Cỏ ven đường vẫn xanh miền ký ức
Lòng đường làng nhỏ. Hai vệ đường miên man cỏ hoa lại là khoảng trời rộng lớn. Chúng tôi thường tạt xe vào vệ đường rồi nằm ra khoảng cỏ xanh rì đó mà hít hà hương đồng gió nội mỗi chiều tan học sớm. Bãi cỏ ven đường tươi mát màu xanh, miên man mướt mát. Nhưng có ngửa cổ nằm dài ra trên tấm thảm ấy mới rõ muôn loại cỏ khác nhau chẳng biết hết tên đang cùng đan dệt. Mùi cỏ tươi mà bọn con gái bứt làm rau chơi trò nấu cơm phả ra ngai ngái. Lũ con trai đang lơ đãng ngắm vài cành cỏ may la đà thường giật mình khi nghe tiếng dế, tiếng châu chấu nhún càng. Gió hây hẩy đong đưa mái tóc, mắt nhắm nghiền lắng tiếng sáo vi vu có bữa làm chúng tôi thiếp đi trên cái mát rượi ngát xanh hoa cỏ. Thằng Mỡi có hôm còn bị ăn đòn quắn mông vì bố nó đi cày về muộn mà nó còn chưa về nấu cơm.
Lúc nông nhàn, ven đường nguyên sơ màu xanh như thảo nguyên của riêng bọn trẻ chúng tôi. Các bố mẹ ra đồng coi lúa cũng chỉ đi xe đạp ở lòng đường con con. Thảm cỏ ven đường cứ miên man xanh rì, điểm xuyết sắc hoa trăng trắng vàng vàng của xuyến chi, dạt dào sắc cỏ may biêng biếc. Nếu không có lũ trẻ chúng tôi đùa nghịch ở thảm cỏ ấy thì ngỡ như cả thế giới sống động với cỏ cây, hoa lá, châu chấu, dế mèn... sẽ ngủ yên suốt mùa.
Vụ chiêm, vụ mùa vào độ gặt hái, đường làng ngõ xóm rộn ràng tiếng giục gọi từ tinh mơ gà gáy. Xe trâu còng cọc đi, bánh xe hằn vết trên thảm cỏ đẫm sương đêm. Hết xe nhà này tới xe nhà khác, hết dòng người này tới dòng người khác đi như hội trên đường từ sáng tới tối. Thời gian này, tụi trẻ chúng tôi ít nằm hít hà hương cỏ ven đường hơn vì bố mẹ làm về muộn, phải nhanh về lo cơm nước quét tước lợn gà. Nhưng các bố, các mẹ, các bác trong làng lại siêng nghỉ ngơi ven đường hơn cả. Chỉ cần một bóng râm, các mẹ có thêm chai nước vối, các bố có thêm điếu thuốc lào là đủ biến một vệ cỏ ven đường nào đó thành trạm nghỉ chân náo nhiệt giữa giờ đồng áng.
Ven đường là thế giới ngập tràn niềm vui và tiếng cười suốt tuổi thơ tôi. Cho tới khi lớn hơn một chút, chúng tôi bắt đầu theo bố mẹ ra đồng gieo trồng cấy hái. Cái nắng tháng sáu gắt như lửa, lưng chừng chiều nào cũng vậy, cứ cấy được khoảng vài bó mạ là bố mẹ tôi lại giục lên ven đường nghỉ ngơi. Bóng cây bàng tỏa bung, gió từ cái nón mê của mẹ mát rười rượi. Tôi gối đầu lên chiếc khăn đội đầu của mẹ, ngả lưng xuống thảm cỏ. Thằng Mỡi cũng lên ngồi nghỉ cấy cùng nhà tôi. Nó bứt cỏ tươi tìm dế. Lạ thay, tôi chẳng thấy nổi mùi ngai ngái quen thuộc của bao thứ cỏ hoa không tên quen thuộc. Mùi mằn mặn từ lưng áo bố, từ chiếc khăn mẹ đội đầu choáng ngợp cả không gian quanh tôi.
