Trần Mai Hạnh, nhà báo của những giờ phút lịch sử

Trần Mai Hạnh được xem là một nhà báo tài năng nhưng có số phận thăng trầm. Ông vừa khép lại chương cuối cuộc đời mình ở tuổi 81.

Nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh sinh ngày 1/1/1943 tại Hải Dương. Năm 1965, tốt nghiệp Khoa Ngữ văn, Đại học Tổng hợp Hà Nội, ông về công tác tại Thông tấn xã Việt Nam.

Sự nghiệp của ông khởi đầu bằng nghiệp báo, từ phóng viên thường trú, phóng viên chiến trường.  Ông từng là Phó Tổng biên tập báo Tuần tin tức, Tổng biên tập báo Nhà báo và Công luận, Phó Chủ tịch thường trực kiêm Tổng thư ký Hội Nhà báo Việt Nam, Tổng Giám đốc Đài tiếng nói Việt Nam.

Từng là nhà báo chiến trường, nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh đã có mặt ở nhiều điểm nóng của cuộc kháng chiến chống Mỹ. Ông là người chứng kiến và viết bài tường thuật đầu tiên về giờ phút lịch sử ở Dinh Độc Lập trưa ngày 30/4/1975. Thời mới cầm bút sáng tác, Trần Mai Hạnh đoạt giải thưởng cuộc thi truyện ngắn báo Văn Nghệ 1970 - 1971. Ông có một số tác phẩm như “Nắng Thu Bồn”, “Tình yêu và án tử hình”, “Sụp đổ và tự thú”, “Ngày tận thế”, “Biên bản chiến tranh 1-2-3-4.75”, “Lời tựa một tình yêu”, “Thời tôi sống”. Trong đó, tiểu thuyết “Biên bản chiến tranh 1-2-3-4.75” từng được dịch ra tiếng Anh, giành giải thưởng Hội nhà văn Việt Nam năm 2014, giải thưởng Văn học ASEAN năm 2015.

Một số tác phẩm tiêu biểu của nhà văn, nhà báo Trần Mai Hạnh.

Khi báo chí bước vào kỷ nguyên số, đa phương tiện, nhà báo Trần Mai Hạnh được coi là một người cày vỡ, mở ra những “đường cày” góp phần định hình diện mạo mới của Đài Tiếng nói Việt Nam, tạo nền móng cho tổ hợp truyền thông đa phương tiện VOV. Báo Tiếng nói Việt Nam do ông sáng lập và kiêm Tổng Biên tập đầu tiên, là loại hình báo chí thứ hai sau phát thanh truyền thống. Sau đó là Báo điện tử VOV News (tiền thân Báo Điện tử VOV hiện nay) - một trong những tờ báo điện tử ra đời sớm nhất Việt Nam.

Ông là người quyết định mở các cơ quan thường trú ở nước ngoài đầu tiên của VOV và mở thêm các cơ quan thường trú khu vực ở trong nước là Cơ quan thường trú khu vực Tây Bắc và Đồng bằng sông Cửu Long. Mong muốn của ông về một tổ hợp báo chí quốc gia đa phương tiện có uy lực chính trị xã hội đã được các thế hệ lãnh đạo sau đó viết tiếp và viết thêm những chương mới quan trọng.

Nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh.

Từ công việc làm báo, trải qua bao chức vụ quan trọng, có cả vinh quang và cay đắng, nhà báo Trần Mai Hạnh lại trở về với nghề báo theo đúng nghĩa.

"Nhớ lắm những ngày chúng tôi xông ra trận địa pháo tường thuật ghi nhanh những trận chiến đấu bắn rơi máy bay Mỹ của quân dân thành phố cảng, là một phóng viên trẻ mới vào nghề nhưng lanh lợi, rất yêu nghề, viết khỏe. Một thời gian anh được điều động vào chiến trường miền Nam" - đó là những dòng nhật ký mà nhà báo Nguyễn Văn Trường, nguyên Trưởng ban Biên tập Tin trong nước, nguyên Phó Tổng biên tập Tuần Tin tức, đã viết về người em, người đồng nghiệp, đồng chí của mình trong những ngày sống và chiến đấu dưới mưa bom lửa đạn - nhà báo Trần Mai Hạnh.

