Xu hướng sử dụng chất liệu dân gian trong sáng tạo

Những năm gần đây, chất liệu văn hóa dân gian nổi lên như một cảm hứng phong phú và hấp dẫn. Từ âm nhạc, thiết kế hội họa, đến phim ảnh, thời trang... văn hóa dân gian len lỏi vào, hồi sinh vẻ đẹp truyền thống.

Nhưng cũng đồng thời đặt ra câu hỏi: “Liệu đây chỉ là xu hướng nhất thời hay là định hướng lâu dài?”.

Sử dụng các hình tượng từ văn hóa dân gian như rồng hay cá chép vào thiết kế bao bì đã tạo nên một làn sóng mới trong lĩnh vực sáng tạo và thương mại vài năm gần đây. Những mẫu bao bì này không chỉ đơn thuần là vỏ bọc sản phẩm, mà thực sự trở thành tác phẩm nghệ thuật, truyền tải tinh thần và câu chuyện văn hóa dân tộc.

Anh Trần Đức Minh – Giám đốc Công ty thiết kế Direction, cho biết: "Lúc đấy bao bì không chỉ là một sản phẩm để bán hàng nữa, mà còn giúp truyền tải những giá trị văn hóa của Việt Nam đến chính người Việt Nam và cả người nước ngoài quan tâm và yêu mến văn hóa Việt Nam".

Trong những năm gần đây, văn hóa dân gian đã trở thành nguồn cảm hứng phong phú cho nhiều lĩnh vực sáng tạo như âm nhạc, hội họa, phim ảnh và thời trang. Những hình tượng, họa tiết và giai điệu truyền thống được tái hiện một cách mới mẻ, thu hút mạnh mẽ giới trẻ.

Tiết mục "Trống cơm" trong một chương trình ca nhạc giải trí nhanh chóng đạt vị trí top 1 trending trên YouTube Việt Nam chỉ sau 4 ngày phát hành, được xem là một ví dụ tiêu biểu.

Tuy nhiên, làm sao để văn hóa dân gian trở thành hướng đi bền vững trong sáng tạo? Tại tọa đàm về sử dụng chất liệu dân gian trong thiết kế sáng tạo, thuộc Lễ hội thiết kế sáng tạo Hà Nội năm nay, các chuyên gia nhấn mạnh cần sớm có những nghiên cứu sâu về xu hướng này.

Việc kết hợp văn hóa truyền thống vào sáng tạo không chỉ là trào lưu, mà là cách bảo tồn và phát huy di sản trong cuộc sống hiện đại, như mô hình thành công của Trung Quốc, Hàn Quốc, hay Nhật Bản… Sự thành công của "Trống cơm" và các thiết kế sáng tạo khác minh chứng cho việc kết hợp giữa truyền thống và hiện đại có thể tạo ra những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, thu hút giới trẻ. Xu hướng này không chỉ thể hiện khát khao quay về cội nguồn văn hóa mà còn góp phần khôi phục nhiều làng nghề truyền thống đã mai một, tạo động lực cho văn hóa dân gian phát triển trong bối cảnh xã hội hiện đại.

User
Ý KIẾN

Ban Quản lý Di tích nhà tù Hỏa Lò đã tổ chức chương trình giao lưu “Dấu ấn vượt thời gian”, nhân kỷ niệm 80 năm cuộc vượt ngục của các chiến sĩ cách mạng tại nhà tù Hỏa Lò (3/1945 - 3/2025).

Việc chuyển thể đưa các tác phẩm văn học kinh điển của Việt Nam lên sân khấu được xem như một nỗ lực đổi mới, giúp học sinh cảm thụ văn học tốt hơn, đem lại sức sống mới cho sáng tạo nghệ thuật Thủ đô.

Công viên Thanh Xuân nằm giữa những khu nhà cao tầng và hệ thống giao thông đông đúc. Nơi đây như một ốc đảo xanh giúp thanh lọc không khí, tạo một không gian xanh thư thái, cân bằng nhịp sống cho nhân dân tại khu vực.

