Tổng thống Zelensky có còn hợp pháp khi nhiệm kỳ kết thúc?
Việc Ukraine không tổ chức bầu cử khi nhiệm kỳ tổng thống đã kết thúc vào ngày 20/5 đang làm dấy lên tranh cãi về tính hợp pháp của Tổng thống Zelensky, đồng thời đặt ra câu hỏi về tương lai chính trị của Ukraine.
Một nhiệm kỳ kết thúc
Ngày 21/4/2019, ông Zelensky chính thức đắc cử Tổng thống Ukraine. Là một diễn viên hài, ông Zelensky bước vào chính trường mà không có kinh nghiệm, nhưng lợi thế là một gương mặt mới đã giúp ông giành được lá phiếu của cử tri, những người kỳ vọng về một sự thay đổi lớn trong chính phủ.
Tổng thống Zelensky khi đó hứa sẽ mang lại hòa bình cho Ukraine, loại bỏ tận gốc tầng lớp tinh hoa tham nhũng và chỉ giữ chức tổng thống một nhiệm kỳ.
Tuy nhiên, năm 2022, việc ông Zelensky từ bỏ mọi biện pháp ngoại giao, nhượng bộ trước áp lực của phương Tây để chiến đấu với Moscow đã khiến xung đột kéo dài từ đó đến nay và dường như chưa có hồi kết.
Phần lớn đất nước Ukraine bị tàn phá, nền kinh tế suy thoái nghiêm trọng với GDP giảm 29,1% vào năm 2022, trong khi chính trị trong nước bị nạn tham nhũng hoành hành. Trên chiến trường, quân đội Ukraine đã phải hứng chịu tổn thất đáng kể. Cuộc sống của dân thường phải đối mặt với nhiều khó khăn.
Các nhà phê bình cho rằng trong nhiệm kỳ của mình, chính quyền của ông Zelensky đã không điều chỉnh các chiến lược và không đưa ra con đường rõ ràng dẫn đến hòa bình.
Tình hình trên thực địa rất nghiêm trọng khiến tinh thần binh sĩ xuống thấp và dân chúng mệt mỏi. Trong bối cảnh ấy, một tổng thống thiếu tính hợp pháp càng làm suy yếu niềm tin vào giới lãnh đạo.
Ông Serhiy Petrenko - nhà phân tích quân sự.
Khó khăn không chỉ dừng lại tại đó, nhà lãnh đạo Ukraine hiện còn bị cáo buộc tìm cách chiếm đoạt quyền lực. Do ông Zelensky nhậm chức vào tháng 5/2019 nên nếu không có tình trạng thiết quân luật, một cuộc bầu cử tổng thống đáng lẽ đã diễn ra ở Ukraine vào ngày 31/3/2024 và nhiệm kỳ của ông Zelensky sẽ kết thúc vào ngày 20/5.
Tương tự, nếu không có thiết quân luật, cuộc bầu cử Quốc hội đã được tổ chức vào ngày 29/10/2023, chấm dứt nhiệm kỳ của Quốc hội hiện tại được bầu vào tháng 7/2019.
Tuy nhiên, vào tháng 12/2023, ông Zelensky đã tuyên bố rằng sẽ không có cuộc bầu cử tổng thống hoặc bầu cử Quốc hội nào được tổ chức chừng nào tình trạng thiết quân luật vẫn còn hiệu lực. Tình trạng thiết quân luật được áp đặt sau khi bắt đầu cuộc xung đột với Nga vào tháng 2/2022 và đã nhiều lần được Quốc hội Ukraine gia hạn kể từ đó.
Theo trang Carnegie Politika của Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế (CEIP) có trụ sở tại Washington D.C, tranh cãi về tính hợp pháp của ông Zelensky khi tiếp tục tại vị sau ngày 20/5 xuất phát từ sự mơ hồ của luật pháp Ukraine.
Hiến pháp Ukraine quy định quyền lực của Quốc hội nước này phải được kéo dài cho đến khi hết tình trạng thiết quân luật, nhưng lại không có quy định rõ ràng tương tự về bầu cử tổng thống.
