Theo báo Telegraph của Anh, các quan chức Mỹ cảnh báo rằng những đề xuất bảo đảm an ninh “tiêu chuẩn bạch kim” dành cho Ukraine sẽ không tồn tại vô thời hạn. Washington muốn Kiev sớm đưa ra quyết định, trong bối cảnh Nhà Trắng đặt mục tiêu chấm dứt xung đột trước cuối năm nay.
Gói bảo đảm an ninh này dự kiến sẽ được trình Quốc hội Mỹ phê chuẩn, mang giá trị pháp lý và được so sánh với Điều 5 của NATO. Tuy nhiên, đến nay, các quan chức Mỹ vẫn chưa công bố chi tiết nội dung, đặc biệt là phương án xử lý trong trường hợp Nga tiếp tục tìm cách mở rộng kiểm soát lãnh thổ Ukraine sau thỏa thuận hòa bình. Washington cũng khẳng định không có kế hoạch triển khai quân đội trực tiếp tại Ukraine.
Về phía Kiev, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết hai bên vẫn chưa thảo luận về thời hạn cụ thể của các bảo đảm an ninh.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky: “Hiện rất khó để xác định chính xác thời hạn của các đảm bảo an ninh, bởi vấn đề này vẫn chưa được đưa ra thảo luận. Liệu một số đảm bảo có bị giới hạn trong một khoảng thời gian nhất định hay không là điều rất quan trọng đối với chúng tôi.”
Đáng chú ý, điều kiện để Ukraine nhận được gói bảo đảm an ninh được cho là phải chấp nhận từ bỏ toàn bộ khu vực Donbass.
Tổng thống Mỹ Donald Trump: “Thành thật mà nói, Ukraine đã mất một phần lãnh thổ rồi. Ý tôi là những vùng đất đó đã không còn nữa.”
Vùng Donbass ở miền Đông Ukraine bao gồm hai tỉnh Luhansk và Donetsk. Hiện Nga kiểm soát gần như toàn bộ Luhansk và khoảng 78% diện tích Donetsk. Lực lượng Ukraine vẫn đang giữ khoảng 6.600 km² tại tỉnh Donetsk, bao gồm các thành phố then chốt như Sloviansk và Kramatorsk.
Trước sức ép từ Washington, Ukraine tiếp tục khẳng định lập trường không nhượng lãnh thổ, cho rằng bất kỳ sự nhân nhượng nào cũng sẽ tạo tiền lệ nguy hiểm. Trong khi đó, Nga phản đối mạnh mẽ việc Ukraine nhận được các bảo đảm an ninh kiểu NATO, coi đây là hành động đi ngược yêu cầu trung lập của Kiev.
Giới quan sát nhận định, gói bảo đảm an ninh của Mỹ chỉ có thể trở thành nền tảng cho một thỏa thuận lịch sử nếu các bên tìm được tiếng nói chung về vấn đề lãnh thổ.
Ngược lại, nếu bài toán Donbass không được giải quyết thỏa đáng, nguy cơ đàm phán đổ vỡ là rất rõ ràng, kéo theo những hệ lụy lâu dài đối với trật tự an ninh châu Âu.