Video clip quảng bá vẻ đẹp du lịch Việt Nam trên YouTube vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao và du lịch cho ra mắt.

Không giới hạn trong hoạt động trưng bày, giới thiệu hiện vật, Bảo tàng Hà Nội đang dần trở thành một không gian sáng tạo hấp dẫn khách tham quan.

Với thiết kế độc đáo, Bảo tàng Hà Nội không chỉ đơn thuần là nơi lưu giữ các hiện vật lịch sử mà còn là nơi quá khứ và hiện tại giao hòa, tạo nên một bức tranh toàn cảnh về sự phát triển của Hà Nội qua hàng nghìn năm.

Giữ gìn làng nghề không chỉ là bảo tồn văn hóa, mà còn tạo ra giá trị kinh tế mới. Việc gia nhập mạng lưới Thành phố Thủ công Sáng tạo thế giới là cơ hội đưa làng nghề Hà Nội vươn tầm quốc tế, nhưng vẫn giữ được hồn cốt dân tộc.

Quận ủy, HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc quận Ba Đình sáng 9/3 đã trang trọng tổ chức Lễ hội tưởng niệm ngày hóa Đức thánh Linh Lang Đại vương năm 2025 tại Di tích quốc gia đặc biệt đền Voi Phục.

UBND quận Cầu Giấy đã tổ chức lễ trao bằng của UBND thành phố công nhận “Nghề truyền thống Hà Nội” cho Cốm làng Vòng thuộc phường Dịch Vọng Hậu vào sáng 9/3.

Không gian trưng bày và trải nghiệm đến từ các đơn vị thuộc Bộ Công an tại khu vực phố đi bộ hồ Gươm (Hoàn Kiếm, Hà Nội) đang thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước tham gia trải nghiệm.

Tại cụm di tích đình, chùa Trường Lâm (quận Long Biên) tối 8/3 đã diễn ra chương trình nghệ thuật giao lưu trình diễn di sản văn hóa phi vật thể "Linh Lang - Khí thiêng hội tụ - Long Biên tỏa sáng".

Giữa lòng phố cổ Hà Nội, nơi nhịp sống hiện đại hòa quyện cùng những giá trị văn hóa truyền thống, một không gian nghệ thuật đặc biệt đang chờ đón du khách. Đó là chuỗi chương trình "Cải lương - Tinh hoa nghệ thuật Việt" tại Rạp Chuông Vàng, số 72 Hàng Bạc.

Chương trình giao lưu trình diễn di sản văn hóa phi vật thể "Linh Lang - Khí thiêng hội tụ - Long Biên tỏa sáng" sẽ diễn ra tại cụm di tích đình, chùa Trường Lâm, quận Long Biên vào 20h10 hôm nay 8/3.

Chương trình khai mạc lễ hội áo dài TP.HCM lần thứ 11 năm 2025, với chủ đề “Áo dài Việt Nam – Vươn cao Việt Nam”, đã diễn ra tại phố đi bộ Nguyễn Huệ (TP.HCM) vào tối 7/3.

UBND phường Việt Hưng (quận Long Biên) đã long trọng tổ chức lễ đón Bằng xếp hạng di tích cấp thành phố đền Kim Quan vào tối ngày 7/3. Phó Chủ tịch UBND thành phố Vũ Thu Hà dự sự kiện.

Triển lãm ảnh “Trung đoàn 375 - 50 năm Trung hiếu bên Người” đã khai mạc vào ngày 7/3 tại Hà Nội.

Năm 2024, TP.HCM đã đón 348.239 lượt du khách Nhật Bản, chiếm gần 50% tổng lượng khách Nhật đến Việt Nam, đưa Nhật Bản trở thành một trong 6 thị trường quốc tế lớn nhất của thành phố. Con số này không chỉ thể hiện sức hút đặc biệt của TP.HCM đối với du khách Nhật mà còn mở ra nhiều cơ hội hợp tác du lịch, văn hóa và kinh tế giữa hai quốc gia.

