Trung Quốc: Giải mã DNA từ pho mát 3500 năm tuổi

Mới đây, các nhà khoa học Trung Quốc thông qua việc giải mã DNA đã tiết lộ bí mật về các sản phẩm sữa lên men (pho mát) lâu đời nhất được biết đến trong hồ sơ khảo cổ học.

Các nhà khoa học tiến hành phân tích, nghiên cứu, giải trình tự DNA từ ba mẫu pho mát được tìm thấy tại nơi chôn cất của những xác ướp hơn 3.500 năm từ thời đồ đồng ở khu vực Tân Cương - Trung Quốc.

Nhà khoa học Fu Qiaomei nghiên cứu và phân tích DNA pho mát cổ xưa.

Nghiên cứu được công bố ngày 25/9 trên tạp chí Cell trình bày một bức ảnh giới thiệu các mẫu vật thời kỳ đồ đồng. Mỗi mẫu có kích thước khoảng bằng một cái nắp chai. Các nhà khoa học đã nghiên cứu và phân tích DNA từ những tàn tích cổ xưa và xác nhận rằng chúng là pho mát kefir, một loại pho mát vẫn được sản xuất và tiêu thụ rộng rãi cho đến ngày nay. Pho mát cổ xưa này được làm bằng cách lên men sữa bò và sữa dê bằng hạt kefir có chứa các vi khuẩn lên men như vi khuẩn axit lactic và nấm men.

Bà Christina Warinner, Phó Giáo sư Khoa học Xã hội và Nhân chủng học tại Đại học Harvard, cho biết: "Chúng ta biết rất ít về những loại vi khuẩn lên men mà con người trước đây đã sử dụng để sản xuất những loại thực phẩm mang tính biểu tượng ngày nay - từ bánh mì đến phô mai và từ bia đến rượu vang."

Nghiên cứu này đã được cộng đồng khoa học quốc tế ca ngợi rộng rãi là một thành tựu chưa từng có, khi các chuyên gia ca ngợi nó như là "mở ra một cánh cửa mới trong nghiên cứu DNA cổ đại".

Nhà khoa học Fu Qiaomei đến từ Viện Cổ sinh Động vật có xương sống và Cổ nhân loại học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc cho biết: "Nghiên cứu này cho phép chúng tôi quan sát cách các vi khuẩn lên men tiến hóa trong hơn 3.000 năm qua". Nhóm nghiên cứu cũng bao gồm các nhà khảo cổ học từ Khu tự trị Duy Ngô Nhĩ, Tân Cương và các chuyên gia y học đến từ Bắc Kinh.

Bà Fu đã nghiên cứu về cổ sinh vật học, đặc biệt là khám phá nguồn gốc và sự tiến hóa của con người với DNA cổ đại. Nhà khoa học nữ này được các đồng nghiệp đặt cho biệt danh là "thám tử về DNA".

Bà Fu cho biết bà đã nghiên cứu về pho mát hơn 11 năm và chìa khóa thành công nằm ở các đầu dò DNA tự thiết kế. Các đầu dò DNA có thể làm tăng đáng kể tỷ lệ DNA mục tiêu - vi khuẩn axit lactic - từ dưới 1% lên tối đa 80% tổng số DNA, do đó, cho phép họ tái tạo lại hoàn toàn bộ gen của vi khuẩn.

Thực phẩm lên men đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống của con người hiện đại, tuy nhiên nghiên cứu về quá trình tiến hóa của vi khuẩn lên men còn hạn chế do thiếu vật liệu bảo quản và những thách thức liên quan đến việc chiết xuất DNA.

Theo một trong những đánh giá của nghiên cứu, trình tự bộ gen có ý nghĩa rất quan trọng vì nó đại diện cho "trình tự đầu tiên từ một mẫu khảo cổ học". Nó cung cấp những hiểu biết có giá trị về quá trình di cư và trao đổi trên khắp các thảo nguyên Trung Á.  Và lịch sử lên men thực phẩm đóng góp đáng kể vào việc nâng cao hiểu biết về chế độ ăn uống và văn hóa của những thế hệ người cổ xưa.

