Trần Mai Hạnh, nhà báo của những giờ phút lịch sử

Trần Mai Hạnh được xem là một nhà báo tài năng nhưng có số phận thăng trầm. Ông vừa khép lại chương cuối cuộc đời mình ở tuổi 81.

Nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh sinh ngày 1/1/1943 tại Hải Dương. Năm 1965, tốt nghiệp Khoa Ngữ văn, Đại học Tổng hợp Hà Nội, ông về công tác tại Thông tấn xã Việt Nam.

Sự nghiệp của ông khởi đầu bằng nghiệp báo, từ phóng viên thường trú, phóng viên chiến trường.  Ông từng là Phó Tổng biên tập báo Tuần tin tức, Tổng biên tập báo Nhà báo và Công luận, Phó Chủ tịch thường trực kiêm Tổng thư ký Hội Nhà báo Việt Nam, Tổng Giám đốc Đài tiếng nói Việt Nam.

Từng là nhà báo chiến trường, nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh đã có mặt ở nhiều điểm nóng của cuộc kháng chiến chống Mỹ. Ông là người chứng kiến và viết bài tường thuật đầu tiên về giờ phút lịch sử ở Dinh Độc Lập trưa ngày 30/4/1975. Thời mới cầm bút sáng tác, Trần Mai Hạnh đoạt giải thưởng cuộc thi truyện ngắn báo Văn Nghệ 1970 - 1971. Ông có một số tác phẩm như “Nắng Thu Bồn”, “Tình yêu và án tử hình”, “Sụp đổ và tự thú”, “Ngày tận thế”, “Biên bản chiến tranh 1-2-3-4.75”, “Lời tựa một tình yêu”, “Thời tôi sống”. Trong đó, tiểu thuyết “Biên bản chiến tranh 1-2-3-4.75” từng được dịch ra tiếng Anh, giành giải thưởng Hội nhà văn Việt Nam năm 2014, giải thưởng Văn học ASEAN năm 2015.

Một số tác phẩm tiêu biểu của nhà văn, nhà báo Trần Mai Hạnh.

Khi báo chí bước vào kỷ nguyên số, đa phương tiện, nhà báo Trần Mai Hạnh được coi là một người cày vỡ, mở ra những “đường cày” góp phần định hình diện mạo mới của Đài Tiếng nói Việt Nam, tạo nền móng cho tổ hợp truyền thông đa phương tiện VOV. Báo Tiếng nói Việt Nam do ông sáng lập và kiêm Tổng Biên tập đầu tiên, là loại hình báo chí thứ hai sau phát thanh truyền thống. Sau đó là Báo điện tử VOV News (tiền thân Báo Điện tử VOV hiện nay) - một trong những tờ báo điện tử ra đời sớm nhất Việt Nam.

Ông là người quyết định mở các cơ quan thường trú ở nước ngoài đầu tiên của VOV và mở thêm các cơ quan thường trú khu vực ở trong nước là Cơ quan thường trú khu vực Tây Bắc và Đồng bằng sông Cửu Long. Mong muốn của ông về một tổ hợp báo chí quốc gia đa phương tiện có uy lực chính trị xã hội đã được các thế hệ lãnh đạo sau đó viết tiếp và viết thêm những chương mới quan trọng.

Nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh.

Từ công việc làm báo, trải qua bao chức vụ quan trọng, có cả vinh quang và cay đắng, nhà báo Trần Mai Hạnh lại trở về với nghề báo theo đúng nghĩa.

"Nhớ lắm những ngày chúng tôi xông ra trận địa pháo tường thuật ghi nhanh những trận chiến đấu bắn rơi máy bay Mỹ của quân dân thành phố cảng, là một phóng viên trẻ mới vào nghề nhưng lanh lợi, rất yêu nghề, viết khỏe. Một thời gian anh được điều động vào chiến trường miền Nam" - đó là những dòng nhật ký mà nhà báo Nguyễn Văn Trường, nguyên Trưởng ban Biên tập Tin trong nước, nguyên Phó Tổng biên tập Tuần Tin tức, đã viết về người em, người đồng nghiệp, đồng chí của mình trong những ngày sống và chiến đấu dưới mưa bom lửa đạn - nhà báo Trần Mai Hạnh.

"Được tôi luyện thử thách như thế, cộng với năng khiếu cộng với lòng say mê nghề nghiệp, những yếu tố đó đã tạo nên con người Trần Mai Hạnh".

