Ngã tư đường
Chiều nay, mời bạn cùng Hường và An Nhân ngắm phố…
Chẳng biết tự bao giờ, những ngã tư đường nơi phố thị đã xâm chiếm tâm hồn tôi với bao cung bậc cảm xúc rồi gợi nên một mối quan tâm đến lạ kì. Mối quan tâm ấy có lẽ bắt đầu từ mấy mươi năm về trước, khi tôi bắt đầu rời làng quê yêu dấu để bước chân ra chốn thị thành với quãng đời sinh viên đầy khát khao và mơ mộng. Ngày ấy, tôi theo mẹ ra phố - nơi mà trước đó chỉ hiện lên trong tôi với những hình dung về sự náo nhiệt và phồn hoa. Tôi không thể nào quên trải nghiệm lần đầu tiên trong đời gởi hồn mình vào phố. Tôi lẽo đẽo theo sau dáng mẹ liêu xiêu lọt thỏm trong bóng chiều nhập nhoạng, bước xuống xe buýt là ngã tư đường, người đông như mắc cửi. Những chú xe ôm chờ tới với lời mời vồn vã, cứ rong ruổi theo bước bộ hành đầy lo lắng của hai mẹ con, thậm chí làm tôi hốt hoảng. Nào phố xá mông lung, nào trời chiều không đáy. Tôi chầm chậm mở lòng với phố bằng bao sự ngờ vực, ngẩn ngơ.
Nhưng rồi một thời gian sau, khi đã quen với cuộc sống nhộn nhịp của thành đô, tôi nhận ra những mảng màu của bức tranh sinh động với sự pha trộn của nhiều nét chấm phá muôn hình muôn vẻ. Và đặc biệt, đôi khi tôi lại chợt nhận ra điều ấy nơi ngã tư đường.
Ngã tư đường mới đông đúc, bao nhiêu bóng người cứ chen chúc với khuôn mặt đầy nôn nao. Những ngày nắng chói chang, hơi nóng từ mặt đường nhựa cứ phả lên hâm hấp. Những ngày mưa dầm lê thê, nước cứ bắn tung tóe và chảy rào rạt dưới chân người. Bất luận thời gian, ấy là nơi con người cứ chăm chăm nhìn con số đồng hồ đếm ngược đều đặn từng giây từ tốn. Mặc kệ, nó chẳng hề quan tâm, vẫn nhịp nhàng điều chỉnh tất cả vào một trật tự theo vòng quay tuần hoàn của sắc màu xanh, vàng, đỏ. Thỉnh thoảng, có khi nó chưa về đến đích, con người ta đã lao về phía trước theo cách mà họ muốn, như thể mọi thứ là quá muộn chỉ sau vài giây đồng hồ nữa. Đôi khi, bất chợt gặp một hình bóng thân quen, con người ta cũng chỉ kịp nhìn nhau, rồi chào nhau trong sự hối hả, chẳng có thời gian để lục lọi trong kí ức những kỉ niệm của một thời quá vãng, chẳng kịp hồi tưởng về một hình bóng thân thương của ngày xưa cũ. Biết đến bao giờ, người ta mới thôi vội vã?
Ngã tư đường mới hào nhoáng làm sao. Những cửa hàng sáng trưng tráng lệ, những bảng hiệu rực rỡ cám dỗ đầy ma mị, quyến rũ biết bao ánh nhìn và khơi gợi những đam mê. Chúng là hiện thân của sự giàu sang, mang tất cả những đặc trưng cho sự sành điệu. Chúng phô trương vẻ xa hoa đầy kiêu hãnh. Tiếng cười nói xôn xao, tiếng nhạc xập xình, này đây những lung linh, này kia bao lộng lẫy. Phố phơi mình, rạo rực, mê say.
Nhưng ngã tư đường đâu chỉ có sự lung linh. Bởi đâu đó, tôi vẫn thấy sự thấp thoáng của những hàng quán nhỏ xíu như thân phận nhỏ nhoi của đời người cứ vá víu một cách tạm bợ. Mặc cho thời gian trôi, mặc cho muôn vàn thay đổi, có những thứ nơi ngã tư đường vẫn hằn lên bao nỗi nhọc nhằn chưa bao giờ bị lãng quên. Thời nào rồi mà vẫn còn những bác xe ôm truyền thống, ngồi dõi mắt xung quanh để chờ vận may tới khi tình cờ bắt được một người khách vãng lai, kiểu như mẹ tôi. Rất nhiều lần, bà gác lại những bộn bề công việc không tên chốn quê nhà, lặn lội ra phố chỉ để mang cho tôi những thức quà cây nhà lá vườn bà thu nhặt sau bao chăm chút. Mỗi lần như thế, tôi lại ra ngã tư đón bà. Tôi không hiểu có phải là sự mặc định hay không, nhưng tôi đồ rằng, cứ mỗi khi sợ lạc đường, những người ở quê ra phố lại chọn ngã tư đường để định hình một vị trí dễ dàng nhận dạng cho sự đón đưa. Tôi sợ nhất là những khi bận việc, không thể đón bà. Đã có lần, khi đã quen đường, từ ngã tư, bà cuốc bộ thẳng về nhà tôi, giọt mồ hôi lấm tấm trên khuôn mặt khắc khổ nhưng hiền từ như một bà tiên. Họa hoằn lắm bà mới chịu đi xe ôm bởi một lí do rất đơn giản của người phụ nữ tảo tần, tiết kiệm từng đồng cho con ăn học. Bà cười âu yếm, tôi xót xa, quặn thắt. Bà bảo đường có xa đâu, tôi thấy đường dài sâu hun hút.
