ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Số lượng người Việt Nam đi lao động nước ngoài và du học ngày càng tăng cao. Chỉ tính riêng 5 năm vừa qua, Việt Nam có 600.000 người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng và cấp phép cho khoảng hơn 300.000 người nước ngoài làm việc tại Việt Nam.

Mỗi người di cư đều mang trong mình một lý do, một câu chuyện và một khát vọng. Trong công cuộc đổi mới và hội nhập, di cư đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội, giúp giải quyết việc làm và xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao; đồng thời thúc đẩy giao lưu văn hoá giữa các quốc gia. Tuy nhiên di cư quốc tế hiện đối mặt với nhiều thách thức mới, đặc biệt trong bối cảnh tội phạm mạng, tội phạm buôn bán người diễn biến phức tạp.

Bà Kendra Rinas, Trưởng đại diện Phái đoàn Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) tại Việt Nam cho biết: "Nạn buôn người trong xã hội đã trở nên phức tạp và gia tăng rất nhiều trong 5 năm qua. Chúng ta thấy xu hướng buôn người để ép buộc phạm tội, trong đó đối tượng là những người có học thức - khoảng 50% có bằng đại học. Điều này cho thấy nhóm dân số có học thức, với nhu cầu tìm kiếm việc làm, đang là đối tượng tội phạm nhắm tới. Để giải quyết tình trạng này, Chính phủ cần tiếp tục tập trung vào phòng ngừa, và chìa khóa là nâng cao nhận thức để mỗi cá nhân hiểu và cảnh giác. Tôi đánh giá cao những nỗ lực của Việt Nam thời gian qua trong triển khai Thỏa thuận toàn cầu về Di cư hợp pháp, an toàn và trật tự của Liên hợp quốc. Việt Nam có thể xem xét đăng ký trở thành 'Quốc gia đi đầu' trong triển khai Thỏa thuận này."

Năm 2018, Thoả thuận toàn cầu về di cư hợp pháp, trật tự (GCM) ra đời, đánh dấu bước ngoặt trong hợp tác quốc tế về di cư. Từ khuôn khổ hợp tác toàn cầu, 5 năm qua, Việt Nam đã nhanh chóng cụ thể hóa các cam kết bằng nhiều hoạt động thực chất.

Bà Phan Thị Minh Giang, Phó Cục trưởng Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao chia sẻ: "Nổi bật nhất là công tác hoàn thiện chính sách pháp luật liên quan đến di cư quốc tế. Một số luật quan trọng đã được ban hành như Luật Phòng chống mua bán người năm 2024, Luật Căn cước năm 2023, Luật Người lao động Việt Nam làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng năm 2020 và mới đây là Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch năm 2008 cùng Nghị định 219 liên quan đến người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam. Đây là những cơ sở quan trọng để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người di cư."

Cùng với hoàn thiện pháp luật, hệ thống cơ sở dữ liệu quản lý về di cư do Bộ Ngoại giao xây dựng đã bước đầu hình thành.

Bà Lê Thị Thu Hằng, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao khẳng định: "Cùng với việc ngăn chặn di cư bất hợp pháp, chúng ta thúc đẩy kênh di cư hợp pháp. Việc xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu thống nhất từ Trung ương đến địa phương giúp quản lý di cư hiệu quả hơn. Chúng ta cũng đẩy mạnh hợp tác quốc tế: về đa phương, tiếp tục phối hợp với các tổ chức quốc tế, huy động các tổ chức phi chính phủ và hiệp hội; về song phương, thúc đẩy ký kết các thỏa thuận hợp tác về lao động, giáo dục và đào tạo, đặc biệt trong lĩnh vực nghề."

Việt Nam luôn nhất quán quan điểm lấy con người làm trung tâm, coi việc bảo đảm an ninh, an toàn, quyền và lợi ích hợp pháp của người di cư là mục tiêu hàng đầu trong xây dựng và triển khai chính sách. Trong thời gian tới, nhiều biện pháp sẽ được triển khai để mỗi hành trình di cư là một hành trình hợp pháp và an toàn.