Các luật sư Ukraine chỉ ra rằng việc trong Hiến pháp không có cơ chế kéo dài nhiệm kỳ của tổng thống là một thiếu sót có chủ ý - nhằm giảm nguy cơ lạm dụng quyền lực. Trong khi đó, luật bầu cử Ukraine lại cấm tổ chức bầu cử trong thời gian thiết quân luật.
Tranh cãi về tính hợp pháp của ông Zelensky
Ở trong nước, việc ông Zelensky hết nhiệm kỳ đã làm dấy lên những tranh luận chính trị và bất ổn. Phe đối lập đã kêu gọi bầu cử ngay lập tức, cho rằng tính hợp pháp của chính phủ đang bị đe dọa.
Lãnh đạo phe đối lập Petro Poroshenko nói rằng người dân Ukraine xứng đáng có một chính phủ hoạt động trong khuôn khổ pháp lý và có sự ủy nhiệm rõ ràng từ cử tri. Tuy nhiên, việc tổ chức bầu cử trong thời chiến đặt ra những thách thức to lớn về an ninh và hậu cần. Phần lớn đất nước là các khu vực xung đột, khiến việc tiến hành các cuộc bầu cử tự do và công bằng gần như không thể thực hiện được. Hơn nữa, hàng triệu người Ukraine đã phải di tản ở trong nước hoặc ra nước ngoài, làm phức tạp thêm việc đăng ký và tham gia cử tri.
Có ý kiến cho rằng sau ngày 20/5, ông Zelensky sẽ trở thành quyền tổng thống và tiếp tục nắm quyền cho đến cuộc bầu cử tiếp theo. Tuy nhiên, những người phản đối lại giải thích luật theo cách lập luận rằng Chủ tịch Quốc hội Ukraine mới là người nên trở thành quyền tổng thống, theo quy định của Hiến pháp.
Không có gì đáng ngạc nhiên khi ông Zelensky không thích lựa chọn này. Ông Ruslan Stefanchuk, Chủ tịch Quốc hội hiện tại và là thành viên đảng Đầy tớ của Nhân dân thân Tổng thống Zelensky, đã công khai xác nhận rằng ông Zelensky sẽ giữ chức tổng thống cho đến khi cuộc bầu cử diễn ra.
Tuy nhiên, Quốc hội đã không còn chấp nhận ông Zelensky một cách chắc chắn như trước nữa. Ông Davyd Arakhamia, người đứng đầu đảng Đầy tớ của Nhân dân trong Quốc hội Ukraine, tuyên bố rằng sự đồng thuận chính trị đã sụp đổ sau khi nổ ra xung đột.
Trong khi đó, các chính trị gia đối lập như cựu Tổng thống Pyotr Poroshenko và lãnh đạo đảng Batkivshchyna, bà Yulia Timoshenko đã đưa ra sáng kiến thành lập nội các liên minh tập hợp các thành viên của lực lượng đối lập.
Hệ luỵ đối với quan hệ quốc tế
Nhiệm kỳ của Tổng thống Ukraine Zelensky đã hết không chỉ là vấn đề trong nước mà còn gây ra những hậu quả đáng kể trong quan hệ quốc tế, khi Liên minh châu Âu, khu vực ủng hộ chính cho Ukraine trong cuộc xung đột với Nga, nhận thấy rằng họ đang ở một vị thế mong manh, còn Nga tuyên bố Moscow chưa bao giờ từ chối đối thoại với Ukraine nhằm tìm ra giải pháp hòa bình, nhưng sẽ chỉ đối thoại hay ký kết với một tổng thống hợp pháp.
Khả năng can dự của EU với Ukraine sẽ phụ thuộc vào tính hợp pháp của giới lãnh đạo nước này. Nếu không có nhiệm vụ rõ ràng, việc tiếp tục hỗ trợ và tham gia của EU có thể bị nghi ngờ về mặt pháp lý.
Liên minh châu Âu không thể ký kết hoặc hỗ trợ bất kỳ chủ đề nào nếu không có quyền lực chính trị. Họ sẽ vi phạm tội phản quốc nếu làm vậy.
Ông Ricardo Baretzky - Chủ tịch Trung tâm Chính sách và An ninh thông tin châu Âu.