Nhà báo Nguyễn Văn Trường, nguyên Trưởng ban Biên tập Tin trong nước, nguyên Phó Tổng biên tập Tuần Tin tức

Là một trong ít những phóng viên may mắn có mặt tại Dinh Độc lập, phóng viên chiến trường Trần Mai Hạnh đã chứng kiến và viết bài tường thuật đầu tiên về những giờ phút lịch sử của đất nước.

Nhà báo Trần Mai Hạnh đã từng chia sẻ: "đúng giờ phút giải phóng, tôi và anh Văn Bảo có mặt tại Dinh Độc Lập. Bài tường thuật đầu tiên tôi viết và anh Văn Bảo cũng là người chụp bức ảnh đầu tiên, chiều tối hôm đó tôi chuyển bài viết của tôi mang tên TP Hồ Chí Minh rực rỡ sao vàng về căn cứ TTX Giải Phóng trên rừng Tây Ninh, bài tường thuật này được phát ngay trên bản tin TTX tối hôm ấy, tối 30/4".

12 năm ở cương vị Phó TBT thường trực Báo Tuần tin tức  (1983 - 1995), ông cùng những người của thế hệ mình đã góp phần đưa Tuần Tin tức của TTXVN trở thành ấn phẩm có uy tín trong lòng độc giả cả nước với những loạt bài chống tiêu cực, xây dựng những giá trị tốt đẹp vì cộng đồng, xã hội.

"Nếu mọi người hình dung và nhớ lại thời mà người ta photo những bài báo đó làm tài liệu đi đấu tranh, tất cả những người bị oan ức đều tìm đến TTX như một địa chỉ tin cậy, thì đó là những đóng góp lớn nhất của tờ Tuần Tin tức cũng như đóng góp của anh Hạnh với TTXVN".

Bà Nguyễn Thị Thao Lan, nguyên phóng viên báo Tuần Tin tức

Năm 1995, nhà báo Trần Mai Hạnh được bầu là Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội nhà báo VN khóa VI, VII. Năm 1996, ông được bổ nhiệm làm Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV). Trong ký ức của những nhà báo tại Đài Tiếng nói Việt Nam, nhà báo Trần Mai Hạnh là nhà lãnh đạo bản lĩnh, góp phần định hình diện mạo mới của Đài TNVN như hiện nay...

"Ông Hạnh xử lý được những vấn đề về cơ chế chính sách, đầu tư của nhà nước để cải thiện thu nhập cho phóng viên, biên tập viên, tôi nhớ lúc ấy thu nhập cải thiện gấp 2-3 lần so với trước đây. Đặc biệt, trong điều hành nội dung hằng ngày, ông rất quyết liệt, cách tân, truyền cảm hứng cho các phóng viên của Đài", một nhà báo làm việc dưới quyền Trần Mai Hạnh tại Đài TNVN nhớ lại..

Cuộc đời làm báo của Trần Mai Hạnh không chỉ có vinh quang mà còn có không ít đắng cay, kể cả tai nạn nghề nghiệp và những hệ lụy. Thế nhưng, ông đã vượt qua thử thách, vẫn không mất đi niềm tin vào cuộc sống và tình yêu với nghiệp viết. Ông cũng là một nhà văn giàu bút lực, có nhiều đóng góp, dấu ấn trong sự nghiệp văn học nước nhà. Trong đó, tác phẩm lớn nhất của ông - tiểu thuyết "Biên bản chiến tranh 1-2-3-4.75", đã giành Giải thưởng Văn học năm 2014 của Hội Nhà văn Việt Nam, Giải thưởng Văn học ASEAN 2015.

Từ công việc làm báo, trải qua bao chức vụ quan trọng, có cả vinh quang và cay đắng, nhà báo Trần Mai Hạnh lại trở về với nghề báo theo đúng nghĩa. Bạn bè đồng nghiệp nói về ông, có thể có những cách nhìn nhận, đánh giá khác nhau, nhưng tư chất của một nhà báo lão luyện, một nhà quản lý báo chí bản lĩnh, có tầm chiến lược, thì không ai có thể phủ nhận được.

Cuộc đời nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh tựa như một bản nhạc, có nốt thanh, có nốt trầm.

Ông đã đi hết dặm đường với đủ mọi thăng - trầm, để rồi dừng lại trên chính con đường hành quân thống nhất đất nước, ngay những ngày đầu tháng Tư. Hành trình của nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh đã dừng lại tại Thành phố Hồ Chí Minh, nơi ông từng chứng kiến những sự kiện lịch sử ngày 30/4/1975, cảm hứng cho những tác phẩm để đời của ông.

Ông có một cuộc đời của tựa như một bản nhạc, có nốt thanh, có nốt trầm, nhưng những dấu ấn của ông đối với báo chí và văn học là không thể phủ nhận.