"Được tôi luyện thử thách như thế, cộng với năng khiếu cộng với lòng say mê nghề nghiệp, những yếu tố đó đã tạo nên con người Trần Mai Hạnh".

Nhà báo Nguyễn Văn Trường, nguyên Trưởng ban Biên tập Tin trong nước, nguyên Phó Tổng biên tập Tuần Tin tức

Là một trong ít những phóng viên may mắn có mặt tại Dinh Độc lập, phóng viên chiến trường Trần Mai Hạnh đã chứng kiến và viết bài tường thuật đầu tiên về những giờ phút lịch sử của đất nước.

Nhà báo Trần Mai Hạnh đã từng chia sẻ: "đúng giờ phút giải phóng, tôi và anh Văn Bảo có mặt tại Dinh Độc Lập. Bài tường thuật đầu tiên tôi viết và anh Văn Bảo cũng là người chụp bức ảnh đầu tiên, chiều tối hôm đó tôi chuyển bài viết của tôi mang tên TP Hồ Chí Minh rực rỡ sao vàng về căn cứ TTX Giải Phóng trên rừng Tây Ninh, bài tường thuật này được phát ngay trên bản tin TTX tối hôm ấy, tối 30/4".

12 năm ở cương vị Phó TBT thường trực Báo Tuần tin tức  (1983 - 1995), ông cùng những người của thế hệ mình đã góp phần đưa Tuần Tin tức của TTXVN trở thành ấn phẩm có uy tín trong lòng độc giả cả nước với những loạt bài chống tiêu cực, xây dựng những giá trị tốt đẹp vì cộng đồng, xã hội.

"Nếu mọi người hình dung và nhớ lại thời mà người ta photo những bài báo đó làm tài liệu đi đấu tranh, tất cả những người bị oan ức đều tìm đến TTX như một địa chỉ tin cậy, thì đó là những đóng góp lớn nhất của tờ Tuần Tin tức cũng như đóng góp của anh Hạnh với TTXVN".

Bà Nguyễn Thị Thao Lan, nguyên phóng viên báo Tuần Tin tức

Năm 1995, nhà báo Trần Mai Hạnh được bầu là Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội nhà báo VN khóa VI, VII. Năm 1996, ông được bổ nhiệm làm Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV). Trong ký ức của những nhà báo tại Đài Tiếng nói Việt Nam, nhà báo Trần Mai Hạnh là nhà lãnh đạo bản lĩnh, góp phần định hình diện mạo mới của Đài TNVN như hiện nay...

"Ông Hạnh xử lý được những vấn đề về cơ chế chính sách, đầu tư của nhà nước để cải thiện thu nhập cho phóng viên, biên tập viên, tôi nhớ lúc ấy thu nhập cải thiện gấp 2-3 lần so với trước đây. Đặc biệt, trong điều hành nội dung hằng ngày, ông rất quyết liệt, cách tân, truyền cảm hứng cho các phóng viên của Đài", một nhà báo làm việc dưới quyền Trần Mai Hạnh tại Đài TNVN nhớ lại..

Cuộc đời làm báo của Trần Mai Hạnh không chỉ có vinh quang mà còn có không ít đắng cay, kể cả tai nạn nghề nghiệp và những hệ lụy. Thế nhưng, ông đã vượt qua thử thách, vẫn không mất đi niềm tin vào cuộc sống và tình yêu với nghiệp viết. Ông cũng là một nhà văn giàu bút lực, có nhiều đóng góp, dấu ấn trong sự nghiệp văn học nước nhà. Trong đó, tác phẩm lớn nhất của ông - tiểu thuyết "Biên bản chiến tranh 1-2-3-4.75", đã giành Giải thưởng Văn học năm 2014 của Hội Nhà văn Việt Nam, Giải thưởng Văn học ASEAN 2015.

Từ công việc làm báo, trải qua bao chức vụ quan trọng, có cả vinh quang và cay đắng, nhà báo Trần Mai Hạnh lại trở về với nghề báo theo đúng nghĩa. Bạn bè đồng nghiệp nói về ông, có thể có những cách nhìn nhận, đánh giá khác nhau, nhưng tư chất của một nhà báo lão luyện, một nhà quản lý báo chí bản lĩnh, có tầm chiến lược, thì không ai có thể phủ nhận được.

