Xung đột Iran – Israel, vẫn còn những rủi ro
Vài giờ trước khi Israel tiến hành cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhằm vào Iran sáng 19/4, các quan chức Israel đã thông báo trước với những người đồng cấp Mỹ ở Washington rằng một cuộc tấn công sẽ được thực hiện trong vài ngày tới, một quan chức cấp cao của Mỹ cho biết.
Đây chính là thông điệp mà chính quyền Mỹ từng hy vọng họ sẽ không nhận được. Trong suốt tuần qua, các quan chức Mỹ đã kêu gọi Israel không trả đũa cuộc tấn công chưa từng có của Iran 5 ngày trước đó, khi hàng trăm tên lửa và máy bay không người lái được bắn từ Iran vào bên trong lãnh thổ Israel.
"Phương trình mới" của Iran
Các quan chức Mỹ lo ngại rằng bất kỳ cuộc phản công nào của Israel đều có thể gây ra một chu kỳ hành động trực tiếp leo thang giữa hai quốc gia và có thể vượt khỏi tầm kiểm soát.
“Chúng tôi không tán thành phản ứng của Israel,” một quan chức cấp cao Mỹ nói, đề cập đến những thông tin mà Mỹ nhận được trước cuộc tấn công hôm của Israel.
Các cuộc tấn công qua lại trong tuần qua khiến các quan chức Mỹ lo ngại rằng rào cản từng tồn tại giữa Israel và Iran lâu nay giờ đã bị phá vỡ, dẫn đến một hình thức đối đầu trực tiếp mới có thể biến động và khó dự đoán hơn rất nhiều.
Cách Iran phản ứng giờ đây sẽ là một phép thử quan trọng để xem liệu hai quốc gia đã bước vào giai đoạn mở đầu của cuộc xung đột trực tiếp hay liệu cả hai bên có thể lùi bước trước bờ vực chiến tranh hay không.
Có một số dấu hiệu cho thấy tình hình có thể được xoa dịu.
Tình báo Mỹ từ lâu đã đánh giá rằng cả Iran và Israel đều không muốn một cuộc chiến tranh toàn diện. Cuộc tấn công trả đũa của Israel dường như được thiết kế có giới hạn, tấn công một căn cứ quân sự duy nhất cách Tehran khoảng 275 dặm trong khi bỏ qua hai cơ sở gần đó vốn có vai trò quan trọng trong chương trình phát triển hạt nhân của Iran.
Một nguồn tình báo khu vực nắm rõ phản ứng của Iran trước cuộc tấn công nói với CNN rằng các cuộc tấn công trực tiếp cấp nhà nước giữa hai nước đã “kết thúc”. Người này cho biết Iran dự kiến sẽ không phản hồi.
Quan chức cấp cao của Mỹ cho biết: “Hiện tại không có dấu hiệu leo thang hơn nữa” và “tất cả các dấu hiệu đều cho thấy nên lùi lại.”
Tuy nhiên, các quan chức Mỹ nhận thức sâu sắc rằng sau “màn so găng” trực tiếp chưa từng có giữa Iran và Israel, mọi việc đều có thể thay đổi và việc dự đoán Iran sẽ phản ứng như thế nào trước những hành động khiêu khích có thể trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.
Cuộc tấn công lớn của Iran vào Israel tuần trước đánh dấu lần đầu tiên nước này tấn công trực tiếp vào Israel từ bên trong biên giới của mình, đã đảo ngược những nhận định từ nhiều năm qua của Mỹ và các đồng minh về giới hạn của lực lượng dân quân Iran và việc nước này sẵn sàng tấn công trực tiếp vào Israel.
Các quan chức Iran đã công khai tuyên bố rằng chính sách của Iran đối với Israel đã thay đổi.
“Chúng tôi đã quyết định tạo ra một phương trình mới, đó là nếu kể từ bây giờ Israel tấn công lợi ích, tài sản, nhân cách và công dân của chúng tôi, thì bất cứ lúc nào chúng tôi sẽ tấn công họ từ Cộng hòa Hồi giáo Iran,” ông Hossein Salami, Chỉ huy hàng đầu của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo hùng mạnh của Iran, nói với đài truyền hình nhà nước Iran sau cuộc tấn công cuối tuần trước.