Phát hiện này cũng đã một phần thay đổi cách nhìn nhận của con người vì trước đây đa số cho rằng pho mát kefir lan truyền từ Bắc Kavkaz đến châu Âu và các khu vực khác. Nhưng giờ đây họ đã có thêm một cách nhìn mới, về một tuyến đường mới là pho mát lan truyền từ Tân Cương - Trung Quốc đến nội địa Đông Á.

"Thật thú vị khi thấy có rất nhiều thông tin từ loại pho mát này", đồng tác giả nghiên cứu, ông Yang Yimin, giáo sư tại Đại học Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc, cho biết. "Nó giống như việc mở ra một cánh cửa để hiểu về hành vi và văn hóa của con người trong quá khứ đã biến mất khỏi các ghi chép lịch sử".

Pho mát cổ xưa này được làm bằng cách lên men sữa bò và sữa dê bằng hạt kefir có chứa các vi khuẩn lên men như vi khuẩn axit lactic và nấm men.

Năm 2003, một số xác ướp đã được tìm thấy trong một ngôi mộ ở sa mạc Taklimakan, nhưng nổi tiếng nhất là một xác ướp phụ nữ được mệnh danh là "Công chúa Xiaohe". Mặc dù được chôn cất cách đây hơn 3.500 năm, cơ thể của bà được bảo quản rất tốt, với mái tóc mỏng và lông mi có thể nhìn thấy rõ. Một số đặc điểm trên khuôn mặt của bà, chẳng hạn như gò má cao, giống với người phương Tây, khiến nhiều người tự hỏi liệu tổ tiên của những cư dân đầu tiên của Tân Cương có phải là người di cư hay không.

Các nhà khoa học vẫn chưa lý giải được lý do tại sao pho mát được tìm thấy trong số các xác ướp. Tuy nhiên, các nghiên cứu trước đây đã tiết lộ sự hiện diện của gạo, kê, thảo mộc và pho mát trong các ngôi mộ xác ướp cổ đại, cho thấy pho mát đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống của con người trong Thời đại đồ đồng.

"Đây chỉ là sự khởi đầu, và thông qua việc sử dụng các đầu dò di truyền, chúng tôi hy vọng sẽ tiếp tục khám phá thêm nhiều vi khuẩn cổ xưa hơn từ hài cốt và hiện vật của con người", bà Fu cho biết .

User
Ý KIẾN

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, nếu tái đắc cử, ông sẵn sàng thực hiện một thỏa thuận hòa bình giữa Nga và Ukraine.

Nhiều phái đoàn đã rời khỏi Phiên thảo luận chung cấp cao của Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 79 ngày 27/9 khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu có bài phát biểu tại sự kiện này, để phản đối nhà lãnh đạo Israel và bày tỏ sự ủng hộ đối với một lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza.

Quân đội Israel tuyên bố rằng, thủ lĩnh của lực lượng Hezbollah - Hassan Nasrallah đã thiệt mạng trong cuộc không kích do không quân Israel tiến hành tối 27/9 tại Thủ đô Beirut, Liban.

Ủy ban Bảo vệ Dữ liệu Ireland thông báo phạt Meta - công ty mẹ của Facebook, 91 triệu Euro (khoảng 102 triệu USD) do vi phạm bảo mật mật khẩu của người dùng.

Quân đội Israel ngày 28/9 tuyên bố rằng, thủ lĩnh nhóm vũ trang Hezbollah của Liban Hassan Nasrallah đã thiệt mạng trong một cuộc không kích lớn của Israel vào Beirut. Cùng ngày, Hezbollah xác nhận thủ lĩnh của họ đã thiệt mạng trong cuộc không kích của Israel.