Cuộc đời nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh tựa như một bản nhạc, có nốt thanh, có nốt trầm.

Ông đã đi hết dặm đường với đủ mọi thăng - trầm, để rồi dừng lại trên chính con đường hành quân thống nhất đất nước, ngay những ngày đầu tháng Tư. Hành trình của nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh đã dừng lại tại Thành phố Hồ Chí Minh, nơi ông từng chứng kiến những sự kiện lịch sử ngày 30/4/1975, cảm hứng cho những tác phẩm để đời của ông.

Ông có một cuộc đời của tựa như một bản nhạc, có nốt thanh, có nốt trầm, nhưng những dấu ấn của ông đối với báo chí và văn học là không thể phủ nhận.

User
Ý KIẾN

Trước thành tích của Công an TP. Hà Nội chủ trì triệt phá nhóm tội phạm lừa đảo xuyên quốc gia, ngày 20/11, Bộ trưởng Lương Tam Quang đã gửi thư khen Công an TP Hà Nội.

Thời gian qua, mặc dù đã được cơ quan chức năng cảnh báo rất nhiều nhưng tình trạng lừa đảo qua mạng vẫn liên tiếp xảy ra. Đáng chú ý, “con mồi” mà các đối tượng hướng đến thường là những người lớn tuổi.

Lực lượng Cảnh sát hình sự Công an quận Đống Đa vừa bóc gỡ đường dây chuyên làm giả "thẻ ngành" công an, quân đội để lừa đảo chiếm đoạt tiền của ngân hàng.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an quận Nam Từ Liêm (Hà Nội) ngày 20/11 cho biết đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh tạm giam đối với Vũ Huy Nguyên (SN 1989), trú tại xã Tân Khánh (huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên) để điều tra về tội "lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Công an huyện Ba Vì (Hà Nội) cho biết, thời gian gần đây, trên tuyến đường lên Vườn Quốc gia Ba Vì xảy ra tình trạng một số nhóm du khách là thanh, thiếu niên, học sinh vi phạm luật giao thông, điều khiển xe máy lạng lách, đánh võng, bốc đầu, không đội mũ bảo hiểm, đi quá tốc độ.

Ngày 22/11, Công an quận Hai Bà Trưng (Hà Nội) đã hoàn thiện hồ sơ đề xuất UBND phường Phạm Đình Hổ, quận Hai Bà Trưng khen thưởng 3 nhân viên quán bia trên phố Ngô Thì Nhậm nhanh trí dập tắt ngọn lửa cháy tại nhà dân trong đêm 21/11.

Gần đây có một số hộ dân thuộc hai xã Lại Yên và Đức Thượng (huyện Hoài Đức), tự ý san lấp đất nông nghiệp trái phép làm bãi tập kết vật liệu xây dựng, đổ phế thải, tập kết rác trái phép.

Tuyến quốc lộ 1A đoạn đi qua Ngọc Hồi - Văn Điển nhiều năm qua phải thi công dang dở do không có mặt bằng. Đến nay, với sự vào cuộc trách nhiệm của huyện Thanh Trì, vướng mắc đã được tháo gỡ.

Rất nhiều xe chở rác tập kết trên vỉa hè đường Võ Thị Sáu, đoạn trước cổng Công viên Tuổi trẻ thuộc phường Thanh Nhàn, quận Hai Bà Trưng…

Các hãng Vietnam Airlines, Pacific Airlines và VASCO vừa cho biết sẽ cung ứng thêm hơn 650.000 ghế, tương đương hơn 3.000 chuyến bay trên các chặng bay nội địa để phục vụ người dân trong cao điểm dịp Tết Ất Tỵ.

Sáng 22/11, World Bank kết hợp cùng Đại sứ quán Úc đã công bố báo cáo và các đề xuất cho lộ trình chuyển đổi sang phương tiện giao thông chạy điện tại Việt Nam.

Phà bay bằng điện công nghệ cao vừa được đưa vào hoạt động tại Stockholm (Thụy Điển). Chiếc phà điện với tên gọi Nova là mẫu P-12 đầu tiên của công ty Candela được đưa vào hoạt động.