Và chỉ vài giờ trước cuộc phản công của Israel vào sáng 19/4, Ngoại trưởng Iran đã nói với đài CNN rằng nếu Israel trả đũa, “phản ứng tiếp theo từ chúng tôi sẽ ngay lập tức và ở mức tối đa”.
Phát biểu tại Trung tâm Tổng thống George W. Bush ở Dallas hôm 18/4, Giám đốc CIA Bill Burns nhận định: “Tôi hiếm khi thấy một khoảnh khắc nào ở Trung Đông dễ bắt lửa hơn hiện nay”.
Cuộc chiến bóng tối âm ỉ kéo dài
Đối với một số cựu quan chức Mỹ quen thuộc với chế độ Iran, cuộc tấn công trực tiếp chưa từng có của Iran vào cuối tuần trước là hợp lý sau cuộc chiến tranh âm ỉ kéo dài với Irsael khiến một số chỉ huy của nước này thiệt mạng.
Israel đã thực hiện nhiều cuộc tấn công thành công nhằm vào các nhà lãnh đạo quân sự Iran trên khắp khu vực và thậm chí cả một số quan chức bên trong biên giới của Iran. Giọt nước làm tràn ly xảy ra vào ngày 1 tháng 4, khi Israel được cho là đã thực hiện một cuộc tấn công vào đại sứ quán Iran ở Syria khiến 7 quan chức, trong đó có 2 chỉ huy cấp cao của Iran thiệt mạng.
Tướng đã nghỉ hưu Frank McKenzie, cựu chỉ huy Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ, cho biết: “Hãy tưởng tượng áp lực đang gia tăng trong hệ thống Iran”. “Israel giết người của chúng tôi và không phải trả giá?’ Tôi nghĩ đó là một động lực quan trọng.”
Ông McKenzie và các nhà phân tích khác cho rằng đối với Iran, cuộc tấn công hôm 1/4 ở Syria là một sự leo thang nghiêm trọng và các nhà lãnh đạo Iran cảm thấy họ cần phải có phản ứng mạnh mẽ hơn để ngăn chặn hành động của Israel trong tương lai.
Theo Jonathan Panikoff, cựu nhà phân tích tình báo cấp cao chuyên về khu vực, một trong những chỉ huy bị sát hại, Mohammed Reza Zahedi, là sợi dây liên kết giữa Iran và Hezbollah ở Liban, lực lượng ủy nhiệm lớn nhất và có năng lực nhất của Iran. Sát hại Zahedi là một vụ việc nghiêm trọng.
Trước vụ Iran tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái vào Israel, các quan chức Mỹ vẫn tin rằng Iran có khả năng đáp trả thông qua mạng lưới lực lượng ủy nhiệm, như họ đã từng làm trước đây.
Nhưng khi Mỹ và các đồng minh bắt đầu nhận thấy những dấu hiệu cho thấy Iran đang di chuyển tên lửa trong lãnh thổ của mình, điều này đã khiến Washington phải suy nghĩ lại về những gì Iran có thể sẽ làm, các quan chức Mỹ cho biết.
Vẫn còn phải xem liệu sự thay đổi quan điểm này của Iran có phản ánh sự thay đổi lâu dài hơn trong suy nghĩ của Lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Seyyed Ali Khamenei hay không.
“Không rõ liệu ông Khamenei, ở tuổi 84, đã thay đổi học thuyết chiến lược lâu đời của mình để tránh đối đầu trực tiếp với Israel hay đây là lời nhắc nhở về cách một chính phủ Iran do quân đội lãnh đạo thời hậu Khamenei có thể tự hành xử”, ông Karim Sadjadpour, một thành viên cao cấp tại tổ chức Carnegie Endowmernt vì hòa bình quốc tế, nhận định.
