COVID-19: Có phải trái đất ấm lên khiến dịch bệnh bùng phát?
(HanoiTV) - Khí hậu có phải là nguyên nhân gây bùng phát dịch bệnh hay không thì chưa có câu trả lời chính xác. Những sự xuất hiện của dịch bệnh đã làm chậm lại quá trình phát thải khí nhà kính, tất nhiên chỉ là tạm thời.
Biến đổi khí hậu có thúc đẩy sự lây lan các mầm dịch bệnh hay không? COVID-19 có mối liên hệ nào với sự ấm dần lên của trái đất? Câu hỏi rất thực tế, song câu trả lời còn rất mơ hồ.
Với tất cả các nhà dịch tễ học, không có bất cứ mối liên hệ trực tiếp hay gián tiếp nào được thiết lập giữa COVID-19 với biến đổi khí hậu.
Cho tới nay, mới chỉ có con đường lây lan virus COVID-19 duy nhất là từ người sang người, mà không qua bất cứ một vật trung gian nào.
Virus Corona chủng mới xuất hiện tại Trung Quốc gây hội chứng viên đường hô hấp cấp giống như bệnh Cúm. Vậy rõ ràng chúng ta biết, bệnh cúm thường xuất hiện vào mùa đông và rõ ràng, sự ấm dần lên của trái đất sẽ khiến virus này khó tồn tại. Nếu theo quan điểm này, thì dịch COVID-19 có lẽ chẳng có gì đáng ngại và sẽ là một sai lầm khi nghĩ như vậy.
Các công trình nghiên cứu của các nhà virus học đã cho thấy rõ, một số dòng virus cúm hiện nay có thể tồn tại ở nhiệt độ cao hơn bình thường. Đó mới là vấn đề tồi tệ phải đối mặt, có vẻ như virus cúm giờ đây đã thích nghi tốt hơn với khí hậu và trở nên nguy hiểm hơn những năm trước đó.
Bác sĩ Alex Liu, chuyên gia về trí tuệ nhân tạo, cựu chủ tịch IBM và là người sáng lập phòng thí nghiệm Phương pháp nghiên cứu và khoa học dữ liệu, đã đưa ra những luận cứ khoa học riêng về vấn đề này, mà theo đó, COVID-19 không liên quan tới khí hậu.
"Không có mối liên hệ trực tiếp giữa nhiệt độ khí quyển và sự phân phối COVID-19", ông Alex Liu viết trong một báo cáo. Chúng ta hãy nhớ rằng dịch Mers-CoV, do một loại chủng virus Corona khác xuất hiện vào tháng 8 ở Ả Rập Saudi và khí hậu không có gì đặc biệt.
Ảnh hưởng của khí hậu đến sự phân tán của virus có thể được thực hiện một cách gián tiếp. Ví dụ, sự nóng lên đã khiến nhiều loài chim thay đổi tuyến đường di cư của chúng.
Một số di cư nhiều hơn về phía Bắc, các loài chim di cư gặp gỡ các loài chim khác nhau. Chúng tôi biết rằng chim là phương tiện vận chuyển tuyệt vời của virus. Vì vậy, virus có nhiều cơ hội kết hợp lại với nhau để cuối cùng tạo ra các dạng virus rất gây bệnh cho con người.
Nếu tác động của biến đổi khí hậu đối với COVID-19 vẫn chưa chắc chắn thì mặt khác, tác động của COVID-19 là rõ ràng đối với sự nóng lên toàn cầu. NASA đã công bố bản đồ các khu vực chính của Trung Quốc bị ảnh hưởng bởi virus corona, cho thấy lượng khí thải nitơ dioxide giảm mạnh, một loại khí làm trái đất"nóng lên". Nhưng, trên tất cả, sự chậm lại trong hoạt động kinh tế và vận chuyển do coronavirus gây ra đã làm giảm đáng kể lượng khí thải carbon dioxide.
Theo Trung tâm nghiên cứu năng lượng và không khí sạch (REA), lượng khí thải nhà kính của Trung Quốc đã giảm 1/4 trong tháng 2 so với cùng tháng năm 2019. Hiện tượng này sẽ diễn ra ở bất cứ đâu khi COVID-19 hoành hành. Nghe có vẻ là vui mừng, song đây sẽ là thảm kịch với nhân loại nếu dịch bệnh không được kiểm soát và chấm dứt.