User
Ý KIẾN

Những ngày này, không khí Giáng sinh tràn ngập khắp nơi tại TP.HCM; các nhà thờ và xóm đạo được trang hoàng rực rỡ, ấn tượng, thể hiện niềm hân hoan của đồng bào Công giáo đón mừng Thiên chúa giáng sinh.

Sáng 23/12, HĐND quận Hai Bà Trưng khóa XX đã khai mạc kỳ họp thứ 14 - kỳ họp thường lệ cuối năm 2024, để xem xét tình hình phát triển kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng, tài chính ngân sách, đầu tư công năm 2024, kế hoạch năm 2025 và xem xét, quyết định một số nội dung về an sinh xã hội, về sự phát triển của quận trong thời gian tới.

Sáng 23/12, Báo Công Thương tổ chức diễn đàn “Bộ Công Thương: Chống lãng phí, khơi thông nguồn lực phát triển”.

Ngày mai (24/12), Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội mở phiên xét xử sơ thẩm giai đoạn 2 vụ án "chuyến bay giải cứu".

Nền tảng du lịch trực tuyến Agoda cho biết, Việt Nam đang trở thành địa điểm đón giao thừa Tết Dương lịch 2025 được nhiều du khách quốc tế yêu thích. Lượng tìm kiếm chỗ ở tại Việt Nam của khách quốc tế vào thời điểm này đã tăng 30% cho với năm trước.

Hơn 3.800 chiếc nón lá Việt Nam được tạo thành một cây thông Noel cao gần 40m tại Nhà thờ giáo xứ Hà Phát (thành phố Biên Hòa, Đồng Nai). Cây thông có kết cấu 4 tầng, tầng rộng nhất có đường kính khoảng 15m, được thắp sáng vào buổi tối. Cây đã trở thành điểm thu hút hàng ngàn lượt khách đến tham quan.

Chào năm mới 2025, mừng Đảng, mừng Xuân Ất Tỵ, cán bộ, hội viên phụ nữ quận Ba Đình đã chung tay giữ vệ sinh môi trường, chỉnh trang công trình, xây dựng đô thị văn minh, xây dựng mô hình ”đoạn đường, tuyến phố không rác”.

Tại Quảng trường 7/5 thành phố Điện Biên Phủ, tối 22/12, UBND tỉnh Điện Biên, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã long trọng tổ chức Lễ Bế mạc Năm Du lịch Quốc gia - Điện Biên 2024.

Tại Triển lãm Quốc phòng Quốc tế Việt Nam năm 2024, Việt Nam tự hào mang đến những sản phẩm vũ khí quân sự công nghệ cao do chính các kỹ sư Việt Nam nghiên cứu, phát triển và sản xuất.

Tại Triển lãm Quốc phòng Quốc tế Việt Nam 2024, các đơn vị của Bộ Quốc phòng Việt Nam đã ký kết 16 hợp đồng, với tổng giá trị khoảng 286,3 triệu USD.

Năm 2025 sẽ giữ nguyên mức tiền lương như năm 2024. Lương viên chức vẫn được tính theo mức lương cơ sở x hệ số lương.

Sáng sớm 23/12, nhiệt độ tại đỉnh Fansipan, thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai xuống -1 độ C, khiến băng giá tiếp tục xuất hiện tại nơi đây.

TP. HCM đang là 1/21 địa phương có tỷ suất sinh thấp nhất cả nước, khoảng 1,32 con/phụ nữ.

Công ty cổ phần Vận tải đường sắt cho biết sẽ tổ chức chạy tăng cường thêm nhiều chuyến tàu tuyến Bắc - Nam phục vụ người dân về quê đón Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.

Theo kết quả một cuộc điều tra từ các độc giả do tạp chí Mỹ US News & World Report công bố mới đây, Việt Nam vinh dự góp mặt trong danh sách 40 quốc gia đẹp nhất thế giới năm 2024.

Theo quy định về trình tự, thủ tục chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của xe cơ giới, xe máy chuyên dùng, phụ tùng xe cơ giới trong sản xuất, lắp ráp, tại Thông tư 55 năm 2024 của Bộ Giao thông Vận tải, sẽ có 3 loại phương tiện bắt buộc phải dán nhãn năng lượng trước khi đưa ra thị trường.

Từ ngày 1/1/2025, hành vi vi phạm Luật Giao thông đường bộ của học sinh sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến xếp loại hạnh kiểm. Tại các huyện ngoại thành Hà Nội, bên cạnh việc tuyên truyền, lực lượng chức năng tiếp tục duy trì xử lý nghiêm các trường hợp học sinh vi phạm, phụ huynh giao xe cho học sinh khi chưa đủ tuổi.