Có lẽ tình hình hiện tại hiện cũng tương tự những gì từng xảy ra sau cuộc tấn công của Mỹ khiến Qassem Soleimani, một chỉ huy hàng đầu của Iran thiệt mạng vào tháng 1 năm 2020. Chỉ trong vài ngày sau đó, chính Iran – chứ không phải một trong những lực lượng uỷ nhiệm của họ - đã bắn hàng chục tên lửa đạn đạo tầm ngắn vào một căn cứ quân sự của Mỹ ở Iraq. Đây cũng được coi là một bước đi chưa từng có của Iran, có nguy cơ khiến tình hình khu vực leo thang nguy hiểm hơn.
Khi đó, Iran đã phát tín hiệu rằng quân đội Mỹ có thể trú ẩn trong các boongke để giảm thiểu thương vong. Không có người Mỹ nào thiệt mạng - mặc dù hàng chục người bị chấn thương sọ não - và khi cuộc tấn công kết thúc, Iran đã thông báo công khai rằng họ coi vấn đề đã kết thúc. Nước Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump đã lựa chọn không trả đũa thêm nữa.
Vẫn còn rủi ro
Ngoại trưởng Iran Amir-Abdollahian ngày 19/4 cho biết Iran đang điều tra vụ máy bay không người lái (UAV) xuất hiện trên bầu trời thành phố Isfahan, miền trung Iran, nơi có các cơ sở hạt nhân quan trọng, khẳng định nếu các UAV không liên quan Israel, Iran coi như sự việc đã xong, không cần thiết phải đáp trả.
Tuy nhiên, ông Amir-Abdollahian cũng cảnh báo sẽ đáp trả lập tức và ở cấp độ cao nhất nếu Israel có hành động chống lại lợi ích của Tehran.
“Nếu Israel muốn thực hiện cuộc phiêu lưu quân sự khác và hành động đi ngược lại lợi ích của Iran, phản ứng tiếp theo của chúng tôi sẽ được đưa ra lập tức và ở cấp độ cao nhất”, Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian tuyên bố.
Theo giới quan sát, mặc dù ở thời điểm hiện tại, Iran và Israel có lẽ đã tránh được một cuộc chiến tranh tổng lực, nhưng rủi ro vẫn còn.
Nhà phân tích về tình hình khu vực Panikoff nhận định: “Israel và Iran sẽ bắt đầu leo thang ở mức cao hơn trong mọi thời điểm xung đột trong tương lai và điều đó cực kỳ nguy hiểm”. “Nếu Israel và Iran nhận thức được mối đe dọa lớn hơn từ đối phương, nhiều khả năng họ sẽ nghĩ rằng mình phải hành động theo cách mạnh mẽ và quyết liệt hơn”./.
TIN LIÊN QUAN
Ý KIẾN
Khi ngày bầu cử ở Mỹ đến gần, nhiều người dân nước này đã bỏ phiếu sớm, trực tiếp hoặc qua thư. Những người khác sẽ bỏ phiếu trực tiếp tại các điểm bỏ phiếu đã đăng ký vào ngày 5/11 .
Kamala Harris được dự đoán trở thành người kế nhiệm của đảng Dân chủ sau tuyên bố rút lui của ông Joe Biden trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Bà là người phụ nữ da màu gốc Á đầu tiên lên làm Phó Tổng thống. Với sự ủng hộ của ông Biden hiện tại, bất chấp những rào cản vô hình, Harris có tiềm năng trở thành nữ Tổng thống đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ.
Thăm dò dư luận tại các bang “chiến trường” cho thấy, ứng cử viên đảng Cộng hòa Donald Trump và ứng cử viên đảng Dân chủ Kamala Harris đang bám đuổi nhau rất sít sao, khiến cuộc đua vào Nhà Trắng trở nên rất khó đoán định.
Threads - nền tảng mạng xã hội mới của Meta, có lượng người dùng tăng 175% so với mức 100 triệu năm ngoái, đánh dấu một bước tiến ấn tượng.
Hiệp hội Bán lẻ Quốc gia Mỹ vừa công bố báo cáo cho thấy đề xuất tăng thuế nhập khẩu của ông Donald Trump có thể khiến giá nhiều mặt hàng tiêu dùng tăng vọt.