Trong một tuyên bố đưa ra ngày hôm nay, nhóm Hezbollah cho biết thủ lĩnh của họ Hassan Nasrallah “đã tử vong trong các cuộc không kích của Israel". Hezbollah thề sẽ "tiếp tục cuộc thánh chiến chống lại kẻ thù và ủng hộ Palestine".

Ủy viên Bộ chính trị, Bộ trưởng Bộ ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã có cuộc gặp Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken bên lề Đại hội đồng Liên hợp quốc tại New York, Mỹ và trao đổi ý kiến về nhiều vấn đề trong quan hệ song phương, quốc tế và khu vực, đồng thời nhất trí phát triển quan hệ song phương ổn định, lành mạnh và bền vững.

Quyền Điều phối viên cứu trợ khẩn cấp của Liên hợp quốc, bà Joyce Msuya ngày 27/9 thông báo, cơ quan này đã phân bổ 10 triệu USD tiền hỗ trợ nhân đạo khẩn cấp cho Liban.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố Israel sẽ tập kích Iran nếu bị tấn công trước, khẳng định Tel Aviv đủ khả năng nhắm vào toàn bộ lãnh thổ đối phương.

Mới đây, các nhà khoa học Trung Quốc thông qua việc giải mã DNA đã tiết lộ bí mật về các sản phẩm sữa lên men (pho mát) lâu đời nhất được biết đến trong hồ sơ khảo cổ học.

Ngày 28 tháng 9, Văn phòng Kỹ thuật Không gian Có người lái Trung Quốc lần đầu tiên công bố thiết kế bên ngoài của bộ đồ phi hành gia đổ bộ lên Mặt Trăng. Đồng thời, lấy ý kiến của công chúng để đặt tên cho bộ đồ này.

Trung Quốc đã phóng thành công vệ tinh Thực Tiễn-19 là vệ tinh thử nghiệm có thể tái sử dụng và thu hồi. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc phóng loại vệ tinh này vào không gian.

Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby cho biết, Washington không loại trừ khả năng Ukraine phải đổi lãnh thổ để đổi lấy hòa bình với Nga.

Phát biểu bên lề cuộc họp của Đại Hội đồng Liên hợp quốc tại New York (Mỹ), Ngoại trưởng Ả Rập Xê Út, Hoàng tử Faisal bin Farhan Al Saud thông báo, nước này đã thành lập một liên minh toàn cầu để thúc đẩy giải pháp hai nhà nước cho cuộc xung đột giữa Israel và Palestine.

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ - bà Sabrina Singh cho biết, Mỹ không tham gia và cũng không được cảnh báo trước về cuộc tấn công của Israel vào Thủ đô Beirut của Liban.

Mỹ vừa công bố một thỏa thuận với Iraq, liên quan đến việc rút quân khỏi một số khu vực mà quân đội Mỹ đã đồn trú trong suốt một thập kỷ qua để hỗ trợ chống tổ chức khủng bố "Nhà nước Hồi giáo" (IS) tự xưng. Tuy nhiên, một số lực lượng Mỹ sẽ vẫn tiếp tục ở lại Iraq trong những năm tới để đối phó với mối đe dọa từ IS.

Giao tranh giữa quân đội Sudan và Lực lượng hỗ trợ nhanh (RSF) vẫn tiếp diễn tại thành phố El-Fasher và Thủ đô Khartoum.

Siêu bão Helene, đổ bộ vào đất liền nước Mỹ với cường độ cấp 4 theo thang bão Saffir-Simpson, đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng với 44 người thiệt mạng tính đến ngày 27/9. Cơn bão cũng đã khiến hàng triệu người mất điện trên khắp các bang miền Đông Nam nước Mỹ, kéo dài từ Florida đến Ohio.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã gặp nhau bên lề Đại hội đồng Liên hợp quốc ở New York, Mỹ.

