Độc đáo Nghệ thuật múa khèn của người Mông tỉnh Điện Biên
(HanoiTV) - Nghệ thuật khèn của người Mông tỉnh Điện Biên mới đây đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
Khèn Mông chính là loại nhạc cụ ẩn chứa dấu tích lịch sử của cả tộc người, dù trải qua những tháng năm lịch sử, người Mông không chỉ lưu truyền những làn điệu khèn mà họ vẫn luôn có những nghệ nhân chế tác khéo léo.
Tiếng khèn từ lâu đã ngấm sâu vào máu thịt người Mông, con trai Mông từ 13 tuổi đã có cây khèn trên vai mỗi khi lên nương, xuống chợ. Âm thanh của khèn không chỉ là tình cảm, nồng ấm, gần gũi mà còn thể hiện sự mạnh mẽ, gan góc như chính cuộc sống của người Mông nơi núi cao, đá dựng.
Chiếm gần 70% dân số đang sinh sống tại Tủa Chùa, bởi vậy văn hóa tinh thần của người Mông nơi đây khá phong phú và độc đáo, mang đậm bản sắc tộc người và dường như ít bị pha tạp, ảnh hưởng bởi các nền văn hóa khác. Từ các loại hình dân ca, dân vũ, lễ hội, trò chơi dân gian đến âm nhạc và nhạc cụ của người Mông đều thể hiện những nét đặc trưng riêng biệt.
Có thể nói, trong xã hội cổ truyền và hiện tại, người Mông luôn gắn bó và say đắm với nền văn hóa dân gian độc đáo của mình, nhất là âm nhạc. Thông qua các loại nhạc cụ, người Mông gửi gắm tâm hồn, tình cảm của mình với bạn bè, cộng đồng và giao hòa với thiên nhiên, núi rừng hùng vĩ. Vì thế đã là người Mông thì chàng trai nào cũng biết dùng một loại nhạc cụ của dân tộc mình.
Điện Biên là tỉnh miền núi phía Tây Bắc, có 19 dân tộc, gồm: Thái; Mông; Kinh; Dao; Khơ Mú; Hà Nhì; Lào; Hoa (Hán); Kháng; Mường; Cống; Xinh Mun; Si La; Nùng; Phù Lá; Thổ; Tày; Sán Chay và dân tộc khác. Mỗi dân tộc có nét riêng về ngôn ngữ, phong tục tập quán, văn hóa… tạo thành bức tranh đa sắc màu cho nền văn hóa Điện Biên.
Riêng với dân tộc Mông, đến nay có 3 di sản văn hóa phi vật thể được công nhận di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, gồm: Tết Nào Pê chầu của người Mông đen tại bản Nậm Pọng (xã Mường Đăng, huyện Mường Ảng); Nghệ thuật tạo hoa văn trên trang phục truyền thống của người Mông hoa tại bản Cổng Trời (xã Sa Lông, huyện Mường Chà); Nghệ thuật chế tác và múa khèn của người Mông tỉnh Điện Biên.
Nghệ thuật khèn của người Mông tỉnh Điện Biên là di sản văn hóa phi vật thể được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia theo Quyết định số 65/QĐ-BVHTTDL ngày 12/1/2022.
UBND tỉnh Điện Biên đề nghị chính quyền địa phương tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân, khơi dậy ý thức, trách nhiệm của cộng đồng trong việc phát hiện, gìn giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị của các loại hình di sản văn hóa, văn hóa phi vật thể. Chủ động, quyết liệt triển khai thực hiện các chương trình, kế hoạch trong công tác bảo tồn phát triển văn hóa các dân tộc trên địa bàn.
Đồng thời, nâng cao đời sống văn hóa, vật chất, tinh thần cho người Mông cư trú trên địa bàn, thực hiện bảo tồn phát huy tốt nhất di sản văn hóa phi vật thể đã được đưa vào danh mục Quốc gia. Quan tâm và thực hiện đúng các quy định về việc lựa chọn xét tặng Danh hiệu “Nghệ nhân Nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú” trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể trên địa bàn nhằm phát huy vai trò của nghệ nhân dân gian trong việc tuyên truyền các giá trị văn hóa tốt đẹp của di sản...
Trước đó vào ngày 10/10, UBND huyện Điện Biên Đông, tỉnh Điện Biên cũng đã phối hợp với Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức Lễ công bố và trao Chứng nhận di sản văn hoá phi vật thể quốc gia đối với Lễ Mừng cơm mới của người Xinh Mun ở xã Chiềng Sơ.