Trên mạng xã hội Truth Social, cựu Tổng thống Trump vừa tuyên bố "hiện có nhiều lời bàn tán về nạn gian lận quy mô lớn ở Philadelphia", tuy nhiên ông không giải thích gì thêm.
Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshimasa Hayashi ngày 5/11 cho biết, Triều Tiên đã bắn một số tên lửa đạn đạo tầm ngắn ra vùng biển phía Đông bán đảo Triều Tiên. Các tên lửa dường như đã rơi xuống ngoài Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Nhật Bản.
Ứng cử viên đảng Cộng hòa Donald Trump ngày 4/11 cảnh báo rằng, nếu đắc cử, ông sẽ trừng phạt Mexico và Trung Quốc bằng thuế quan nếu cả hai nước này không có biện pháp ngăn chặn dòng chảy fentanyl vào Mỹ.
Đúng 0h ngày 5/11 (theo giờ miền Đông nước Mỹ), tức 12h trưa 5/11 (theo giờ Việt Nam), thị trấn Dixville Notch thuộc khu vực Green North Woods của bang New Hampshire đã mở cửa điểm bỏ phiếu trong cuộc tổng tuyển cử đầy kịch tính.
Tổng thống Nga Vladimir Putin vừa có buổi tiếp Bộ trưởng Ngoại giao Triều Tiên Choe Son Hui tại Điện Kremlin ở Thủ đô Moscow. Cuộc gặp diễn ra trong bối cảnh mối quan hệ giữa hai quốc gia đang ngày càng nồng ấm.
Nhà điều hành sân bay Aena của Tây Ban Nha ngày 4/11 cho biết, 50 chuyến bay dự kiến cất cánh từ sân bay El Prat của Barcelona đã bị hủy hoặc chậm trễ nghiêm trọng sau khi một trận mưa lớn trút xuống khu vực này.
Chiều 4/11, theo giờ bờ Đông của Mỹ (tức rạng sáng 5/11 giờ Việt Nam), hai ứng cử viên Tổng thống Mỹ là ông Donald Trump của đảng Cộng hòa và bà Kamala Harris của đảng Dân chủ đã thực hiện nỗ lực vận động phút chót trước thềm giờ bỏ phiếu tại các bang chiến trường.
Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) ngày 4/11 tuyên bố đã hạ sát hàng loạt chỉ huy Hezbollah ở Syria và Liban, bao gồm cả lãnh đạo tình báo và một số chỉ huy cấp cao khác.
Theo thông báo từ Quân đội Hàn Quốc, vào rạng sáng 5/11, Triều Tiên đã phóng một tên lửa đạn đạo về phía Biển Nhật Bản.
Ngày 5/11, hàng triệu cử tri Mỹ sẽ đi bỏ phiếu để bầu người đứng đầu đất nước trong vòng 4 năm tới. Trong ngày hôm qua, cả hai ứng viên tổng thống đều dồn sức cho những nỗ lực vận động cử tri ở các bang chiến trường.
Các mối đe dọa can thiệp vào chính trường Mỹ trước cuộc bầu cử đang gia tăng cả về cường độ và mức độ, đúng như dự báo của các quan chức tình báo và các nhà phân tích an ninh. Các quan chức an ninh quốc gia Mỹ cảnh báo rằng các mối đe dọa này tiềm ẩn nguy cơ kích động các cuộc biểu tình bạo lực sau ngày bầu cử 5/11.
Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hàn Quốc (JCS) cho biết, khoảng 07h30 sáng nay (theo giờ địa phương), Triều Tiên đã phóng một loạt tên lửa đạn đạo về ngoài khơi bờ biển phía đông của bán đảo Triều Tiên.
Ngày 4/11, Chính phủ Tây Ban Nha cho biết đang triển khai tổng cộng 7.500 binh sĩ đến khu vực phía Đông bị lũ lụt tàn phá.
