Chung cư cũ – Tư duy mới | Hà Nội tin mỗi chiều
Hà Nội hiện có hơn 1000 chung cư cũ, phần lớn trong số đó đã xuống cấp, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Trải qua hàng chục năm nghiên cứu, lên phương án, khảo sát ý kiến… nhưng đến nay, công tác sửa chữa, cải tạo, xây mới không có tiến triển. Nhiều chung cư bị nghiêng và có nguy cơ đổ sụp, cơ quan chức năng yêu cầu chủ sở hữu khắc phục. Thế nhưng với một tòa nhà chung cư có nhiều chủ sở hữu, việc yêu cầu khắc phục rất khó khăn và không dễ dàng gì, bởi thực trạng “chín người mười ý”.
Từ trước đến nay, các dự án cải tạo chung cư đã hoàn thành tại Hà Nội được thực hiện theo lộ trình: nhà đầu tư tự thuyết phục, vận động và lấy ý kiến người dân về phương án hỗ trợ, tạm cư, tái định cư; sau đó cân đối số căn hộ để bố trí tái định cư, diện tích dành cho kinh doanh, diện tích được bán thương mại để bảo đảm thu hồi vốn, có lãi... Tuy nhiên, đây là chặng đường hết sức gian nan. Các doanh nghiệp cho rằng, yêu cầu phải có sự đồng thuận 100% của các chủ sở hữu căn hộ tại các dự án cải tạo chung cư cũ là điều không thể thực hiện được, bởi nhiều mâu thuẫn liên quan đến quyền lợi của các bên rất khó giải quyết.
Những ngày qua, thảo luận tại hội trường về dự án Luật nhà ở sửa đổi, các đại biểu Quốc hội đã có nhiều ý kiến bàn về thời hạn sở hữu và thời hạn sử dụng nhà chung cư. Theo các đại biểu, dự thảo Luật Nhà ở quy định về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư hiện nay mới chỉ xác định "thời hạn sử dụng" nhà chung cư theo hồ sơ thiết kế, nhưng lại chưa đề cập rõ ràng đến "thời hạn sở hữu", nên chung cư được sở hữu vĩnh viễn, nhưng tuổi thọ của chung cư lại có hạn. Nhiều chung cư cũ xuống cấp trầm trọng nhưng không thể đập đi xây mới vì không thỏa thuận được với các hộ dân từ việc xây dựng, cho đến phương án đền bù.
Vấn đề này đã được Ủy ban thường vụ Quốc Hội đưa ra thảo luận hồi tháng 3/2023. Khi đó, Chính phủ trình hai phương án sở hữu nhà chung cư có thời hạn và không có thời hạn. Trong đó, phương án sở hữu có thời hạn gặp nhiều băn khoăn từ nhiều cơ quan, tổ chức hữu quan và dư luận xã hội, chính vì vậy sau phiên họp này của Ủy ban thường vụ Quốc Hội, Chính phủ đã loại bỏ phương án sở hữu chung cư có thời hạn, và thay bằng các quy định về thời hạn sử dụng nhà chung cư, các trường hợp phá dỡ nhà chung cư; quyền và nghĩa vụ của chủ sở hữu trong việc di dời, phá dỡ và đóng góp kinh phí để xây dựng lại nhà chung cư; trách nhiệm của các chủ thể có liên quan khi phá dỡ, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.
Trên thế giới, không ít quốc gia quy định căn hộ chung cư sở hữu có thời hạn, nhưng tại Việt Nam đến nay chưa áp dụng. Ở ta, câu chuyện “sở hữu” động chạm trực tiếp đến quyền lợi của người sở hữu, nên nếu đưa ra lấy ý kiến thì tỷ lệ không đồng thuận sẽ nhiều hơn đồng thuận. “Thời hạn sở hữu nhà chung cư” và “thời hạn sử dụng nhà chung cư” là hai phạm trù khác nhau. Người chủ sở hữu vẫn là người có quyền sử dụng, nhưng chỉ được tiếp tục sử dụng khi đáp ứng đầy đủ những điều kiện, quy định của pháp luật. Việc hết thời hạn sử dụng nhà chung cư không có nghĩa là mất quyền sở hữu của cư dân đối với quyền sử dụng đất và sở hữu công trình.
Trong bối cảnh quỹ đất ở các trung tâm đô thị ngày càng eo hẹp, việc chúng ta áp thời hạn sở hữu chung cư sẽ tạo cơ hội để tái phát triển hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng đất, từ đó đáp ứng tốt hơn nhu cầu xã hội trong tương lai. Tuy nhiên, cần đánh giá rất nhiều khía cạnh để hài hòa lợi ích các bên. Muốn làm được như vậy thì rõ ràng những nhà làm chính sách cần phải có tư duy vượt thời gian, lường trước các vấn đề để giải quyết quyền lợi cho người dân. Nhà nước cần quy hoạch lại các khu chung cư cũ. Chính phủ cần có cơ chế chính sách cụ thể kêu gọi các nhà đầu tư. Người dân phải có trách nhiệm cùng đóng góp một phần kinh phí để cải tạo chung cư cũ. Nếu thực hiện được những vấn đề này, chương trình cải tạo chung cư cũ mới phát huy hiệu quả./.
Mua nhà ở Hà Nội - một giấc mơ không dễ dàng với nhiều người. Giá bất động sản không ngừng leo thang, trong khi thu nhập của người lao độn không theo kịp đà tăng giá ấy. Vậy, đâu là lời giải cho bài toán an cư bền vững?
Nhắc đến Hà Nội, người ta không chỉ nghĩ đến những con phố cổ trầm mặc, những hàng cây xanh rợp bóng, mà còn nhớ đến những không gian công cộng mang đậm giá trị văn hóa - lịch sử, trong số đó có vườn hoa Lý Thái Tổ. Vậy dự án cải tạo, chỉnh trang vườn hoa này có điều gì đặc biệt?
Hồ Gươm - biểu tượng văn hóa và lịch sử của Hà Nội đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ với dự án mở rộng không gian công cộng.
Hà Nội đang xem xét áp dụng cơ chế bốc thăm khi mua xe xăng mới nhằm kiểm soát ô nhiễm không khí và thúc đẩy giao thông xanh. Liệu giải pháp này có khả thi và phù hợp với thực tế của Hà Nội hay không?
Những tòa chung cư cũ kỹ, xuống cấp giữa lòng Hà Nội - từng là biểu tượng của một thời kỳ phát triển - giờ đây lại trở thành nỗi lo của hàng vạn cư dân.
Nhắc đến Hà Nội, nhiều người nghĩ ngay đến một thành phố sầm uất, sôi động nhưng cũng đầy áp lực. Tắc đường vào mỗi sáng sớm, giá nhà đắt đỏ, hạ tầng quá tải, không gian công cộng ngày càng thu hẹp. Đó là những vấn đề mà người dân Thủ đô phải đối mặt mỗi ngày.
0