Người dân Thủ đô có thể sẽ thấy một diện mạo rất khác của sông Tô Lịch, vốn được biết đến với cái tên “dòng sông chết”, khi Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá sẽ vận hành thử nghiệm trong 6 tháng, bắt đầu từ ngày 1/12.

Liên quan đến việc phát hiện hàng trăm bộ hài cốt trong khi thi công dự án tại ngõ 167 phố Tây Sơn, phường Quang Trung, quận Đống Đa, tính đến thời điểm này, đơn vị thi công đã phát hiện hơn 150 bộ hài cốt. Theo xác minh ban đầu, đây là hài cốt của những người dân và đã có từ khoảng 50-70 năm về trước.

Chiều nay, 22/11, Uỷ viên Ban thường vụ Thành uỷ, Trưởng ban Tuyên giáo Thành uỷ Nguyễn Doãn Toản chủ trì buổi làm việc của Đoàn khảo sát số 2 Tiểu ban văn kiện Đại hội lần thứ 18 Đảng bộ Thành ủy Hà Nội làm việc với Đảng bộ Sở Kế hoạch và Đầu tư về thực hiện nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ 17 nhiệm kỳ 2020 – 2025.

Chiều nay, 22/11, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong chủ trì Hội nghị công bố và trao quyết định của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội về công tác cán bộ.

Hội chợ đặc sản vùng miền Việt Nam năm 2024 đang diễn ra tại Trung tâm thương mại Vincom Mega Mall Royal City, quận Thanh Xuân. Phó Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Phạm Quí Tiên, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền dự lễ khai mạc.

Sáng 22/11, Đoàn kiểm tra số 2 của Thành ủy Hà Nội do Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành uỷ, Phó Trưởng ban Chỉ đạo Chương trình số 06 Nguyễn Doãn Toản làm Trưởng đoàn đã kiểm tra kết quả thực hiện Chương trình 06 tại thị xã Sơn Tây.

Tiếp tục chương trình làm việc Kỳ họp thứ 8, chiều nay, 22/11, Quốc hội đã nghe Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật.

Sáng nay, Uỷ ban Mặt trận tổ quốc (MTTQ) Việt Nam TP Hà Nội tổ chức Chung khảo Cuộc thi tìm hiểu “Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở” trên địa bàn thành phố năm 2024.

Sáng nay (22/11), Hội nghị quốc tế các đảng chính trị châu Á lần thứ 12 (ICAPP) với chủ đề “Tìm kiếm hòa bình và hòa giải” đã khai mạc tại thủ đô Phnom Penh, Campuchia. Với tư cách khách mời đặc biệt của Đảng Nhân dân Campuchia, trong bài phát biểu tại phiên khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định sự ủng hộ của Việt Nam và cam kết đóng góp tích cực vào việc thực hiện các mục tiêu chung của ICAPP.

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, sáng 22/11, trong buổi thảo luận tại tổ về hai dự thảo luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi), nội dung được các đại biểu quan tâm là việc tăng thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu, bia theo lộ trình để đảm bảo sức khỏe của người dân và trật tự an toàn xã hội.

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Malaysia, sáng 22/11, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã đến thăm và phát biểu chính sách tại Trường Đại học Malaya.

Tối ngày 21/11, giờ địa phương, tức sáng ngày 22/11 giờ Việt Nam, chuyên cơ chở Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam rời thủ đô Santo Domingo nước Cộng hòa Dominica, kết thúc tốt đẹp chuyến công tác tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 2024 tại Brazil và thăm chính thức Cộng hòa Dominica.

Dù lực lượng Cảnh sát giao thông Thủ đô đã nhấn mạnh, tiếp tục duy trì kế hoạch tập trung xử lý các trường hợp học sinh vi phạm luật giao thông, song trên thực tế, một bộ phận các em học sinh vẫn thiếu ý thức chấp hành, ngang nhiên vi phạm luật giao thông và tìm cách đối phó với lực lượng chức năng.

Từ ngày 1/7/2027, xe gắn máy hai bánh nhập khẩu và sản xuất, lắp ráp mới chính thức áp dụng tiêu chuẩn khí thải ở mức 4 thay vì mức 2 như hiện nay. Các loại xe mô tô hai bánh sẽ được áp nâng mức tiêu chuẩn khí thải sớm hơn 1 năm.