Tuyên bố của ông Baretzky nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng của tình hình, cho thấy những hậu quả chính trị và pháp lý tiềm ẩn đối với Brussels nếu họ hợp tác với một nhà lãnh đạo đã hết nhiệm kỳ.
Về phía Nga, theo hãng thông tấn RIA Novosti, các quan chức Nga xem nhiệm kỳ 5 năm của Tổng thống Zelensky đã kết thúc và không công nhận ông Zelensky là tổng thống hợp pháp của Ukraine kể từ ngày 20/5/2024.
Tổng thống Vladimir Putin cho biết vấn đề về tính hợp pháp của ông Zelensky là điều mà hệ thống chính trị và pháp lý của Ukraine phải giải quyết, trước hết là Tòa án hiến pháp.
Đối mặt với những thách thức này, Tổng thống Ukraine Zelensky có rất ít lựa chọn. Một khả năng là tìm cách gia hạn nhiệm kỳ của ông thông qua sự chấp thuận của Quốc hội, với lý do hoàn cảnh bất thường của cuộc chiến. Tuy nhiên, cách tiếp cận này có thể sẽ gây tranh cãi khi bị coi là phá hoại các chuẩn mực dân chủ.
Một lựa chọn khác là ưu tiên thiết lập các điều kiện cho phép bầu cử diễn ra càng sớm càng tốt, song điều này sẽ liên quan đến việc đàm phán ngừng bắn hoặc đối phó với các mối đe doạ để tạo môi trường an toàn cho việc bỏ phiếu. Trong bối cảnh hiện tại, việc đạt được những thỏa thuận như vậy với Nga là điều cực kỳ khó khăn.
Nga tiếp tục giành ưu thế trên chiến trường
Trên chiến trường, quân đội Nga đang chiếm ưu thế khi phá vỡ các tuyến phòng thủ của Ukraine ở Donbass và tiến vào khu vực Kharkov, Đông Bắc Ukraine trong một chiến dịch mà Tổng thống Vladimir Putin nói là nhằm tạo ra vùng đệm để bảo vệ các khu vực biên giới Nga.
Dữ liệu của Viện Nghiên cứu Chiến tranh có trụ sở tại Mỹ cho thấy các đơn vị Nga đã giành 257 km2 lãnh thổ thuộc tỉnh Kharkov trong giai đoạn tấn công từ ngày 9 đến 15/5. Đây là bước tiến lớn nhất của Moscow kể từ cuối năm 2022.
Các đòn đánh dữ dội của Nga vào khu vực Đông Bắc đang khiến lực lượng vũ trang Ukraine rơi vào thế nguy ngập, phải chống đỡ vất vả vô cùng.
Trong khi đó tại mặt trận phía Nam Bakhmut, kênh RVvoenkory đưa tin ngày 21/5, theo giờ địa phương, các binh sĩ Nga đã chiếm cao điểm then chốt và kéo cờ Nga ở Kleshchiivka, hoàn thành việc đánh bại lực lượng Ukraine tại khu định cư này.
Tình hình trên chiến trường khó khăn đến mức Tổng thống Ukraine Zelensky đã phải hủy tham gia tất cả các sự kiện quốc tế, bao gồm cả chuyến thăm Tây Ban Nha, nơi ông dự kiến ký một thỏa thuận an ninh.
Trong một cuộc phỏng vấn với Reuters hôm 20/5, ông Zelensky cho rằng tình thế hiện nay của Ukraine là do các quyết định hỗ trợ quân sự cho Kiev đã được đưa ra chậm một năm.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu: “Nếu chúng tôi nhận được các hệ thống Patriot ngay từ đầu khi có rất ít máy bay không người lái hoạt động, khi họ sử dụng tên lửa và nhìn thấy tên lửa bị bắn hạ, họ sẽ hiểu rằng việc nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng năng lượng trên quy mô lớn là vô nghĩa. Sẽ không có bất kỳ sự cố mất điện nào, quan trọng hơn là chúng tôi đã có thể bảo vệ phần lớn công suất phát điện của mình. Nhưng trên thực tế, khi chúng tôi đạt được một bước tiến lớn thì trước đó lại có hai bước lùi”.