Nghệ thuật đảo ngược, với khả năng biến hóa độc đáo trong hình ảnh, mang đến những góc nhìn mới mẻ, sâu sắc, hoàn toàn khác biệt về nét đẹp người phụ nữ Việt Nam.

Những độc giả yêu thơ của nữ thi sĩ Xuân Quỳnh tại Hà Nội đã có dịp trò chuyện, khám phá một góc nhìn khác về chữ "Tình" trong những tác phẩm của nữ thi sĩ nổi tiếng.

100 nghệ nhân, già làng trưởng bản và đồng bào của 16 dân tộc sẽ cùng tham gia trình diễn tại Lễ hội “Tuổi trẻ với văn hóa truyền thống” - Làng Văn hóa, Du lịch các dân tộc Việt Nam.

Lễ kỷ niệm 1985 năm cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng (40-2025) và công bố Quyết định ghi danh Lễ hội đền Hai Bà Trưng vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đã được tổ chức vào sáng 5/3, tại cụm di tích đền - chùa - đình Hai Bà Trưng, quận Hai Bà Trưng.

Những trung tâm văn hóa nghệ thuật và bảo tàng là nơi hội tụ tinh hoa, giới thiệu di sản lịch sử Hà Nội, giúp các bạn trẻ khám phá nhiều giá trị văn hóa độc đáo thông qua hoạt động giao lưu.

Triển lãm tranh “Con đường tôi đi - My way” là tổng kết xuyên suốt con đường mà NSƯT Ngọc Linh đi qua từ thời kháng chiến chống Pháp cho tới hiện nay, khi ông bước sang tuổi 95.

Bảo tàng Hà Nội đã tổ chức trưng bày chuyên đề mang tên “Nét ngà”, giới thiệu hơn 100 tài liệu, hiện vật có niên đại thế kỷ 19-20, cùng nhiều tác phẩm độc đáo và tinh xảo.

Qua 70 năm thành lập và phát triển, ngành xiếc đã khẳng định vị thế của mình qua những vở diễn được đầu tư tỉ mỉ về kịch bản, sân khấu và kỹ thuật và đã chứng minh giá trị của việc kết hợp truyền thống với sáng tạo, góp phần làm mới diện mạo nghệ thuật biểu diễn và giữ cho sân khấu luôn sáng đèn.

Những thử nghiệm gần đây của thành phố Hà Nội và các nghệ sĩ sáng tạo từ di sản đô thị đã mang lại sức sống mới cho đời sống văn hóa Thủ đô và tiến gần hơn với xu thế phát triển chung trên thế giới.

Triển lãm sơn mài “Phẳng” giới thiệu nhiều tác phẩm đặc sắc, cho thấy những cách nhìn độc đáo về cuộc sống thiên nhiên, con người, xã hội và vẻ đẹp bình dị trong cuộc sống.

Mỗi lễ hội xuân rộn ràng, vui tươi, đậm đà bản sắc văn hóa truyền thống đều mang đặc trưng riêng, tôn vinh công lao của tổ tiên, thể hiện niềm tự hào về quê hương đất nước. Một trong số đó là lễ hội đình Vòng, Hà Nội.

Lễ hội đình Vòng (quận Thanh Xuân) đã khai mạc vào sáng 1/3 với nhiều hoạt động đặc sắc. Đây là nét đẹp văn hóa từ ngàn xưa, góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.

Màu son - sắc màu đặc trưng của nghệ thuật sơn mài truyền thống luôn mang đến cho họa sĩ Phạm Ngọc Mỵ niềm say mê nghiên cứu tìm tòi và tạo dấn ấn riêng trong đời sống mỹ thuật.

Các bạn trẻ Việt Nam đã được tự tay tạo nên những chiếc mặt nạ truyền thống và trải nghiệm múa mặt nạ Hàn Quốc tại một buổi học trải nghiệm do Trung tâm Văn hóa Hàn Quốc tại Việt Nam và Thư viện Hà Nội tổ chức miễn phí.