Ngã tư đường mới ảm đạm làm sao. Nó bao dung, níu hết vào lòng những đời người tội nghiệp. Người đàn ông bơm vá xe ngủ gật bên tiếng nhạc từ chiếc ra- đi- ô cũ kĩ; đôi vợ chồng với chiếc xe hủ tiếu cùng những bàn ghế lúp xúp trên vỉa hè; mấy đứa nhỏ nhem nhuốc ngồi ngơ ngác bên vệ đường chờ mẹ bán những chiếc bóng bay mà chẳng khi nào chúng được chơi; bà cụ già bán dăm ba quả vịt lộn dưới ngọn đèn dầu mờ ảo. Còn bao nhiêu mảnh đời lay lắt… Phố chạnh lòng, nghiêng ngả, hắt hiu.
Thỉnh thoảng, tôi hay ngồi nhâm nhi ly cà phê cóc quanh một số ngã tư đường khi bình minh đến, hoặc thưởng thức những món ăn bình dân nơi ấy lúc trời về khuya, ngắm nhìn những sắc màu cuộc sống và lắng nghe những thanh âm của phố phường. Và mỗi khi đi qua ngã tư đường, dù bận bịu thế nào, tôi cũng luôn quét ánh nhìn một cách bao quát, bởi tôi luôn hồ mơ, biết đâu đó cái dáng liêu xiêu bé nhỏ của mẹ lại hồ hởi đón chờ tôi trong tiếng cười vui nơi ấy. Tôi vẫn thường bâng khuâng tự hỏi: "Phải chăng cuộc đời con người, ai rồi cũng có những ngã tư của riêng mình, như lòng phố thênh thang?"
Có một ngày, ta trở về thăm chốn cũ, lặng yên bên thềm giếng xưa, chiếc giếng khơi vẫn một mình đứng đó, cất giữ giùm ta bao kỷ niệm, bao ký ức thân thương, đợi ta trở về.
Đôi ta là nghĩa tào khang/ Xuống khe bắt ốc lên rừng hái rau. Có một người con luôn nhớ mẹ hay nói câu đó trước khi bắt đầu kể chuyện của bố và mẹ. Không hiểu sao mỗi lần mẹ kể là mỗi lần mưa dầm, cũng có thể mẹ chọn ngày mưa dầm để kể, cho nó hợp với câu chuyện, kiểu vậy.
Khi mọi loài hoa khác đã héo tàn hoặc thu mình cho qua mùa giá rét thì hoa dã quỳ lại bừng nở vàng tươi giữa cao nguyên mang đến cảm giác quyến rũ đến lạ thường.
Có muôn ngàn cách để kể về ba. Là chiếc lưng biến hóa thần kỳ thành ngựa cho con cưỡi nhong nhong. Là anh hùng dũng cảm giải cứu khi con mắc kẹt. Là siêu nhân giúp con hướng đến những việc làm tử tế. Nhưng với một người con, trên hết, ba là ánh nắng ấm áp chở che suốt cuộc đời này.
Quê hương là nơi mà chúng ta luôn muốn trở về khi mệt mỏi. Là nơi có vòng tay ba mẹ, của bạn bè, bà con hàng xóm yêu thương che chở. Là nơi có ngõ nhỏ heo may, cỏ dâng ngập lối, nơi có cây sung gốc đa còng lưng cõng tuổi, là bờ ao có con chuồn chuồn ớt nằm lim dim đợi nắng....
Hôm nay, khi ngồi lại với chính mình, tôi cảm thấy như vừa mở ra một cuốn sách cuộc đời, mỗi trang là một dấu ấn, mỗi chương là một câu chuyện đáng nhớ. Thời gian cứ thế trôi đi, và mỗi năm qua, tôi lại có dịp ngẫm lại những bước đi của mình. Những lần vấp ngã rồi đứng lên, những khoảnh khắc vui buồn đan xen, tất cả như một bức tranh sống động, đầy màu sắc. Tôi tự hỏi mình: mình đã trưởng thành hơn bao nhiêu?
0