Để ngăn chặn các cuộc tấn công của Nga, Tổng thống Zelensky đã yêu cầu Mỹ cung cấp thêm hai hệ thống phòng không Patriot. Tuy nhiên, giới quan sát đánh giá rằng gói viện trợ quân sự mới của Mỹ dành cho Ukraine sẽ không đủ để giúp Kiev tạo ra sự thay đổi đáng kể trên chiến trường.
Hệ thống Patriot mà Ukraine đang yêu cầu Mỹ cung cấp thêm cũng không phải là loại vũ khí tốt nhất ở thời điểm hiện tại, khi Nga có thể phá hủy các bộ phận của hệ thống đắt đỏ trị giá 1,1 tỷ USD này bằng tên lửa Iskander và Zircon. Vào tháng 3, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu báo cáo rằng trong 3 tháng đầu năm 2024, Ukraine đã mất 5 bệ phóng Patriot.
Trong diễn biến có liên quan, Bộ Quốc phòng Nga ngày 21/5 cho biết quân khu miền Nam của nước này đã bắt đầu giai đoạn đầu của cuộc tập trận sử dụng vũ khí hạt nhân phi chiến lược. Trong giai đoạn này, quân đội Nga sẽ sử dụng hệ thống Iskander-M, có thể bắn tên lửa đạn đạo 9M723-1 hoặc tên lửa hành trình 9M728, cả hai đều có thể mang đầu đạn hạt nhân chiến thuật có sức công phá từ 5 kiloton đến 50 kiloton.
Cuộc tập trận cũng sẽ bao gồm việc trang bị vũ khí hạt nhân cho các tên lửa phóng từ trên không, bao gồm cả tên lửa siêu thanh Kinzhal hiện đại. Theo Bộ Quốc phòng Nga, trong cuộc tập trận, các máy bay sẽ thực hiện nhiệm vụ tuần tra được trang bị những tên lửa này.
Quân khu phía Nam nơi diễn ra cuộc tập trận bao gồm phần phía Nam của nước Nga thuộc châu Âu, chủ yếu nằm giữa Biển Đen và Biển Caspi, đồng thời bao gồm 19 khu vực, trong đó có bán đảo Crimea và 4 vùng Ukraine sáp nhập vào Nga năm 2022. Belarus, một đồng minh của Nga, cũng tham gia cuộc tập trận.
Các nhà phân tích an ninh cho rằng cuộc tập trận hạt nhân chiến thuật nêu trên được ông Putin thiết kế như một tín hiệu cảnh báo nhằm ngăn chặn phương Tây can thiệp sâu hơn vào cuộc chiến ở Ukraine, nơi phương Tây đã cung cấp vũ khí và thông tin tình báo cho Kiev.
Trong số ra ngày 7/5, tờ Vedomosti của Nga lưu ý rằng cuộc tập trận mang một thông điệp hạt nhân rõ ràng, điều chưa từng xảy ra trong chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine.
Trong bối cảnh hiện nay, con đường phía trước Ukraine và Tổng thống Zelensky có rất nhiều những điều không chắc chắn. Trước mắt, ông cần phải giải quyết việc nhiệm kỳ của mình đã hết hạn trong khi duy trì sự ổn định nội bộ và sự hỗ trợ quốc tế.
Về lâu dài, việc giải quyết xung đột với Nga vẫn là điều tối quan trọng. Điều này sẽ đòi hỏi những hành động cân bằng tinh tế và những quyết định chiến lược. Việc ông tiếp tục thúc đẩy “công thức hòa bình” gồm 10 điểm của mình, trong đó kêu gọi Nga rút quân khỏi lãnh thổ Ukraine, cũng như thành lập một tòa án để truy tố các quan chức hàng đầu của Nga vì phát động cuộc chiến, sẽ chỉ khiến khả năng đạt được giải pháp ngoại giao đi vào ngõ cụt. Nga đã nhiều lần bác bỏ đề xuất này vì cho rằng nó xa rời thực tế.