Suốt hai chục năm đi mòn chân trên thảm cỏ ven đường ấy, chưa bao giờ chúng tôi thấy hai bên đường ngớt màu xanh. Dù có lúc bị bánh xe trâu nghiền cho cọng lá bẹp dí xuống mặt đất hay bị đàn bò gặm xoèn xoẹt ngọn như lưỡi hái ngọt liệng qua khiến ngọn cụt ngủn.
Thằng Mỡi trước hôm đi nhập ngũ, nó còn cởi giày ra đi chân trần đoạn dài ven đường từ nhà tới đầu làng. Biên thư về, nó luôn hỏi tôi: "Ven đường cỏ có còn xanh không?" Cỏ vẫn xanh, dù cho đời nắng mưa giông bão.
Con đường làng tôi nghe tin sắp được bê tông hóa. Nhưng màu cỏ ven đường vẫn xanh khắp một miền ký ức chẳng xa xôi./.
Có một người được sinh ra và lớn lên nơi mảnh đất phương Nam đầy nắng gió. Cô luôn ao ước được chiêm ngưỡng vẻ rêu phong cổ kính, được đắm mình trong tiết thu se sắt hay cái giá rét của ngày đông phố cổ, được ngắm nhìn những phụ nữ Hà Thành với nét duyên dáng đặc trưng của mình… Và rồi cô cũng có dịp đến thăm mảnh đất kinh kỳ với bao háo hức, mong chờ.
Thời tiết năm nay khác hẳn năm trước. Năm trước mưa thường ghé lúc chiều chiều, mưa từng hồi nặng hạt kéo theo nước dâng ngập lối. Năm nay mưa đỏng đảnh và bất chợt, cứ đến rồi đi, bất kể thời gian nào trong ngày. Mưa đi ngang tưới mát con phố nhỏ, mưa vô tình làm ướt góc sân mới hôm trước còn đắm mình trong cái nắng oi ả. Có người cũng quen dần với sự thất thường ấy của những ngày mưa.
Có một người nhìn vườn thu qua ô cửa sổ, thấy cây lá reo vui, trái chín gọi mời. Mùi hương quen thuộc mỗi mùa thu lại dậy lên trong gió thoảng. Cây thị góc vườn, cây ổi bờ ao bao năm nay vẫn đúng hẹn đơm hoa kết trái để mỗi khi thu về lại lặng lẽ tỏa hương. Gió thu xao động, trái chín đung đưa.
Mùi hương hoa sử quân tử trong đêm mưa luôn dịu dàng ôm ấp tôi sau ngày dài mỏi mệt. Có một người cũng như tôi, vẫn nhìn thấy loài hoa quen thuộc ấy hằng ngày, thế mà phải vào một đêm mưa tan, cô ấy mới nhận ra hương thơm của sử quân tử có thể khiến người ta thấy bình an đến vậy.
Một ngày cuối hạ ở Tứ Xuyên, Trung Quốc, khi những tán cây ngô đồng dần trở nên vàng vọt, lòng một người không khỏi nao nao nhớ mùa thu Hà Nội. Đó cũng là lý do dẫu sống xa xứ nhưng người đó thường giữ thói quen quay trở về Hà Nội vào mùa thu. Cũng bởi, mùa thu trong ký ức của nhiều người Hà Nội có một hương vị rất riêng biệt, chẳng thể trộn lẫn với bất kỳ nơi nào.
Có một người ngồi trong quán nhâm nhi từng ngụm café. Nhìn ngắm không gian được bài trí theo lối cổ xưa, những vật dụng xưa cũ, những ký ức chợt ùa về. Những vui buồn, sung sướng hay khổ đau đều như một thước phim quay chậm từ từ hiện ra trong trí óc cô. Một bản nhạc không lời nhiều âm sắc khiến cô chầm chậm đi ngược dòng thời gian.
0