Nàng dâu chưa kịp cưới
Sắp đến ngày giỗ của chú cô. Chú đã hy sinh vào đúng mùa xuân đại thắng năm 1975 khi vừa bước qua tuổi hai mươi hai. Mùa xuân năm đó, chú ngã xuống, mang theo lời hẹn với một người con gái...
Hồi bà tôi chưa mất, cứ đến những ngày lễ Tết của dân tộc, là bà thắp nén nhang trầm lên bàn thờ, rồi lần lượt lau từng bức ảnh đã ố vàng theo năm tháng. Tay và vai bà run run, có lẽ vì bà đã tuổi già sức yếu mà cũng có lẽ vì bà xúc động như đang chạm vào vùng ký ức xa xưa.
Bà vẫn nhớ như in cái ngày chú mất. Bà kể năm đó, bà và các bà, các mẹ đang gói bánh tét để tiếp ứng lương thực cho các chiến sĩ xa nhà thì hay tin thằng út hy sinh. Buông thúng lá trên tay, bà chạy băng băng trong đêm lên ngã ba xã nhưng bị các chiến sĩ đồng đội của con chặn lại vì tình hình đang còn căng thẳng quá sợ giặc phát hiện.
Đồng đội của chú tôi kể lại, chú hy sinh trong một trận phục kích quân địch. Ngã ba xã cách nhà không xa lắm nên đêm đó chú tôi định ghé ngang về thăm và thưa với mẹ một chuyện quan trọng trước khi về đơn vị tiếp tục chiến dịch dài ngày. Bà hay nghẹn lại khi kể đến đó làm nước mắt tôi cũng rưng rưng. Tôi hay tưởng tượng nếu không hy sinh, chắc là chú tôi sẽ về ôm chầm lấy mẹ, rồi bà sẽ vuốt tóc và ôm đứa con trai mà bà nghĩ nó vẫn còn bé bỏng vào lòng trong đêm giao thừa khói hương trầm thoang thoảng.
Cuối cùng thì chú tôi cũng được đưa về chôn cất gần nhà. Bà tôi vẫn nén đau thương tiếp tục làm hậu phương vững chắc cho tiền tuyến. Sát cánh cùng bà và các chiến sĩ còn có các cô gái thanh niên xung phong, trong đó có cô Út Huệ vẫn hay gọi bà là má.
Mãi đến năm 2010 khi huyện quy hoạch xây dựng nghĩa trang liệt sĩ thì chú tôi được bốc mộ đưa về nơi an nghỉ cùng đồng đội. Lúc này bà tôi cũng không còn, chứng kiến cuộc bốc mộ chỉ có ba tôi và đám cháu chưa hề biết mặt chú. Có một chuyện mà ai có mặt hôm ấy đều không khỏi rơi nước mắt đó là ngoài những xương cốt còn lại của chú, còn tìm thấy một cái ví da. Trong ví mọi thứ hình như đã cũ nát duy chỉ có tấm ảnh của một người con gái vẫn vẹn nguyên nụ cười tuổi đôi mươi trong sáng.
Hơn ba mươi lăm năm sau, có một người phụ nữ đặt những cành hoa huệ trắng lên phần mộ của chú trong nghĩa trang. Còn nhớ khi tìm thấy ảnh của người con gái trong ví da của chú, anh em chúng tôi lần hỏi thăm tin tức nhiều nơi mới tìm được cô ấy.
Đó chính là cô Út Huệ ngày xưa với nụ cười mà anh em tôi lần đầu gặp đã nhận ra người trong bức ảnh. Cô vẫn ở vậy không lấy chồng, cô đang công tác trong một cơ sở thiện nguyện. Ngày xưa, cô ấy đã gọi bà tôi bằng một tiếng má là đã xác định suốt đời này làm con dâu của bà. Dù chưa chính thức nhưng trong lòng cô ấy thì chú tôi đã là chồng. Nếu như mùa xuân ấy chú tôi không hy sinh thì hai người đã cưới nhau và chắc bây giờ cũng đã có con đàn cháu đống.
Hằng năm lên nghĩa trang thăm chú vào ngày giỗ, tôi vẫn hay thấy có những cây hương còn cháy dở và một bó hoa huệ trắng đặt bên mộ. Mặc dù tôi không được nghe kể về tình yêu của chú nhưng tôi biết cô Út Huệ vẫn còn rất thương chú. Rất tiếc, chiến tranh đã khiến chú không thể trở về cùng với cô ấy, chú lỗi hẹn không về làm đám cưới mùa xuân!
Có một ngày, ta trở về thăm chốn cũ, lặng yên bên thềm giếng xưa, chiếc giếng khơi vẫn một mình đứng đó, cất giữ giùm ta bao kỷ niệm, bao ký ức thân thương, đợi ta trở về.
Đôi ta là nghĩa tào khang/ Xuống khe bắt ốc lên rừng hái rau. Có một người con luôn nhớ mẹ hay nói câu đó trước khi bắt đầu kể chuyện của bố và mẹ. Không hiểu sao mỗi lần mẹ kể là mỗi lần mưa dầm, cũng có thể mẹ chọn ngày mưa dầm để kể, cho nó hợp với câu chuyện, kiểu vậy.
Khi mọi loài hoa khác đã héo tàn hoặc thu mình cho qua mùa giá rét thì hoa dã quỳ lại bừng nở vàng tươi giữa cao nguyên mang đến cảm giác quyến rũ đến lạ thường.
Có muôn ngàn cách để kể về ba. Là chiếc lưng biến hóa thần kỳ thành ngựa cho con cưỡi nhong nhong. Là anh hùng dũng cảm giải cứu khi con mắc kẹt. Là siêu nhân giúp con hướng đến những việc làm tử tế. Nhưng với một người con, trên hết, ba là ánh nắng ấm áp chở che suốt cuộc đời này.
Quê hương là nơi mà chúng ta luôn muốn trở về khi mệt mỏi. Là nơi có vòng tay ba mẹ, của bạn bè, bà con hàng xóm yêu thương che chở. Là nơi có ngõ nhỏ heo may, cỏ dâng ngập lối, nơi có cây sung gốc đa còng lưng cõng tuổi, là bờ ao có con chuồn chuồn ớt nằm lim dim đợi nắng....
Hôm nay, khi ngồi lại với chính mình, tôi cảm thấy như vừa mở ra một cuốn sách cuộc đời, mỗi trang là một dấu ấn, mỗi chương là một câu chuyện đáng nhớ. Thời gian cứ thế trôi đi, và mỗi năm qua, tôi lại có dịp ngẫm lại những bước đi của mình. Những lần vấp ngã rồi đứng lên, những khoảnh khắc vui buồn đan xen, tất cả như một bức tranh sống động, đầy màu sắc. Tôi tự hỏi mình: mình đã trưởng thành hơn bao nhiêu?
0