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Khi cuộc chiến Nga - Ukraine chuẩn bị bước sang năm thứ 4, nhóm của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã đưa ra ba kịch bản để giải quyết cuộc xung đột khi ông chuẩn bị trở lại Nhà Trắng.
TikTok có thể xem là một trong những ứng dụng "xấu số" nhất thế giới. Dù có lượng người dùng đông đảo, ứng dụng này cũng đang bị cấm tại rất nhiều quốc gia trên thế giới với nhiều lý do khác nhau.
Sáng 17/12, một thiết bị nổ được cài trong một chiếc xe scooter điện đã phát nổ gần lối vào của một tòa dân cư trên Đại lộ Ryazansky ở Moscow, vào đúng thời điểm người đứng đầu Lực lượng Phòng chống Phóng xạ, Hóa học và Sinh học của quân đội Nga Igor Kirillov cùng trợ lý của ông đi ngang qua, khiến hai người thiệt mạng.
Theo các nguồn tin Ukraine, tính đến tháng 11 năm nay, ít nhất 18 tướng, một đô đốc Nga đã thiệt mạng. Tuy nhiên, phía Nga mới xác nhận 8 trường hợp, và thêm trường hợp mới nhất là Trung tướng Igor Kirillov.
Ở tuổi 73, ông Francois Bayrou trở thành thủ tướng thứ 4 của nước Pháp chỉ trong vòng một năm. Ông sẽ đối mặt với nhiệm vụ đầy thách thức là đưa đất nước thoát khỏi cuộc khủng hoảng chính trị đã kéo dài nhiều tháng qua và vực dậy nền kinh tế.
Người đứng đầu lực lượng phòng thủ hạt nhân của Nga Igor Kirillov và trợ lý của ông đã thiệt mạng trong một vụ nổ ở phía đông nam Moscow vào sáng thứ Ba. Người phát ngôn của Ủy ban điều tra Nga Svetlana Petrenko cho biết: Vụ nổ là do một thiết bị nổ được giấu bên trong một chiếc xe máy điện.
Hãng thông tấn TASS dẫn thông báo của Ủy ban Điều tra Nga xác nhận Trung tướng Igor Kirillov, Tư lệnh Lực lượng Phòng vệ Bức xạ, Hóa học và Sinh học của Nga, cùng trợ lý của ông đã thiệt mạng trong một vụ nổ xảy ra sáng 17/12 ở Đông Nam thủ đô Moscow.
Việc tự động hóa sản xuất bằng AI và robot có thể đóng góp tới 1,4 nghìn tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu vào năm 2025.
Ngày 3/12, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã ban hành lệnh thiết quân luật sau 45 năm. Sắc lệnh thiết quân luật của ông chỉ kéo dài trong vài giờ, nhưng ông đang phải trả giá đắt vì tính toán sai lầm này. Uy tín của ông Yoon đã giảm mạnh, trong đó nổi lên sự phân cực chính trị sâu sắc, các vụ bê bối liên quan đến vợ ông và xung đột gần như liên tục giữa Chính phủ của ông và Quốc hội do phe đối lập áp đảo.
Với gần 150 đêm diễn tại 51 thành phố trên khắp thế giới,"The Eras Tour" không chỉ là chuyến lưu diễn lớn nhất trong sự nghiệp của Taylor Swift mà còn được xem là một hiện tượng văn hóa toàn cầu. Đây là chuyến lưu diễn âm nhạc có doanh thu cao nhất mọi thời đại, cho thấy sức ảnh hưởng đặc biệt của nữ ca sỹ trong ngành công nghiệp âm nhạc, văn hóa và kinh tế.
Các cuộc thảo luận về khí hậu thường xoay quanh việc giảm carbon dioxide (CO₂) - loại khí nhà kính nguy hiểm nhất. Tuy nhiên, methane (CH₄) - một loại khí thải khác chỉ đứng sau CO₂ về tác động đến hiện tượng nóng lên toàn cầu, cũng cần được chú ý nếu muốn làm chậm tình trạng biến đổi khí hậu.