Các nhân vật rối Teletubbies vừa trở lại, nhưng thay vì qua chương trình truyền hình, bộ tứ đa sắc màu đang lan tỏa thông điệp về niềm vui và sự hòa nhập thông qua một dự án nghệ thuật quốc tế lưu động.

Trên trang web của mình, NATO cho biết các nước đồng minh của tổ chức này đã tập trung tham gia cuộc tập trận REPMUS 24 tại bán đảo Troia của Bồ Đào Nha từ ngày 9 đến ngày 27 tháng 9 năm 2024.

Hai cha con người Bulgaria đã cùng nhau chèo thuyền vượt Bắc Băng Dương với hy vọng lập kỷ lục thế giới mới. Họ đã hoàn thành hành trình này sau 33 ngày đầy thử thách ở một trong hai vùng biển giá lạnh nhất hành tinh.

Bộ Y tế Liban cho biết, ngày 27/9, quân đội Israel đã tiến hành một cuộc không kích vào thị trấn Shebaa, Đông Nam Liban, khiến 9 người thiệt mạng.

Siêu bão Helene đã đổ bộ vào khu vực Đông Nam nước Mỹ vào ngày 27/9, gây ra ngập lụt diện rộng. Đã có ít nhất 17 người thiệt mạng, hàng triệu hộ gia đình rơi vào tình trạng mất điện khi cơn bão quét qua bang Florida và tiếp tục tiến lên phía Bắc.

Quân đội Israel tuyên bố đã tiến hành một cuộc không kích vào trụ sở chính của Hezbollah ở vùng ngoại ô Dahiyeh của thủ đô Beirut, Liban.

Máy bay chiến đấu F-16 kết hợp với bom tầm xa JSOW được kỳ vọng sẽ nâng cao đáng kể khả năng tấn công chính xác của Ukraine, đặc biệt trong các nhiệm vụ tấn công vào sâu trong lãnh thổ Nga hoặc các mục tiêu được phòng không Nga bảo vệ nghiêm ngặt. Ukraine sẽ tận dụng thế mạnh này như thế nào để thay đổi chiến thuật trong thời gian tới và Nga sẽ làm gì để hoá giải sức mạnh của sự kết hợp giữa F-16 và bom JSOW?

Đảng Dân chủ tự do (LDP) cầm quyền của Nhật Bản hôm nay đã bầu ông Shigeru Ishiba làm Ttân Chủ tịch đảng thay thế cho Thủ tướng Fumio Kishida.

Bão Helene đã đổ bộ vào nhiều khu vực đất liền của Mỹ, gây ra tình trạng thời tiết khắc nghiệt tại khu vực Big Bend của Florida từ đêm muộn 26/9 (theo giờ địa phương).

Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tuyên bố đã tiêu diệt một số chiến binh cấp cao của Hezbollah, trong đó có phó chỉ huy lực lượng tên lửa của phong trào này.

Ngày 27/9, người phát ngôn bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Lâm Kiếm cho biết, Trung Quốc và Brazil cùng với các quốc gia thuộc Nam toàn cầu có cùng quan điểm sẽ thành lập một nền tảng “Bạn bè của Hòa bình” nhằm giúp giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraine.

Ngày 27/9, Quân đội Nga chặn mọi tuyến đường tiếp tế của Ukraine đến thị trấn Vuhledar ở khu vực Donetsk - pháo đài miền Đông của Ukraine. Đồng thời quân đội Nga cũng đang tiến vào thị trấn Chasov Yar, một thành trì khác trong khu vực này.

Ba máy bay chở khách của Nga đã bị đe dọa khi bay qua các vùng phía Nam của nước này. Các phi công của những chiếc máy bay này nhận được các lời đe dọa hủy diệt, được truyền tải bằng tiếng Anh qua tần số khẩn cấp.

Biến đổi khí hậu, biểu hiện rõ ràng nhất là sự nóng lên toàn cầu dẫn đến gia tăng các hiện tượng thời tiết cực đoan. Biến đổi khí hậu không chừa một ngành nghề nào, trong đó nông nghiệp là lĩnh vực phải chịu tác động nặng nề nhất, có thể còn dẫn đến mất mùa hoàn toàn.

