Đường về nhà
Ngày tôi đi lấy chồng, bác tôi vỗ vỗ lên vai vừa cười vừa bảo: "Con gái mà lấy chồng xa/ Giống như lợn béo khái tha lên rừng". Tôi không hiểu sao bác nói ra câu đó trong khi nhà chồng chỉ cách nhà tôi chừng mươi cây số.
Những ngày đầu, hôm nào tôi cũng tìm mọi cách để về nhà vì nhớ. Nhưng càng về sau thì ngày một thưa dần. Nhất là từ khi các con tôi lần lượt ra đời, quỹ thời gian dường như không còn nữa.
Sáng lo dậy sớm nấu nướng, quét dọn nhà cửa, chuẩn bị mọi thứ cho con rồi đến cơ quan. Chiều tan giờ làm vội vã phi nhanh về nhà để kịp lo bữa tối cho gia đình và chăm con nhỏ. Cứ thế tôi lần lữa chuyện về nhà thăm bố mẹ, người thân.
Lòng tôi tự nhủ, tối nào cũng gọi điện hỏi thăm tình hình sức khoẻ, động viên, thỉnh thoảng chuyển qua ngân hàng cho mẹ mấy đồng, mẹ thích mua gì thì mua, tiêu gì thì tiêu chứ tay xách nách mang cái này cái kia làm gì cho cực. Vậy là có thể yên tâm lo việc của mình rồi. Đợi sau này con cái lớn khôn, mọi thứ ổn định, lúc ấy sẽ dành thời gian về thăm nhà, thăm bố mẹ nhiều hơn.
Quãng đường về nhà vì thế ngày một xa dần, lúc thì trời mưa lạnh, lúc thì nắng chang chang, lúc thì đường người ta đang thi công nên gồ ghề trơn trượt. Nhưng hơn hết là sự ái ngại về thời gian, tôi cần dành nó để chăm con, để làm thêm kiếm tiền xây nhà, mua xe, mua đất, để chăm sóc tổ ấm của mình cho trong ấm ngoài êm. Có những lúc ngồi ôm con nhớ mẹ, tôi lại ngẫm về câu nói của bác tôi: "Con gái mà lấy chồng xa/ Giống như lợn béo khái tha lên rừng".
Sự xa cách không phải vì địa lý mà còn vì hàng trăm lý do khác. Sự tham lam của con người không bao giờ là giới hạn và tôi không ngoại lệ. Vì thế, cái ngày ổn định và thư thái mà người ta hay nói đến, trước mắt tôi cứ xa vợi, xa vời.
Hơn hai mươi năm xa vòng tay mẹ, vật lộn với mưu sinh, cuộc đời tôi đã ở phía bên kia triền con dốc. Nay trở về nhà trên con đường quen thuộc, tôi dong xe chậm rãi qua những cánh đồng, chợt chạnh lòng khi thấy những bác nông dân ướt đẫm mồ hôi trong nắng chiều oi bức.
Hình ảnh mẹ cha hôm nào dãi nắng dầm sương lại hiện về trong cõi nhớ. Phải rồi, ngày ấy để có bát cơm cho chúng tôi ăn, có áo quần và sách vở cho chúng tôi đi học, cha có quản gì nhọc nhằn, gian khó, mẹ có ngại gì miệng người đời dè bửu, khinh khi vì rách nát. Chiếc áo tơi dãi dầu quanh năm trên đồng sâu ruộng cạn, bươn bả chợ gần, chợ xa như hứng trọn bão giông cuộc đời.
Khi vệt nắng chiều xuyên qua ô cửa rọi vào tóc mẹ, tôi giật mình thảng thốt. Trời ơi! Tóc mẹ đã bạc đến thế rồi sao? Tôi tự trách mình sao quá đỗi vô tâm. Trên đời này chẳng có gì thiêng liêng bằng tình mẹ, chẳng có con đường về nhà xa xôi, cách trở mà chỉ có lòng con chưa trọn hiếu với người.
Giờ đây, khi nhận ra điều đó thì liệu còn bao nhiêu thời gian nữa cho tôi về thăm mẹ, thăm mái nhà yên ấm ngày xưa. Khoé mắt tôi cay xè khi nhớ về câu hát:
"Còn mẹ còn lối đi về
Mất mẹ cả lối về quê cũng mờ
Còn mẹ ngày đợi đêm chờ
Mất mẹ ngay cả giấc mơ cũng buồn".
Có một ngày, ta trở về thăm chốn cũ, lặng yên bên thềm giếng xưa, chiếc giếng khơi vẫn một mình đứng đó, cất giữ giùm ta bao kỷ niệm, bao ký ức thân thương, đợi ta trở về.
Đôi ta là nghĩa tào khang/ Xuống khe bắt ốc lên rừng hái rau. Có một người con luôn nhớ mẹ hay nói câu đó trước khi bắt đầu kể chuyện của bố và mẹ. Không hiểu sao mỗi lần mẹ kể là mỗi lần mưa dầm, cũng có thể mẹ chọn ngày mưa dầm để kể, cho nó hợp với câu chuyện, kiểu vậy.
Khi mọi loài hoa khác đã héo tàn hoặc thu mình cho qua mùa giá rét thì hoa dã quỳ lại bừng nở vàng tươi giữa cao nguyên mang đến cảm giác quyến rũ đến lạ thường.
Có muôn ngàn cách để kể về ba. Là chiếc lưng biến hóa thần kỳ thành ngựa cho con cưỡi nhong nhong. Là anh hùng dũng cảm giải cứu khi con mắc kẹt. Là siêu nhân giúp con hướng đến những việc làm tử tế. Nhưng với một người con, trên hết, ba là ánh nắng ấm áp chở che suốt cuộc đời này.
Quê hương là nơi mà chúng ta luôn muốn trở về khi mệt mỏi. Là nơi có vòng tay ba mẹ, của bạn bè, bà con hàng xóm yêu thương che chở. Là nơi có ngõ nhỏ heo may, cỏ dâng ngập lối, nơi có cây sung gốc đa còng lưng cõng tuổi, là bờ ao có con chuồn chuồn ớt nằm lim dim đợi nắng....
Hôm nay, khi ngồi lại với chính mình, tôi cảm thấy như vừa mở ra một cuốn sách cuộc đời, mỗi trang là một dấu ấn, mỗi chương là một câu chuyện đáng nhớ. Thời gian cứ thế trôi đi, và mỗi năm qua, tôi lại có dịp ngẫm lại những bước đi của mình. Những lần vấp ngã rồi đứng lên, những khoảnh khắc vui buồn đan xen, tất cả như một bức tranh sống động, đầy màu sắc. Tôi tự hỏi mình: mình đã trưởng thành hơn bao nhiêu?
0