Sự bất ổn chính trị tại Pháp và Đức, hai nền kinh tế hàng đầu Liên minh châu Âu, đang làm suy yếu vai trò trụ cột của hai quốc gia này trong nỗ lực giải quyết tình trạng thâm hụt ngân sách đang gia tăng và sức cạnh tranh đang suy yếu của châu lục này, làm dấy lên mối lo ngại về tương lai bất ổn của Liên minh châu Âu.
Trong những ngày qua, một dịch bệnh bí ẩn đã bùng phát tại khu vực Panzi, tỉnh Kwango, Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC), làm nhiều người lo lắng. Tổng giám đốc WHO ông Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết có 416 trường hợp mắc căn bệnh bí ẩn được báo cáo và ít nhất 143 người ca tử vong do căn bệnh này tại các bệnh viện.
Chỉ còn hơn hai tuần trước khi kết thúc nhiệm kỳ của mình, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã giảm án cho khoảng 1.500 người và ân xá cho 39 người Mỹ bị kết án về các tội phi bạo lực. Đây là hành động khoan hồng lớn nhất trong lịch sử hiện đại của Mỹ.
Những ngày gần đây, các lực lượng Ukraine đóng tại miền Đông nước này đang phải chịu áp lực rất lớn, có thể nói là “căng thẳng lên đến đỉnh điểm” khi Nga liên tiếp giành thêm nhiều thành quả quân sự. Theo giới quan sát, chỉ trong vài tháng qua, lực lượng Nga đã kiểm soát lãnh thổ của Ukraine với tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 3/2022.
Bất ổn chính trị ở Hàn Quốc ngày càng sâu sắc. Người dân Hàn Quốc tự hỏi ai sẽ là người điều hành chính phủ và cả quân đội vào thời điểm Hàn Quốc phải đối mặt với nhiều thách thức về chính sách đối ngoại. Những thách thức đó bao gồm căng thẳng ngày càng tăng với Triều Tiên và hoạt động ngoại giao tế nhị cần thiết với đồng minh Mỹ khi lễ nhậm chức của ông Donald Trump đang đến gần.
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đang đối mặt với cáo buộc nổi loạn liên quan đến lệnh thiết quân luật do ông ban hành ngày 3/12. Ông Yoon có thể đi vào lịch sử với tư cách là Tổng thống Hàn Quốc đương nhiệm đầu tiên bị bắt và giam giữ khi đang tại nhiệm.
Lực lượng Nga đã tiến qua khu định cư Stariye Terny về phía làng Dachnoye, đường Kurakhovo-Zaporozhye và đường dẫn ra khỏi thành phố Kurakhovo về phía Tây.
Chỉ một ngày sau khi chính quyền Bashar Al Assad bị lật đổ, Thủ tướng Mohammed al-Jalali đã đồng ý trao quyền lực cho "chính phủ cứu nguy" do lực lượng đối lập lãnh đạo. Một số nhà phân tích cho rằng việc chấm dứt nội chiến sẽ mở ra một chương mới tốt đẹp hơn cho người dân Syria, tuy nhiên, trước mắt chính quyền mới của Syria sẽ phải đối mặt với không ít khó khăn và thách thức.
Ô nhiễm nhựa là một trong những vấn đề môi trường nhức nhối nhất thế giới hiện nay, đòi hỏi sự hợp tác và cam kết mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế. Bất chấp lời kêu gọi của các nhà khoa học và hoạt động môi trường, tình trạng này vẫn chưa được cải thiện, thậm chí ngày càng nghiêm trọng hơn.
Sự sụp đổ của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad đang đẩy Syria đến một bước ngoặt lớn, đồng thời xoay chuyển bức tranh địa chính trị ở khu vực Trung Đông. Tương lai và ước mơ hòa bình của người dân Syria vẫn là bài toán khó tìm lời giải đáp.
Tổng thống Joe Biden đã ân xá vô điều kiện cho con trai mình là Hunter Biden, khi chỉ còn vài tuần nữa là ông rời Nhà Trắng, bất chấp lời hứa trước đó là không làm việc này. Với tư cách là một người cha, quyết định của ông có thể được thông cảm, nhưng với cương vị tổng thống, quyết định này gây ra tác động lớn ở vào thời điểm nhạy cảm.
Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, với cam kết sẽ “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”, ông Donald Trump đã phát động một cuộc chiến thương mại căng thẳng với Trung Quốc. Lần này, dưới chính quyền Trump 2.0, các nhà quan sát chính sách đối ngoại của Trung Quốc cũng không ảo tưởng về quỹ đạo đi xuống tiềm tàng của mối quan hệ Mỹ - Trung.
Xung đột Nga - Ukraine đến nay đã kéo dài gần 3 năm và vẫn chưa có dấu hiệu sẽ sớm kết thúc. Dường như khó có khả năng Nga và Ukraine sẽ tìm kiếm một vài hình thức ngừng bắn hoặc giải pháp hòa bình trong nửa đầu năm 2025.
Israel đang thảo luận về một đề nghị mới nhằm chấm dứt xung đột ở Dải Gaza, cho rằng đây là một cơ hội tuyệt vời để đạt được một thỏa thuận phù hợp với Tel Aviv, sau khi chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu bác bỏ nhiều đề xuất trong hơn một năm qua và tiếp tục gây hấn chống lại người Palestine.
6 tháng sau khi chính phủ tiền nhiệm bị giải tán, chính phủ non trẻ mới được thành lập được 3 tháng của Thủ tướng Michel Barnier tiếp tục nối gót, sụp đổ sau khi không thể vượt qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm ngày 4/12 do liên minh cánh tả đề xuất.
Phân tích của hãng tin Reuters về các tuyên bố và cuộc phỏng vấn được thực hiện với một số nhân vật thân cận với Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump cho thấy, các cố vấn của ông Trump, cả công khai và riêng tư, đã đưa ra các đề xuất về việc chấm dứt xung đột Nga – Ukraine bằng cách đổi đất lấy hòa bình. Theo đó, Kiev sẽ phải nhượng lại những vùng lãnh thổ rộng lớn cho Nga trong tương lai gần.
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã khiến cả nước bàng hoàng vào tối ngày 3/12, khi bất ngờ tuyên bố thiết quân luật lần đầu tiên sau gần 50 năm.
Những ngày gần đây, cuộc xung đột tại Syria đã bất ngờ trở thành tâm điểm chú ý sau khi lực lượng phiến quân đối lập phát động một cuộc tấn công chớp nhoáng và giành quyền kiểm soát thành phố chiến lược Aleppo - thủ phủ kinh tế của quốc gia Trung Đông này, đồng thời mở rộng tấn công nhiều thành phố lớn ở phía Tây.
Cuối năm là mùa lễ hội, đồng thời cũng là mùa mua sắm lớn trong năm ở nhiều nơi như Mỹ và châu Âu. Mặc dù mùa nghỉ lễ năm nay có thể sẽ lập kỷ lục mới, nhưng có một xu hướng rõ rệt là người tiêu dùng sẽ không vung tiền mà tập trung vào các sản phẩm thiết yếu và tìm kiếm các chương trình khuyến mãi tốt trước khi đưa ra quyết định.
Trước khi rời khỏi Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Joe Biden đang tìm cách cải thiện di sản của mình bằng cách đạt được lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza, thả những con tin vẫn còn bị Hamas giam giữ, đồng thời mở đường cho một giải pháp ở khu vực rộng lớn hơn khi bàn giao công việc cho Tổng thống đắc cử Donald Trump.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky lần đầu tiên cho biết có thể nhượng đất tạm thời cho Liên bang Nga để đổi lấy sự bảo vệ của “ô bảo vệ NATO” và sau đó Ukraine có thể giành lại phần lãnh thổ còn lại thông qua ngoại giao.
Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố sẽ thành lập một cơ quan mới là Bộ Hiệu quả Chính phủ, đồng thời lựa chọn tỷ phú công nghệ Elon Musk và doanh nhân, cựu ứng cử viên tổng thống Đảng Cộng hòa, Vivek Ramaswamy làm người đứng đầu cơ quan này. Điều này thể hiện tham vọng của ông Trump về việc cải cách bộ máy chính phủ mà ông cho là quan liêu.