Cơ quan Liên hợp quốc và các chuyên gia cho biết, hồ Ohrid, một Di sản thế giới được UNESCO công nhận, đang có nguy cơ bị ô nhiễm. Nguyên nhân được cho là bởi đánh bắt quá mức và tình trạng phát triển đô thị.
Trong thông báo trên kênh Telegram chính thức, quân đội Israel tuyên bố đã tiêu diệt Abu Ali Rida, thủ lĩnh của Hezbollah ở khu vực Baraachit, miền Nam Liban.
Thủ tướng Anh Keir Starmer vừa thông báo sẽ tăng gấp đôi ngân sách dành cho Bộ Tư lệnh An ninh biên giới và coi các băng nhóm buôn người như tội phạm khủng bố, nhằm ngăn chặn nạn nhập cư trái phép qua eo biển Manche bằng thuyền nhỏ.
Hôm nay (5/11), nước Mỹ chính thức bước vào cuộc bầu cử tổng thống. Hai ứng cử viên của đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa chạy đua với thời gian kêu gọi sự ủng hộ của các nhóm cử tri chưa đưa ra quyết định, trong bối cảnh tỷ lệ ủng hộ cả hai rất sít sao.
Với những ai cần một điểm du lịch mới ở Hàn Quốc thay vì Seoul, Busan hay Jeju thì các thành phố ở phía tây Hàn Quốc sẽ là lựa chọn lý tưởng.
Khi ông Donald Trump vận động tranh cử nhiệm kỳ thứ hai vào Nhà Trắng, ông đã đưa ra một loạt lời hứa về việc phục hồi nền kinh tế Mỹ.
Cảnh sát vùng Valencia, khu vực vốn đang chịu ảnh hưởng nặng nề do lũ quét ở Tây Ban Nha đã khuyến cáo các cư dân tại đây không ra khỏi nhà trong bối cảnh Cơ quan thời tiết quốc gia (AEMET) ra cảnh báo đỏ về một đợt mưa lớn mới.
Người phụ trách chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu Josep Borrell đã có cuộc hội đàm với người đồng cấp Hàn Quốc Cho Tae-yul, trong bối cảnh có tin Triều Tiên đưa quân tới Nga để tham gia cuộc chiến với Ukraine.
Một nhóm người Israel định cư bất hợp pháp đã phóng lửa đốt một số phương tiện giao thông của người Palestine. Trước đó, họ đã tấn công một khu công nghiệp ở khu Bờ Tây bị chiếm đóng.
Trong 24 giờ qua, Nga đã nhắm mục tiêu vào cơ sở năng lượng, sân bay quân sự và nhà máy lọc dầu của Ukraine, trong khi Kiev tuyên bố giao tranh với binh sỹ Triều Tiên tại tỉnh Kursk của Nga.
Kết quả cuối cùng của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ có thể sẽ được quyết định bởi cử tri ở một số bang, thường được gọi là bang chiến trường hay bang dao động.
Thủ tướng Anh Keir Starmer thông báo sẽ tăng gấp đôi ngân sách dành cho Bộ Tư lệnh An ninh biên giới và coi các băng nhóm buôn người như tội phạm khủng bố, nhằm ngăn chặn nạn nhập cư trái phép qua eo biển Manche bằng thuyền nhỏ.
Ngày bầu cử tổng thống Mỹ (5/11) sắp đến và hai ứng cử viên của đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa đang chạy đua với thời gian nhằm kêu gọi sự ủng hộ của các nhóm cử tri chưa đưa ra quyết định.
Trước thềm cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, người nhập cư tại Mỹ và những người di cư đang muốn vào Mỹ đều có những lo lắng riêng về kịch bản có thể xảy ra nếu ông Trump hay bà Harris đắc cử.
Iran tuyên bố sẽ huy động quân đội chính quy và sử dụng nhiều loại vũ khí, không chỉ giới hạn ở tên lửa và thiết bị bay không người lái, để tấn công trả đũa Israel. Trong khi đó, Mỹ đã gửi lời cảnh báo tới Iran, đồng thời tăng cường triển khai quân sự tại Trung Đông.