Mùa Giáng sinh năm nay, xu hướng lựa chọn quà tặng Noel thay đổi rõ rệt. Sự biến động trong mẫu mã, thiết kế cùng với sự điều chỉnh về giá cả đang tạo nên những món quà mới mẻ, thu hút sự chú ý của người tiêu dùng.

Hôm nay, 23/12, ngày đầu tuần mới, Hà Nội sẽ tiếp tục duy trì chuỗi ngày nắng ấm. Tuy nhiên, vẫn có chút se lạnh đặc trưng của mùa đông. Nhiệt độ vẫn hạ sâu về đêm, tăng dần về sáng.

Trong chương trình công tác tại Lào Cai, chiều 22/12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã khảo sát dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và dự khởi công dự án nhà ở xã hội tại thành phố Lào Cai.

Bộ Quốc phòng thông báo triển lãm quốc phòng sẽ được kéo dài thời gian mở cửa một số gian hàng, mở cửa thêm một ngày đến hết 23/12.

Hơn 5 năm chiến đấu, ông Nghiêm Xuân Đán (thôn Tri Chỉ, xã tri Trung, huyện Phú Xuyên) là người có thành tích chiến đấu đặc biệt xuất sắc, là chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam đầu tiên bắn rơi máy bay Mỹ bằng tên lửa A72 tại chiến trường miền Đông Nam bộ.

Sáng ngày 22/12, Thành ủy - Hội đồng nhân dân - UBND - Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Hồ Chí Minh đã tổ chức cuộc gặp gỡ trang trọng gần 300 đại biểu trí thức hàng đầu đại diện cho đội ngũ trí thức của toàn thành phố. Đây là dịp để lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh lắng nghe những ý kiến, đề xuất, hiến kế của đại biểu trí thức trên các lĩnh vực.

Phẩm chất, nhân cách "Bộ đội Cụ Hồ", không phải là sản phẩm tự nhiên mà có, mà đó là cả một quá trình rèn luyện, phấn đấu gian khổ, sẵn sàng hy sinh vì lý tưởng của Đảng, vì hạnh phúc của nhân dân, được lớp lớp các thế hệ cán bộ, chiến sĩ trong quân đội ta trân trọng, gìn giữ và phát huy để hình ảnh bộ đội Cụ Hồ mãi mãi sáng đẹp cùng năm tháng.

Tổng Công ty Điện lực thành phố Hà Nội vừa có cảnh báo khách hàng chú ý cảnh giác trước những cuộc gọi mạo danh là nhân viên điện lực và yêu cầu khách hàng thanh toán tiền điện bằng cách chuyển khoản vào tài khoản cá nhân.

Trong bối cảnh chuyển đổi số ngày càng phát triển, thương mại điện tử là xu hướng tiêu dùng được nhiều người lựa chọn. Tuy nhiên, đi kèm với những tiện ích của giao dịch mạng, tình trạng hàng giả, hàng nhái kinh doanh qua thương mại điện tử đang dần trở nên phổ biến; gây thiệt hại không nhỏ đến nền kinh tế, an toàn sức khỏe và mất niềm tin cho người tiêu dùng.

Công an quận Cầu Giấy vừa cho ra mắt mô hình "Xe máy chữa cháy lưu động của lực lượng an ninh trật tự tại cơ sở". Đây được kỳ vọng là mô hình sẽ tăng thêm sức mạnh cho lực lượng chữa cháy tại chỗ, đặc biệt là khi vụ cháy xảy ra ở những con ngõ sâu, ngõ nhỏ.

Mặc dù đã có không ít trường hợp phát tán thông tin sai sự thật trên mạng xã hội bị cơ quan chức năng xử phạt nhưng tình trạng này vẫn diễn ra thường xuyên làm ảnh hưởng nghiêm trọng đời sống, an ninh trật tự xã hội. Câu hỏi đặt ra là tại sao tình trạng này vẫn diễn ra, phải chăng do chế tài xử phạt không đủ mạnh hay do thiếu hiểu biết pháp luật của các đối tượng có hành vi vi phạm?

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hà Nội đã phối hợp Cảnh sát Interpol ra quyết định truy nã quốc tế đối với bị can Lê Khắc Ngọ (Sinh năm 1990; Hộ khẩu thường trú: Phú Diễn, Bắc Từ Liêm, Hà Nội).

Ngày 22/12, Phòng Cảnh sát giao thông (Công an TP Hà Nội) cùng Công an quận Hà Đông cho biết đang điều tra làm rõ vụ gãy đổ cột báo làn đường BRT tại ngã tư Vạn Phúc - Tố Hữu, quận Hà Đông.