UBND tỉnh Bắc Ninh ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính gần 8,7 tỷ đồng đối với Công ty cổ phần Tập đoàn Hanaka cùng 15 cơ sở sản xuất tại Cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá vì hàng loạt vi phạm về môi trường, phòng cháy chữa cháy và xây dựng.

Một em học sinh do đi nhanh, không quan sát kịp đã gặp tai nạn và bị xe tải cán qua.

Sau nhiều năm chậm tiến độ, tuyến đường Vũ Quỳnh, quận Nam Từ Liêm, dự kiến sẽ giải phóng mặt bằng và hoàn thành thi công trong năm 2025.

Bị trừ hết điểm bằng lái, lái xe sẽ không được điều khiển phương tiện trong thời gian 6 tháng. Đây là quy định tại Thông tư 65 năm 2024 của Bộ Công an quy định kiểm tra kiến thức pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ để được phục hồi điểm giấy phép lái xe (GPLX).

UBND thành phố Hà Nội vừa phê duyệt "Đề án phát triển hệ thống giao thông vận tải công cộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh trên địa bàn thành phố".

Tại kỳ họp chuyên đề ngày 19/11 vừa qua, HĐND thành phố đã thông qua đề án “Giao thông thông minh trên địa bàn thành phố Hà Nội’’.

Người lái chiếc xe Suzuki ngay đoạn vào cua đã bất ngờ vượt ẩu, hậu quả là lao vào một xe container đi ngược chiều.

Hội nghị công bố Nghị quyết số 1255/NQ-UBTVQH15 ngày 24/10/2024 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2023 - 2025 diễn ra vào ngày 22/11.

Chủ tịch nước đã quyết định tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho hai phi công vụ rơi máy bay YAK-130 ở Bình Định.

Dự án xây dựng hạ tầng và cải tạo môi trường kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên đã phải bổ sung ngân sách khoảng 830 tỷ đồng do tiền đền bù, giải phóng mặt bằng tăng theo khung giá đất vừa được ban hành, nhưng TP.HCM vẫn quyết tâm để dự án sớm về đích, nhanh chóng đưa vào sử dụng, chống lãng phí.

Sáng 22/11, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức hội nghị sơ kết 5 năm thi hành Luật Thư viện.

Sáng 22/11, Hội LHPN thành phố đã phát động “Hưởng ứng Tháng hành động vì bình đẳng giới và phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới năm 2024, diễn đàn phụ nữ và nam giới cùng chia sẻ".

Cục Viễn thông,Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, đến hạn chót là ngày 15/10/2024, các nhà mạng còn 225.000 thuê bao 2G Only chưa chuyển lên 4G. Đến ngày 16/10/2024, những thuê bao 2G Only chưa chuyển lên 4G đã bị khóa hai chiều.

Hội thảo - Triển lãm Ngày An toàn thông tin Việt Nam 2024 vừa diễn ra tại Hà Nội với chủ đề "An toàn thông tin cho hạ tầng dữ liệu và nền tảng số quốc gia".

Trong buổi thảo luận tại tổ về dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) sáng 22/11, nội dung được các đại biểu quan tâm là việc tăng thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu, bia theo lộ trình.

Hiện nay người dân có thể ngồi ở nhà để đánh giá chất lượng phục vụ của cán bộ thông qua Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính TP.HCM.

Sáng 22/10, Sở Thông tin và Truyền thông TP. HCM phối hợp với Hội Tin học Thành phố (HCA) tổ chức Khai mạc Tuần lễ Chuyển đổi số TP. HCM năm 2024 với chủ đề “Công nghệ số - Động lực tăng trưởng mới của TP. HCM”.

Một điểm nhấn rất mới, có thể coi là đột phá là việc tích hợp VNeID lên iHanoi, đó là có thể đăng nhập iHanoi bằng tài khoản VNeID.

Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết, đơn vị này đang nghiên cứu và sẽ sớm triển khai một số sản phẩm, công cụ phục vụ quản lý thuế, trong đó có ứng dụng hoàn thuế thuế thu nhập cá nhân tự động.

Sáng 22/11, Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội tổ chức chung khảo cuộc thi “Tìm hiểu Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở” trên địa bàn thành phố Hà Nội năm 2024.