm 3/12.
Công đoàn IG Metall thông báo đã đạt được bước đột phá trong cuộc đàm phán thương lượng tập thể với Volkswagen. Theo đó, thỏa thuận này sẽ ngăn chặn việc đóng cửa các nhà máy và sa thải nhân viên.
Chính quyền Croatia cho biết có kế hoạch tổ chức quốc tang vào hôm nay (21/12) cho các nạn nhân của vụ tấn công bằng dao chưa từng có tại một trường học ở thủ đô Zagreb.
Chính phủ Nhật Bản cho hay, nước này sẽ cung cấp vaccine đậu mùa khỉ cho Cộng hòa dân chủ Congo và đã cử một đoàn chuyên gia y tế đến thực địa để khảo sát cách tiến hành tiêm chủng. Động thái này nhận được sự hoan nghênh từ Tổ chức Y tế thế giới và cộng đồng quốc tế.
Một đoàn gồm 120 binh sĩ Pháp đã rời Chad vào ngày 20/12, đánh dấu sự khởi đầu cho cuộc rút quân của Pháp khỏi một trong những thuộc địa cuối cùng mà Pháp vẫn duy trì sự hiện diện quân sự.
Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier cho biết, vào ngày 27/12 tới, ông sẽ ra quyết định liệu có giải tán quốc hội hay không.
Nhiều nhà lãnh đạo trên thế giới đã chia sẻ những nội dung trên mạng xã hội nhằm gửi lời chia buồn về vụ tấn công khủng bố kinh hoàng tại chợ Giáng sinh ở thành phố Madeburg của Đức, khiến hơn 60 người thương vong.
Ngày 20/12, Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã công bố 12 thay đổi trong Nội các, theo đó đưa vào 8 bộ trưởng mới và chuyển đổi vị trí của 4 bộ trưởng cũ. Đây được coi là một trong những đợt cải tổ Nội các lớn nhất kể từ khi ông Trudeau lên nắm quyền cách đây 9 năm.
Một đối tượng đã lái xe đâm vào đám đông ở chợ Giáng sinh Magdeburg, miền đông nước Đức, khiến ít nhất 2 người thiệt mạng và 60 người bị thương. Các quan chức địa phương xác nhận đây là một vụ tấn công khủng bố.
Với tỷ lệ phiếu áp đảo 366 phiếu ủng hộ trên 34 phiếu chống, Hạ viện Mỹ đã thông qua dự luật chi tiêu sửa đổi để không đẩy chính phủ Mỹ rơi vào tình cảnh phải đóng cửa một phần.
Bộ Chỉ huy trung tâm Mỹ ở Trung Đông ngày 20/12 thông báo đã tiêu diệt một thủ lĩnh của Tổ chức nhà nước Hồi giáo (IS) trong một cuộc không kích ở Syria.
Ngày 20/12, một xe ô tô đã lao vào một khu chợ Giáng sinh ngoài trời đông đúc ở thành phố Magdeburg, miền Đông nước Đức, khiến ít nhất 2 người thiệt mạng và hơn 60 người khác bị thương. Chính quyền địa phương gọi đây là một vụ tấn công khủng bố.
Công ty khởi nghiệp Energy Miner của Bavaria (Đức) đã phát triển một công nghệ tiên tiến nhằm khai thác thủy điện theo cách mới mà không cần xây đập hoặc đổ bê tông. Công ty này đang mong muốn hướng đến một cuộc cách mạng về thủy điện.
Từ một vườn thú, BuinZoo tại thủ đô Santiago (Chile) đã bắt đầu quá trình chuyển đổi thành công viên sinh thái, hướng đến mục tiêu bảo tồn toàn bộ hệ sinh thái.
Tháng 1/2025, Bỉ sẽ trở thành quốc gia đầu tiên thuộc EU cấm bán thuốc lá điện tử dùng một lần, nhằm ngăn chặn tình trạng trẻ em lạm dụng thuốc lá điện tử, đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực của thuốc lá điện tử đối với môi trường.
Tổng thống Nga Vladimir Putin mới đây khẳng định, Nga đã đạt được các mục tiêu của mình tại Syria, bác bỏ những tuyên bố cho rằng sự sụp đổ của chính quyền cựu Tổng thống Bashar al-Assad sẽ làm yếu đi sức mạnh của Nga.
Dự báo từ nhà sản xuất máy bay châu Âu Airbus cho biết, thị trường dịch vụ hàng không dân dụng của Trung Quốc sẽ trở nên lớn nhất thế giới trong vòng hai thập kỷ tới, với giá trị thị trường gần gấp ba lần so với hiện tại.
Tổng thống Joe Biden vừa đặt ra mục tiêu đầy tham vọng: giảm khí thải nhà kính của Mỹ hơn 60% vào năm 2035, trong nỗ lực bảo vệ di sản chống biến đổi khí hậu của mình.
Theo một tuyên bố từ quân đội Iraq, nước này đã gửi gần 2.000 binh lính Syria trở về quê hương vào ngày 19/12, sau khi họ tìm kiếm nơi trú ẩn tại Iraq trong cuộc tấn công của các lực lượng đối lập nhằm lật đổ cựu Tổng thống Bashar al-Assad vào đầu tháng này.
0