Ban chỉ đạo 197 quận Long Biên đã tổ chức ra quân cao điểm đảm bảo trật tự an toàn giao thông, trật tự đô thị, vệ sinh môi trường dịp cuối năm 2024 và Xuân hội 2025.

Sáng 22/12, tuyến Metro số 1 đã chính thức vận hành trong niềm hân hoan của chính quyền và người dân TP.HCM, đánh dấu cột mốc quan trọng trong quá trình hiện đại hóa hệ thống giao thông công cộng của thành phố.

Thời điểm này là cao điểm tổ chức Đại hội chi bộ trực thuộc Đảng ủy cơ sở, nhiệm kỳ 2025 - 2027. Bên cạnh việc tiếp tục đổi mới theo hướng thiết thực, hiệu quả, công tác lựa chọn nhân sự là vấn đề được quan tâm.

Chịu ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới, miền Trung, Tây Nguyên, Đông Nam Bộ sẽ mưa lớn tuần tới, trong khi đó miền Bắc mây nhiều và tiếp tục lạnh.

Sáng 22/12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và đoàn công tác của Trung ương đã dự Lễ khánh thành dự án tái thiết khu dân cư thôn Làng Nủ, xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên; thôn Nậm Tông, xã Nậm Lúc và thôn Kho Vàng, xã Cốc Lầu, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai - nơi vào tháng 9/2024 xảy ra thảm hoạ lũ quét, sạt lở đất do bão số 3 gây ra, làm hàng chục người dân thiệt mạng, hàng chục ngôi nhà bị vùi lấp, cuốn trôi.

Chiều 22/12, Ban Chỉ đạo Triển lãm Quốc phòng Quốc tế Việt Nam 2024 đã tổ chức Hội nghị tổng kết, khen thưởng.

Lực lượng vũ trang Thủ đô được thành lập ngày 19/10/1946. Ngay sau khi ra đời, hưởng ứng lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh (ngày 19/12/1946), Lực lượng vũ trang Thủ đô đã vào cuộc chống thù trong giặc ngoài, bảo vệ chính quyền cách mạng.

Trong lịch sử vẻ vang 80 năm xây dựng, chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành, lớp lớp các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam luôn tự hào vì quân đội ta được Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh muôn vàn kính yêu trực tiếp sáng lập, giáo dục, rèn luyện. Và cũng thật đặc biệt khi tên của Người đã được nhân dân đặt cho quân đội với cách gọi vô cùng thân thương và trìu mến "Bộ đội Cụ Hồ".

Sáng nay (22/12), tuyến đường sắt đô thị đầu tiên của Thành phố Hồ Chí Minh, Metro Bến Thành - Suối Tiên chính thức được đưa vào khai thác thương mại.

Tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2024, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cho biết 11 tháng đầu năm, Hà Nội thu được gần 18.600 tỷ đồng từ đấu giá đất, tăng gấp đôi so với các năm trước.

Bộ Giao thông Vận tải vừa trình Chính phủ dự thảo Nghị định quy định về hoạt động đào tạo và sát hạch lái xe, cùng với đề xuất sửa đổi quy định về sân tập lái xe.

Trên tuyến đường Lý Thánh Tông hiện đang có rất nhiều hố ga bị mất nắp, như những cái bẫy chờ người đi đường. Tình trạng này đã diễn ra từ lâu nhưng cho đến nay vẫn chưa được xử lý, đã có những vụ tai nạn giao thông xảy ra tại đây.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn vừa ký Công văn số 4291/UBND-ĐT về việc nâng cao hiệu quả công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông. Trong đó, đặc biệt xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên vi phạm pháp luật về giao thông.

Sáng 22/12, đoạn qua ngã tư đèn đỏ trên đường Tố Hữu (Hà Đông, Hà Nội), một chiếc xe Mercedes màu trắng phóng nhanh đã lao thẳng lên dải phân cách giữa đường, tông đổ biển báo.

Ngày 22/12, tuyến Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) đã chính thức đi vào hoạt động, đánh dấu cột mốc lịch sử trong hành trình phát triển giao thông đô thị của TP.HCM, đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân và phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.

Sở GTVT Hà Nội ra thông báo cấm tất cả các phương tiện và người tham gia giao thông lưu thông trên tuyến đường Văn Khê (trước tòa nhà V3 Victoria Văn Phú) trong khung giờ từ 23h00 ngày 22/12/2024 đến 3h00 ngày 23/12/2024, để phục vụ thi công cầu vượt cho người đi bộ (quận Hà Đông, TP Hà Nội).