Ông Trump dường như đã "bắn phát súng” đầu tiên về thuế quan, báo hiệu một chính sách thương mại cứng rắn dưới nhiệm kỳ sắp tới của ông.
Australia sắp trở thành quốc gia đầu tiên cấm trẻ em dưới 16 tuổi sử dụng mạng xã hội, sau khi cả Hạ viện và Thượng viện thông qua dự luật về vấn đề này.
Ngày 28 /11, Quân đội Israel cho biết lực lượng không quân của họ đã tấn công một cơ sở được Hezbollah sử dụng để lưu trữ tên lửa tầm trung ở miền nam Liban sau khi cả hai bên cáo buộc nhau vi phạm lệnh ngừng bắn nhằm chấm dứt hơn một năm giao tranh.
Theo Reuters, ngày 28/11, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chúc mừng ông Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Mỹ, ca ngợi ông Trump dũng cảm khi bị một tay súng cố gắng ám sát và cho biết Moscow sẵn sàng đối thoại với tổng thống đắc cử Donald Trump của đảng Cộng hòa.
Tại Busan, Hàn Quốc, vòng đàm phán thứ 5 và cũng là vòng cuối cùng của Ủy ban đàm phán Liên chính phủ về ô nhiễm nhựa đang diễn ra. Đây là nỗ lực nhằm đạt được một thỏa thuận toàn cầu về chống ô nhiễm nhựa, sau bốn vòng đàm phán trước đó chưa mang lại kết quả tích cực.
Israel và Liban đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn cho Israel và phong trào Hezbollah, sau hơn một năm kể từ khi nổ ra các cuộc giao tranh ở biên giới phía Nam Liban. Thỏa thuận này mở đường cho việc chấm dứt cuộc xung đột giữa Israel và Hezbollah đã khiến hàng nghìn người thiệt mạng, đồng thời hướng tới chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch trong khu vực.
Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt giữ đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant và thủ lĩnh Hamas Mohammed Deif. Lệnh bắt giữ do ICC ban hành gây chấn động trong bối cảnh pháp lý thế giới, bởi đây là lần đầu tiên một đồng minh phương Tây bị một cơ quan tư pháp toàn cầu buộc tội phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người.
Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 29 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu (COP29) đã bế mạc sau hai tuần đàm phán căng thẳng. Mặc dù đạt được thành quả nhất định, nhưng cách phân bổ tài chính cho công cuộc chống biến đổi khí hậu là nguồn cơn gây căng thẳng giữa các nước giàu và nghèo tại hội nghị.
Với chiến lược kiên trì và linh hoạt, Trung Quốc đang từng bước xây dựng ảnh hưởng sâu rộng tại Mỹ Latinh, khiến Mỹ phải đối mặt với thách thức lớn về địa chính trị ngay tại khu vực vốn được xem là liên minh truyền thống của Washington.
Giảm khí thải từ phương tiện giao thông đã trở thành một nhiệm vụ cấp bách trên toàn cầu, trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng.
Khả năng một thỏa thuận thương mại giữa Liên minh châu Âu và Khối thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur) có thể sớm được ký kết đã gây ra sự hỗn loạn chính trị ở Pháp và trên khắp châu Âu. Nếu được hoàn tất, đây sẽ là thỏa thuận thương mại tự do quan trọng nhất từng được EU ký kết, tuy nhiên, nó cũng châm ngòi cho nhiều cuộc biểu tình tại Pháp.
Thủ tướng Hungary ông Viktor Orban ngày 22/11 cho biết ông sẽ mời Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đến thăm đất nước mình và sẽ đảm bảo rằng lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự Quốc tế đối với Thủ tướng Israel sẽ "không được thực hiện".
Việc kiểm soát biên giới và xử lý người nhập cư bất hợp pháp đã trở thành trọng tâm trong suốt chiến dịch tranh cử vào Nhà Trắng của Tổng thống đắc cử Donald Trump. Ngay sau khi chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống, ông đã bắt tay vào thực hiện kế hoạch. Bước đầu tiên là ông đề cử những nhân vật có quan điểm cứng rắn về nhập cư vào các vị trí chủ chốt trong nội các mới của mình.
0