Những năm qua, làng nghề Quảng Phú Cầu, nằm trong hệ thống sản phẩm du lịch di sản ngoại đô của Hà Nội, đã giúp đa dạng hóa trải nghiệm du lịch và thu hút nhiều du khách đến với Thủ đô.

Lễ hội Áo dài lần thứ 11 năm 2025 với chủ đề “Áo dài Việt Nam – Vươn cao Việt Nam” do Uỷ ban nhân dân TP.HCM tổ chức từ ngày 3/3 - 9/3 hứa hẹn sẽ là hoạt động động hấp dẫn, đặc sắc, thu hút đông đảo người dân, du khách trong nước và bạn bè quốc tế.

Bên cạnh một "vườn Nghệ" muôn sắc được ươm mầm bởi rất nhiều nghệ sĩ thị giác, hàng loạt sự kiện nghệ thuật vệ tinh và các gian hàng sáng tạo góp phần lan tỏa mạnh mẽ thông điệp của "Trẩy Art" đến công chúng.

Logo của Nhà Triển lãm Việt Nam tại EXPO 2025 gây ấn tượng với hình ảnh thiếu nữ Việt Nam duyên dáng trong tà áo dài trắng, đội nón lá truyền thống và nâng niu đóa sen hồng trên tay, biểu trưng cho tâm hồn, trí tuệ Việt Nam.

Hà Nội hiện là địa phương dẫn đầu cả nước về số lượng di sản văn hóa với gần 6.000 di tích, ứng dụng công nghệ vào bảo tồn và quảng bá di sản, từ đó phát triển kinh tế số.

Lễ hội bánh mì TP.HCM lần 3 sẽ diễn ra từ ngày 21 - 24/3 tại Công viên Lê Văn Tám với chủ đề “Giòn ngon bánh mỳ - đậm vị cà phê”.

Với phong cách kết hợp giữa sáng tác phương Tây và hồn cốt văn hóa dân tộc, họa sĩ Nguyễn Hữu Xim đã mang đến cho công chúng yêu mỹ thuật một không gian hội họa mang đậm dấu ấn của cả một đời sáng tạo, cống hiến cho nghệ thuật.

Các thư viện mini trong cộng đồng không chỉ giúp nâng cao văn hóa đọc, trang bị kiến thức, kỹ năng sống và văn hóa lịch sử cho cộng đồng, mà còn lồng ghép hoạt động tuyên truyền bảo vệ môi trường.

Lùng Cúng, bản xa nhất của xã Nậm Có, huyện Mù Cang Chải, Yên Bái, được thiên nhiên ban tặng cảnh sắc tươi đẹp, đặc biệt là sắc hồng của hoa đào vào mỗi dịp đầu xuân mới.

Thư viện Hà Nội, kho sách đồ sộ, được xây dựng trở thành tổ hợp không gian văn hóa hiện đại, nhiều tiện ích để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân Thủ đô.

Triển lãm cây cảnh nghệ thuật tại xã Hồng Vân, huyện Thường Tín, không chỉ là dịp quy tụ các cây dáng thế khác lạ, mà còn để những người yêu cây, giới sưu tầm tìm về, góp phần định hướng sản phẩm du lịch trên địa bàn huyện.

Hà Nội có khoảng 1.350 làng nghề và làng có nghề, hội tụ 47/52 nghề truyền thống của cả nước, nếu được khai thác tốt để phục vụ du lịch, sẽ góp phần không nhỏ vào việc nâng cao thu nhập và đời sống cho người dân.

Giữa những tòa chung cư cao tầng, công viên Nhật Bản là không gian có một không hai với cây xanh và cảnh quan, kiến trúc độc đáo, hấp dẫn bất cứ du khách nào khi bước chân đến.

Cách trung tâm thành phố Hà Nội khoảng 60km, làng nghề Trạch Xá, huyện Ứng Hòa, từ lâu đã nổi tiếng với nghề may áo dài truyền thống.

Mỗi năm, vào những ngày đầu xuân, Lễ hội chùa Thánh Chúa lại được tổ chức với quy mô lớn, thu hút đông đảo du khách và người dân địa phương đến tham gia.