Ngày 4/11, Bộ Ngoại giao Israel cho biết nước này đã chính thức thông báo với Liên hợp quốc (LHQ) về việc chấm dứt quan hệ với Cơ quan Cứu trợ và Việc làm của LHQ dành cho người tị nạn Palestine (UNRWA).
Sân bay Frankfurt, sân bay lớn nhất nước Đức, đang thử nghiệm việc xây đường băng từ một loại vật liệu đặc biệt, bền vững với môi trường là nhựa đường được làm từ vỏ hạt điều. Nếu thử nghiệm thành công, nhựa đường sinh học này sẽ góp phần vào quá trình chuyển đổi xanh của thành phố.
Cuộc thi đua xe đạp cổ Penny-farthings đã diễn ra tại thủ đô Praha của Cộng hòa Séc. Trong trang phục truyền thống, những người đam mê xe đạp cổ đã tham gia cuộc đua đòi hỏi khả năng giữ thăng bằng và tốc độ.
Một quan chức chính phủ Ấn Độ cho biết, một chiếc xe buýt đã lao xuống một khe núi sâu ở dãy Himalaya, bang Uttarakhand vào sáng hôm nay 4/11, khiến ít nhất 36 hành khách thiệt mạng và một số người khác bị thương.
Ứng cử viên tổng thống Đảng Dân chủ Mỹ Kamala Harris đã vượt qua ứng cử viên Đảng Cộng hòa Donald Trump trong một cuộc thăm dò mới ở Iowa, thường được coi là một trong những bang mà ông Trump có khả năng giành lợi thế trong bầu cử Mỹ những năm trước đó.
Truyền thông Tây Ban Nha đưa tin ngày 3/11, Nhà vua Felipe VI và Hoàng hậu Letizia đã đến thăm vùng Valencia ở miền Đông nước này, nơi vừa hứng chịu trận lũ lịch sử đã cướp đi sinh mạng của hơn 200 người.
Cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2024 giữa Cựu Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống Kamala Harris đang ở thế quyết liệt khi chỉ còn 2 ngày nữa là đến ngày bầu cử. Cục diện bầu cử vẫn là sự bất phân thắng bại giữa hai ứng viên. Nếu Kamala Harris giành chiến thắng, bà sẽ làm nên lịch sử theo nhiều cách.
Theo báo Washington Post, Liên minh Châu Âu (EU) đang tích cực chuẩn bị cho khả năng cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump trở lại nắm quyền, sau khi tham khảo ý kiến hàng chục chính trị gia, nhà ngoại giao và nhà hoạch định chính sách châu Âu.
Cuộc tập trận chung giữa Hải quân Nga và Indonesia bắt đầu diễn ra từ ngày 4 đến 8 tháng 11 tại vùng biển của Indonesia.
Với tư cách là người đứng đầu siêu cường hàng đầu thế giới, những quyết định mà Tổng thống Mỹ đưa ra có thể có tác động rất lớn đến diễn biến xung đột trên toàn thế giới.
Ngày 4/11, theo giờ địa phương, Benediktus Herin, người đứng đầu văn phòng dịch vụ xã hội khu vực tỉnh Đông Nusa Tenggara (Indonesia) cho biết, vụ núi lửa Lewotobi Laki-laki phun trào trên địa bàn tỉnh vào sáng sớm hôm nay đã khiến ít nhất 10 người thiệt mạng và hàng chục nghìn người bị ảnh hưởng.
Một tòa án của Israel đưa ra thông báo vào ngày 3/11, cựu phát ngôn viên của Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã bị bắt giữ với cáo buộc làm rò rỉ tài liệu mật, gây tổn hại đến tiến trình đàm phán về thỏa thuận con tin ở Dải Gaza.
Cơ quan y tế Palestine cho biết, ít nhất 31 người đã thiệt mạng do các cuộc tấn công của Israel trên khắp Dải Gaza. Các cuộc đột kích của Israel tại Bờ Tây cũng phá hủy một văn phòng của Cơ quan cứu trợ người tị nạn Palestine của Liên hợp quốc tại đây.
0