Bộ Thương mại Trung Quốc (MOC) thông báo mở cuộc điều tra chống phân biệt đối xử với các biện pháp hạn chế của Canada nhằm vào một số mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.

Israel không kích thị trấn Đông Nam Liban vào sáng nay khiến 9 người thiệt mạng. Xung đột giữa Israel và Hezbollah leo thang với hàng loạt cuộc không kích chết chóc khiến àng chục nghìn người ở Liban đã vượt biên vào Syria. Trong khi đó, Nhật Bản đã điều máy bay quân sự sơ tán công dân.

Ngày 27/9, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết, đội ngũ của ông đã nhóm họp để thảo luận về đề xuất của Mỹ về lệnh ngừng bắn với phong trào Hồi giáo Hezbollah ở Liban và sẽ tiếp tục thảo luận trong những ngày tới.

Vụ việc liên quan đến tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân mới đầu tiên trong dòng tàu lớp Zhou được cho là xảy ra ở Vũ Hán vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6.

Tổng thống Mỹ, ông Joe Biden ngày 26/9 đã ký ban hành sắc lệnh hành pháp nhằm ứng phó trước những mối đe dọa gia tăng khi sự xuất hiện của những công nghệ mới khiến việc mua bán và sở hữu súng đạn trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.

Bộ Quốc phòng Israel thông báo Mỹ đã cấp cho nước này khoản viện trợ quân sự trị giá 8,7 tỷ USD với phần lớn sẽ được dùng để bổ sung cho kho vũ khí phòng không đang cạn kiệt.

Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres vừa đưa ra lời cảnh báo tại Khóa họp thứ 79 Đại hội đồng Liên hợp quốc về tình trạng căng thẳng toàn cầu gia tăng và nguy cơ phổ biến vũ khí hạt nhân tái diễn.

Helene, cơn bão mạnh cấp 4/5, với sức gió 225 km/h, đổ bộ bờ biển phía Tây của bang Florida lúc 23h30 ngày 26/9 (10h30 ngày 27/9 giờ Hà Nội). Mưa như trút cùng những cơn gió với sức tàn phá lớn đang càn quét khu vực này.

Theo kết quả bầu cử chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do Nhật Bản (LDP) được công bố chiều 27/9, cựu Bộ trưởng Quốc phòng và là cựu Tổng thư ký LDP, ông Shigheru Ishiba đã giành chiến thắng và trở thành Chủ tịch mới của LDP, nhiều khả năng sẽ trở thành thủ tướng tiếp theo của Nhật Bản.

4 máy bay chiến đấu F-16 mà Ukraine mới được các đối tác phương Tây chuyển giao được cho đã bị phá huỷ trong một cuộc tấn công bằng tên lửa siêu thanh Kinzhal của Nga vào sân bay Starokonstantinov ở vùng Khmelnitsky.

Với tốc độ siêu thanh, tính cơ động cao và khả năng tấn công chính xác, tên lửa Kinzhal đang nổi lên như một loại vũ khí chiến lược, thể hiện uy lực vượt trội và khả năng răn đe mạnh mẽ của quân đội Nga. Liệu sức mạnh này có đủ để định hình tương lai của chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine và đảm bảo vị thế của Nga trong các cuộc xung đột quy mô lớn?

Nhà Trắng đã công bố gói viện trợ quân sự cho Ukraine, trong đó bao gồm bom lượn AGM-154 JSOW để trang bị cho các máy bay chiến đấu F-16, đạn dành cho pháo phản lực HIMARS và các loại tên lửa chống tăng cùng nhiều loại khí tài, thiết bị khác.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có cuộc gặp với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky bên lề kỳ họp của Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 79, thảo luận về sự hỗ trợ của Mỹ dành cho Ukraine trong cuộc xung đột với Nga.